Jesús ngue lu' loo mèn cón che'n xá mod ndlá' thìb mènbi' sa'l mènbi' co' indxàalte li mèn.
(Mt. 19.1–12; Lc. 16.18)
1 Ngolo mblu' Jesús di'sa loo mèn no mdoodi's no Jesús mèn, ngro' Jesús le'n yèez Capernaum con myen' xin' mté'th Jesús. Nda que tee Jesús le'n rye yèezya' co' nac làaz mèn jude. No ngua que tee Jesús le'n rye yèezya' co' nac loo xyòn mèn co' naban par ned lad ndlyen huiz co' nziri' ned ro yó'be' Jordán. Tya, mbere mèn, mqueltàa mèn loo Jesús co'te' ngo Jesús. Mbere Jesús, mblu' Jesús mèna xalque' ngòc mod co' ngòp Jesús. 2 Sya, ngua gax ndxep mèn xley' farise loo Jesús par asembli mèn ngua gàal di's mèna Jesús par ñee mèna ñeene' ché' tagaa Jesús loo mèna con di's co' gàal di's mèna Jesús xal co'se' ndxegaa chol má' bix loo tramp. Mnibdi's mèna loo Jesús par gòn mèn no ñee mèn ñeene' ché' huen naca, ndyac Jesús, lá' thìb mbi' sa'l mbi'. 3 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús:
―¿Cón mnibe' Moisés loo gu' co' nac ley co' mxo'f Moisés loo gu', à'?
4 Mèna ndxab loo Jesús:
―Moisés mda' lugar loo nu' toxcua' nu' thìb ye's co' lèe thìb act. Sya, ta' nu' acta loo xa'got nu'. Sya, tataa mod con huen di's no con huen cuent lá' nu' xa'got nu'. ¿Xá neel, Jesús? ¿Ché' huen naca o ché' ihuente nac co' mbli Moisés?
5 Jesús ndxab loo mèna:
―Tataa mnibe' Moisés loo gu' li gu' tac Moisés naneeque' no mda'que' Moisés cuent le' gu' anze'f naad lezo' no anze'f nguud lezo' gu'. 6 Per daa nde nii thìb con' loo gu': Nerleque' co'se' mtlo Diox, mblec Diox no mxèn' Diox ryethe con' loo izlyo', Diox mtoxcua' mènbi' no mèngot co' nac mèn. 7 Por cona, thìb xa'bi' ryo xà' loo xud xa' no loo xna' xa' par thidte queltàa xa' con xa'got co' gàc xin' sa'l xa' par tyub ban no xa' xa'gota. 8 No co'se' ngolo mqueltàa ryop xa', xa'bi'a no xa'gota, thidte nac ryop sa'l xa' loo Diox. Le' sya, tataa mod ya inacte xa' chop mèn loo Diox. Ndxe'leque', thidte ngòc ryop xa' loo Diox. 9 Por cona, indxàalte li chol mèn par lá' mèn xtàa mèn co' nac xin' sa'l mèn tac Diox mbli thidte mqueltàa mènbi' con mèngot par gàc xa' xin' sa'l.
10 Co'se' ngo myen' xin' mté'th Jesús con Jesús liz thìb mbi', mbere myen', mnibdi's myen' loo Jesús cón che'n di's co' mdoodi's no Jesús mèn xley' farisea. 11 Sya, ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús:
―Mènbi' co' lá' xa'got co' nac sa'l mènbi'a, no selya' mènbi'a con tedib xa'got, mènbi'a ngue cua'n xtol co' nac yalburrid loo ner xa'got co' nac sa'lpe' mènbi'a. 12 No chele' thìb xa'got lá' sa'l xa'gota no selya' xa'gota con tedib xa'bi', xa'gota, ne, ngue li yalburrid.
Tad Jesús mbez loo myen' bix: Ngue lin gàc con' ndac loo gu', ey.
(Mt. 19.13–15; Lc. 18.15–17)
13 Látha, nde no mèn co' nac xna' myen' bix ndxep myen' bix loo Jesús par ante gàal Jesús lad myen' bixa par gàc con' ndac loo myen' bixa. Per ndxe'leque', myen' xin' mté'th Jesús ale mtlo myen', mbyoo myen' mèn co' nde no myen' bix par ne'tolode yi'th no mèn myen' bix loo Jesús. 14 Co'se' gunèe Jesús ngue yoo myen' mèna, ngocloo Jesús loo myen'. Ndxab Jesús loo myen':
―Bla' gu' yi'th myen' bix ba' loon. Ne'càde gu' loo myen'. Tac mèn co' ndxòo loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèn, mèna ndxàc xal nac myen' bix ba'. 15 Lìcpe' ba'i, na nii loo gu': Mèn co' ne'tyalte yòo loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèn no gàp mèna yalxla's loo Diox xalque' ndxàp myen' bix yalxla's loo Diox con dib nzo yéc myen' no con dib nzo lezo' myen', thidtene ne'yòode mèna loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèna.
16 Sya, mde's mcàa Jesús myen' bixa. No mxo'f Jesús ya' Jesús loo myen'. No ndxab Jesús loo myen':
―Daa ngue li gàc con' ndac loo gu' no ngue lin par tyac lezo' gu', ne, ndee.
Thìb mbyòo ric mdoodi's no Jesús.
(Mt. 19.16–30; Lc. 18.18–30)
17 Le'pe' tyen Jesús ned par tolo ya que tee Jesús par neda, carre mbii gax thìb mbi' loo Jesús. No sangmdub xib mbi' loo Jesús. Mnibdi's mbi' loo Jesús. Ndxab mbi':
―Maistr Ndac, ¿cón lin no xá mod lin par que non no gàpen yalnaban thidtene co'te' nzo Diox, à'?
Ne'lidel yalburrid. Ne'guthtel mèn. Ne'li huan'tel. Ne'tyè'del loo nec thìb mèn. Ne'quedìidel nec thìb mèn. Gòp mod gunèe xudl no gunèe xna'l.
20 Mbi' mcàb loo Jesús. Ndxab mbi':
―Maistr, ryete con'a mbliquen anon ndoo xènen no be' ngue lin con'a axta nalle'.
21 Jesús mbui' loo mbi'. No mque' lezo' Jesús gunèe Jesús mbi'. Ndxab Jesús loo mbi':
―Nzo thidte con' co' be' ndxàc falt lil, ey. Huàa tho' ryete con' ndxàpl par co'l tmi loo con' ndxàpla. Yiloa, ta'l tmia càa mèn prob. Le' sya, tataa mod que nol taamas con' ndac loo bé'. Yiloa, sya, ndel. Nda na' ned ga que tee'en. No xecl ryethe con' gàc lool co' li no mèn lùu par tethon mèn lùu ante por cón chenen, ndee.
22 Per co'se' mbìn mbi' tataa ndxab Jesús loo mbi', anze'f mxi lezo' mbi' no nalyat mde'b ro mbi'. Ndyàa mbi' tac anze'f thìb yalgon' ngòp mbi'.
23 Sya, mbui' Jesús dib vuelt loo mèn co' nziri' loo Jesús. No ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús:
―Myen', anze'f nagàn tín' naca, cara, par tyal mèn ric yòo mèn ric loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèn ric.
24 Per myen' xin' mté'th Jesús ante mbui' no ante gunaa myen' loo Jesús por cón che'n di's co' ndxab Jesús cón che'n mbi'a. Sya, mbere Jesús. Ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús tedib vez:
―Xin'a, susque' nagàn tín' naca par yòo mèn ric loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèn ric co'se' más ndxàp mèn yalxla's loo ryethe yalgon' co' ndxàp mèn ric. Tac mèn ric ndli cuent ante por yalgon' co' ndxàp mèn ric no maste gàc ryethe con' ndac loo mèn ric. 25 Lìcpe' ba'i, na nii loo gu': Más inagànte gàca loo thìb má' co' lèe camell par riid má' co' lèe camell ye'r ngudloo thìb aguj leque yòo mèn co' ndxàp huax yalgon' loo cón che'n Diox par ñibe'pe' Diox loo mèn.
26 Co'se' mbìn myen' xin' mté'th Jesús tataa ndxab Jesús, ante mbui' myen' no ante gunaa myen'. No mnibdi's myen' loo xtàa myen'. Ndxab myen':
27 Jesús xèe mbui' loo myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen':
―Ne'gácte chol mèn li chol mèn par lyá' mèn co' ndxàp xtol loo con' ryes. Per Diox ndxácque'. Tac ryethe con' co' ndlya's Diox li Diox, ndxácque' Diox li Diox con'a.
28 Sya, ngro' nxon' Pedr, ndxab Pedr loo Jesús:
―Tad, nu' mblá'ya' ryete con' mque no nu'. Nu' ngue que tee noque' U' ned nque tee U'.
29 Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús:
―Lìcpe' ba'i, na nii loo gu': Chol mèn co' lá'ya' liz, no hues, no fta'n, no xud, no xna', no sa'l, no xin', no xyòn ante por cón chenen no maste, no ante por cón che'n di's ndac co' ndlu' xá mod lyá' mèn loo con' ryes, 30 gàc che'n mèna nalle' thìb ayo tant con' loo con' co' mblá'ya' mèna loo izlyo' ndxè' xal liz mèn, no hues mèn, no fta'n mèn, no xna' mèn, no xin' mèn, no xyòn mèn. Gàca loo mèna tataa mastale' gàc tub ngu's mèn mèna. Per co'se' cue tedib cua' izlyo' co' cue yiloa, que no mèna yalnaban thidtene par ban no mèna Diox thidtene. 31 Nalle' loo izlyo' ndxè' nzo huax gu' co' nac mèn nación Israel. Gu' nzi li xtùuz anze'f ntac gu' loo Diox. No nzi li gu' xtùuz anze'f mèn roo no mèn xèn nac gu' loo Diox por nac gu' mèn nación Israel. Per ndxe'leque', Diox li le' gu' gàc mèn be'the loo Diox tac Diox ndxecloo ñèe Diox gu'. Per part cón che'n Diox, mèn co' gu' ingode cuent ntac mèn loo Diox, mèn co' inacte mèn nación Israel, Diox li par gàc huax mèna mèn co' más ntac loo Diox leque gu'. No gàc mèna mèn co' más ndyac lezo' Diox ñèe Diox por mbli mèna cas loo cón che'n Diox.
32 Le'pe' le'n huiza, mnibe' Jesús loo lezo' Jesús ya Jesús ciuda Jerusalén. Láth nda quée Jesús con myen' xin' mté'th Jesús, nda Jesús par ned ciuda Jerusalén no ndoo ner Jesús loo myen'. Le' myen' na, ante ngüi' no ante ñaa xá nzo Jesús ned nda Jesús par ciuda Jerusalén. No mzyeb myen' nda nque myen' xís Jesús. Le' sya, ale mbere Jesús, mbe' Jesús rye si' fchop myen' xin' mté'th Jesús thìb lad. Mtlo Jesús, mda' Jesús cuent loo myen' cón che'n xá mod tyactìi Jesús le'n huiza. 33 Ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús:
―Gu' naneeque' no nda'que' gu' cuent le' na' ndoole' ned. Nda quée na' par ned ciuda Jerusalén co'te' tyenxù' mèn daa, daa co' mbal yáal loo izlyo' ndxè' xalque' ndxáal chol mèn loo izlyo'. Mèn co' nac jef loo rye nguley' co' más ñibe' no mèn co' nac maistr co' ndlu' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn, mèna quexù' que' fals daa par ta'xù' mèna daa loo mèn co' inacte mèn nación Israel. 34 Xìis xyán' mèn co' inacte mèn nación Israel ñèe mèna daa. No ta' mèna golp daa. Suc mèna rloon. No yiloa, guth mèna daa. Per yilo son huiz co' mbeth mèn daa, daa ryo xban làth mèn nguth.
Cob no Juàn ngue yab loo Jesús li Jesús thìb favor loo myen'.
―Maistr, nu' ndlya's li U' thìb favor co' ña'b nu' loo U'.
36 Jesús mnibdi's loo myen'. Ndxab Jesús:
―¿Chó favor ndlya's gu' lin loo gu', à', ey?
37 Sya, ndxab myen' loo Jesús:
―Tad, favor co' ndlya's nu' li U' nac con' ndxè': Co'se' gàc hor co' ñibe' U' loo mèn nación Israel, fta' U' lugar gàc thìb nu' síndico che'n U' no gàc tedib nu' juez che'n U' par thidte ñibe' no nu' U' loo mèn nación Israel tiempa.
―Lìcpe' ba'i, gàca loo gu' le' gu' tyactìi tín' xalque' gàc yaltìi tín' loon yé' huize' axtaque' gath gu' xalque' gath daa. 40 Per con' co' ndlya's gu' par gàc thìb gu' síndico che'n daa, no tedib gu' gàc juez che'n daa co'se' ñibe'en loo mèn nación Israel, inacte con'a cón chenen par tan lugara loo gu' par gàca tataa loo gu', cara. Ndxe'leque', Diox mbli nab no mbli nèe Diox lezo' Diox chó nac mèn co' gàc síndico che'n daa, no chó mèn co' gàc juez che'n daa co'se' gàc huiz co'se' ñibe'pe'en loo mèn nación Israel yiloa.
41 Co'se' mbìn taasi' myen' xin' mté'th Jesús tataa ndxab ryop hues Cob Juàn no tataa ndxab Jesús, ale ngocloo myen' gunèe myen' Cob no Juàn. 42 Sya, ngurez Jesús myen'. No ndxab Jesús loo myen':
―Gu' nda'que' cuent no nonque' gu' le' mèn co' nac gobiern loo chol nación dib athu loo izlyo', gobierna ñibe' yèe loo mèn rye naciona. Le' mèn co' nac mèn roo no mèn xèn co' naqueltàa loo gobierna, mèna, ne, nqueltàa con gobierna par tolo nquil' mèna gobiern par sate más ñibe' gobiern loo mèn naciona axta ne' ne' xec prob mèna loo con'a. 43 Per ndxe'leque', Diox indlya'ste gàca tataa làth gu'. Le' gu' co' ndlya's gàc más mèn roo no mèn xèn làth gu', gu'a li mandad loo taamas xtàa gu'. 44 No chol gu' co' ndlya's ñibe' loo xtàa gu', gu'a ndxàal gàc xal moz loo rye gu'. 45 Tac daa co' mbal yáal loo izlyo' xalque' ndxáal chol mèn loo izlyo' ndxè', ne'ngalten par li mèn mandad loon. Ndxe'leque', daa mbal par lin sirv loo mèn no par tan yalnaban daa loo yalguth xal thìb con' co' anze'f ntac par tataa mod gàca le' rye mèn co' yila's loon, mèna que no yalnaban thidtene no lyá' mèna loo con' ryes.
Jesús mdub xnìi ngudloo thìb mbi' sieu co' lèe Bartime.
(Mt. 20.29–34; Lc. 18.35–43)
46 Sya, mzin Jesús ciuda Jericó. Láth co'se' nda riid Jesús le'n ciuda Jericó con myen' xin' mté'th Jesús, thìb mbi' sieu co' ngro' lèe Bartime ndub na'b gòn loo mèn co' ndri'th par neda. Mbi'a ngòc xgan' thìb mbi' co' ngro' lèe Tim. 47 Per co'se' ndxòn mbi' mbez mèn le' Jesús co' nac mèn yèez Nazaret nde riid co'te' ndub mbi', mtlo mbi' sieua, mbez yèe mbi'. Mbez mbi':
―Jesús, U' co' nde bin David co' ngòc rey póla, gulat lezo' U' gunèe U' daa, yey.
48 Ale huax mèn ale mtlo mbyoo mbi' par yau' ro mbi'. Per ndxe'leque', sate más cabii mbez yèe mbi'. Mbez mbi':
―U' co' nde bin David co' ngòc rey póla, gulat lezo' U' gunèe U' daa, niin.
49 Sya, nguled Jesús. Ndxab Jesús loo mèn co' nda no Jesús:
Huàa rez gu' mbi' sieu ba'.
Sya, ngua mèn co'te' ndub mbi'. Ndxab mèna loo mbi':