SAN MATEO 13

Jesús mtetac di's loo mèn xal ndxàca loo thìb mbi' co'se' ngo mbi' bin.

(Mr. 4.1–9; Lc. 8.4–8)

1 Leque huiza ngro' Jesús liz thìb mbi' co'te' ngo Jesús. Ngua tub Jesús ro thìb lagun co' nziri' tya. 2 Huiza, anze'f thìb mèn mqueltàa co'te' mdub Jesús. Sya, ngo too Jesús. Ngua tub Jesús le'n thìb yòoyaa loo lagun. Le' mèna na, ngure loo yux ro lagun loo Jesús. 3 Sya, mtlo Jesús. Alithe mtetac Jesús huax con' loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna:

―Nde niin thìb con' loo gu': Ngo thìb mbi' co' ngo bin. 4 Mbi' ngro', ngua lo mbi' bin. Láth nge go mbi' bina, ngulàa ndxep bin ro ned. Ngoloa, mbi'th mbin bé'. Mblo' mbin biz bina loo yòo. Nduhua mbin biz bina. 5 Le' taandxep biz bina na, ngulàa loo yòo quèe co'te' xite yòo nzi'f loo quèe. Setilte ngulen biz bina tac inacha'de nzi'f yòo loo quèea. 6 Per co'se' mtlo mdín bée biz bina, ale mtec mso' bée biz bina tac yende arid xcop loo yòo co'te' ngulen biz bina tac yende pá ned xon' no lyàa lox biz bina. Ale mbiiz bina. 7 Le' taandxep biz bina na, ngulàa le'n huan. No más mbryoo mxyèn huan leque biz bina. Ale mblyus biz bina nzo biz bina le'n huan. 8 Le' taandxep biz bina na, ngulàa loo yòo be'f. Biz bina mda' thìb cosech ndac. Chó biz bina mda' thìb ayo nzob. Chó biz bina mda' ayon nzob. Chó biz bina mda' gal psi' nzob tac huenque' ngòc cosech che'n biz bina loo yòoa. 9 Chele' gu' nden' cón nee di's ndxè', fta' gu' lugar yaa'd di's ndxè' le'n lezo' gu'. No fta' gu' cuent cón nee di's di's co' ngue niin loo gu' ndxè'.

Trè' ndlu' cón mbli mtetac Jesús di's loo mèn.

(Mr. 4.10–12; Lc. 8.9–10)

10 Sya, mbii gax myen' xin' mté'th Jesús loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús:

―Tad, ¿chonon tatua' ndyoodi's U' loo mèn ba' con di's co' alithe mtetac U' ba', à'?

11 Jesús mcàb loo myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen':

―Loo mèna, tataa mdyoodizen tac mèna indxaa'dte di's. Ne' ne' gác mèna ta' mèna cuent cón che'n di's co' ndlu'en loo mèn. Per part cón che'n gu', Diox ngue li le' gu' nda' cuent cón che'n mod co' be' nacasloo xá mod ndlya's Diox ñibe'pe' Diox loo mèn, Diox co' ndub loo bé'. 12 Lomisque' ne, mèn co' ngue no con', tolo que no mèna más con' axtaque' que no mèna huax con'. Per ndxe'leque', mèn co' ingue node con', ale tyuhuan mèna ndxepte con' ngue no mèna. Con'a nee di's, tolo gòn mèn no tolo ta' mèna cuent cón che'n con' co' nac cón che'n Diox. Per mèn co' indxaa'dte di's no co' inda'de cuent cón che'n Diox no mèn co' indyalte tolo gòn cón che'n Diox, loo mèna Diox li tolo yau' xtùuz mèna no tolo yau' lezo' mèna loo cón che'n Diox. 13 Cona, ndyoodizen loo mèna con di's co' alithe ntetaquen tac mèna ngue li cuent ngue hui' ndac mèna no ndxòn ndac mèna loo cón chenen. No ndli mèna cuent ndxòn ndac mèna di's co' ndlu' cón chenen. Per ndxe'leque', nac mèna xal mèn co' ne'ñeede cón ngue hui' mèna loo cón chenen. Lomisque', nac mèna xal mèn co' inda' ndacte cuent cón chenen. Ndxàca tataa loo mèna tac indxaa'dte di's co' ndyoodizen yéc mèn. Ne' ne' inda' mèna cuent cón ngue lin. 14 No nalle' ndxàcque' con' loo mèna xal nac di's co' ndxab Sayi co' mde'th di's co' ndxab Diox. Ndxab Sayi:

Lìcpe' ba'i, mèn gòn di's co' tyoodizen. Per ne'yaa'dte mèna di'sa. Lìcpe' ba'i, mèn hui' loo con' lin. Per ne'ta'de mèn cuent cón ngue lin. 15 Tac lezo' mèna no xtùuz mèna ngòc naad no ngòc nguud. Anze'f nazab ndxòn mèna di's no nden' mèna di's co' ndyoodizen. Loo cón che'n Diox nac mèna xal mèn sieu. No nac mèna xal mèn co' nathath ngüi' loo cón che'n Diox. Ale ryethe con'a ndxàc loo mèna par ne'ta'de mèna cuent no par ne'gònte mèna cón che'n Diox ne' ne' yaa'd di'sa le'n xtùuz mèna no le'n lezo' mèna. Rye con'a ncàb loo mèna par ne'tyalte mèna lyàa yéc mèna no lyàa lezo' mèna. Ne' ne' tyal mèna par zye' mod co' ndxàp mèna par telá'en mèna loo con' ryes.

Cona, tataa ndxàca loo mèna xal gunii Sayi cón che'n mèna póla.

16 Huen nda gu', ey, tac gu' ngüi'que' no ndxònque' gu' co' huen huen cón che'n Diox. No ndxaa'dque' gu' di's co' ngue niin loo gu' le'n xtùuz gu' no le'n lezo' gu'. 17 Lìcpe' ba'i, na nii loo gu':

―Huax mèn co' ngo póla, mèn co' ngòc mèn co' mde'th di's co' ndxab Diox no taamas mèn co' ngòc mèn ndac, anze'f mblya's mèna ngüi' mèna loo con' co' ngüi' gu' nalle'. Per ne'ngàcte gan ngüi' mèna con' ndxè'. Lomisque' ne, mblya's mèna ngòn mèna cón che'n con' co' ndxòn gu' nalle'. Per ne'ngàcte gan ngòn mèna cón che'n con' co' ndxòn gu' nalle'.

Jesús ngue go xo'f loo mèn cón nee di's co' mtetac Jesús loo mèn.

(Mr. 4.13–20; Lc. 8.11–15)

18 Bìn gu' di's co' tan cuent loo gu' nalle' co' alithe mtetaquen loo gu'a, co' nee di's, cón che'n thìb mbi' co' mblo biz bina. 19 Di's co' guniin loo gu'a nac con' ndxè': Mèn co' ndxòn di's co' nac di's ndac che'n Diox co' ndlu' xá mod ndlya's Diox ñibe'pe' Diox loo mèn, no indxaa'dte di'sa le'n lezo' mèna, ne' ne' inda' mèn cuent cón che'n di'sa, mèna nac xal biz bin co' ngulàa ro ned. Tac co'se' ndxi'th Mebizya loo mèna, ndli Mebizya loo mèna par ne'ten'te mèna no par setilte yathla's mèna cón che'n di's ndac co' mbìn mèna no co' ngulàa le'n xtùuz mèna no co' ngulàa le'n lezo' mèna. 20 Le' biz bin co' ngulàa loo yòo quèea na, nac xal mèn co' ndxòn cón che'n di's ndaca. No co'se' ndxòn mèna cón che'n di's ndaca, ndyac tín' lezo' mèn ndxòn mèn cón che'n di'sa. 21 Per yiloa pláte huiz ndxàc ndxòn mèna cón che'n di's ndaca, ndxàca loo mèn xal biz bin co' ngulàa loo yòo quèea. Biz bina ne'ngxecte por yende co'te' lyàa lox biz bina no yende pá xon' lox biz bina. Tac co'se' ndxàc ngòc nguàal con' loo mèna no co'se' ndyub ngu's mèn prob mèna por cón che'n di's ndac, le' sya, xexte ndlá' mèna. Ya indlya'ste mèna tolo gòn mèna cón che'n di's ndac che'n Diox tac ngo tac lezo' mèna loo con'a. 22 Le' biz bin co' ngulàa le'n huana na, ndlu' loo na' cón che'n mèn co' ndxòn cón che'n di's ndac. Per mèna más nde yath ñèe yalgon' co' nthop mèn loo izlyo' ndxè'. Le' sya, yalgon' co' ndxàp mèn loo izlyo' ndxè', por yalgon'a leque mèna nquedìi mèna par ndxau' yéc mèn no ndxau' lezo' mèn loo cón che'n Diox. Por cona, incàb ndacte nec thìb con' ndac loo mèna loo cón che'n Diox. 23 Le' biz bin co' ngulàa loo yòo be'fa na, ndlu' loo na' cón che'n mèn co' ndxaa'd cón che'n di's ndac co' ngulàa le'n xtùuz mèn no le'n lezo' mèn. Le' sya, mèna ndli par ndxòn taamas mèn cón che'n di's ndac no par yòo taamas mèn loo cón che'n Diox. Tataa mod nac mèna xal biz bin co' nda' thìb cosech ndac, co' nee di's, chó biz bin nda' thìb ayo xlè. Chó biz bin nda' ayon xlè. Chó biz bin nda' gal psi' xlè.

Jesús ngue tetac cón che'n ña' triu huan co' ngulen le'n ña' triu.

24 Jesús ndxab loo mèna:

―Nde tetaquen tedib con' loo gu': Con' co' ndxàc par ñibe'pe' Diox loo mèn nac xal nac di's co' nde niin loo gu' ndxè'. Thìb mbi' ngro', ngua lo mbi' biz bin co' nac nzob bin triu ndac loo xyòn mbi'. 25 Per co'se' ryete mèn guliz mbi' co' ngòc xuan' yòoa mxen mcal', ngòo tedib mbi' co' ngòc ngolo ngola's mbi'a loo xyòn mbi'a. Ngua lobii mbi' biz nzob bin triu huan co' ñaa xalque' ñaa nzob bin triua loo xyòn mbi'. Ngoloa, ndyàa mbi' co' ngòc ngolo ngola's mbi'a. 26 Per co'se' ngulen nzob bin triua, no mbryoo mxyèna, no mtlo ngos bacdò ña' triua, axta syare', thidte gunaa ña' triua con biz huan co' ngua lobii mbi'a loo xyòn tedib mbi'a. 27 Sya, ngua nee moza loo mbi' co' ngòc patrón moz. Ndxab moz loo mbi':

―Tad, chele' U' ngua lo ante nzob bin triu ndac loo xyòn U', ¿pá ned ngro' biz huan co' ñaa xal ñaa triu le'n ña' sya, Tad? ¿Xá mod ngulen biz bina le'n ña', ne, Tad? 28 Patrón mcàb loo moz. Ndxab patrón:

―Nzo chó mbi' co' ndxecloo ñèe daa ngua li con'a loo xyònen.

Sya, mnibdi's moz loo patrón. Ndxab moz:

―¿Ché' ndlya's U' ya quib nu' huan co' ñaa xal ñaa ña', cà'?

29 Per patrón ndxab loo moza:

―Aa'a. La' tee nzo'fa. Ne'ya quibtel huana le'n ña'. Tac chele' lùu quib huana, nzo ryes quib lùu ña', ne. 30 La'a thidte ryoo triu huana con ña' triu más huen axta co'se' gàc tiemp lyáp ña'. Sya, por derech, tel'en moz co' ya li zin' par quib moz huan ye'rsin'a no, yiloa, tedó' moz huana por manoj par tec moz huana loo quìi. Le' nzob triu ndaca na, cosua' moz le'n sac co'se' yilo láp moz triu ndaca.

Jesús ngue tetac loo mèn cón che'n xal nac biz mostaz.

(Mr. 4.30–32; Lc. 13.18–19)

31 Mtetac Jesús tedib di's loo mèn. Ndxab Jesús:

―Nde niin tedib con' loo gu': Mod co' tlo queltàa mèn co' tyal par tlo Diox, ñibe'pe' Diox loo mèn nac xal thìb biz bin bix che'n mostaz co' mblo thìb mbi' bin loo xyòn mbi'. 32 No, lìcpe' ba'i, biz bin mostaza nac thìb biz bin más bix loo rye loothe biz bin co' nzo. Per co'se' ndlyen biz bin mostaza no ndryooi, ndxàca thìb xan' huan co' más ndryoo no nxyèn le'n ña' mèn. No ndxàca casque' xal thìb xan' yaa co'te' ndlyàa mbin bé' par ntoxcua' mbin xyòn mbin loo ram yaaa.

Jesús ngue tetac loo mèn cón che'n xá mod nac dii levadur.

(Lr. 13.20–21)

33 Diox co' ngue tlo ñibe' loo mèn, nerleque' mtlo Diox, ñibe' Diox loo nagabte mèn no más. No xèegà xèegà tolo yar' mèn co' ngue ñibe' Diox loo axta nzoque' mèn dib athu loo izlyo', mèn co' ñibe' Diox loo. Cón che'n mèna nac xal ndxep dii levadur co' ndyen thìb xa'got par ncos xa' diia con son kil harin. No con le' laate diia tyub bes son kil harina.

Jesús ndyoodi's loo mèn co' nac antub di's co' mtetac Jesús loo mèn.

(Mr. 4.33–34)

34 Ryete con'a mdoodi's no Jesús mèn co' mqueltàa loo Jesús co' ngòc di's co' mtetac Jesús loo mèn. Asembli Jesús ante mtetac Jesús di's loo mèn. 35 Tataa ngòc co' mbli Jesús par ngòcque', no mdyaaque', no mdubque' di's co' gunii thìb mbi' co' mde'th di's co' ndxab Diox, co'se' mque' mbi'a ye's loo thìb libr, di's co' mbez:

Daa tyoodiz con mèn ante con di's co' tetaquen loo mèn. Daa tyoodiz no mèn no tan cuent loo mèn cón che'n con' co' nacasloo axta co'se' mbli Diox ngure izlyo' no mblec Diox izlyo' no axta nalle'.

Jesús ngue go xo'f no ngue ta' Jesús cuent cón che'n triu huan co' ngulen làth nzob triu.

36 Ngolo gunii Jesús Diox loo mèn co' mqueltàa loo Jesús ro laguna, mbii Jesús tya. Ngòo Jesús liz thìb mbi' co' ndub gaxte tya. Liz mbi'a mqueltàa ryete myen' xin' mté'th Jesús loo Jesús. Ndxab myen' loo Jesús:

―Tad, blo xo'f U' di's co' mtetac U' cón che'n huan ye'rsin' co' ñaa xal ñaa triu loo nu' co' ngo no co' ngulen loo xyòn mbi'a.

37 Jesús mcàb loo myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen'a:

―Xa' co' ngo nzob bin ndac co' nac triu, xa'a nac daa, daa co' mbal yáal loo izlyo' xalque' ndxáal chol mèn. 38 No con' co' nee di's co'te' nac xyòn mbi'a co'te' ngo bina, con'a ndlu' loo na' nac izlyo' ndxè'. Le' nzob bina na, ndlu' loo na' nac mèn co' Diox, lìcque', ñibe'pe' loo. Le' triu huan ye'rsin' co' ngulen le'n ña' triua na, ndlu' loo na' nac mèn co' nac che'npe' Mebizya. 39 Le' xa' co' nac ngolo ngola's co' mblo bin ye'rsin'a na, ndlu' loo na' nac yub Mebizya. Le' co'se' ngolo ngòc cosecha na, con'a ndlu' co'se' lyux no co'se' lith no izlyo' ndxè'. Le' mèn co' thop cosecha na, ndlu' loo na' nac angl co' yi'th thop mèn huen no mèn ye'rsin' co'se' lith no no lyux izlyo'. 40 Xalque' mthop moz triu huan ye'rsin' co' ñaa xal ñaa ña'a par tec moz huana loo quìi, tataa gàca loo mèn, ne, co'se' lith no no lyux izlyo' ndxè'. 41 Daa co' mbal yáal loo izlyo' ndxè' xalque' ndxáal chol mèn, daa tel' angl daa co'se' gàc tiempa par yi'th thop angl rye mèn ye'rsin' co' ndli par ncua'n taamas mèn xtol mèn no chol mèn co' ncua'n xquin no xtol, ne. 42 Co angl rye mèn ye'rsin'a le'n ye'rbìil co'te' nzo quìi no bèel. Tya, gón' mèna no hua le mèna. 43 Sya, mèn co' mdyal, mèn co' mbli co' mnibe'pe' Diox loo mèn, loo mèna quée xnìi xal co'se' ndxa'x xnìi huiz co'se' gàc tiemp co' ñibe'pe' Diox xud gu' loo ryethe con'. Gu' co' nden' co' nee di's co' ngue niin loo gu' ndxè', fta' gu' lugar yaa'd di's ndxè' le'n lezo' gu'. No gola's gu' loo di's co' ngue niin loo gu' ndxè'.

Jesús ngue tetac loo mèn cón che'n tmi co' nzo yòo.

44 Tolo ndxab Jesús loo mèna: Nde tetaquen tedib con' loo gu': Con' co' nden' mèn no ndyac lezo' mèn cón che'n Diox, mèn co' tlo yila's loo Diox tac Diox mdyal yòo mèn loo cón che'n Diox, nac thìb con' ndac tín' xal co'se' mzyal thìb mbi' tmi co' nzo casloo loo xyòn thìb xtàa mbi'. Per co'se' mzyal mbi' tmi co' nzo casloo loo xyòn xtàa mbi'a, ale mbere mbi', mtau' mbi' loo tmia tya tedib vez. No de tant ndyac lezo' mbi' co'se' mzyal mbi' tmi loo xyòn tedib mbi', ale mbere mbi', ndye'th mbi', mtho' mbi' rye con' ndxàp mbi' par ti' mbi' xyòn mèna loo mèn co' nac che'n yòoa.

Jesús ngue tetac loo mèn cón che'n perl co' anze'f ntac.

45 Mèn co' ñibe'pe' Diox loo nac xal thìb mbi' co' ndyee viaj co' ngue tee cua'n perl co' anze'f náp ntac. 46 Co'se' mzyal mbi' perl co' anze'f náp ntac, mbere mbi', ndye'th mbi' par liz mbi' par tho' mbi' rye con' ndxàp mbi' par ryo' tmi loo con' ndxàp mbi'. Sya, bere mbi', ya mbi' par ti' mbi' perl co' anze'f ntac. Tataa mod nden' mèn co' ndyal ñibe'pe' Diox loo mèn tac anze'f thìb con' ndac no con' huen ndli Diox loo mèna tataa.

Jesús ngue tetac loo mèn xal co'se' ndxegaa chop loo mbèel le'n yex.

47 Mèn nde'th no ngo mèn yalbàn cón che'n di's ndac xá mod ndlya's Diox ñibe'pe' Diox loo mèn. Huax mèn nqueltàa no mèn co' ngòo loo cón che'n Diox xal ndxàca co'se' ngobii mèn thìb yex le'n níttó'. No co'se' ndlyàa yexa le'n níttó', ndxegaa huax loo mbèel le'n yex. 48 No co'se' ndxegaa huax loo mbèel le'n yex, le' sya, mèn co' ndyen mbèel ngo' yex par ro play. Tya, ndyub mèna par noo noo co' mèna mbèel ye'rsin'. No ngobii mèn mbèel ye'rsin'a thìb lad. Le' mbèel co' nac mbèel huena na, mbèela ngòo mèn le'n thìb cardor. 49 Tataaque' gàca co'se' zin huiz no zin ze co'se' ñibe' Diox lyux izlyo' no lith no izlyo'. Sya, ryo' angl. No co' xà' angl mèn ye'rsin' làth mèn nalì no làth mèn nambìi. 50 Co angl mèn ye'rsin'a le'n ye'rbìil co'te' ndxetoo bèel no quìi. Tya, gón' mèna no hua le mèna tant nè naca, ndyac mèna.

Trè' ndlu' Jesús cón che'n thìb mbi' co' mcui con' cub làth con' gox.

51 Sya, mnibdi's Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús. Ndxab Jesús loo myen':

―¿Ché' ndxaa'd ryethe di's ndxè' le'n quèe yéc gu' no le'n lezo' gu', à'?

Myen' xin' mté'th Jesús ndxab:

―Aa, Tad. Ndxaa'dque' di's ba' le'n quèe yéc nu' no le'n lezo' nu'.

52 Sya, ndxab Jesús loo myen' xin' mté'th Jesús:

―Co'se' huen huen mté'th thìb mbi' cón che'n ley co' mxo'f Moisés loo mèn no yiloa mtlo mbi', huen huen mtéth mbi'a cón che'n xá mod ñibe'pe' Diox loo mèn nalle', ndxàc loo mbi'a xal loo thìb patrón co' ngo' con' cub no con' gox le'n cuart co'te' ngocsua' patrona rye con' ndac che'n patrón.

Jesús ngòo yèez Nazaret co' nac làaz Jesús.

(Mr. 6.1–6; Lc. 4.16–30)

53 Co'se' ngolo mda' Jesús cuent cón nee di's di's co' angmtetac Jesús loo mèn, mbii Jesús tya. Ndyàa Jesús par làaz Jesús. 54 Co'se' mzin Jesús làaz Jesús, tya mtlo Jesús, mblu' Jesús mèn co'te' ndub sinagog che'n mèn gulàaz Jesús. Le' rye mèn co' mqueltàa le'n sinagoga na, ante ngüi' mèna no ante ñaa mèna loo Jesús. No mbez mèna loo xtàa mèna:

―¿Pá ngua té'th mbi' ba' rye con' co' ndxác mbi' no xá mod susque' ndxác mbi' ba' ndli mbi' yalguzye' co' ndli mbi' ba', ne? 55 Na' nanee le' mbi' ba' nac xgan' Chè carpinter. No nac mbi' xgan' Mari. Nanee na' le' mbi' ba' ndxàc hues Cob, hues Chè, hues Mon, no hues Jud. 56 No myen'got co' nac fta'n mbi' ba' nzo ban làth na' trè'. ¿Xá mod susque' ndxác mbi' ba' ndli mbi' ryete yalguzye' co' ndli mbi' ba'? No sate ndlu're' mbi' taamas con' ndli mbi' loo mèn, yey. 57 Por xtùuz co' mbli mèna cón che'n Jesús no cón che'n mèn guliz Jesús, ale tataa mod leque mèna mbli par ngo tac lezo' mèna con Jesús. No mden' mèna ngòc nguàal di's cón che'n Jesús. Sya, ndxab Jesús loo mèna:

―Huax mèn ndli ndyu' thìb mbi' co' nde'th di's co' ndxab Diox. No ndli mèn cas mbi'a. Per mèn co' nac mèn gulizpe' mbi'a no mèn co' nac mèn gulàazpe' mbi'a, ¡pà li mèna cas mbi'a!

58 Con'a mbli ya ne'ntolode ngli Jesús huax yalguzye' tya tac mèna ne'ndalte ngala's cón che'n con' ndli Jesús.

<- SAN MATEO 12 SAN MATEO 14 ->