13
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin tee ni saka triu ma
(Mr 4:1‑9; Lc 8:4‑8)
1 Te maa kivi yukan ni ndee Jesús ma ve'e ma, te ni ja'an ya ichi yu'u mar ma, te ni jinkoo ya.
2 Te ni ka ndututu kua'a xeen ñayii, te chukan kúu ja ni kaa Jesús ma in nuu barcu iyo nuu ndute ma, te ni jinkoo ya, te ka iyo ñayii ma yu'u ndute ma.
3 Te ni keja'a ya kua'a tnu'u vijin ni ka'an ya, te in tnu'u vijin ya'a ni ka'an ya, te jiña'a ya:
―Jin koniniso'o ni ja ká'an sa a. In tee, ni kee de kuan saka de triu.
4 Te ja ni saka de ma, jaku ni ka jinkava ichi jika de ma, te ni ka kenda koo lasaa ma, te ni ka jaa ti.
5 Te jaku‑ka ni ka jinkava ne'un yuu ma, nuu masu iyo kokon ñu'ú ma. Triu yukan chi ni ka jite yachi i, chi vaa masu ñu'ú kokon ni ka ni'i i ma.
6 Kovaa nuu ni jinu kandii ma, te ni ka kayu i, te ni ka yichi i, chi vaa masu ni ka ni'i yo'o va'a i.
7 Te jaku‑ka triu ma ni ka jinkava ne'un iñu ma, te ni ka ja'nu iñu ma, te ni ka skue'ne i triu ma. Te chukan kúu ja ñatuu ni ka kuu triu ma.
8 Kovaa jaku tna'a ja ni ka jinkava nuu ñu'ú va'a ñu'ú kokon ma, te triu yukan chi ni ka ja'nu i, te na'nu na'nu yoko ni ka kana koo i, te ni ka chitu va'a i chi sava yoko i ma ni ka chitu cientu triu, te sava yoko i ma chi uni xiko (60), te sava‑ka yoko i ma oko uxi (30) triu ni ka chitu i.
9 Nde ni iyo so'o ja koniniso'o ni, te koniniso'o va'a ni ―kúu ya jiña'a ya.
Ni kaxtnu'u Jesús ma nava'a ni ka'an ya tnu'u vijin ma
(Mr 4:10‑12; Lc 8:9‑10)
10 Te ni ka jan tu'va tee ka ndikin ya ma, te ni ka jiña'a de ya:
―¿Nava'a ká'an ni tnu'u vijin nuu ñayii ma? ―ka kuu de ka jiña'a de.
11 Te ni ndakone'e ya:
―Su'si ma, jâ ni kaxtnu'u ya nuu ndijin naxe tatnuni ya ma. Kovaa nuu ñayii ñatuu ka kandija ya ma chi ñatuu.
12 Vaa ñayii neva'a kua'a‑ka ja vii ja luu ni skuta'vi ña'a Su'si ma chi su'va ni'i kua'a‑ka i, kovaa ñayii ñatuu nawa neva'a i ma chi su'va xtandiyo ya onde jaku ja neva'a i ma.
13 Chukan kúu ja tnu'u vijin ká'an sa nuu i ma, vaa visi ka nde'ya i, kovaa ñatuu ka jini i, te visi ka jiniso'o i, kovaa ñatuu ka jaku'ni ini i.
14 Te ka ndo'o i ndaka sukan ni ka'an tee kúu Isaías tee ni yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma:
Jin koniniso'o ni, kovaa masu jin jaku'ni ini ni.
Te jin konde'ya ni, kovaa masu jin kuni ni.
15 Vaa ini anua ñayii ya'a chi ni ka ndukaji,
te so'o i ma ni ka nduvee,
te nduchinuu i ma chi ni ka ndandesi,
sukan‑va'a ma kuu jin konde'ya i ji'in nduchinuu i ma,
te ma jin koniniso'o i ji'in so'o i ma,
te ma jin jaku'ni ini i ma,
te ma jin ndasama ja ka jani ini i ma,
te ma jin nduva'a i.
16 ’Kovaa ndijin chi ja vava'a ka kuu nduchinuu ni a, vaa ka jini i, te ja vava'a ka kuu so'o ni a, vaa ka jiniso'o i.
17 Vaa ja ndaa ká'an sa ja kua'a tee ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma, ji'in ñayii ni ka yo sa'a ja va'a ma, ni ka yo kuni i ja jin konde'ya i ja ka nde'ya ni a, kovaa ñatuu ni ka jini i, te ni ka yo kuni i ja jin koniniso'o i ja ka niniso'o ni a, kovaa ñatuu ni ka jiniso'o i ―kúu ya jiña'a ya.
Ni kaxtnu'u Jesús ma nawa kúni ka'an tnu'u vijin tee ni saka triu ja ni ka'an ya ma
(Mr 4:13‑20; Lc 8:11‑15)
18 Te jiña'a Jesús ma:
―Chukan kúu ja jin koniniso'o ni, te káxtnu'u sa nawa kúni ka'an tnu'u tee ni saka triu ma.
19 Te ñayii ka jiniso'o tnu'u sukan tátnuni Su'si ma, te nú ñatuu ka ndi ini i ja jin jaku'ni va'a ini i ma, te kénda tachi ma, te xtandiyo i tnu'u ni jakun‑nee ini anua ñayii ma. Ñayii ya'a ka kuu sukan ka kuu triu ni ka jinkava ichi ma.
20 Te jaku ñayii ma chi sukan ka kuu triu ni ka jinkava ne'un yuu ma ka kuu i. Vaa ka jiniso'o i tnu'u vii tnu'u va'a ya ma, te sii ini ka niniso'o i.
21 Kovaa ñatuu ka ni'i yo'o va'a i, te ñatuu kuu jin konukuiñi va'a i. Te nú ka ndo'o ka neni i, xi jin sondikin ña'a i ja kuechi tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma, sani te ka xndoo i te ñatuu ka kandija‑ka i sukan ká'an ya ma.
22 Jaku‑ka ñayii ma chi sukan ka kuu triu ni ka jinkava ne'un iñu ma ka kuu i. Ka jiniso'o i tnu'u vii tnu'u va'a ma, kovaa ndaka tniñu iyo ñuu ñayivi ya'a, ka xndi ini xeen ña'a i, te ka ndi ini xeen i ja jin koo xu'un i, te ndaka cha'a, kívi ña'a i te xnda'vi ña'a i, te ka ndunaa i tnu'u vii tnu'u va'a ya ma, te chukan kúu ja ñatuu kuu ja jin sa'a i sukan kúni Su'si ma.
23 Kovaa in jichi‑ka ñayii ma chi ka jiniso'o i tnu'u vii tnu'u va'a ya ma, te ka kandija i, te vivii ka sa'a i sukan kúni Su'si ma. Te ñayii ya'a chi sukan ka kuu triu ni ka jinkava nuu ñu'ú va'a ma, sukan ka kuu i. Vaa jaku i ma ka kuu sukan ka kuu yoko triu ja ni ka wa'a i cientu triu ma, te jaku‑ka i ma ka kuu sukan ka kuu yoko ni ka wa'a uni xiko (60) triu ma, te jaku‑ka i ma ka kuu sukan ka kuu yoko ni ka wa'a oko uxi (30) triu ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin triu ma ji'in yi'i ma
24 Ni ka'an ya in‑ka tnu'u vijin, te jiña'a ya:
―Sukan tátnuni Su'si iya iyo andivi ma, inuu kúu i ji'in in tee ni saka ini itu de ma triu va'a.
25 Te nani kixi de ma, ni kii suchi ñatuu kétna'a ini ji'in de ma, te ni xsiava i ndikin yi'i ne'un triu ma, te kua'an i.
26 Te nuu ni jite triu ma te ve kua'nu i ma, sani te ni jite tna yi'i ma.
27 Te tee ka jinukuechi nuu tee xi‑itu ma, ni ka kenda koo de, te ka jiña'a de: “Señor, ¿masu triu va'a ni saka ni ini itu ni ma? ¿Te nava'a ni ka jite kua'a yi'i ma?”, ka kuu de ka jiña'a de.
28 Te maa tee xi‑itu ma jiña'a: “In suchi ñatuu kétna'a ini ji'in sa ni sa'a sa'a.” Te ka jiña'a tee ka jinukuechi nuu de ma: “¿Kúni ni ja jin koo sa jin tnu'u sa?”, ka kuu de ka jiña'a de.
29 Te jiña'a de: “Ña'a. Nú ña'a, te ja jin tnu'u ni yi'i ma, te nasa jin tnu'u tna ni triu sa ma.
30 Jin kua'a ni tnu'u, te jin kua'nu kaa maa i te onde kivi jin ndaxtutu o triu ma, te kuña'a sa tee jin ka'nde ma: Jin ndaxtutu ni xinañu'u‑ka yi'i ma, te in nu'ni in nu'ni jin ku'ni ni, sukan‑va'a jín kayu i. Kovaa triu ma chi jin ndaxtutu ni, te jin ndatnaa va'a ni.” Sa'a kuña'a tee xi‑itu ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin in ndikin tnu mostaza
(Mr 4:30‑32; Lc 13:18‑19)
31 Te ni ka'an Jesús ma in‑ka tnu'u vijin, te jiña'a ya:
―Sukan kúu in ndikin tnu mostaza, sukan ko kuu ja tatnuni Su'si iya iyo andivi ma. Te in tee, ni tnii de ndikin tnu mostaza ma, te ni skee de itu de ma.
32 Te ndikin ma chi in ja luluu ti'i‑ni kúu i ne'un ndaka‑ka ndikin iyo ñuu ñayivi a, kovaa nuu ni jite i ma, te ni ja'nu in yutnu kui'i, te kúu sukun sukun tnu, te suu tnu sukun xeen‑ka sana ndaka‑ka ja ka sunkoo ñayii ma nuu huerta i ma, te lasaa ka ndava andivi ma chi kuu jin sa'a ti taka ti ne'un nda'a tnu ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin levadura ma
(Lc 13:20‑21)
33 Te ni ka'an Jesús ma in‑ka tnu'u vijin, te jiña'a ya:
―Sukan sa'a levadura ma, sukan ko kuu nuu tatnuni Su'si ma. Vaa nú in ña'a, ni sakanuu ña levadura ma ji'in uni jichi ñujan triu ma, te levadura ma ni‑ka'nu kivi i, onde kundee i xsjaa i ni‑ka'nu ñujan ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni yo ka'an Jesús ma tnu'u vijin ma nuu ñayii ñatuu ka jan‑ta'vi sii ini tnu'u ya ma
(Mr 4:33‑34)
34 Te ni ka'an Jesús ma ndaka tnu'u vijin ya'a nuu ñayii ma. Te ni‑in tnu'u ni yo ka'an ya ma ñatuu ni yo kaxtnu'u ndijin ya, su'va ndimaa tnu'u vijin ni yo ka'an ya.
35 Te sukan ni yo sa'a ya, sukan‑va'a ko kuu ndaka sukan ni ka'an tee ni yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma:
Ka'an sa tnu'u vijin nuu ñayii ma.
Kaxtnu'u sa tnu'u ka iyo yu'u onde nuu ni sa'a Su'si ma ñuu ñayivi ya,
kúu de ká'an de.
Ni kaxtnu'u Jesús ma nawa kúni ka'an tnu'u vijin triu ma ji'in yi'i ma
36 Sani te ni ndakuan‑ta'vi Jesús ma ñayii ma, te ni ndivi ya ini ve'e ma. Te ni ka jan tu'va ña'a tee ka ndikin ya ma, te ka jiña'a de:
―Ndakaxtnu'u ni nawa kúni ka'an tnu'u vijin ja ni ka'an ni ja kuu yi'i ni kana itu triu ma ―ka kuu de ka jiña'a de.
37 Te ni ndakone'e ya, te jiña'a ya:
―Tee ni saka triu ma kúu saña, ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a.
38 Te itu ma kúu ñuu ñayivi a. Te triu va'a ma ka kuu ñayii jin kivi koo nuu tatnuni Su'si ma, te yi'i ma ka kuu ñayii ka sa'a sukan kúni tachi ma.
39 Te suchi ni xsiava ndikin yi'i ma kúu tachi ma, te kivi jin ndaxtutu ñayii ma kúu kivi xnaa Su'si ma ñuu ñayivi a. Te ñayii jin ndaxtutu ma ka kuu ángel ma.
40 Te sukan jin ndaxtutu i yi'i ma te jin ka'mi i nuu ñu'u ndú'va ma, sukan ko kuu kivi naa ñuu ñayivi a.
41 Te maa sa ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, tetniñu sa ángel sa ma, te jin ndaxtutu i ndaka ñayii ni ka yo sa'a ja u'vi ma te ni ka yo ska'an i ñayii ma ja jin sa'a tna i ja u'vi ma, sukan‑va'a ma jin koo‑ka i nuu tatnuni sa ma.
42 Te jin tnaa i ñayii yukan ma nuu káyu kóko ñu'u i'ni ma, vaa yukan kúu nuu jin ndanda'yu i, te jin ndakandi'i jin ndakandi'i i nu'u i ma ja jin ndo'o jin neni i ma.
43 Sani te ñayii ka sa'a ja va'a ma, vivii jin kona'a i nuu tatnuni Yuva o Su'si ma, sukan yé'e ni'ni kandii ma, sukan jin kona'a i.
’Te nde ni iyo so'o ja koniniso'o ni, te koniniso'o va'a ni.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin siki in ja ndee ya'vi xeen ja yinee yu'u i ini itu ma
44 ’Te suni nuu tatnuni Su'si ma kúu sukan kúu in ja ndee ya'vi xeen, te yinee yu'u i ini itu ma. Chukan kúu ja in tee, ni ndani'i de ja ndee ya'vi xeen yinee ini itu yukan ma, te ni ndachu'u va'a‑ka de, te ni ja'an sii ini de ni jan nu xiko de ndaka ja neva'a de ma, te ni ndakuaan de ñu'ú yukan.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin siki yuu vivii nani perla ma
45 ’Te suni inuu kúu nuu tatnuni Su'si ma ji'in in tee ndákuaan yuu vivii nani perla ma te ndáxiko de ma.
46 Te ni ndani'i de in perla vivii xeen‑ka kaa, te suni ni ja'an de, te ni ndaxiko de ndaka ja neva'a de ma, te ni jaan de perla vivii‑ka kaa ma.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin siki ñunu táva tiaka ma
47 ’Te suni sukan kúu in ñunu táva tiaka ma, sukan kúu nuu tatnuni Su'si ma, vaa ni ka skee i ñunu ma nuu mar ma, te ni ka jakun‑nee ndaka jichi tiaka ma.
48 Te nuu jâ ni chitu ñunu ma, te ni ka ndatava i. Te ni jan koo i yu'u ndute ma, te ni ka ndakaji i tiaka va'a ma, te ni ka ndatnaa i ti nuu chika ma. Te kiti masu ka iyo va'a ma, ni ka skana i ti.
49 Te suni sukan ko kuu kivi naa ñuu ñayivi a chi kenda koo ángel ma, te jin ndaxtutu i ndaka ñayii ka sa'a ja u'vi ma ne'un ñayii ka sa'a ja va'a ma.
50 Te jin skee i ñayii ni ka yo sa'a ja u'vi ma nuu káyu kóko ñu'u i'ni ma, te jin ndanda'yu i, te jin ndakandi'i jin ndakandi'i i nu'u i ma ja jin ndo'o jin neni i ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin siki ja jaa ma ji'in ja jâ ni kuu kii‑ka iyo ma
51 Te Jesús ma, jiña'a ya:
―¿Ni ka jaku'ni ini ni ndaka ja ká'an sa a? ―kúu ya jiña'a ya.
Te maa de ni ka ndakone'e:
―Ni ka jaku'ni ini sa, Señor ―ka kuu de ka jiña'a de.
52 Te jiña'a ya:
―Chukan kúu ja ndaka tee ka skua'a tnu'u ni tatnuni Moisés ma, te nuna jin kutu'va‑ka de sukan tátnuni Su'si iya iyo andivi ma, te jin ko kuu de sukan kúu in tee va'a in tee ndichi jito va'a ñayii ka iyo ve'e de ma, te kéne'e de ja vava'a neva'a de ma, ja jaa ma ji'in ja jâ ni kuu kii‑ka iyo ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ñayii ka iyo ñuu maa Jesús ma chi masu nde ka kandija i ya
(Mr 6:1‑6; Lc 4:16‑30)
53 Te nuu ni jinu ni ka'an Jesús ma tnu'u vijin ya'a, te kuan no'o ya.
54 Nuu ni ndenda ya ma, te ni keja'a ya káxtnu'u ya tnu'u ya ma nuu ñayii ka iyo ini in veñu'u luluu ma. Te ni ka sa'vi‑nka ini i, te ka jikan‑tnu'u tna'a i:
―¿Ndenu ni kutu'va suchi ya'a ndaka tnu'u ndichi ká'an i a ji'in milagru sa'a i a?
55 ¿Masu suchi ya'a kúu sa'ya carpinteru ma? ¿Masu si'i i kúu ña'a nani María ma? ¿Te masu ñani i ka kuu Santiago ma, José ma, Simón ma, ji'in Judas ma?
56 ¿Te masu ya'a ka iyo tna ku'va i a ne'un ndaka o a? ¿Ndenu ni kutu'va i ndaka cha'a ja ká'an i a ji'in ja sa'a i a? ―ka kuu ñayii ma ka ka'an i.
57 Te ni ka ndakiti ini i ja ká'an ya ma. Kovaa jiña'a Jesús ma:
―Ni‑ka'nu ñuu ñayivi a chi ka chiñu'u i in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma, kovaa ñuu maa de ma ji'in ñayii ve'e de ma, masu na nde ka chiñu'u i de. Te sukan ka sa'a ña'a ni vitna ―kúu ya jiña'a ya.
58 Te ñatuu ni sa'a ya kua'a milagru vaa yukan chi masu nde ka kandija i ya ma.
<- Mateo 12Mateo 14 ->