1 Jesús ma, ûni iyo ndija ya ji'in Xtumani Ndios ma, te nuu ni ndakokuiñi ya ja ni ja'an ya yute Jordán ma, te Xtumani Ndios ma, ni jan xsia'a ya ya ichi nuu masu nawa iyo kuiti ma.
2 Te yukan ni iyo ya uu xiko (40) kivi. Te tachi ma, ni kenda i ja ni jitotnuni i ya, te ñatuu nawa ni jaa ya ndaka kivi yukan. Chukan kúu ja ni keja'a kókon ya.
3 Sani te tachi ma, jiña'a i:
―Nu ndija ja Sa'ya Su'si kúu ni, te tatnuni ni ja yuu ya'a, nduu i xtatila ja kaa ni ―kúu i jiña'a i.
4 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Tnu'u Su'si a ká'an: “Masu maa in‑ni ja kaa ja ko'o o ma sa'a ja koteku o chi su'va ja kandija o ndaka tnu'u ká'an káchi Su'si ma” ―kúu ya jiña'a ya.
5 Sani te tachi ma, ni ja'an i ji'in ya in nuu sukun‑ka, te ni kaxtnu'u i ni‑ka'nu ñuu ñayivi a,
6 te jiña'a i:
―Saña ni ndani'i ndaka ja iyo ñuu ñayivi a ji'in jayiñu'u iyo a, vaa maa sa tátnuni, te kua'a sa na in kúni sa ja kua'a sa, te kuu taa sa.
7 Nuna jinkuiñi jiti ni nuu sa ja ndachiñu'u ña'a ni, te ndaka ko kuu kuenda maa ni ―kúu i jiña'a i.
8 Jesús ma, ni ndonda ya nuu tachi ma, te sa'a jiña'a ya:
―Kuán ndiyo ki'in ro, vaa tnu'u Su'si a ká'an: “Maa in‑ni Su'si Iya Tátnuni ma ndachiñu'u ro, te kunukuechi ro nuu maa in‑ni ya” ―kúu ya jiña'a ya.
9 Sani te tachi ma, ni jan xsia'a i ya ñuu Jerusalén ma, te ni skaa i ya in nuu sukun xini veñu'u ka'nu ma, te jiña'a i:
―Nu ndija ja Sa'ya Su'si kúu ni, onde ya'a, te skee ni maa ni onde kunu ma,
10 vaa tnu'u Su'si ma ká'an:
Su'si ma, tatnuni ya nuu ángel ya ma ja jin ko koto ña'a i,
te jin ndachituu ña'a i
11 ji'in nda'a i ma,
sukan‑va'a ma jinu ni nuu in yuu
―kúu i jiña'a i.
12 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Suni tnu'u Su'si a ká'an: “Masu kototnuni ro Su'si ro Iya Tátnuni ma” ―kúu ya jiña'a ya.
13 Nuu ña ni ni'i‑ka tachi ma naxe kototnuni‑ka i Jesús ma, te ni kujika i nuu ya, te ndetu tuku i in‑ka jichi ja xtna'a i ya.
Jesús ma, ni keja'a ya tniñu ya ñuu Galilea ma
(Mt 4:12‑17; Mr 1:14‑15)
14 Jesús ma, ni ndenda ya ñuu Galilea ma. Te ûni iyo ndija ya ji'in Xtumani Ndios ma ji'in ya, te ni‑ka'nu yu'u ñuu ma ka ka'an vii i ja kuu ya.
15 Te káxtnu'u ya ini veñu'u lilikin ndaka ñuu ma, te ndaka i ni ka ndachiñu'u ya.
Jesús ma, sa'a ni sa'a ya ñuu Nazaret ma
(Mt 13:53‑58; Mr 6:1‑6)
16 Jesús ma, kua'an ya ñuu Nazaret ma, ñuu nuu ni ja'nu ya ma. Te in kivi ni tatnuni Su'si ma ja ma jin satniñu ñayii ma, ni kivi ya veñu'u luluu ma, sukan ni yo jatna ini ya ja ko sa'a ya ma. Te ni ndokuiñi ya, sukan‑va'a ka'vi ya tnu'u Su'si ma.
17 Te ni ka wa'a i tutu ja ni tee tee kúu Isaías ma. Ja ni ndakune ya ma, te ni ndani'i ya nuu sa'a ká'an ma:
18 Maa Xtumani Iya Tátnuni ma iyo siki sa a,
vaa ni sa'a siin ña'a ya,
sukan‑va'a ki'in sa jin kaxtnu'u sa tnu'u vii tnu'u va'a
nuu ñayii ka ndo'o ka neni nuu ja u'vi ma,
te ni tetniñu ña'a ya ja kaxtnu'u sa naxe jin ndayaa ñayii ka ndesi va'a ma,
te sa'a sa ja jin ndundijin nuu ñayii inukuaa ma,
te ndaxsiaa sa ndaka ñayii ka ndo'o ka neni ja sa'a ña'a in‑ka ñayii ma,
19 ji'in ja kaxtnu'u sa ja jâ ni kenda kuiya vava'a,
ja sa'a Iya Tátnuni ma ja jin ndani'i ta'vi i.
20 Sani te Jesús ma, ni ndakasi ya tutu ma, te ni ndakua'a ya nuu tee kúcargu veñu'u ma, te ni nukoo ya. Ndaka ñayii ka iyo yukan, ka nde'ya i ya.
21 Te ni keja'a ya ká'an ya, te jiña'a ya:
―Vitna jâ ni kenda nuu ni a ja ko kuu sukan ndee tnu'u Su'si a ―kúu ya jiña'a ya.
22 Ndaka ñayii ma ka ka'an ja va'a ja kuu Jesús ma, te ni ka sa'vi‑nka ini i ndaka ja vii sa'a ya ma, te ka jikan‑tnu'u tna'a i:
―¿Masu tee ya'a kúu sa'ya José ma? ―ka kuu i ka ka'an i.
23 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ja ndaa kúu ja jin ka'an ni nuu sa: “Tee tatna, satatna ni maa ni.” Te suni jin ka'an ni: “Tna'a ja ni ka jiniso'o sa ja ni sa'a ni ñuu Capernaum ma, te suni sa'a tna ni ñuu ni a” ―kúu ya jiña'a ya.
24 Te ni ka'an‑ka ya:
―Ja ndaa kúu ja ni‑in tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si a, te jin ndakuan‑ta'vi i de ñuu de ma.
25 Ja ndaa kúu ja ka iyo kua'a ña'a ñuu Israel ya ja ni ka ji'i yii ña ma, te kivi ni iyo Elías ma tee ni yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma, nuu ñatuu ni kuun savi uni kuiya yo sava ma, te ni ka yo kokon xeen ñayii ni‑ka'nu ñuu ñayivi a.
26 Kovaa Elías ma, ñatuu ni ja'an de nuu ni‑in ña'a ñuu Israel ya ja ni ka ji'i yii ña ma sukan‑va'a sa'a Su'si ma ja koo ja jin kaa ña ma, yika‑ni ja nuu in ña'a ñuu Sarepta ma, yatni ñuu Sidón ma.
27 Suni ka iyo ñayii ñuu Israel ma ja ka ku'u i lepra kivi nuu ni iyo Eliseo ma, kovaa masu na in ni nduva'a, yika‑ni ja Naamán ma, tee ñuu Siria ma ―kúu ya jiña'a ya.
28 Ja ni ka jiniso'o i sukan ma, ndaka ñayii ka iyo ini veñu'u luluu ma, ni ka ndakiti xeen ini i.
29 Ni ka ndokuiñi i, te ni ka kene'e i ya ini ñuu ma, ni jan koo i ji'in ya onde nuu yuku sukun‑ka ma, yuku ndenee ñuu ma, sukan‑va'a onde sukun ma te jin skee i ya.
30 Kovaa Jesús ma, ni ndee ya me'ñu ñayii ma, te kua'an ya.
Ni ndasava'a Jesús ma in tee yinee ña'a in tachi
(Mr 1:21‑28)
31 Jesús ma, kua'an ya ñuu Capernaum ma in ñuu maa Galilea ma. Te in kivi ni tatnuni Su'si ma ja ma jin satniñu ñayii ma kúu, te káxtnu'u ya nuu ñayii ma.
32 Te ñayii ma, ka sa'vi‑nka ini i sukan káxtnu'u ya ma, vaa ká'an ya sukan ká'an in ñayii tátnuni.
33 Ini veñu'u luluu ma iyo in tee yinee ña'a in tachi, te tachi ma, káyu'u nini'i i jiña'a i ya:
34 ―¡Kuá'an ni! ¿Nava'a kívi nduu ni nuu ka iyo saña, Jesús iya vee ñuu Nazaret ma? ¿Vee ni ja xnaa ña'a ni? Saña chi jini ña'a sa, te jini sa ja iya ii vee nuu Su'si ma kúu ni ―kúu i jiña'a i.
35 Te ni ndonda ya nuu tachi ma, te jiña'a ya:
―Kasiyu'u, te xndoo tee ya'a ―kúu ya jiña'a ya.
Sani te tachi ma, ni skana i tee yukan nuu ñu'ú ma nuu ka iyo ndaka ñayii ma, te ni kee i de, te ñatuu na ja u'vi ni sa'a i de.
36 Ndaka ñayii ma ni ka yu'u, te ka ka'an ndi‑in ndi‑in i:
―¿Na tnu'u kúu cha'a? Vaa tee ya'a chi ûni tátnuni de nuu tachi ma ja na jin ke koo i, te ka ke koo i ―ka kuu ñayii ma ka ka'an i.
37 Te ni ka yo ka'an va'a, ni ka yo ka'an vii ñayii ma ja kuu Jesús ma ni‑ka'nu ñuu ma.
Jesús ma, ni ndasava'a ya si'i xiso Simón Pedro ma
(Mt 8:14‑15; Mr 1:29‑31)
38 Jesús ma, ni ndee ya ini veñu'u luluu ma, te ni kivi ya ini ve'e Simón Pedro ma. Te si'i xiso Simón Pedro ma, ku'u ña. Yi'i xeen ña'a ka'ni, te ka jikan‑ta'vi i nuu Jesús ma ja na ndasava'a ya ña.
39 Jesús ma, ni jinkoo jiti ya nuu kátuu ña ma, te ni ndonda ya nuu ka'ni ma, te ka'ni ma, ni ndee ña'a i. Sani te ni ndakoo ña, te ni satu'va ñukuun ña nawa kaa ya ji'in ñayii ka iyo ma.
Jesús ma, ni ndasava'a ya kua'a ñayii ka ku'u
(Mt 8:16‑17; Mr 1:32‑34)
40 Nuu ve ñini ma ndaka ñayii ka neva'a ñayii ka ku'u ndi‑in ndi‑in kue'e ma, ni jan koo i nuu Jesús ma, te ni sonee ya nda'a ya siki ndi‑in ndi‑in ñayii ma, te ni ndasava'a ya i.
41 Te kua'a ñayii ka ku'u ma, ni ka ke koo tna ña'a tachi ma, te ka kayu'u tachi ma ka ka'an i:
―¡Ndijin kúu Sa'ya Su'si ma! ―ka kuu i ka jiña'a i.
Kovaa Jesús ma, ni ndonda ya nuu tachi ma, te ñatuu ni wa'a ya tnu'u ja jin ka'an i, vaa ka jini i ja suu ya kúu Cristo iya ni tetniñu Su'si ma.
Jesús ma, ni kaxtnu'u ya tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma ini veñu'u lilikin
(Mr 1:35‑39)
42 Ja ve ndii ma Jesús ma, ni kee ya ini ñuu ma, te kua'an ya in nuu masu nawa iyo kuiti. Kovaa ñayii ma chi ka ndanduku i ya, te ni jan koo i nuu iyo ya ma. Ka kuni i ja jin sunkani i ya, sukan‑va'a ma ki'in‑ka ya.
43 Kovaa Jesús ma, jiña'a ya:
―Suni ki'in sa in‑ka ñuu kaxtnu'u sa tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma siki ja sukan tatnuni ya ma, vaa chukan kúu ja ni tetniñu ña'a Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
44 Te chukan kúu ja kua'an Jesús ma káxtnu'u ya tnu'u vii tnu'u va'a ma ini veñu'u lilikin ñuu Judea ma.