MARK Warefa'aia Feni Bu'uu Mark na rapu ale'eni, “Feni, fafasuii feni rawani'a wareaa Jesus Christ, mei Na'uu mei Haidaa.” Mark na fama'aia ba Jesus pa'aa weweaa rama'a ma ana na pa'i foraforana. Fei foraforana na fama'aia a'a ei feroiana, fei faufauna, fei ba ina muainaa ei pigea ma fei ba i futoaa hafelo'aa ei rama'a. Watauda ne'iaa Mark fi warewareaa ei bigi'aa Jesus. Ina u'ugaa fei pudugufaiana, fei manimaniana, ei feroiana ma farawaniana funua. I dii, ei nenerana ronawe apa'ia, ma'uaa na apoi'ualao fei sibaa ei bidibidii ununa. Na fapo'inaa fei bu'una a'a ei a'apoo tatalaiaa Jesus yeni malagufu, fei fatawana ma fei asi'anana. Guapaloei fapopo'ina, woro ne'iaa hefi'a.
1John, mei Pudugufaia na Ra'a'augaa fei Tala (Matthew 3:1-12; Luke 3:1-18; John 1:19-28)1 Feni, fafasuii feni rawani'a wareaa Jesus Christ, mei Na'uu mei Haidaa.*1:1 Hefi'a ne'ia lomi na pa'i mei Na'uu mei Haidaa.
2 Ale'ei i ne'inia mei mamama'a Isaiah:
“A aloaa mena otalai tonaa wareau i ma'amu ma i ra'a'augaa fena talamu”— 3 “Na haroharo fei lao i podu. ‘Ra'a'augaa fena talaa mena Fasu, ma fawanewane'augaa fena talana.’ ” 4 Si'ei, John na nomai ma pudugufinaa ei rama'a i podu. Ina warefanaa ei rama'a ba ronei filoginaa naranaraa ro'ou ma pudugufai ma i futoaa ei hafelo'aa ro'ou, mei Fasu. 5 Minaa ei rama'a tadiwe'aiaa Judea ma Jerusalem, rona dinaa a'a John. Ei rona warefania ei hafelo'aa ro'ou, John na pudugufinaa ro'ou i laloo fei Ranu Jordan. 6 John na susuinaa fei susu, bigi'aa ro'odu hugo camel ma fei adina, hudii manulelele. Ma hanana, ena teraupu ma musilao podu. 7 Ma sifeni, feni wareana: “I pa'i hemea rama'a i nomai neneu, na faufaudiai ma na muainau. Yau ana lomi na rawani ba a fabalou ma alaraa fei hafenaa pinena. 8 Yau na pudugufinaa hamu'ou ranu†1:8 O, laloo ranu ma hia, i pudugufinaa hamu'ou fei Spiriti Apuna.” Fei Pudugufaia ma Manimaniaa Jesus (Matthew 3:13—4:11; Luke 3:21, 22; 4:1-13)9 Ma fei au fei, Jesus noranamai Nazareth, yei Galilee. Ma John na pudugufinia laloo fei Ranu Jordan. 10 Ei fi asi'aa laloo fei ranu Jesus, na fanunuaa fei gufu pafea na ba'agigi ma fei Spiriti fi falorogio pafona maumauna ale'ei pune. 11 Ma fei haroharofa norai yei gufu pafea, na ware ale'ei: “Yoi, mena na'uu, mena una haguio ma namina ni'eni'e a'amu.”
12 Si'ei, fei Spiriti na alonaa Jesus i tau podu. 13 Jesus na guta laloo podu gunaroa pa'ania arewaa ma Satan ana fi manimania yei laloo podu. Jesus na guta hugiaa ei manulelele laloo podu ma ei alo'alo, rona oma'ama'aia yei.
Na Dugaa ei Rawarawa Otalai Nenera (Matthew 4:12-22; Luke 4:14, 15; 5:1-11)14 Nenee fei ro aunaa John humuu bobo'aia, Jesus na dinaa Galilee, wareaa fei rawani'a warea noranarai a'a mei Haidaa. 15 Ina ware ba “Pa'aa feni auna feni. Fei haparaiaa mei Haidaa na rafi'i. Filoginaa naranaraa hamu'odu ma neneraa eni rawani'a warea!”
16 Ei fi tatalai adii fei Agii Galilee Jesus, ina fanunupa'aa Simon ma mei lofuna, Andrew. Lagu'ei sumai lepo agi, uaa lagua dia'agi. 17 Jesus na warenaa a'a lagua, “Nomai ma nenerau. Ma a feroinaa hamugua tonaa rama'a ale'ena hamuna'o to nia.” 18 Ana ei ua, laguna di'augaa ei lepoo lagua ma neneraa Jesus.
19 Ei fi tatalaidilao ma'idadiai adii fei Agii Galilee, na fanunupa'aa laguei filofui James ma John, laguei na'uu Zebedee. Lagu'ei hinu'aa ei lepoo lagua laloo fei wa. 20 Si'ei, na haro fawanewaneinaa lagua. Ma laguna di'ininaa mei amaa lagua, Zebedee mawe ei tameloi ro'ou laloo fei wa ma laguna nenegia.
Jesus na Fawala'anaa Hepalo Spiriti Hafelo (Luke 4:31-37)21 Rona aununaa Capernaum ma i nomai fei Sabbath, Jesus na dinaa laloo fei synagogue ma feroinaa ro'odu. 22 Ei rama'a, ronamina ba'arofo a'a ei feroiana, uaa na feroi ale'ei hemea na pa'i faufauna, abaa ale'ei ei feroiaa Law. 23 Ana ei ua, hemea rama'a laloo fei synagogue, mei na wadu'ia spiriti hafelo,‡1:23 Warea Greek ba spiriti loloaa; vv. 26 ma 27 anaa na mewaiware, 24 “Tamanu ei nunumiamu a'a hai'odu, Jesus, mena Nazareth? Ei o nomai ba o fo'afama'eaa hai'odu? Una apa'ia ba yoi hini. Yoi, mena Apunaiaa mei Haidaa!”
25 Jesus na ware, “Babanini ma wala'amai a'ana!” 26 Fei hafelo'a spiriti na nuenueinia ma memewai ma wala'aa a'ana.
27 Ei rama'a, ronamina naranara watauda ma fi'i'igai, “Tamanu feni? Hefeni manufau feroia na pa'i faufauna ma ei hafelo'a spiriti ana ronamina guaipa'aa wareana!” 28 Fei u'ugana namina talemaduarenaa ei gufu pedu yei Galilee.
Jesus na Farawaninaa Funuaa Watauda (Matthew 8:14-17; Luke 4:38-41)29 Ei ro'aa di'ininaa fei synagogue, rona aunuhugiaa James ma John ma dinaa a'a fei gufuu Simon ma Andrew. 30 Mei inaa mei haroo Simon na funuhaino pafoo tawa. Ei rama'a yei, rona warefanaa Jesus ba na babai unuu mei rama'aa Simon. 31 Si'ei, Jesus na dinaa a'ana, tauaa panina ma fa'asi'ania. Fei funuana na pedu ma i dii, ina hasumaa ei hanaa ro'odu.
32 Fei fafi fei, i lolo fei halo, ei rama'a rona duginamii a'a Jesus ei rama'a rona pa'i funuaa ro'ou fipui a'a ei na wadu'aa ro'odu pigea. 33 Minaa ei rama'a yei, ronamina oma'a ua papaa fei gigei. 34 Jesus na farawaninaa funuaa watauda ma alofatatalainaa watauda pigea, ei rona wadu'aa ei rama'a. Ma ina apunainaa ei pigea ba ronei'aa wareware; uatani, rona aida ba hia hini.
Jesus na Lafulafu Fawelei Lomi Rama'a (Luke 4:42-44)35 Mafufuo badu, atawe arewafarawani, Jesus na asi'a'aununaa fawelei lomi rama'a ba i lafulafu. 36 Simon ma ei ro'ei tatalaifipui a'ana, rona aunu ma labaginia. 37 Ma ro'aa nobapa'alao, rona ware a'ana ba, “Minaa ei rama'a, roi lalabaginio!”
38 Jesus na ware a'a ro'odu, “O dii. O aununaa ena gufu opa'anawau ma ana a u'u yena. Si'ena, ena a nogio.” 39 Ma namina tatalai yei Galilee. Ina u'u laloo ei synagogue ro'ou ma alofatalainaa ei pigea.
Hemea Rama'a na Watawatai Ununa (Matthew 8:1-4; Luke 5:12-16)40 Hemea watawatai§1:40 Warea Greek ba hefi'a mau funuaa hudi unu—aba unaa watawata ua. na nomai a'ana, fa'unaa du'una ma i'iginia, “Na'aa inapo'o rawani a'amu, farawaninau.”
41 Namina bauanai fei faloloa'iaa Jesus. Si'ei, na roainaa panina, idoaa ununa ma ware, “Na rawani a'au. Ena unumu, i fafa'arai.” 42 Ana ei ua, na pedu ei watawatana ma na fafa'arai ei ununa.
43 Jesus na alofawanewaneinia ma warefawe'i a'ana, 44 “Ma'aia. Apuna warefanaa nemea ma'uaa onei dinaa a'a mena bauaniaa humuu mei Haidaa ma fanaa ena fanamu wagina ale'ei i warefanio Moses, ale'ei uni'unina a'a ro'ou ba ona fafa'araidii.” 45 Agia, i nolao, fimina u'u'u ma fatalainaa fei rawani'aa Jesus a'ana. Si'ei ba ina u'u'u, fai lo'e ba Jesus i wadu'aifalelefo a'a hepalo gufu ma na guta u'ugai ua fawelei lo'e rama'a. Ma'uaa ei rama'aa ena tadiwe'aiaa gufu, ana roimina'u no'ualao a'ana.
Mark 2 ->
1 Feni, fafasuii feni rawani'a wareaa Jesus Christ, mei Na'uu mei Haidaa.*1:1 Hefi'a ne'ia lomi na pa'i mei Na'uu mei Haidaa.
2 Ale'ei i ne'inia mei mamama'a Isaiah:
9 Ma fei au fei, Jesus noranamai Nazareth, yei Galilee. Ma John na pudugufinia laloo fei Ranu Jordan. 10 Ei fi asi'aa laloo fei ranu Jesus, na fanunuaa fei gufu pafea na ba'agigi ma fei Spiriti fi falorogio pafona maumauna ale'ei pune. 11 Ma fei haroharofa norai yei gufu pafea, na ware ale'ei: “Yoi, mena na'uu, mena una haguio ma namina ni'eni'e a'amu.”
12 Si'ei, fei Spiriti na alonaa Jesus i tau podu. 13 Jesus na guta laloo podu gunaroa pa'ania arewaa ma Satan ana fi manimania yei laloo podu. Jesus na guta hugiaa ei manulelele laloo podu ma ei alo'alo, rona oma'ama'aia yei.
14 Nenee fei ro aunaa John humuu bobo'aia, Jesus na dinaa Galilee, wareaa fei rawani'a warea noranarai a'a mei Haidaa. 15 Ina ware ba “Pa'aa feni auna feni. Fei haparaiaa mei Haidaa na rafi'i. Filoginaa naranaraa hamu'odu ma neneraa eni rawani'a warea!”
16 Ei fi tatalai adii fei Agii Galilee Jesus, ina fanunupa'aa Simon ma mei lofuna, Andrew. Lagu'ei sumai lepo agi, uaa lagua dia'agi. 17 Jesus na warenaa a'a lagua, “Nomai ma nenerau. Ma a feroinaa hamugua tonaa rama'a ale'ena hamuna'o to nia.” 18 Ana ei ua, laguna di'augaa ei lepoo lagua ma neneraa Jesus.
19 Ei fi tatalaidilao ma'idadiai adii fei Agii Galilee, na fanunupa'aa laguei filofui James ma John, laguei na'uu Zebedee. Lagu'ei hinu'aa ei lepoo lagua laloo fei wa. 20 Si'ei, na haro fawanewaneinaa lagua. Ma laguna di'ininaa mei amaa lagua, Zebedee mawe ei tameloi ro'ou laloo fei wa ma laguna nenegia.
21 Rona aununaa Capernaum ma i nomai fei Sabbath, Jesus na dinaa laloo fei synagogue ma feroinaa ro'odu. 22 Ei rama'a, ronamina ba'arofo a'a ei feroiana, uaa na feroi ale'ei hemea na pa'i faufauna, abaa ale'ei ei feroiaa Law. 23 Ana ei ua, hemea rama'a laloo fei synagogue, mei na wadu'ia spiriti hafelo,‡1:23 Warea Greek ba spiriti loloaa; vv. 26 ma 27 anaa na mewaiware, 24 “Tamanu ei nunumiamu a'a hai'odu, Jesus, mena Nazareth? Ei o nomai ba o fo'afama'eaa hai'odu? Una apa'ia ba yoi hini. Yoi, mena Apunaiaa mei Haidaa!”
25 Jesus na ware, “Babanini ma wala'amai a'ana!” 26 Fei hafelo'a spiriti na nuenueinia ma memewai ma wala'aa a'ana.
27 Ei rama'a, ronamina naranara watauda ma fi'i'igai, “Tamanu feni? Hefeni manufau feroia na pa'i faufauna ma ei hafelo'a spiriti ana ronamina guaipa'aa wareana!” 28 Fei u'ugana namina talemaduarenaa ei gufu pedu yei Galilee.
29 Ei ro'aa di'ininaa fei synagogue, rona aunuhugiaa James ma John ma dinaa a'a fei gufuu Simon ma Andrew. 30 Mei inaa mei haroo Simon na funuhaino pafoo tawa. Ei rama'a yei, rona warefanaa Jesus ba na babai unuu mei rama'aa Simon. 31 Si'ei, Jesus na dinaa a'ana, tauaa panina ma fa'asi'ania. Fei funuana na pedu ma i dii, ina hasumaa ei hanaa ro'odu.
32 Fei fafi fei, i lolo fei halo, ei rama'a rona duginamii a'a Jesus ei rama'a rona pa'i funuaa ro'ou fipui a'a ei na wadu'aa ro'odu pigea. 33 Minaa ei rama'a yei, ronamina oma'a ua papaa fei gigei. 34 Jesus na farawaninaa funuaa watauda ma alofatatalainaa watauda pigea, ei rona wadu'aa ei rama'a. Ma ina apunainaa ei pigea ba ronei'aa wareware; uatani, rona aida ba hia hini.
35 Mafufuo badu, atawe arewafarawani, Jesus na asi'a'aununaa fawelei lomi rama'a ba i lafulafu. 36 Simon ma ei ro'ei tatalaifipui a'ana, rona aunu ma labaginia. 37 Ma ro'aa nobapa'alao, rona ware a'ana ba, “Minaa ei rama'a, roi lalabaginio!”
38 Jesus na ware a'a ro'odu, “O dii. O aununaa ena gufu opa'anawau ma ana a u'u yena. Si'ena, ena a nogio.” 39 Ma namina tatalai yei Galilee. Ina u'u laloo ei synagogue ro'ou ma alofatalainaa ei pigea.
40 Hemea watawatai§1:40 Warea Greek ba hefi'a mau funuaa hudi unu—aba unaa watawata ua. na nomai a'ana, fa'unaa du'una ma i'iginia, “Na'aa inapo'o rawani a'amu, farawaninau.”
41 Namina bauanai fei faloloa'iaa Jesus. Si'ei, na roainaa panina, idoaa ununa ma ware, “Na rawani a'au. Ena unumu, i fafa'arai.” 42 Ana ei ua, na pedu ei watawatana ma na fafa'arai ei ununa.
43 Jesus na alofawanewaneinia ma warefawe'i a'ana, 44 “Ma'aia. Apuna warefanaa nemea ma'uaa onei dinaa a'a mena bauaniaa humuu mei Haidaa ma fanaa ena fanamu wagina ale'ei i warefanio Moses, ale'ei uni'unina a'a ro'ou ba ona fafa'araidii.” 45 Agia, i nolao, fimina u'u'u ma fatalainaa fei rawani'aa Jesus a'ana. Si'ei ba ina u'u'u, fai lo'e ba Jesus i wadu'aifalelefo a'a hepalo gufu ma na guta u'ugai ua fawelei lo'e rama'a. Ma'uaa ei rama'aa ena tadiwe'aiaa gufu, ana roimina'u no'ualao a'ana.
Mark 2 ->