Matyu 12

Baka hwa nukwaka dé Jisas hundi wa

Mak 2:23-28; Luk 6:1-5

1 Hukémbu Judana baka hwa nukwa nak Jisas déka du wali di wit tékwa yawimbu di yi. Yindaka déka du hénoo yandéka di wit humbu nawulak tukwee di sa. 2 Sandaka di Farisi xéta di Jisasré wa, “Mé xé. Ména du wit humbu di tukwee se, baka hwa nukwambu. Nana hambuk hundi angi dé wa, ‘Guni baka hwa nukwambu jémba yamba yakénguni.’ Wun hambuk hundi ména du xékéhambandi. Di wit humbu tukweta di jémba ya baka hwa nukwambu. Wungi haraki di huru.” 3 Wungi wandaka dé diré wa, “Hanja nana mandéka Devit yandén jooka di Godna nyingambu hayi. Wun hundika xékélakihambanguni wana? Hanja Devit déka du wali hénoo yandéka 4 di Godna geré wulaaye wun prisré dé wakwexéké, Godka hweta takandan bret dika hwendéte. Wakwexékéndéka hwendéka Devit déka du wali di wun bret sa. Wungi sata di nana hambuk hundi xékéhambandi. Nana hambuk hundi angi dé wa, ‘Pris male Godka hwendan hénoo satandi. Nak du wun hénoo yamba sakéndi.’ Wungi dé wa. Guni Devit hurundén jooka xékélakihambanguni wana?”

5 “Nak hundika akwi mé saréké. Pris di baka hwa nukwa di tempelmbu jémba ya. Moses wandén hambuk hundi dé angi wa, ‘Pris baka hwa nukwa akwi tempelmbu wun jémba yatandi. Wu yikafre dé.’ Wungi wandéka di baka hwa nukwa wun jémba yandaka guni dika haraki hundi wahambanguni. Wahafi yata métaka guni wuna duka guni haraki hundi wa? 6 Mé xéké. Wuni tempelré sarékéngwanda wuni néma du wuni re. Mwi hundi wuni guniré we.”

7 “Godna nyingambu angi dé wa: God dé wa, ‘Guni nawulak du takwaka saréfa naata diré yikafre hurungute, wuni mawuli ye. Guni wunika hamwi xiyae hwengute hélék wuni ye.’ Wungi dé God wa. Wandéka wun hundi déka nyingambu rendéka guni wun hundika xékélakihambanguni. Guni wun hundika jémba xékélakita guni haraki saraki sémbut huruhafi yandé duré haraki hundi yamba wakénguni. 8 Wuni Duna Nyan wuni baka hwa nukwaka néma du reta wuni wun hundi we. Wuni du takwana jémbaka yawundu nawut, di yawundu nawun maki hurutandi, baka hwa nukwambu.” Wungi dé Jisas wa.

Baka hwa nukwa Jisas wandéka dé tamba lékémbandé du yikafre ya

Mak 3:1-6; Luk 6:6-11

9 Wun hundi wataka dé Jisas wun hafwa yatakataka dé Godna hundi buléndaka geré wulayi. 10 Wulayindéka tamba lékémbandé du nak dé wumbu té. Téndéka Jisaska hélék yakwa du deka mawulimbu di wa, “Jisas baka hwa nukwa jémba yandét, nani déré duna makambu takatame.” Wungi wata di Jisasré wa, “Baka hwa nukwambu du nak bar hiyaakwa duré huréhalékéta, dé nana hambuk hundika dé hu hwe, o yingi maki dé? Wun jooka yingi méni wa?” 11 Wungi wandaka dé diré wa, “Guna du nak déka sipsip bali baka hwa nukwambu xakre wekwambu téndét, dé wun sipsip baliré husaletandé, o yingi maki dé? Dé déka sipsip baliré husaletandé. Wu mwi hundi dé. 12 Sipsip bali wu yikama joo dé. Du takwa wu némafwi joo dé. Baka hwa nukwambu du nak duré yikafre hurundét, nana hambuk hundi wun jooka déré haraki hundi yamba wakéndé. Wuni baka hwa nukwambu duré yikafre huruwut, nana hambuk hundi wun jooka wuniré haraki hundi yamba wakéndé.” 13 Wungi wataka dé tamba lékémbandé duré wa, “Ména tamba mé huritéké.” Wungi wandéka dé déka tamba huritékéndéka dé nak tamba téndé maki jémba dé té. 14 Téndéka di Farisi mawuli wita wun ge yatakataka di hundi bulé, Jisasré xiyanjoka.

Jisas wu Godna jémba yakwa yikafre du dé

15 Jisas wun jooka xékélakita dé wun getéfa yatakataka dé yi. Yindéka di séfélak du takwa déka hukémbu di yi. Yindaka dé wandéka bar hiyandé du takwa atéfék, séfimali haraki yandé du takwa atéfék di yikafre ya. 16 Yandaka dé diré hambukmbu wa, di déka jémbaka nawulak du takwaré hundi wandamboka. 17 Wungi wandéka Godna profet Aisaiana hundi wun nukwambu mwi hundi dé ya. Hanja Aisaia ané hundi dé Godna nyingambu hayi:

18 “God dé wa, ‘Wun wasékewun duré mé xé. Dé wuna jémba yatekwa du dé.

Wuni déka némafwimbu mawuli yawuka wuna mawuli yikafre dé ya, déka.

Wuni wawut wuna Hamwinya déka mawulimbu wulaaye tétandé.

Téndét dé néma kot xékékwa néma du reta wuna hundi nak téfana du takwaré watandé.

19 Dé waruhafindé.

Dé hambukmbu wahafindé.

Dé yambumbu téta diré hambukmbu wahafindé.

20 Dé funya hwaakwa suwaré hutukwahafindé.

Dé ya yaki mulukéta téndét sékunyihafindé.

Dé wungi huruta déka sarékékwa nawulak du takwaré yikafre hurundét, di hambuk yata déka jémba sarékétandi.

Dé jémba yandét yikafre jondu male tétandé.

Haraki jondu hényitandé.

21 Nak téfambu rekwa du takwa déka jémba sarékéta watandi, ‘Dé naniré yikafre hurutandé.’

Wungi wata déka haxétandi.’

Wungi dé God wa.”

Wungi dé Aisaia hayi.

Di wa, “Belsebul hambuk dé hwe Jisaska”

Mak 3:23-27; Luk 11:17-22

22 Du nawulak di du nakré Jisaska hura yi. Wun duré haraki hamwinya dé hura té. Téndéka dé déka dama hiyandéka dé hundi buléhambandé. Buléhafi yandéka dé Jisas déré huréhalékéndéka dé hundi buléta dama xé. 23 Yandéka di séfélak du takwa xéta waréngénéta di wa, “Owa. Wun du Devitna mandéka, o yingi maki dé?” Wungi di wa.

24 Farisi wun jooka xékéta di di hafu hundi buléta di wa, “Wun du dé God wasékendén du yingafwe. Haraki hamwinyana néma du déka xi Belsebul déka mawulimbu dé wulaaye té. Téta hambuk hwendéka wun du wandéka di haraki hamwinya yaange yi.” 25 Wungi wandaka Jisas deka mawuliré xékélakita dé diré wa, “Ané hundi mé xéké. Néma getéfambu rekwa du watémbéra hafu hafu reta wareta di jémba yamba rekéndi. Natafa gembu rekwa du takwa watémbéra di hafu wareta di akwi jémba yamba rekéndi. 26 Wun hundika mé saréké. Haraki hamwinyana néma du Satan déka du wali wungi di re. Di watémbéra deka du wali wareta di jémba yamba rekéndi. Guni wuniré wangun maki, Satan déka hém yaange yindate wandét, di jémba yamba rekéndi. Satan wungi jémba yahambandé. 27 Guni wunika angi guni we, ‘Haraki hamwinyana néma du, Belsebul wuna mawulimbu téta wunika hambuk hwendéka wuni wawuka di haraki hamwinya yaange yi.’ Wu yéna guni ye. Wawuka maki guna du nawulak di akwi wandaka di haraki hamwinya yaange yi. Di wun jémbaka xékélakita di hukémbu wangun yénataka hundika guniré duna makambu takatandi. 28 Mé xéké. Godna Hamwinya wuna mawulimbu téta dé wunika hambuk hwe. Hwendéka wuni haraki hamwinyaré wawuka di yaange yi. Guni wun jooré xéta angi xékélakitanguni. God néma du reta du takwaka jémba hatitendéka nukwa wundé yandé gunika. 29 Ané hundi mé xéké. Du nak hara duna geré wulaaye déka jondu sélé héranjoka tale dé wun duré hura yoombu gitandé. Gitaka déka geré wulaaye déka jondu sélé hératandé. Wun hundika mé saréké. Satan wun hara du maki dé. Wuni wun duré yoombu gikwa du maki wuni. Wuna hambuk Satanéna hambukré dé sarékéngwandé. 30 Wuni wali jémba yahafi yakwa du takwa di wuna mama di. Wuni du takwaré hérawuka di wuni wali di té. Wuni wali sékéré hérahafi yakwa du di wuna du takwaré héle nambwe yakindaka di yi.”

31 “Wun jooka sarékéta wuni guniré we. Du takwa haraki saraki sémbut hurutaka wun haraki saraki sémbutka hélék ye yatakandat, God hurundan haraki saraki sémbut yakwanyitandé. Du takwa haraki hundi wataka wun haraki hundika hélék ye yatakandat, God wun haraki hundi yakwanyitandé. Di Godna Hamwinyaka haraki hundi wandat, God wun haraki saraki sémbut yamba yakwanyikéndé. 32 Wuni Duna Nyan wuni re. Du takwa wunika haraki hundi wataka wun haraki hundika hélék ye yatakandat, God wun haraki sémbut yakwanyitandé. Di Godna Hamwinyaka haraki hundi wandat, God wun haraki saraki sémbut yamba yakwanyikéndé. Némbuli yamba yakwanyikéndé. Hukémbu akwi yamba yakwanyikéndé.” Wungi dé Jisas wa.

Haraki mimbu haraki sék xakékwaka dé wa

33 Wun hundi wataka dé Jisas diré angi wa, “Yikafre mimbu dé yikafre sék xaké. Haraki mimbu dé haraki sék xaké. Nani misékré xéta nani xékélaki, yikafre mika akwi, haraki mika akwi. 34 Guni Farisi, guni duré tikwa hambwe maki guni re. Guni haraki saraki mawuli male guni xéké. Xéka yingi maki guni yikafre hundi watanguni? Du takwa deka mawuli sarékémbu hundi di bulé. 35 Yikafre mawuli yakwa du takwa di yikafre sémbut huruta yikafre hundi di bulé. Haraki saraki mawuli xékékwa du takwa di haraki saraki sémbut huruta haraki saraki hundi di bulé. 36 Mé xéké. Guniré wuni we. God néma kot xékéta néma du retendéka nukwa atéfék du takwaré God wakwexékéndét, di buléndan néma hundi, buléndan baka hundi, buléndan atéfék hundika déré hasa watandi. 37 Hukémbu dé guna hundi atéfék xékétaka dé nawulakéka angi watandé, ‘Guni yikafre sémbut hurukwa du takwa guni.’ Wataka nawulakéka angi watandé, ‘Guni haraki saraki sémbut hurukwa du takwa guni.’ Wungi God watandé.” Wungi dé Jisas Farisiré wa.

Jisas hambuk jémba nak yandéte di déré wa

Luk 11:29-32

38 Wun hundi wandéka di xékélelakikwa du nawulak akwi, Farisi nawulak akwi wungi di Jisasré wa, “Néma du, nani hanja xéhafi yamben hambuk jémba nak yamét xénjoka nani mawuli ye. Méni yamét nani xéta xékélakitame. God wandéka méni ya. Wungi xékélakitame.”

39 Wungi wandaka dé diré wa, “Ané nukwa rekwa du takwa haraki saraki sémbut di huru. Di hu wundé hwenda, Godka. Wuniré wangun hambuk jémba, hanja xéhafi yangun hambuk jémba, yamba yakéwuni. Godna profet Jona hanja yandén maki male yatawuni. 40 Hanja Jona gan hufuk nukwa hufuk wungi némafwi xéri hamwina biyakombu hwandén maki, wuni Duna Nyan réméndat, wekwambu gan hufuk nukwa hufuk wungi hwatawuni. 41 Hanja Ninivembu rendé du takwa di Jonana hundi xékétaka hurundan haraki saraki sémbut di yataka. Jona néma du rendéka wuni guna nyéndékmbu tékwa du wuni Jonaré wuni sarékéngwandé. Hukémbu God néma kot xékéta néma du retendéka nukwa Ninivembu rendé du takwa raama Godna makambu téta gunika watandi, ‘Jona naniré Godna hundi wandéka nani xéka hurumben haraki saraki sémbut yatakataka nani Godna hundi jémba xéké. Jisas Jonaré sarékéngwanda guniré Godna hundi wandéka guni hurungun haraki saraki sémbut yatakahafi ye guni Godna hundi xékéhambanguni. Wungi yata guni némafwi haraki saraki sémbut guni huru.’ Wungi watandi gunika.

42 “Hanja néma takwa hési, afaké téfambu yae lé néma du Solomonéna hundi xékénjoka lé afaké yambumbu ya. Dé xékélelakikwa du rendéka wuni guna nyéndékmbu tékwa du Solomonré wuni sarékéngwandé. Hukémbu God néma kot xékéta néma du retendéka nukwa wule néma takwa raama Godna makambu téta lé gunika watalé, ‘Wuni afaké téfambu wuni ya. Yae Solomonéna hundi wuni xéké. Jisasna hundi Solomonéna hundiré dé sarékéngwandé. Guni Jisasna hundi xékéhambanguni. Wungi yata némafwi haraki saraki sémbut guni huru.’ Wungi wule takwa watalé gunika.” Wungi dé Jisas diré wa.

Haraki hamwinya yaange ye wambula yandénka dé Jisas wa

Luk 11:24-26

43 Wun hundi wataka dé Jisas diré angi wa, “Ané hundi mé xéké. Haraki hamwinya ye dé nak duna mawulimbu wulaaye te yatakataka dé yi. Wali giyahafi yakwa hafwambu yitaka yatakataka retendéka hafwaka dé hwaké. 44 Hwakéfatika dé wa, ‘Wuni hanja rewun geré wambula yitawuni.’ Wungi wataka wambula ye dé xé wun duna mawuli yikafre ye baka téndéka. 45 Xétaka ye dé haraki hamwinya angé tamba yétiyéti angé tamba hufukré hura ya. Hura yandén haraki hamwinya hurundan haraki saraki sémbut tale hurundén haraki sémbutré dé sarékéngwandé. Wunde haraki hamwinya atéfék di wun duna mawulimbu wulaaye té. Tale haraki hamwinya nak déka mawulimbu wulaaye téta dé wun duré nawulak haraki sémbut dé huru. Hukémbu séfélak haraki hamwinya déka mawulimbu wulaaye téta di wun duré séfélak haraki saraki sémbut di huru. Wun hundika mé saréké. Séfélak haraki saraki sémbut hurundé du rendén maki, némbuli rekwa du takwa wunika jémba sarékéhafi yata baka reta séfélak haraki saraki sémbut hurukwa du takwa retandi.” Wungi dé diré wa.

Jisas dé déka ayiwa déka bandinguka wa

Mak 3:31-35; Luk 8:19-21

46 Jisas du takwaré hundi wata téndéka déka ayiwa, déka bandingu akwi yae di hafwambu té. Téta di dé wali hundi bulénjoka di mawuli ye. 47 Mawuli yandaka dé du nak wulaaye Jisasré wa, “Mé xéké. Ména ayiwa, ména bandingu yae hafwambu téta di méni wali hundi bulénjoka di we.” 48 Wungi wandéka dé Godna hémka diré wakwenjoka mawuli yata dé déré wa, “Wuna ayiwa bandingu héndé?” 49 Wungi wataka dé déka duré déka tambaré wakweta dé wa, “Mé xé. Ané wuna ayiwa, wuna bandingu di. 50 Anwarmbu rekwa du wuna yafana hundi xékéta wandén maki hurukwa du takwa, wu wuna bandingu, wuna nyangengu, wuna ayiwa di.” Wungi dé Jisas wa.

<- Matyu 11 Matyu 13 ->