Luke Yimi Jijaji-kirli Luuku-kurlangu Yimi Ngurrju Jijaji-kirli kuja Luukurlu yirrarnu Nyiya-kurlu yimi nyampu? Nyampuju puku yimi-kirli Jijaji-kirli yirdingkiji kuja Luukurlu yirrarnu nyurru-wiyi. Manulu marnkurrpa-karirli wati-patu-karirli yimi yarda yirrarnu Jijaji-kirli-yijala. Ngulajulu yirdiji nyampunya Matiyu, Maarrku, manu Jaanu. Ngula-paturlunyalu yarda yirrarnu yimi. Nyampu-patuju murntu-pala puku, ngulaju karlipa yangka yirdi-mani Yimi Ngurrju Jijaji-kirli. Luukujulpa warrki-jarrija nyangunyangu. Ngulaju kulalpa Jijaji-kirlangu kurdungurlu nyinaja, manu Juwu-wangulpa nyinaja nyanunguju. Ngarilpalurla yimi-ngarrurnu Jijajiji yapa-karirli, ngula-jangkanya Kirijini-jarrijalku. Ngakalku jirrnganja warru wapajalparla mijinirikiji yirdikiji Puurluku. Ngula-jangkarlanya, Luukurluju nyampuju Yimi Ngurrju yirrarnu yungulu Juwu-wangu-paturlu yapa-karirli milya-pinyi Jijaji wajawaja-maninja-wangurlu. Ngakalku yarda yirrarnu jinta-karilki yimi wiri-jarlu Payipulurlaju kuja karlipa yirdi-mani ‘Acts’.
1Luukurlu yimi nyampuju yirrarnurla wati wiriki yirdikiji Tiyapiluku 1 Yapa panungkulpalu yimi puta yirrarnu Jijaji-kirli, manulu puta yirrarnu nganimpa-kurlu puranjakungarduyu-kurlu kuja karnalu Jijaji purami jalangurlu. 2 Yimi nyanungurra-nyangu ngulaju jurrku-juku yimi kurdungurlu-patu-kurlangu yangka kujalu Jijaji nyangu kujalpa nyanunguju wankaru nyinaja nyampurla walyangka. Kuja pina-yanu nyanungukupalangu-kurra Wapirra-kurra Jijaji, ngula-jangkaju yanulu ngurra-kari ngurra-kari-kirralku, warru yimi-ngarrurnulpalu-jana yimi yapaku. 3 Ngaju-nyangu puntu Tiyapilu, nyanungurrarlujulu yimi-ngarrurnu ngajuku kamparru-wiyi. Manu ngajujurna pina-jarrija yirriyirri-nyayirni. Ngaju karna ngampurrpa nyina yungurnangku nyampu yimi Jijaji-kirli yirrarni nyuntuku. 4 Nyuntu kanpa milya-pinyi wita yali-kirli yimi-kirli, manu kanpa marda purda-nyanyi jungarni marda, jungarni-wangu marda. Ngulanya karnangku nyampuju yimi pantirni nyuntuku jalangurlu yungunpa nyuntulurlu milya-pinyi kuja-ka nyampu yimiji Jijaji-kirli jungarni-nyayirni nguna. Marramarrarla wangkaja Jikarayaku kapurla nyanungu-parntarlu Lijipitirli mardarni kurdu wirriya 5 Nyurru-wiyi, wati yirdi Yarurdulpa wiri nyinaja yapakuju ngurrararla Jurdiyarla. Ngurrangka yinyarla nyinajalpa wati yirdi Jikaraya ngulaju turnu-warnu-ngurluju wati-ngirliji Yapija-ngurlu. Nyanungujulpa nyinaja maralypikingarduyu Kaatuku. Nyanungu-parntaju yirdiji Lijipiti, ngulaju turnu-warnu-ngurluju wati-ngirliji Yarunu-ngurlu. 6 Jikaraya manu Lijipiti, jirrama-jukulpa-palarla nyinaja jungarni Warlalja-Wiri Kaatu-kurlangu. Nyanungu-jarrarlulpa-pala jungarnirli puraja kuruwarri Mujuju-kurlangu, manulpa-pala purda-nyangu kuja-palangu wangkaja. 7 Ngulajulpa-pala purlka manu muturna nyinaja, manu kurdu-wangulpa-pala nyinaja. Nyiya-jangka mayilpa Lijipitiji kurdu-wangu-juku nyinaja?8 Ngaka-karilki, kirringka yirdingkaju Jurujulumurla, Jikarayajulpa warrki-jarrija Yuwarli Maralypirla Juwu-kurlangurla panu-kari-kirli maralypikingarduyu-patu-kurlu yinya-patu-kurluju Yapija-kurlangu-patu-kurlu. 9 Maralypikingarduyu-paturluju kalalu milarnu wati jinta yaninjaku Yuwarli Maralypi-kirraku yungurla purrami watiya parntirrparntirrpa ngurrju Warlalja-Wiriki. Parra jintangka, milarnulu Jikaraya. Yukaja kaninjarni Yuwarli Maralypirla yungurla yali watiya parntirrparntirrpa purrami. 10 Panu-kari yapajulpalu karrija yarlungka, manulpalurla wangkaja Kaatuku. 11 Kujalpa Jikaraya kaninjarni karrija, kaaku-nyayirni palka-jarrijarla nyanunguku marramarra Warlalja-Wiri-kirlangu. Ngulajulpa karrija jungarni-wana pirli wiri-jarlu kujalpa warlu jankaja. 12 Kuja Jikarayarlu nyangu karrinja-kurra, ngarrurda-jarrijarla manu lani-jarrija-nyayirnirla. 13 Marramarrajurla wangkaja nyanunguku, “Jikaraya, lani-wangu karriya! Nyuntulurlulpanpa Kaatuju japurnu kurdu wirriyaku, manu nyanungurlujungku purda-nyangu. Ngaka kapu nyuntu-parntarlu Lijipitirli kurdu wirriya mardarni nyuntu-nyangu, ngulakuju kapunparla yirdiji Jaanu yirrarni. 14 Kaji yinya wirriya palka-jarrimi, kapungku nyuntuju wardinyi-mani-nyayirni, manu kapulurla yapa panuju marlaja wardinyi-jarrimi nyanunguku. 15 Kaji wiri-jarrimi, kapu nyanunguju warrkini wiri-nyayirni nyinami Warlalja-Wiri Kaatuku. Kula pama ngarni, lawa. Palka-jarrinja-wangurla-wiyi, Pirlirrpa Kaatu-kurlangu kapu wiri-jarri kanunjumanyumpa. 16-17 Yuwayi, Warlalja-Wiri Kaaturlu kapurla yinyi yangka-juku jurrku-juku Pirlirrpa manu yartarnarri kujarla yungu jarukungarduyuku Layijaku nyurru-wiyi. Pirlirrpa yali-kirli ngulaju kapu yilyami yapa-kurra Yijirali-pinki-kirra. Panungku kapulu wangkanja-kurra purda-nyanyi. Ngula-jangkaju kapulurla nyanungurralku pina-yani Warlalja-Wiri Kaatuku. Ngula-jangkaju, ngati-nyanu manu kirda-nyanu kapulu-jana ngurrju nyinami kurdukurduku, manu yangka panu-kari kujalpalurla purda-nyanja-wangu jurnta nyinaja Kaatuku, ngakaju kapulu-jana yapaju purda-nyanyi linpangku yangka kuja kalurla jungarni nyina Kaatuku. Yuwayi, kujanya kapu-jana kaja-purajirli Jaanurlu jungarnijungarni-mani yapaju kamparrurlu Warlalja-Wiriki kaji yanirni walya-kurra.” Kujanyarla wangkaja marramarraju Jikarayakuju.
18 Ngula-jangkaju, Jikarayarlu japurnu, “Yimi nyuntu-nyanguju, junganya? Ngaju-parntaju muturnalku, manu ngajujurna purlkalku! Nyarrparlu kapurlujarra kurdu wirriya mardarni?”
19 Marramarrarlu yalu-manu, “Yirdi ngajuju Kapirili. Ngaju karna Kaatu-wana karrimi nguru-nyayirni-wangurla. Nyanungurluju yilyajarni ngajuju nyampu-kurra yungurnangku Yimi Ngurrju yimi-ngarrirni. Kala nyuntuju kanpaju kapuru nyina-juku. 20 Jalangu-ngurlu, ngulaju kulanpa yimi jintarlangu wangkami. Kapunpa wurdungu nyina tarnnga-juku. Ngaka kaji kaja-puraji palka-jarrimi, ngula-jangkaju kapungku Kaaturlu wangkanjaku ngurrju-mani.”
21 Kujalparla wangkaja-juku Jikarayaku Maralypirla, yapajulpalu yarlungka-juku karrija. Pardarnulpalurla yungu wilypi-pardimi. Puta purda-nyangulpalu nyarrpa-jarrijalpa kaninjarni tarnnga-juku. 22 Kuja wilypi-pardijarni kaninjarni-jangka Maralypi-jangka yarlu-kurra, ngula-jangkaju kula-jana wangkaja marramarra-kurluju kuja nyangu. Manu-jana puta wangkaja rdakardaka. Ngula-jangkarlunyalu milya-pungu kuja nyangu nyiya mayi ngurrju kaninjarni Maralypirla. 23 Ngula-jangkaju, Jikarayalkulpa wiyiki jintaku nyinaja yalirla Maralypirla. Kuja warrki lawa-manu, ngula-jangkaju ngurra-kurralku yanu.
24 Ngaka-karilki, nyanungu-parnta Lijipiti, ngulaju juni-parntalkulpa nyinaja. Kirntangi rdaka-palaku nyinajalpa kaninjarni yuwarlirla yapa nyanja-kujaku. 25 Wangkaja-nyanu, “Kurdu-wangu kujalparna nyinaja, ngulaju kalajulu yapangkuju manyu-pungu, manu kalajulu kurntaku ngurrju-manu. Jalanguju, Warlalja-Wiringkiji yungu ngajukuju kurdu. Yarlu-kurralku karna yani. Kajijili yapangku nyanyi ngajulu, kapujulu wardinyi nyina!”
Marramarra Kapirili yaninjarla wangkajarla Miiriki kapu kurdu wirriya mardarni 26 Yangka kujarla marramarra wangkaja Jikarayaku, ngula-jangka kirntangi-patu-jangka jika-pala-jangka, Kaaturlu yilyaja marramarra Kapirili kirri-kirra Najariti-kirra ngulaju ngurrara-kurra Kaliliyi-kirra. 27 Yilyaja yungurla kaminaku wangkami Miiriki. Kula wati-kirli-wiyi ngunaja, ngulajulparla watiki yirdiki Jajupuku nyinaja jangku-pinja-warnulku. Jajupujulpa nyinaja turnu-warnu-ngurluju Tapiti-ngirli. 28 Kujarla yangka marramarra yanurnu Miiriki, ngulajurla wangkajalku nyanungukuju, “Yuwa, Miiri! Warlalja-Wiriji kangku jirrnganja nyina nyuntuku, manu kangku wardinyi nyina!” 29 Miirirlijilpa puta purda-nyangu. Kulalpa purda-nyangu nyiyaku mayi kujarla marramarra wangkaja yimi nyanunguku.30 Ngula-jangkaju, marramarrarla wangkaja nyanunguku, “Miiri, Kaatuju kangku wardinyilki nyinami nyuntukuju, lani-wangu nyinaya! 31 Ngakaju kapunpa juni-parnta-jarrimi, manu kapunpa karrmulypa-jarrimi kurdu wirriya-kurlu. Kapunpa yirdi yirrarni Jijaji. 32 Kaji wiri-jarrimi, kapu wati wiri-nyayirni nyina. Kaatu kuja-ka kankarlarra nyina, ngulangkuju kapu Kaja-nyanu-pajirni. Kaaturlu milarnu nyanunguju yungu nyina wiri-nyayirni Tapiti-piya Tapiti-kirlangu-jangka warlalja turnu-warnu-jangka kujalpa-jana nyurru-wiyi nyinaja wiri-jarlu yapaku Yijirali-pinkiki. 33 Yuwayi, nyuntu-nyangu kaja-puraji kapu-jana wiri nyinami Yijirali-pinkiki tarnnga-nyayirni! Kapu-jana wiri-jiki nyina Kaatu-kurlangurlanguku yapaku tarnnga-nyayirni!”
34 Ngula-jangkaju, Miirirliji japurnu marramarraju, “Ngajuju, kularna wati-kirli-wiyi ngunaja. Kala nyarrpalkurna juni-parnta-jarrimi?”
35 Ngula-jangkaju, marramarralkurla wangkaja, “Kapungku Pirlirrpa Kaatu-kurlangu kurru-yukami kaninjarni nyuntukuju. Kaatu-kurlangu yartarnarri kankarlarra-jangka kapungku kurru-yukami mangkurdu-piya kuja karla wapirrimi yalkiriki, kuja-piya. Kaji yali kurdu wirriya palka-jarrimi, kapu Kaatu-kurlangu nyina, manu kapulu yapangku yirdi-mani Kaatu-kurlangu Kaja-nyanu. 36 Milya-pinyi kanpa muturna pimirdi nyuntu-nyangu yirdi Lijipiti, yangka kuja kalalu yapangkuju manyu-pungu kurdukupalangu-wangu? Juni-parntalku-ka nyinami. Kirntangi marnkurrpa-jangka kapu karrmulypa-jarrimi kurdu wirriya-kurlu. 37 Yuwayi, kujaju junga! Kaatuju-ka pina nyina nyiyarningkijarraku ngurrju-maninjaku. Nyanungurluju Kaaturluju kajana kurdukurduju yinyi muturnarlanguku!”
38 Ngula-jangkaju, Miirijirla wangkaja marramarraku, “Kujaju junga kujanpaju ngajuku wangkaja. Ngaju yungurnarla nyina warrkini Warlalja-Wiriki. Kapurnarla pardarni yunguju kurdu yinyi.” Ngula-jangkaju, marramarrarluju yampinja-yanu Miiriji.
Miirirla jijanu yanu Lijipitiki 39 Ngaka-karilki, Miirirli yampinja-yanu nyanungu-nyangu ngurra, manurla jijanu yanu Lijipitiki. Yaruju-nyayirnilpa yanu ngurra wita-kurra pirlingka ngurungka Jurdiyarla. 40 Yanurnu Jikaraya-kurlangu-kurra ngurra-kurra, manu yaninjarla yukaja ngamirlji-maninjakungarnti Lijipitikingarnti. 41-44 Miirirla wapirdi wangkanjarla purlaja Lijipitiki. Kuja Lijipitirli purda-nyangu Miiri wangkanja-kurra, Lijipitirli-nyanu purda-nyangu kurdu yurirrinja-kurra miyalurla. Ngula-jangkaju, Pirlirrpa Kaatu-kurlangu wiri-jarrijarla kanunjumanyumpa Lijipitikiji, manu kilji-nyayirnirla wangkaja Miiriki, “Ngajujurna muturna-mipa. Nyiyakunpaju yanurnu nyanjaku? Kujanpaju wapirdi wangkaja ngajuku, kurdu kaninjarni ngajulurlaju ngulaju wardinyi-jarrija-nyayirni manu jurl-pungu kaninjarni ngaju-nyangurla! Kujarlaju ngaju karnangku milya-pinyi nyuntujunpa Warlalja-Wirikipalangu. Nyuntujunpa karnta-kari-piya-wangu. Kaatuku kanparla marlaja nyina wardinyi-nyayirni tarnnga-juku. Kajinpa karrmulypa-jarrimi yali-kirli wirriya-kurlu, ngulaju kapurla marlaja nyina wardinyi-nyayirni-yijala. 45 Yuwayi, yangkaju yimi kujangku Warlalja-Wiri-kirlangu marramarra wangkaja nyuntuku, yimi nyampuju-ka junga wangka. Kujanparla wala nyinaja Kaatuku, kujarlanya kanparla marlaja nyina wardinyi-nyayirni jalanguju!” Miirijilparla yati-wangkaja Warlalja-Wirikiji yunparninja-karra 46-48 Ngula-jangkaju, Miirirli rdirri-yungu pulka-pinjakulku Warlalja-Wiriki: “Kaatulkuju kaju nyina ngajuku Ngarlkinpa. Ngajujurna kamina. Ngaju karnarla nyina manu warrki-jarrimi nyanunguku. Ngajulpaju purda-nyangu, manu karna ngajuju wardinyi nyina. Kujarlaju kapurnarla yati-wangkami. 49 Yinyi kaju kurdu wirriya nyanungu-nyangu Kaja-nyanu. Kujarlanya jalangu-ngurlu kapujulu yapa panungku milya-pinyi ngaju kuja kaju Kaaturlu pirrjirdi-maninjarla warrawarra-kanyi. Nyanunguju yirdiji tarruku. 50 Kaatuju kajana mari-jarrinjarla ngurrju nyina yapaku kuja kalu yirriyirrirli purda-nyanyi nyanungu. 51 Kala yapangku kuja kalu-nyanu pulka-pinyi wiringki nganta, Kaaturlu kapu-jana yartarnarri-kirlirli muku pirri-pinyi ngurujarraranypa. Kapu-jana tarnngangku-juku muku yilyami nyanungu-ngurlu. 52 Yapa yalirra kuja kalu wiri nyina nyampurla walyangka, kapu-jana purdangirli-kirra-mani, manu kapu-jana yapa kaji-wangulku yirrarni kamparruju wirilki nyanungu-nyangurla warrkingka. 53 Yapa kuja kalu yarnunjuku nyina mangarri-wangu, ngulakuju kapu-jana nyiyarningkijarra ngurrju yinyi ngarninjakuju. Kala yapangku kuja kalu nyiyarningkijarra mardarni, kula-jana yinyi, lawa. Kapu-jana yilyami marlajarra. 54-55 Nyurru-wiyi, Kaatuju-jana wangkaja ngalipakupalangukuju nyurnunyurnuku-wiyi, ngulaju kapu-jana jirrnganja nyina nyanungurraku manu nyanungurra-nyangu kurdukurduku. Yipuruyamu-kurla wangkaja kapu-jana yimiri nyinami nyanunguku manu nyanungu-nyangu kurdukurduku, manu kapu-jana warrawarra-kanyi. Yuwayi, kujaju junga. Kula-ngalpa wajawaja-manu ngalipa yapaju Yijirali-pinki, kala-ngalpa mari-jarrinjarla mampungku-mardarnu.” Kujanyalparla Miiriji yati-wangkaja Kaatuku pulka-pinja-karra. 56 Ngula-jangkaju, Miirijilpa nyinaja nyanungukupalangu-kurlu pimirdi-nyanu-kurlu muturna-kurlu Lijipiti-kirli ngulaju kirntangi marnkurrpaku nyanungu-nyangurla yuwarlirla. Ngula-jangkaju, Miiriji pina-yanu ngurra-kurra Najariti-kirra. Nyampuju yimi Jaanu Papitaji-kirli kujalpa kurdu wita palkalku ngunaja 57 Kuja Miirirli yampinja-yanu Lijipiti manu pina-yanu nyanungu-nyangu-kurra ngurra-kurra, ngula-jangkaju Lijipitiji karrmulypa-jarrija kurdu wirriya-kurlu. 58 Yapa kujalpalu nyanungu-nyangurla ngurrangka nyinaja ngulangka-juku, manu nyanungu-nyangurlu wungu-warnurlu kujalu purda-nyangu kujarla Warlalja-Wiringki Kaaturlu mari-jarrinjarla yungu nyanunguku wirriya kurdu, ngulakuju wardinyi-jarrijalurla.59 Kuja kurdu wita palka-jarrija, ngaka-karilki wiyiki jinta-jangka, yapa panu-jarlu yanurnulurla Lijipiti-kirlangu-kurraju ngurra-kurraju yungulu ngarrka-kijirni kurduju Mujuju-kurlangurla kuruwarrirla. Ngarralu yirdiji yirrakarla Jikaraya nyanungukupalangu-piya. 60 Kuja-kujakuju-jana warla-pajurnu Lijipitirli, manu-jana wangkaja, “Murnma, kulalurla yirraka Jikaraya. Yirdi-mantalu Jaanu.”
61 Wangkajalurla, “Nyiyakurnalu yirdi-mani Jaanu? Kula-ka ngana nyuntu-nyangurlaju warlaljarlaju kuja yirdi nyina.” 62 Ngula-jangkaju, rdakardakalurla wangkaja Jikarayaku kurdu wirriyakupalanguku, manulu japurnu nyanunguju, “Nyiya kapunparla yirdi yirrarni nyampuju wirriyakuju?”
63 Ngula-jangkaju, Jikaraya-jana rdakardaka wangkaja, japurnu-jana pipaku yungu pantirni. Ngula-jangkaju, yirdilki panturnu ‘Yirdi nyanungu-nyanguju Jaanu.’ Kujalu kuja-kurra nyangu yapangkuju, putalu purda-nyangu, paa-karrijalpalu. 64 Yungka yirrarnu yirdi nyampu Jikarayarlu, ngula-jangkaju Kaaturlu ngurrju-manu wangkanjakulku, manu yati-wangkajalparla Kaatuku. 65 Yapa kujalpalu palka karrija, lani-jarrijalu kujalpalu purda-nyangu Jikaraya. Yimi-ngarrurnunjunulu-jana yimi yapaku kujalpalu nyinaja warrukirdikirdi pirli-paturla ngurungka Jurdiyarla. 66 Kujalu yalirrarlu yapangku purda-nyangu jaru yali-kirli kurdu wirriya-kurlu yirdi Jaanu-kurlu, milya-pungulpalu Warlalja-Wiri-kirlangu-kurlu yartarnarri-kirli. Ngulakujulpalu-nyanu jarnkujarnku japurnu, “Kaji nyampu kurdu wirriya wiri-jarrimi, nyarrpa-jarrimi kapu?”
Jikarayarla marlaja wangkaja Kaatukuju 67 Yangka, kujarla Jikarayarlu yirdiji yirrarnu ngalapi-nyanuku, ngulakujurla Pirlirrpa Kaatu-kurlangu wiri-jarrija kanunjumanyumpa Jikarayakuju. Ngula-jangkarlunyalparla marlaja wangkaja kuja-piya: 68 “Ngalipa yapaju Yijirali-pinki, pulka-pinyirliparla Warlalja-Wiriki Kaatuku. Yanirni-ka yungu ngaliparla nyina manu yungu-ngalpa muurl-mardarni majumaju-kujaku. 69 Yilyamirni kangalpa Ngarlkinpa Wiri wati Tapiti-piya yangka kujalpa nyinaja wiri nyurru-wiyi ngalipa-nyangu warlalja. 70-72 Nyurru-wiyi, nyanungu-nyangu jarukungarduyu-patulurla marlaja wangkaja kapu-ngalpa muurl-mardarni yapa-kujaku kuja kalu-ngalpa nyurunyuru-jarrimi manu kulukukuluku-mani ngalipaju. Kaatu-jana mari-jarrinjarla wangkaja ngalipakupalangu nyurnunyurnuku tarnngangku warrawarra-kanjaku. Wangkaja-jana kapu-ngalpa kapu-ngalpa wajawaja-maninja-wangurlu manu yampinja-wangurlu mardarni. 73-75 Yuwayi, Warlalja-Wiri Kaaturla wangkaja Yipuruyamuku kapu-ngalpa wankaru-mani yapaju yapa-kari-kijaku kuja kalu-ngalpa nyurunyuru-jarrimi manu kulukukuluku-mani. Kapu-ngalpa wankaru mardarni yungurlipa nyanungu-mipa purami lani-wangurlu manu yungurliparla jungarni nyina manu yungurlipa nyanungu-nyangu nyinami tarnnga-juku. Yuwayi, jalangu Kaatu-kurlangu yimiji, junga-ka wangka. Kujarlanyarliparla yati-wangka Kaatuku.” Kujanyalparla Jikarayaju marlaja wangkaja Kaatukuju.76-77 Ngula-jangkaju, Jikarayarlu rdirri-yungu wangkanjaku ngalapi-nyanuku kurdu wirriyaku Jaanuku kuja-piya:
“Nyuntujunpa ngaju-nyangu kaja-nyanu. Kajinpa nyuntu wiri-jarrimi, yapangku kapungkulu milya-pinya nyuntuju Kaatu-kurlangu jarukungarduyu kuja-ka kankarlarra nyina. Nyuntu kapunpa-jana yimi-ngarrirninjini yapaku yungulu-nyanu jungarnijungarni-mani Warlalja-Wiriki kaji yanirni nyurru-wiyi-wangu. Nyuntu kapunpa-jana yimi-ngarrirninjini yapaku kajili majungka-jarrimi, Kaatuju kapu-jana yawuru-jarrimi nyanungurraku, manu kapu-jana muurl-mardarni majumaju-kujaku. Ngula-jangkarlunya kapungkulu nyuntuju yirdi-mani Kaatu-kurlangu jarukungarduyu. 78-79 Kaatuju marinjinji manu yimiri yapakuju. Ngalipa yapaju kuja karlipa nyinami nyampurla walyangka, kapurlipa panu-juku palimi. Kula ngurrju-ngalpa jalanguju ngalipakuju, lawa kula-nganta karlipa mungangka nyinami. Kala kaji Kaatu-kurlangu yanirni, kapu-ngalpa ngurrjulku nyina ngalipakuju Jarra-nyayirni-wangu-piya, kula-nganta wanta yangka kuja-ka pardimirni mungalyurru. Kapu-nyanu milki-yirrarni ngalipa-kurra yungurlipa jungarni nyina. Nyanungurlanya kapurlipa wankaru-jarrimi-nyayirni manu rarralypa nyina.” Kuja-kurlunyalparla Jikarayarluju wangkaja kaja-nyanuju.80 Junga-juku, yaliji wirriya Jaanuju wiri-jarrija pirrjirdi-nyayirni, manu Kaatu-kurlangu Pirlirrparlurla yungu nyanunguku yartarnarri. Kala nyinaja jinta manangkarrarla. Ngakalku yanu, ngulajulpa-jana yapaku wangkaja Warlalja-Wiri-kirli Kaatu-kurlu.
Luke 2 ->
8 Ngaka-karilki, kirringka yirdingkaju Jurujulumurla, Jikarayajulpa warrki-jarrija Yuwarli Maralypirla Juwu-kurlangurla panu-kari-kirli maralypikingarduyu-patu-kurlu yinya-patu-kurluju Yapija-kurlangu-patu-kurlu. 9 Maralypikingarduyu-paturluju kalalu milarnu wati jinta yaninjaku Yuwarli Maralypi-kirraku yungurla purrami watiya parntirrparntirrpa ngurrju Warlalja-Wiriki. Parra jintangka, milarnulu Jikaraya. Yukaja kaninjarni Yuwarli Maralypirla yungurla yali watiya parntirrparntirrpa purrami. 10 Panu-kari yapajulpalu karrija yarlungka, manulpalurla wangkaja Kaatuku. 11 Kujalpa Jikaraya kaninjarni karrija, kaaku-nyayirni palka-jarrijarla nyanunguku marramarra Warlalja-Wiri-kirlangu. Ngulajulpa karrija jungarni-wana pirli wiri-jarlu kujalpa warlu jankaja. 12 Kuja Jikarayarlu nyangu karrinja-kurra, ngarrurda-jarrijarla manu lani-jarrija-nyayirnirla. 13 Marramarrajurla wangkaja nyanunguku, “Jikaraya, lani-wangu karriya! Nyuntulurlulpanpa Kaatuju japurnu kurdu wirriyaku, manu nyanungurlujungku purda-nyangu. Ngaka kapu nyuntu-parntarlu Lijipitirli kurdu wirriya mardarni nyuntu-nyangu, ngulakuju kapunparla yirdiji Jaanu yirrarni. 14 Kaji yinya wirriya palka-jarrimi, kapungku nyuntuju wardinyi-mani-nyayirni, manu kapulurla yapa panuju marlaja wardinyi-jarrimi nyanunguku. 15 Kaji wiri-jarrimi, kapu nyanunguju warrkini wiri-nyayirni nyinami Warlalja-Wiri Kaatuku. Kula pama ngarni, lawa. Palka-jarrinja-wangurla-wiyi, Pirlirrpa Kaatu-kurlangu kapu wiri-jarri kanunjumanyumpa. 16-17 Yuwayi, Warlalja-Wiri Kaaturlu kapurla yinyi yangka-juku jurrku-juku Pirlirrpa manu yartarnarri kujarla yungu jarukungarduyuku Layijaku nyurru-wiyi. Pirlirrpa yali-kirli ngulaju kapu yilyami yapa-kurra Yijirali-pinki-kirra. Panungku kapulu wangkanja-kurra purda-nyanyi. Ngula-jangkaju kapulurla nyanungurralku pina-yani Warlalja-Wiri Kaatuku. Ngula-jangkaju, ngati-nyanu manu kirda-nyanu kapulu-jana ngurrju nyinami kurdukurduku, manu yangka panu-kari kujalpalurla purda-nyanja-wangu jurnta nyinaja Kaatuku, ngakaju kapulu-jana yapaju purda-nyanyi linpangku yangka kuja kalurla jungarni nyina Kaatuku. Yuwayi, kujanya kapu-jana kaja-purajirli Jaanurlu jungarnijungarni-mani yapaju kamparrurlu Warlalja-Wiriki kaji yanirni walya-kurra.” Kujanyarla wangkaja marramarraju Jikarayakuju.
18 Ngula-jangkaju, Jikarayarlu japurnu, “Yimi nyuntu-nyanguju, junganya? Ngaju-parntaju muturnalku, manu ngajujurna purlkalku! Nyarrparlu kapurlujarra kurdu wirriya mardarni?”
19 Marramarrarlu yalu-manu, “Yirdi ngajuju Kapirili. Ngaju karna Kaatu-wana karrimi nguru-nyayirni-wangurla. Nyanungurluju yilyajarni ngajuju nyampu-kurra yungurnangku Yimi Ngurrju yimi-ngarrirni. Kala nyuntuju kanpaju kapuru nyina-juku. 20 Jalangu-ngurlu, ngulaju kulanpa yimi jintarlangu wangkami. Kapunpa wurdungu nyina tarnnga-juku. Ngaka kaji kaja-puraji palka-jarrimi, ngula-jangkaju kapungku Kaaturlu wangkanjaku ngurrju-mani.”
21 Kujalparla wangkaja-juku Jikarayaku Maralypirla, yapajulpalu yarlungka-juku karrija. Pardarnulpalurla yungu wilypi-pardimi. Puta purda-nyangulpalu nyarrpa-jarrijalpa kaninjarni tarnnga-juku. 22 Kuja wilypi-pardijarni kaninjarni-jangka Maralypi-jangka yarlu-kurra, ngula-jangkaju kula-jana wangkaja marramarra-kurluju kuja nyangu. Manu-jana puta wangkaja rdakardaka. Ngula-jangkarlunyalu milya-pungu kuja nyangu nyiya mayi ngurrju kaninjarni Maralypirla. 23 Ngula-jangkaju, Jikarayalkulpa wiyiki jintaku nyinaja yalirla Maralypirla. Kuja warrki lawa-manu, ngula-jangkaju ngurra-kurralku yanu.
24 Ngaka-karilki, nyanungu-parnta Lijipiti, ngulaju juni-parntalkulpa nyinaja. Kirntangi rdaka-palaku nyinajalpa kaninjarni yuwarlirla yapa nyanja-kujaku. 25 Wangkaja-nyanu, “Kurdu-wangu kujalparna nyinaja, ngulaju kalajulu yapangkuju manyu-pungu, manu kalajulu kurntaku ngurrju-manu. Jalanguju, Warlalja-Wiringkiji yungu ngajukuju kurdu. Yarlu-kurralku karna yani. Kajijili yapangku nyanyi ngajulu, kapujulu wardinyi nyina!”
30 Ngula-jangkaju, marramarrarla wangkaja nyanunguku, “Miiri, Kaatuju kangku wardinyilki nyinami nyuntukuju, lani-wangu nyinaya! 31 Ngakaju kapunpa juni-parnta-jarrimi, manu kapunpa karrmulypa-jarrimi kurdu wirriya-kurlu. Kapunpa yirdi yirrarni Jijaji. 32 Kaji wiri-jarrimi, kapu wati wiri-nyayirni nyina. Kaatu kuja-ka kankarlarra nyina, ngulangkuju kapu Kaja-nyanu-pajirni. Kaaturlu milarnu nyanunguju yungu nyina wiri-nyayirni Tapiti-piya Tapiti-kirlangu-jangka warlalja turnu-warnu-jangka kujalpa-jana nyurru-wiyi nyinaja wiri-jarlu yapaku Yijirali-pinkiki. 33 Yuwayi, nyuntu-nyangu kaja-puraji kapu-jana wiri nyinami Yijirali-pinkiki tarnnga-nyayirni! Kapu-jana wiri-jiki nyina Kaatu-kurlangurlanguku yapaku tarnnga-nyayirni!”
34 Ngula-jangkaju, Miirirliji japurnu marramarraju, “Ngajuju, kularna wati-kirli-wiyi ngunaja. Kala nyarrpalkurna juni-parnta-jarrimi?”
35 Ngula-jangkaju, marramarralkurla wangkaja, “Kapungku Pirlirrpa Kaatu-kurlangu kurru-yukami kaninjarni nyuntukuju. Kaatu-kurlangu yartarnarri kankarlarra-jangka kapungku kurru-yukami mangkurdu-piya kuja karla wapirrimi yalkiriki, kuja-piya. Kaji yali kurdu wirriya palka-jarrimi, kapu Kaatu-kurlangu nyina, manu kapulu yapangku yirdi-mani Kaatu-kurlangu Kaja-nyanu. 36 Milya-pinyi kanpa muturna pimirdi nyuntu-nyangu yirdi Lijipiti, yangka kuja kalalu yapangkuju manyu-pungu kurdukupalangu-wangu? Juni-parntalku-ka nyinami. Kirntangi marnkurrpa-jangka kapu karrmulypa-jarrimi kurdu wirriya-kurlu. 37 Yuwayi, kujaju junga! Kaatuju-ka pina nyina nyiyarningkijarraku ngurrju-maninjaku. Nyanungurluju Kaaturluju kajana kurdukurduju yinyi muturnarlanguku!”
38 Ngula-jangkaju, Miirijirla wangkaja marramarraku, “Kujaju junga kujanpaju ngajuku wangkaja. Ngaju yungurnarla nyina warrkini Warlalja-Wiriki. Kapurnarla pardarni yunguju kurdu yinyi.” Ngula-jangkaju, marramarrarluju yampinja-yanu Miiriji.
59 Kuja kurdu wita palka-jarrija, ngaka-karilki wiyiki jinta-jangka, yapa panu-jarlu yanurnulurla Lijipiti-kirlangu-kurraju ngurra-kurraju yungulu ngarrka-kijirni kurduju Mujuju-kurlangurla kuruwarrirla. Ngarralu yirdiji yirrakarla Jikaraya nyanungukupalangu-piya. 60 Kuja-kujakuju-jana warla-pajurnu Lijipitirli, manu-jana wangkaja, “Murnma, kulalurla yirraka Jikaraya. Yirdi-mantalu Jaanu.”
61 Wangkajalurla, “Nyiyakurnalu yirdi-mani Jaanu? Kula-ka ngana nyuntu-nyangurlaju warlaljarlaju kuja yirdi nyina.” 62 Ngula-jangkaju, rdakardakalurla wangkaja Jikarayaku kurdu wirriyakupalanguku, manulu japurnu nyanunguju, “Nyiya kapunparla yirdi yirrarni nyampuju wirriyakuju?”
63 Ngula-jangkaju, Jikaraya-jana rdakardaka wangkaja, japurnu-jana pipaku yungu pantirni. Ngula-jangkaju, yirdilki panturnu ‘Yirdi nyanungu-nyanguju Jaanu.’ Kujalu kuja-kurra nyangu yapangkuju, putalu purda-nyangu, paa-karrijalpalu. 64 Yungka yirrarnu yirdi nyampu Jikarayarlu, ngula-jangkaju Kaaturlu ngurrju-manu wangkanjakulku, manu yati-wangkajalparla Kaatuku. 65 Yapa kujalpalu palka karrija, lani-jarrijalu kujalpalu purda-nyangu Jikaraya. Yimi-ngarrurnunjunulu-jana yimi yapaku kujalpalu nyinaja warrukirdikirdi pirli-paturla ngurungka Jurdiyarla. 66 Kujalu yalirrarlu yapangku purda-nyangu jaru yali-kirli kurdu wirriya-kurlu yirdi Jaanu-kurlu, milya-pungulpalu Warlalja-Wiri-kirlangu-kurlu yartarnarri-kirli. Ngulakujulpalu-nyanu jarnkujarnku japurnu, “Kaji nyampu kurdu wirriya wiri-jarrimi, nyarrpa-jarrimi kapu?”
76-77 Ngula-jangkaju, Jikarayarlu rdirri-yungu wangkanjaku ngalapi-nyanuku kurdu wirriyaku Jaanuku kuja-piya:
80 Junga-juku, yaliji wirriya Jaanuju wiri-jarrija pirrjirdi-nyayirni, manu Kaatu-kurlangu Pirlirrparlurla yungu nyanunguku yartarnarri. Kala nyinaja jinta manangkarrarla. Ngakalku yanu, ngulajulpa-jana yapaku wangkaja Warlalja-Wiri-kirli Kaatu-kurlu.
Luke 2 ->