Matei 5

Kuchemigwa kuli chidunda

1 Yesu nakawona wanhu wenji, kakwina hali chidunda nakikalisa. Walanguswa nawamzenjelela. 2 Na heye kaluka kuwalangusa.

Usangalalo wa kukomya

(Lukasi 6:20-23)

3 “Wobweda kwa wawele ng'hochele mli muhe,

mina undewa wa kilanga ndo wa hewo!

4 Wobweda kwa walingisinza,

mina Nguluwi kowasangalaza.

5 Wobweda kwa hewo waholile,

mina woihalila isi!

6 Wobweda kwa wawele na nzala na ng'halu ya kukola gatanganiche,

mina Nguluwi kowagutiza.

7 Wobweda kwa wawele na isungu kwa wanji,

mina na heye Nguluwi kowonela isungu.

8 Wobweda kwa wawele na nhumbula zilihela nongwa,

mina womona Nguluwi.

9 Wobweda kwa walingigala makundo,

mina wochemigwa wana wa Nguluwi.

10 Wobweda kwa wawele kugaya kwa kukola gatanganiche,

mina undewa wa kilanga ndo wa hewo.

11 “Mbweda hemwe wanhu wowaliga na kuwabocheleza, na kuwasinjizila vinhu vihile, kwa mbuli ya heni. 12 Msangalale na kusechelela, kwa vila chonolo chompegwa chowa chikulu kilanga. Avyo ndo wawabocheleze waloli wawele bahano muisi hemwe hamnoya.

Mwino na lumuli

(Malichi 9:50; Lukasi 14:34-35)

13 “Hemwe mwa mwino wa wanhu muisi, wone mwino uwe ulihela unoni, wonojezwa na choni? Haiwa chinhu ng'hatu, ila yotajigwa kunze na kubijigwa na wanhu.

14 “Hemwe mwa lumuli lwa wanhu muisi yeng'ha! Muji uzenjigwe kuchidunda, hauchivisa hebu. 15 Kuduhu wanhu hawawesaga chenje na kugubika na chidoto, ila wawikaga honhu ha kuwichila chenje uwamulichila wanhu wawele mng'handa. 16 Vivila, iwagana wone lumuli lwenu luwe lumulika hali wanhu, leka wagone gala ganojile gomditile, wakamtogole Mhaza wa hemwe yawele kilanga.

Malanguso galinguwala malajizo

17 “Mleche kijesa kota mbuya kutengula malajizo ga Musa na ulanguso wa waloli. Suyile kutengula, mbuya kugomanjiza. 18 Ndanguwalonjela ndikomya, mbaka baho isi yeng'ha na kilanga hovikola, kuduhu ne honhu hadodo ng'hatu gandichigwe kuli malajizo hokusigwa, mbaka geng'ha genele. 19 Leka, yoneche yobena mzilo uli udodo kwa weng'ha, na kuwalangusa wanhu wanji wakole kota hihyo, ayo kowa mdodo ng'hatu kuli Undewa wa Nguluwi. Ila yula yobatilila na kuwalangusa wanhu wanji, heye kowa mng'hangala kuli undewa wa kilanga. 20 Mina vyondiwalonjelani, ganojile ga hemwe wone hagawele gapulute ng'hatu kusinda gala ga Mafalisayo na walangusa wa malajizo ga Musa, hamkwinjila ng'oo kuli undewa wa kilanga.

Malanguso ga kuzudila

(Lukasi 12:57-59)

21 “Mina muhulika kota wanhu wa katali na walonjelwa. ‘Uleche kukopola. Heye yokopola yomgana yataguswe.’ 22 Ila heni ndanguwalonjelani, munhu yoneche yomzudila mng'holoze, yomlapa kutaguswa. Yalingumbeza mng'holoze, kohilikwa kwa walingutagusa. Yalingumchema mng'holoze. ‘Hegwe kwa mpoka,’ Kanguganigwa kwinjila kuli chiluli cha Jehanamu. 23 Leka, wone uhiliche nhambiko ya hegwe hali honhu ha kulavila nhambiko na baho ukumbuchila kota kwangilewa na mng'holozo, 24 ileche nhambiko yowigale hali honhu ha kulavila nhambiko, uhiluche wikale na mng'holozo mihanyise gamale, ndo uhiluche kulavya nhambiko kwa Nguluwi.

25 “Mihanyise na munhu yakulonjeleze hegwe himahima muwele mnzila, wone huditile ayo, homluta honhu ha kutagusa, kokuhilika kwa mtagusa na heye kokuwika mmoko wa wamizi na hewo wokuhindila mchinweng'ho. 26 Ndangukulonjelani ndikomya, hulawa hebu amo, mbaka ulavye sendi ya mwiso.

Malanguso galinguwala ung'hondwa

27 “Muhulika kota wanhu na walonjelwa. ‘Mleche kudita ung'hondwa!’ 28 Ila heni ndanguwalonjela, Yomlola mdala kwa kumgana, kowa yaditile ung'hondwa mnhumbula mwa heye. 29 Lelo wone iziho lyako lya kudilo likudite uwifye, ling'ondole na kulitaga kutali. Igana ng'hatu kutaga chitomo chimwe mlukuli, kwa lukuli lweng'ha kwinjila kuli chiluli cha Jehanamu. 30 Wone moko wa hegwe wa kudilo, ukudite uwifye, uteme utaje kutali. Yowa goya uwe ulihela moko umwe, leka lukuli lweng'ha lwinjile kuli chiluli cha Jehanamu.

Malanguso kuwala kulekana

(Matei 19:9; Malichi 10:11-12; Lukasi 16:18)

31 “Na ilonjigwa nakatali kahi, ‘Yalingumleka mchewake, imgana yamwandichile kalatasi ya luleko.’ 32 Leka heni ndanguwalonjelani, wone mlume yamleche mchewake, kwa mbuli yoneche ila haiwele ya ung'hondwa kanguwifya kwa kumdita mdala yawe mng'hondwa, na munhu yoneche yomhola mdala yalechigwe, kangudita ung'hondwa.

Malanguso galinguwala kilaha

33 “Kahi na muhulika kota wanhu wa katali nawalonjelwa. ‘Uleche kuleka vyowilahe, udite vila vyowilahile kwa Mkulu.’ 34 Leka heni ndanguwalonjela, mleche kilaha ng'hatu, haiwele kilanga, kwa vila ndo chigoda cha undewa cha Nguluwi. 35 Haiwele kwa isi, kwa vila ndo chigoda cha heye cha kuwichila magulu, haiwele kwa Yelusalemu kwa vila ndo honhu ha mndewa mkulu. 36 Na uleche kilaha kwa mutwi wa hegwe, kwa vila hujeza hebu kuidita mnvili imwe iwe nzelu, ama iwe nhitu. 37 Houlonga, ‘Ena’ iwe ‘Ena,’ Na houlonga, ‘Hebu,’ Leka ng'hatu iwe ‘Hebu.’ Choneche chonjezeche kwa ago kulawa kwa ayula mwihe.

Malanguso galinguwala kihilusila

(Lukasi 6:29-30)

38 “Muhulika kota nailonjigwa. ‘Iziho kwa iziho na izino kwa izino.’ 39 Ila heni ndanguwalonjelani, uleche kumhilusila munhu mwihe. Munhu yakuzabule izeze lya kudilo, mgalamlile kahi na lya kumoso. 40 Munhu yokuhilika kuli chitala yogana kukuholela igwanda lyako, mleche yahole kahi na ikoti lyako. 41 Munhu yokukola lupichi kidwika momholo ya heye utali wa chilomita imwe, widwiche chilomita mbili. 42 Yokulanda umupe, na uleche kumuhinduchizila chigosi yalingugana umwaziche chinhu.

Kuwagana wang'honyo

(Lukasi 6:27-28,32-36)

43 “Muhulika kota vyoilonjigwe. ‘Migane lomlingikala hamwe habehi, na kumwihilwa nayali kihilwa na hegwe.’ 44 Leka heni ndanguwalonjela, muwagane na wang'honyo wa hemwe, na kuwalandila walinguwabocheleza hemwe. 45 Leka muwe wana wa Mhaza wa hemwe yawele kilanga. Heye kawaga yowamulichila lumuli awala wehile na watanganiche na kuwatowela nhonya awala wehile na watanganiche. 46 Hambi mopegwa chinhu chachi, kwa kuwagana walinguwagana hemwe? Kuduhu, na wakongoza sendi za kodi waditaga hiho! 47 Wone mlinguwalamusa wang'holozenu yeka, ndaze, mowa mditile vinhu vya hihi hela? Na wanhu hawawele Wayahudi waditaga hiho. 48 Leka muwe mtanganiche kota Mhaza wa hemwe yawele kilanga vyoyatanganiche.

<- Matei 4 Matei 6 ->