1 Îtuma min-áímmá aarawaamá timá yímíqma ánatatuwena Kápéranabaq koyaráiye. 2 Arómani ááiq-i-wayukati kawáá-náqá máqe-uraimma wemá mórama mayaí-náqá ákaraiye. mi-káwáá-nákómá wení mayaí-nákóqtábá ôriq umá ákáinapoana mi-máyáí-nákómá anó-karima mayéna puíné uráiye. 3 ánibo ááiq-i-kawaa-nakoma Îtuqtaba máiye-aimma ítátuwena yaímma Íbaru-wayukati anó-kayukama timáyikena Îtuma mó timá-amiyana ketí mayaí-náqá ya mamá atóbáíno tiráiye. 4 miráitataboata mi-káyúkámá Îtunopaq iréta anegáq-naagaq kéeta akoqnáá umá ítama aónaraae: “wemá íráqô-napoa áwáqnaa ínónama íráqômiye 5 wemá keqtáá Íbaru-wayukama kaayonétaa umátíkái-nare. wemá wenamáárîq monoq-námmá umátíkaraitaae.” téta tewana 6 Îtuma mi-káyúkátê yagaroqtamá uráiye. naakóní waaqókáq itana ááiq-i-wayukati kawáá-nákómá yaímma aanábó-wáyúkámá watáama timá yímitata Îtunopaq uréta maará-tiraae: “uyátáraana-nako, emá kammáa íaao. kemá umaatamá íma kanaaráq uráunaboa ketí naaúma íma yínóne. 7 ánibo kegáráqá túyánámmá itáunama íma íráqô-naqa máunaboaq enôpaqa íma ónúne. miráinaa emá paá aamá tinana ketí mayaí-náqá keqnáámmá atóbáíno. 8 kegáráqá anómma náápaamma matokái-nakoni aménáápáq máunana mayaímá mayaao titaq kémayaune. ánibo kegáráqá ááiq-i-wayukama yíkáraunata ketiménáápáq mááe. ánibo kemá móra-nakomma ‘emá kóaao’ túnanama kanaaráq kéwiye. ánibo móra-waigoqtaba téq ‘emá maabáq iyo’ túnanama kanaaráq wemá kéiye. ketí mayaí-nákóqtábá ‘emá maa-máyáímá mayaao’ túnanama kanaaráq mi-máyáímá kémayaiye.” téna titata má-tima-amikaae. 9 Îtuma min-áíqtábá iyánáaq umátuwena taíbaq-wayukama anaaé waqméta ye-káyúkámá waeréna maará téna timá yímikaiye: “kemá keráwáqá kétima-timune. Ítíráaeo-wayukati aúkáapimma mórama maamirá-náqá itáíq-itaiq umá arummá tímî-naqa íma aónaraune.” téna Îtuma tiráiye. 10 ánibo ááiq-i-kawaa-nakoma timáyíkáitata ye-káyúkámá yauwéqma naaópaq uréta aónaamma mi-máyáí-náqá atóbaguraitata aónaraae.

11 pááqya-kanaama anaaékaqa Îtuma móra-marupaq uráimma mi-márúkón áwîqa Nénibare iyápó-annagaraq taíbaq-wayukagaraq Îtute urááe. 12 mibáqá mi-márúkóní oqtaráq waaqókáq owata mórama pukái-naqa maméta irááe. mi pukái-nakoni anóama kímora-iyapoma wenamáa ákáraine. ánibo awaikógáráqá naayóbáq pukuráine. taíbaq mi-márúpáké aaramá waamá min-íníkótê irááe. 13 uyátárai-nakoma min-ínímmá aónaimma arummá ôriq umágitana min-íníkóqtábá ‘ibiqá íma yaraao’ téna Îtuma tiráiye. 14 ánibo Îtuma waaqókáq uréna pukái-nakoni kúkutaa-yataq ayáámma ánékuitata waayúkama pukái-naqo mamé ye-káyúkámá itó-uma máqe-uraae. Îtuma maará-tiraiye: “maabugô, kemá emmá kétimamune. emá itóaao.” téna titana 15 mi puki-nákómá itó-uma máena aamá áaimma átáma tiráiye. miráitana Îtuma mi-mábúmá anóamma awíqma ámikaiye. 16 miráitata máqtemma aarawaamá ikatîq éta Áánûqtuni áwîqa múte yauyéta maará-tiraae: “ketááí aúkáapimma mórama Áánûqtuni anómma amuné-náqá pááq kéiye.” téta ókaraq maará-tiraae: “Áánûqtuma wení waayúkama yíwáqnaa ínéna iráiye.” téta tirááe. 17 maamin-áíkómá Îqtuqtaba máqtemma Yúría-aukapaq uréire kéena máqten-aukapaq wéyáwé uráiye.

18 máqtemma maami-qtátááqtábámá Yóáaneni iyápó-annama Yóáanemma mó timá ámikaae. 19 ánibo Yóáanema wení kaayaq-íyápó-ánnámá yááyarena maará mó-tekao téna timáyíkáitata uyátárai-nakonopaq uréta maará mó-tiraaye: “naayóbáqá téta móra-naqa yíniye tiráa-naraq iráá káqo-nakoqtaba awé ónúnataabiyo?” téta tirááe. 20 mi-kááyáq-nákórátámá Îtunopaq iréta maará-tiraaye: “Yóáanema nommá peraí-nákómá kekárátámá enôpaq timátíkáitaka yúyana maará-tiye. eqtabá anaaékaq yíniye tiráa-naraq iráá káqo-nakoqtaba awé ónúnataabiyo?” téna tiyé téta Îtumma timá ámikaaye. 21 mi-kánááráqá taíbaq ókon-okomma karímá matáa-kayukama Îtu mamá atóbamayikaraiye. mi-káyúkábíkémá netuqá waátáma táí-aagomma watukáiye. taíbaq yúgaroq-wayukama mamá yúramma karáq yíkaraiye. 22 Îtuma min-nákátí yáaraq maará téna yauwéqma tiráiye: “kenákámá máqte-qtataaqa káoneka itááya-qtataaqtabama Yóáanemma mó-tima-amekao. yúgaroq-wayukama yúramma káonaawata yítauqa akúgurai-kayukama aammá uréire kéoe. kárú-wayukama mamá íráqôniq kéowata yaáqa atíragurai-kayukama aamá kéitaae. pukáa-kayukama itó kéowata áwáyoq-wayukama Áánûqtuni átê-wataama kéitaae. 23 itáíq-itaiq umá yirummá tímê-kayukama keqtábá íma ité-maqne kéetaboata yimuqá kémaraae.

24 kaayaq-nákámá Yóáanen áamo mamé yéya-nakama kóyana aarawaamá Yóáaneqtabama Îtuma maará-tiraiye: “naayóbáqá waayúkama íma máa-kaqmaapaq uráamma keráwáqá nóinawaq aónaneraq uráanabiyo? aqá mórama ómmá uwááma yoqmá awétátuwainaq aónaneraq uráanabiyo? 25 keráwáqá nói-qtataaraq aónaneraq uráanabiyo? aqá móra-nakoma íráqôn-unakaqtowaq mamaré máitaraq ko aónaraao? yemá íráqôn-unakaqtoma umátoreta yineqá íráqô-qtataaqa mamáráa-kayukama yemá anó-kayukati naaúpaq kémae. 26 miráimanibo keráwáqá nóinawaq aónaneraq uráanabiyo? keráwáqá móra amuné-náráq aónaneraq uráanabiyo? owé. kemá keráwáqá kétima-timune. Yóáanema wemá káqon-amune-wayukama yemmá uyátáraiye. 27 min-náqá Yóáaneqtaba Áánûqtuni agamatán-áúbá-wánnáábímá maará-tiraine: “kemá ketáama mamé kumíní-naqa timákáanana áqnáabaq keráwáqtí túbáq wíniye. Áánûqtuma agamátán-áúbábí téna wemá ení aammá awírakaniye.” téna kétiye. 28 kemá Îtuma keráwáqá kétima-timune: “Yóáanema máqtemma maa-márábí máa-kayukama uyátáraimanibo Áánûqtu yabíkái-aukapaqa márû mikákáá kumáta-maqma mái-nakoma Yóáanemma uyátáraiye.” téna Îtuma tiráiye.

29 Îtuma mirá-tin-aimma máqtemma aarawaagáráq táákiti-moneqa mayaí-wáyúkágáráq ítaraae. yemá Áánûqtuni áaikoma arupú uráitata yemmá Yóáane nommá péqyikaraimanibo 30 Pérati-wayukagaraq ámáan-aimma yirááti-wayukagaraq Yóáanen ayáápikema nommá íma pékaae. miráitana yemmá Áánûqtuma íráqôn-amma yiráátimma yinaaéma umámikaae.

31 ánibo Îtuma maará-tiráiye: “maami-kánááráqá nói-kayukawaq mááe téraq awaaméqá ónúnô? yemá nóikaa-kayukawaq mááo? máqte-qtataaqa yemá íma yimuqá kémaraae. 32 yemá miráuma iyápóma márûpi áíkuteta káqo-noiyapoyaba maará-tiraae.

36 móra Pérati-nakoma ááyama awíqmena wetê aáwaqa má-naraaye. ánibo Îtuma mi-Pérátí-nákóní naaúpaq uréna aáwaqa nánéna maraq máqe-uraiye. 37 mórama kúmiq-inimma mi-márúkáqá máena ítáimma Îtuma mi-Pérátí-nákóní naaúpaq máena aáwaqa kénaiye-aimma ítaraiye. miráitana mi-kúmíq-íníkómá mórama íráqôn-oqta-motorebima átê-akuq-matawemma wáitana mamé iráiye. 38 ánibo min-íníkómá Îtuni anaaépaq aítaupi ya itó-uma máena ibiqá yakáiye. ánibo kumari-íníkóní aqnugómá Îtuni aítaukaqtaa yaráqme kúmitana min-íníkómá wen-aqnótáurake aqnumá Îtun aítaukaqo kukáimma ayúnakatuwena wemá Îtuni aítaukoma kámoqnena ákûq-matawemma pérakaraiye. 39 mi-Pérátí-nákómá wení naaúpaqa Îtumma awíqme i-nákómá mirái-qtataaqa aónatuwena maará téna aúyánámmá ítaraiye: “maamin-náqá áraimma Áánûqtuni amuné-náqô máenama kanaaráq maamin-íníkómá Îtumma ánékuiqtabama kéitena wenáaiqtabama itáníyô? maamin-ínímmá wé kumari-ínímíye.” téna Pérati-nakoma aúyánámmá ítaraiye. 40 miráimanibo Îtuma min-nákóní aúyánámmá iténa yauwéqma maará-tima-amikaiye: “Tááímonio, kemá móra-aimma yokáunaboaq timá ámenaae.” titana ánibo Tááímoni tiráiye: “yirááti-nako, enaúyánámmá tiyo.” tiráiye. 41 “itaao, kaayaq-nákórátámá mórama móneqa makái-nakonopake inaatimá móneqa matááyamma móra-nakoma taíbaq-moneqa (500) máyaitana káqo-nakoma móra-tiyaapaq-yatama (50) matáiye. 42 min-nákórátámá yenákátí aqtábááma yauwéqma íma kanaaráq ámewaniq óyana min-nákómá yenákátí aqtábááma paá awikamá-yikena iyúkaiye. ánibo yenákábíkémmá náawawaq móneqa makái-nakoqtabama wemmá uyátá-maqma akáníyô?” téna Îtuma tiráiye. 43 Tááímonima yauwéqma maará-tiraiye: “minnámo anón-aqtabaama mamá paá i-nákówábiyaa kétune.” téna titana Îtuma timá ámikaiye: “arupú umá aúyánámmá itááne.” téna Îtuma timátuwena 44 min-íníkónôpaq kéwaerena Tááímonimma timá ámikaiye: “emá maan-ínímmá káonaano? kemá ení-naaupaq yúnaa emá ketááí áaimma waré títauqa tete í-nómmá íma tímikaanamanibo maan-íníkómá aúran-anokake títauqa tete umátikarena wení aqnótáurake ayúmma kokoq umátikaraiye. 45 emá kemmá íma tímôqnama tótó umátikaraanamanibo kemá wágáabaqo ya máqe-unarake áaima átarena maamin-íníkómá ketítaukomma tímôqnemaimma paá kétimoqnaiye. 46 emá matawémma ketiqnópímá ketáá éwaunaiq umá íma atíma pétikaraanamanibo wemá átê-kuyumma i-mátáwékáké títaukaqa kébetikaiye. 47 miráitaq kemá emmá kétimamune. maamin-íníkómá wení taíbaq-kumiq-yataakomma paá tiwikamákeqa káyuwaunanaboana keqtábá uyátá-maqma arummá kétimiye. ánibo Áánûqtuma móra-nakoni kúmiq-yataaqa arekáq umá matuwaínanama min-nákómá pááqyamma arummá kámiye.” téna Îtuma timátuwena 48 min-íníkómmá timá ámikaiye: “kemá ení kúmiq-yataaqa mamá paábaq kématuweq kétiwikatuwaune.” téna Îtuma tiráiye. 49 waayúkama aáwaqa naí-yááréráqá Îtugaraq máqeo-kayukama yeíyáá aamá maará téta kóté-yáté urááe: “maamin-náqá náawaq máena kúmiq-yataaqa mamá paábaq kéyuwena káwikatuwaiyo?” téta tirááe. 50 ááqibo Îtuma min-íníkómmá timá ámikaiye: “emá itáiq-itaiq umá yáqtoraana-yataakoma emmá kúmiq-yataapike yauwéqma káwiraiye. kaayoné-yátáápí waao.” téna Îtuma tiráiye.

<- Arúke 6Arúke 8 ->