3
Yaxlarƣa sǝmimiy agaⱨlandurux
1 I oƣlum, tǝlimimni untuma,
Degǝnlirimni ⱨǝmixǝ kɵnglüngdǝ qing tut.□«qing tut» — degǝn sɵz ibraniy tilida: «ⱪoƣda, mudapiǝ ⱪil» degǝn mǝninimu bildüridu.
2 Qünki u sanga bǝrikǝtlik künlǝr, uzun ɵmür wǝ hatirjǝmlik ⱪoxup beridu.□«bǝrikǝtlik künlǝr» — ibraniy tilida «künlǝrning uzunluⱪi». ■Ⱪan. 8:1; 30:20
3 Meⱨriban wǝ ⱨǝⱪ-sǝmimiy boluxtin waz kǝqmǝ,
Bularni boynungƣa esiwal,
Ⱪǝlbinggǝ pütiwal.□«ⱪǝlbinggǝ pütiwal» — ibraniy tilida «ⱪǝlbingdiki tahtayƣa pütüwal» (Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ tapxurulƣan muⱪǝddǝs ⱪanun ikki tax tahtayƣa pütülgǝnidi). ■Mis. 13:9; Ⱪan. 6:8
4 Xundaⱪ ⱪilƣanda Huda wǝ bǝndilǝrning nǝziridǝ iltipatⱪa layiⱪ bolisǝn, danixmǝn ⱨesablinisǝn.□«iltipatⱪa layiⱪ bolisǝn» — muxu yǝrdǝ ibraniy tilida «iltipat» degǝn sɵz ikki bisliⱪ bolup, ikkinqi mǝnisi «güzǝllik»tur.
5 Ɵz ǝⱪlinggǝ tayanmay, Pǝrwǝrdigarƣa qin ⱪǝlbing bilǝn tayanƣin;
6 Ⱪandaⱪla ix ⱪilsang, Pǝrwǝrdigarni tonuxⱪa intil;
U sanga toƣra yollarni kɵrsitidu.□«Ⱪandaⱪla ix ⱪilsang,...» — ibraniy tilida «Barliⱪ yolliringda...». ■1Tar. 28:9
7 Ɵzüngni ǝⱪilliⱪ sanima;
Pǝrwǝrdigardin ǝyminip, yamanliⱪtin yiraⱪ bol.■Rim. 12:16
8 Xundaⱪ ⱪilƣiningda, bu ixlar dǝrdinggǝ dǝrman,
Ustihanliringƣa yilik bolidu.□«dǝrdinggǝ dǝrman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikinggǝ salamǝtlik... bolidu».
9 Pǝrwǝrdigarning ⱨɵrmitini ⱪilip mal-dunyayingdin ⱨǝdiyǝlǝrni sunƣin,
Etizingdin tunji qiⱪⱪan mǝⱨsulatliringdin Uningƣa atiƣin;■Mis. 23:19; 34:26; Ⱪan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luⱪa 14:13
10 Xundaⱪ ⱪilƣiningda, ambarliring axliⱪⱪa tolup taxidu,
Xarab kɵlqǝkliringdǝ yengi xarab exip-texip turidu.■Ⱪan. 28:8
11 I oƣlum, Pǝrwǝrdigarning tǝrbiyisigǝ bipǝrwaliⱪ ⱪilma,
Uning tǝnbiⱨidin bǝzmǝ.■Ayup 5:17; Ibr. 12:5
12 Qünki, ata ǝziz kɵrgǝn oƣliƣa tǝnbiⱨ-tǝrbiyǝ bǝrgǝndǝk,
Pǝrwǝrdigar kimni sɵygǝn bolsa uningƣa tǝnbiⱨ-tǝrbiyǝ beridu.■Wǝⱨ. 3:19
13 Danaliⱪⱪa muyǝssǝr bolƣan kixi,
Yoruⱪluⱪⱪa igǝ bolƣan kixi nemidegǝn bǝhtlik-ⱨǝ!
14 Qünki danaliⱪning paydisi kümüxning paydisidin kɵptur,
Ⱪimmiti sap altunningkidinmu ziyadidur.■Ayup 28:15; Zǝb. 19:10; Pǝnd. 8:11,19; 16:16
15 U lǝǝl-yaⱪutlardin ⱪimmǝtliktur,
Intizar bolƣan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsǝngdin ⱨeqbirimu uningƣa tǝng kǝlmǝstur.■Pǝnd. 8:11
16 Danaliⱪning ong ⱪolida uzun ɵmür,
Sol ⱪolida bayliⱪ wǝ xɵⱨrǝt bardur.
17 Uning yolliri sanga hux puraⱪ tuyulur,
Uning barliⱪ tǝriⱪiliri seni aram tapⱪuzur.
18 U ɵzini tapⱪan adǝmgǝ «ⱨayatliⱪ dǝrihi»dur,
Uni qing tutⱪan kixi nemidegǝn bǝhtlik!□«ⱨayatliⱪ dǝrihi» — xübⱨisizki, «Erǝn baƣqisi»diki Adǝm’atimiz wǝ Ⱨawa’animizning bǝⱨrimǝn boluxiƣa tǝyyarlanƣan «ⱨayatliⱪ dǝrihi»ni kɵrsitidu (Tǝwrat, «Yar.» 2:9).
19 Pǝrwǝrdigar danaliⱪ bilǝn yǝr-zeminni bǝrpa ⱪildi,
Ⱨekmǝt bilǝn asmanni ornatti.
20 Uning bilimi bilǝn yǝrning qongⱪur ⱪatlamliri yerildi,
Ⱨǝmdǝ bulutlardin xǝbnǝm qüxti.□«yǝrning qongⱪur ⱪatlamliri yerildi» — bǝlkim Nuⱨ pǝyƣǝmbǝrning waⱪtidiki «qong topan» bilǝn munasiwǝtlik bǝzi ixlarni kɵrsitixi mumkin («Yar.» 7:11) ■Yar. 1:9,10
21 I oƣlum! Danaliⱪ bilǝn bilimni kɵzüngdin qiⱪarma,
Pixⱪan ⱨekmǝt wǝ pǝm-parasǝtni qing tut.
22 Xuning bilǝn ular jeningƣa jan ⱪoxidu,
Boynungƣa esilƣan esil marjandǝk sanga güzǝllik ⱪoxidu.
23 Xu qaƣda yolungda aman-esǝn mangalaysǝn,
Yolda putlaxmaysǝn.■Zǝb. 37:23-24; 91:9-12
24 Yatⱪanda ⱨeq nemidin ⱪorⱪmaysǝn,
Yetixing bilǝnla tatliⱪ uhlaysǝn.■Law. 6:19; Ayup 11:19; Zǝb. 3:5; 4:8; 91:5, 6
25 Bexingƣa dǝⱨxǝtlik wǝⱨimǝ qüxkǝndǝ ⱪorⱪmiƣin,
Rǝzillǝrning wǝyranqiliⱪidin ƣǝm ⱪilmiƣin!□«Rǝzillǝrning wǝyranqiliⱪidin ƣǝm ⱪilmiƣin!» — yaki «Rǝzillǝrning bexiƣa qüxkǝn wǝyranqiliⱪtin ƣǝm ⱪilmiƣin!». ■Ayup 5:21
26 Qünki Pǝrwǝrdigar sening tayanqingdur,
U putungni ⱪapⱪanlardin neri ⱪilidu.
27 Pǝⱪǝt ⱪolungdin kǝlsila, ⱨajǝtmǝnlǝrdin yahxiliⱪni ayimiƣin.
28 Ⱪolum-ⱪoxniliring seningdin ɵtnǝ sorap kirsǝ, «Ⱪaytip ketip, ǝtǝ kǝlgin, ǝtǝ berǝy» — demigin.
29 Ⱪoxnangƣa ziyankǝxlik niyitidǝ bolma,
Qünki u sanga ixinip yeningda hatirjǝm yaxaydu.
30 Birsi sanga ziyan yǝtküzmigǝn bolsa,
Uning bilǝn sǝwǝbsiz majiralaxma.□«sǝwǝbsiz majiralaxma» — yaki «sǝwǝbsiz dǝwalaxma».
31 Zulumhor kixigǝ ⱨǝsǝt ⱪilma,
Uning yol-tǝdbirliridin ⱨeqnemini tallima.■Zǝb. 37:1; 73:3; Pǝnd. 23:17
32 Qünki ⱪingƣir yollarni mangidiƣanlar Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ yirginqliktur,
Lekin Uning sirdax dostluⱪi durus yaxawatⱪan adǝmgǝ tǝǝlluⱪtur.■Ayup 29:4; Zǝb. 25:9,12,14
33 Pǝrwǝrdigarning lǝniti rǝzillik ⱪilƣuqining ɵyididur,
Lekin U ⱨǝⱪⱪaniy adǝmning ɵyigǝ bǝht ata ⱪilur.■Law. 26:14-45; Ⱪan. 28:15-68; Mal. 2:2
34 Bǝrⱨǝⱪ, mǝshirǝ ⱪilƣuqilarni U mǝshirǝ ⱪilidu,
Lekin kiqik peil kixilǝrgǝ xǝpⱪǝt kɵrsitidu.■Yaⱪ. 4:6; 1Pet. 5:5
35 Danalar xɵⱨrǝtkǝ warisliⱪ ⱪilidu,
Lekin ⱨamaⱪǝtlǝr rǝswa ⱪilinidu.□«Lekin ⱨamaⱪǝtlǝr rǝswa ⱪilinidu» — yaki «Lekin U (Huda) ⱨamaⱪǝtlǝrni nomusⱪa ⱪalduridu» (ibraniy tilida kinayǝ ixlitip, ahirⱪi sɵz «kɵtürülidu» bolidu).
- Pǝnd-nǝsiⱨǝtlǝr
- a
-
«qing tut» — degǝn sɵz ibraniy tilida: «ⱪoƣda, mudapiǝ ⱪil» degǝn mǝninimu bildüridu.
- b «bǝrikǝtlik künlǝr» — ibraniy tilida «künlǝrning uzunluⱪi».
- d «ⱪǝlbinggǝ pütiwal» — ibraniy tilida «ⱪǝlbingdiki tahtayƣa pütüwal» (Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ tapxurulƣan muⱪǝddǝs ⱪanun ikki tax tahtayƣa pütülgǝnidi).
- f «iltipatⱪa layiⱪ bolisǝn» — muxu yǝrdǝ ibraniy tilida «iltipat» degǝn sɵz ikki bisliⱪ bolup, ikkinqi mǝnisi «güzǝllik»tur.
- g «Ⱪandaⱪla ix ⱪilsang,...» — ibraniy tilida «Barliⱪ yolliringda...».
- j «dǝrdinggǝ dǝrman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikinggǝ salamǝtlik... bolidu».
■3:9 Mis. 23:19; 34:26; Ⱪan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luⱪa 14:13
- ~17~ «ⱨayatliⱪ dǝrihi» — xübⱨisizki, «Erǝn baƣqisi»diki Adǝm’atimiz wǝ Ⱨawa’animizning bǝⱨrimǝn boluxiƣa tǝyyarlanƣan «ⱨayatliⱪ dǝrihi»ni kɵrsitidu (Tǝwrat, «Yar.» 2:9).
- ~18~ «yǝrning qongⱪur ⱪatlamliri yerildi» — bǝlkim Nuⱨ pǝyƣǝmbǝrning waⱪtidiki «qong topan» bilǝn munasiwǝtlik bǝzi ixlarni kɵrsitixi mumkin («Yar.» 7:11)
- ~22~ «Rǝzillǝrning wǝyranqiliⱪidin ƣǝm ⱪilmiƣin!» — yaki «Rǝzillǝrning bexiƣa qüxkǝn wǝyranqiliⱪtin ƣǝm ⱪilmiƣin!».
- ~24~ «sǝwǝbsiz majiralaxma» — yaki «sǝwǝbsiz dǝwalaxma».
■3:31 Zǝb. 37:1; 73:3; Pǝnd. 23:17
■3:32 Ayup 29:4; Zǝb. 25:9,12,14
- ~29~ «Lekin ⱨamaⱪǝtlǝr rǝswa ⱪilinidu» — yaki «Lekin U (Huda) ⱨamaⱪǝtlǝrni nomusⱪa ⱪalduridu» (ibraniy tilida kinayǝ ixlitip, ahirⱪi sɵz «kɵtürülidu» bolidu).