3
Qɵmüldürgüqi Yǝⱨyaning tǝlim berixi
Mar. 1:1-8; Luⱪa 3:1-9; 15-17; Yⱨ. 1:19-28
1 Xu qaƣlarda, qɵmüldürgüqi Yǝⱨya Yǝⱨudiyǝdiki qɵl-bayawanƣa kelip□«Xu qaƣlarda, qɵmüldürgüqi Yǝⱨya Yǝⱨudiyǝdiki qɵl-bayawanƣa kelip...» — «Yǝⱨya» ibraniy wǝ grek tillirida «Yuⱨanna» («Pǝrwǝrdigarning xǝpⱪiti» degǝn mǝnidǝ) bilǝn ipadilinidu. «Yǝⱨya» degǝn isim oⱪurmǝnlǝrgǝ muxu xǝklidǝ tonux bolƣanliⱪi üqün uni muxu tǝrjimidǝ ixlǝttuⱪ («Yǝⱨya» ǝsli ǝrǝbqǝ sɵz idi). [b] 2 kixilǝrgǝ:
— Towa ⱪilinglar! Qünki ǝrx padixaliⱪi yeⱪinlixip ⱪaldi! — dǝp jakarlaxⱪa baxlidi.□«... ǝrx padixaliⱪi yeⱪinlixip ⱪaldi!» — Injilda baxtin-ahir «ǝrx padixaliⱪi» yaki «asmanning padixaⱨliⱪi» dǝp tilƣa elinidu. Grek tilida daim «asmanlarning padixaⱨliⱪi» degǝn xǝklidǝ elinidu. 3 Qünki qɵmüldürgüqi Yǝⱨya bolsa ilgiri Yǝxaya pǝyƣǝmbǝr bexaritidǝ kɵrsǝtkǝn kixining dǝl ɵzi bolup: —
«Bayawanda towlaydiƣan bir kixining:
Rǝbning yolini tǝyyarlanglar,
Uning qiƣir yollirini tüptüz ⱪilinglar! — degǝn awazi anglinidu».□«Bayawanda towlaydiƣan bir kixining: Rǝbning yolini tǝyyarlanglar, uning qiƣir yollirini tüptüz ⱪilinglar! — degǝn awazi anglinidu» — «Yǝx.» 40:3. [e]
4 Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝr tɵgǝ yungidin ⱪilinƣan kiyim kiygǝn, beligǝ kɵn tasma baƣliƣanidi. Yǝydiƣini bolsa qekǝtkilǝr bilǝn yawa ⱨǝrǝ ⱨǝsili idi.[f] 5 Əmdi Yerusalem xǝⱨiri, pütün Yǝⱨudiyǝ ɵlkisi wǝ pütkül Iordan dǝrya wadisining ǝtrapidiki kixilǝr uning aldiƣa kelixip, 6 gunaⱨlirini iⱪrar ⱪilixti wǝ uning ɵzlirini Iordan dǝryasida qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilixti.□«... Yǝⱨyaning ɵzlirini Iordan dǝryasida qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilixti» — bu yǝrdǝ eytilƣan qɵmüldürüx kixilǝrning: (1) ɵz gunaⱨliriƣa towa ⱪilƣanliⱪini; (2) Hudaning padixaⱨliⱪining yeⱪinlaxⱪanliⱪiƣa wǝ xundaⱪla (3) Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨning yeⱪinlaxⱪanliⱪiƣa iman kǝltürüxini ipadilǝytti (ahirⱪi nuⱪta Injildiki keyinki mǝzmunda ispatlinidu). [h]
7 Lekin Pǝrisiy wǝ Saduⱪiy mǝzⱨipidikilǝrdin kɵplirining uning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilƣili kǝlgǝnlikini kɵrginidǝ u ularƣa:
— Əy yilanlarning baliliri! Kim silǝrni Hudaning qüxüx aldida turƣan ƣǝzipidin ⱪeqinglar dǝp agaⱨlandurdi?!□«Lekin Pǝrisiy wǝ Saduⱪiy mǝzⱨipidikilǝrdin kɵplirining uning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilƣili kǝlgǝn...» — «Pǝrisiy» wǝ «Saduⱪiy» toƣruluⱪ: — Yǝⱨudiylar arisidiki ikki mǝzⱨǝpning kixiliri. Tǝbirlǝrdiki «Pǝrisiy» wǝ «Saduⱪiy»ƣa ⱪaralsun. «Kim silǝrni Hudaning qüxüx aldida turƣan ƣǝzipidin ⱪeqinglar dǝp agaⱨlandurdi?!» — bu kinayilik, ⱨǝjwiy gǝp, ǝlwǝttǝ; mǝnisi bǝlkim «Towa ⱪilmay, Hudadin kelidiƣan ƣǝzǝptin ⱪeqip ⱪutulux üqün qɵmüldürüxni ⱪobul ⱪilayli degininglar ⱪandaⱪ gǝp?!». [j]
8 Əmdi towiƣa layiⱪ mewini kǝltürünglar!□«Əmdi towiƣa layiⱪ mewini kǝltürünglar!» — «towiƣa layiⱪ mewǝ» toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. [l] 9 Wǝ ɵz iqinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibraⱨimdur!» dǝp hiyal ⱪilip yürmǝnglar; qünki Mǝn xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, Huda Ibraⱨimƣa muxu taxlardinmu pǝrzǝntlǝrni apiridǝ ⱪilalaydu.□«Ɵz iqinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibraⱨimdur!» dǝp hiyal ⱪilip yürmǝnglar!» — «Atimiz Ibraⱨim bardur!» — demǝk, «Biz uluƣ Ibraⱨimning ǝwladliri bolƣan «uluƣ Yǝⱨudiy milliti»», «Biz ⱨeqnemǝ ⱪilmisaⱪmu Huda aldida «Uningƣa has alaⱨidǝ ⱨǝlⱪ» boliwerimiz» degǝn pozitsiyini bildüridu. [n]
10 Palta alliⱪaqan dǝrǝhlǝrning yiltiziƣa tǝnglǝp ⱪoyuldi; yahxi mewǝ bǝrmǝydiƣan ⱨǝrⱪaysi dǝrǝhlǝr kesilip otⱪa taxlinidu. □«Palta alliⱪaqan dǝrǝhlǝrning yiltiziƣa tǝnglǝp ⱪoyuldi» — Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝrning bu uluƣ sɵzi wǝ 12-ayǝttiki keyinki bexariti toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. Uning xu bayani «Hudaning ƣǝzipi ǝmdi silǝrgǝ yetip kelix aldida» degǝn asasiy mǝnini bildüridu. [p] 11 Mǝn dǝrwǝⱪǝ silǝrni towa ⱪilixinglar üqün suƣa qɵmüldürimǝn. Lekin mǝndin keyin kǝlgüqi zat mǝndin ⱪudrǝtliktur. Mǝn ⱨǝtta uning kǝxini kɵtürüxkimu layiⱪ ǝmǝsmǝn; u silǝrni Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa ⱨǝm otⱪa qɵmüldüridu. [q] 12 Uning soruƣuqi küriki ⱪolida turidu; u ɵz haminini topa-samandin tǝltɵküs tazilaydu, sap buƣdayni ambarƣa yiƣidu, ǝmma topa-samanni ɵqmǝs otta kɵydürüwetidu, — dedi.
Əysaning qɵmüldürülüxi
Mar. 1:9-11; Luⱪa 3:21-22
13 Xu waⱪitta, Əysa Yǝⱨyadin qɵmüldürülüxni ⱪobul ⱪilix üqün Galiliyǝ ɵlkisidin Iordan dǝryasi boyiƣa, uning yeniƣa kǝldi. [r] 14 Biraⱪ Yǝⱨya qɵmüldürüxkǝ unimay uni tosup:
— Əsli qɵmüldürülüxni mǝn sǝndin ⱪobul ⱪilixim kerǝk idi, biraⱪ sǝn mening aldimƣa kǝpsǝnƣu? — dedi.
15 Lekin Əysa uningƣa jawabǝn: — Ⱨazirqǝ xuningƣa yol ⱪoyƣin; qünki ⱨǝⱪⱪaniyliⱪning barliⱪ tǝlǝplirini ǝmǝlgǝ axurux üqün, xundaⱪ ⱪiliximizƣa toƣra kelidu, — dedi.
Xuning bilǝn, Yǝⱨya uningƣa yol ⱪoydi. 16 Wǝ Əysa qɵmüldürülüp bolupla, sudin qiⱪti; u sudin qiⱪixi bilǝn mana, ǝrxlǝr uningƣa eqilip, Hudaning Roⱨi kǝptǝr ⱪiyapitidǝ ǝrxtin qüxüp, üstigǝ ⱪonuwatⱪanliⱪini kɵrdi. □«Əysa qɵmüldürülüp bolupla, sudin qiⱪti...» — nemixⱪa Əysa Yǝⱨyaning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪildi? «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ bu toƣruluⱪ azraⱪ tohtilimiz. «Hudaning Roⱨi kǝptǝr ⱪiyapitidǝ ǝrxtin qüxüp..» — yaki «... pahtǝk ⱪiyapitidǝ qüxüp...». Grek tilida bu ⱪux «peristera» dǝp atilidu. «Peristera» grek tilida ⱨǝm kǝptǝrni ⱨǝm pahtǝknimu kɵrsitidu. [t] 17 Wǝ mana, ǝrxtin bir awaz: — «Bu Mening sɵyümlük oƣlum, Mǝn uningdin toluⱪ hursǝnmǝn!» — dǝp anglandi.[u] 
Hǝritǝ - Mǝsiⱨning dǝwridǝ, Ⱪanaan (Israiliyǝ) zemini

Hǝritǝ - Mǝsiⱨning dǝwridǝ, Ⱪanaan (Israiliyǝ) zemini
- Matta
- a
-
«Xu qaƣlarda, qɵmüldürgüqi Yǝⱨya Yǝⱨudiyǝdiki qɵl-bayawanƣa kelip...» — «Yǝⱨya» ibraniy wǝ grek tillirida «Yuⱨanna» («Pǝrwǝrdigarning xǝpⱪiti» degǝn mǝnidǝ) bilǝn ipadilinidu. «Yǝⱨya» degǝn isim oⱪurmǝnlǝrgǝ muxu xǝklidǝ tonux bolƣanliⱪi üqün uni muxu tǝrjimidǝ ixlǝttuⱪ («Yǝⱨya» ǝsli ǝrǝbqǝ sɵz idi).
- b Mar. 1:4; Luⱪa 3:3.
- c «... ǝrx padixaliⱪi yeⱪinlixip ⱪaldi!» — Injilda baxtin-ahir «ǝrx padixaliⱪi» yaki «asmanning padixaⱨliⱪi» dǝp tilƣa elinidu. Grek tilida daim «asmanlarning padixaⱨliⱪi» degǝn xǝklidǝ elinidu.
- d «Bayawanda towlaydiƣan bir kixining: Rǝbning yolini tǝyyarlanglar, uning qiƣir yollirini tüptüz ⱪilinglar! — degǝn awazi anglinidu» — «Yǝx.» 40:3.
- e Yǝx. 40:3; Mar. 1:3; Luⱪa 3:4; Yⱨ. 1:23.
- f Mar. 1:6.
- g «... Yǝⱨyaning ɵzlirini Iordan dǝryasida qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilixti» — bu yǝrdǝ eytilƣan qɵmüldürüx kixilǝrning: (1) ɵz gunaⱨliriƣa towa ⱪilƣanliⱪini; (2) Hudaning padixaⱨliⱪining yeⱪinlaxⱪanliⱪiƣa wǝ xundaⱪla (3) Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨning yeⱪinlaxⱪanliⱪiƣa iman kǝltürüxini ipadilǝytti (ahirⱪi nuⱪta Injildiki keyinki mǝzmunda ispatlinidu).
- h Mar. 1:5.
- i «Lekin Pǝrisiy wǝ Saduⱪiy mǝzⱨipidikilǝrdin kɵplirining uning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilƣili kǝlgǝn...» — «Pǝrisiy» wǝ «Saduⱪiy» toƣruluⱪ: — Yǝⱨudiylar arisidiki ikki mǝzⱨǝpning kixiliri. Tǝbirlǝrdiki «Pǝrisiy» wǝ «Saduⱪiy»ƣa ⱪaralsun. «Kim silǝrni Hudaning qüxüx aldida turƣan ƣǝzipidin ⱪeqinglar dǝp agaⱨlandurdi?!» — bu kinayilik, ⱨǝjwiy gǝp, ǝlwǝttǝ; mǝnisi bǝlkim «Towa ⱪilmay, Hudadin kelidiƣan ƣǝzǝptin ⱪeqip ⱪutulux üqün qɵmüldürüxni ⱪobul ⱪilayli degininglar ⱪandaⱪ gǝp?!».
- j Mat. 12:34; 23:33; Luⱪa 3:7.
- k «Əmdi towiƣa layiⱪ mewini kǝltürünglar!» — «towiƣa layiⱪ mewǝ» toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.
- l Luⱪa 3:8.
- m «Ɵz iqinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibraⱨimdur!» dǝp hiyal ⱪilip yürmǝnglar!» — «Atimiz Ibraⱨim bardur!» — demǝk, «Biz uluƣ Ibraⱨimning ǝwladliri bolƣan «uluƣ Yǝⱨudiy milliti»», «Biz ⱨeqnemǝ ⱪilmisaⱪmu Huda aldida «Uningƣa has alaⱨidǝ ⱨǝlⱪ» boliwerimiz» degǝn pozitsiyini bildüridu.
- n Yⱨ. 8:39.
- o «Palta alliⱪaqan dǝrǝhlǝrning yiltiziƣa tǝnglǝp ⱪoyuldi» — Yǝⱨya pǝyƣǝmbǝrning bu uluƣ sɵzi wǝ 12-ayǝttiki keyinki bexariti toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. Uning xu bayani «Hudaning ƣǝzipi ǝmdi silǝrgǝ yetip kelix aldida» degǝn asasiy mǝnini bildüridu.
- p Mat. 7:19; Yⱨ. 15:6.
- q Mar. 1:7; Luⱪa 3:16; Yⱨ. 1:15,26; Ros. 1:5; 11:16; 19:4.
- r Mar. 1:9; Luⱪa 3:21.
- s «Əysa qɵmüldürülüp bolupla, sudin qiⱪti...» — nemixⱪa Əysa Yǝⱨyaning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪildi? «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ bu toƣruluⱪ azraⱪ tohtilimiz. «Hudaning Roⱨi kǝptǝr ⱪiyapitidǝ ǝrxtin qüxüp..» — yaki «... pahtǝk ⱪiyapitidǝ qüxüp...». Grek tilida bu ⱪux «peristera» dǝp atilidu. «Peristera» grek tilida ⱨǝm kǝptǝrni ⱨǝm pahtǝknimu kɵrsitidu.
- t Yǝx. 11:2; 42:1; Yⱨ. 1:32.
- u Yǝx. 42:1; Mat. 12:18; 17:5; Mar. 1:11; Luⱪa 9:35; Kol. 1:13; 2Pet. 1:17.