1 Kɵnglünglarni parakǝndǝ ⱪilmanglar! Hudaƣa ixinisilǝr, mangimu ixininglar. 2 Atamning ɵyidǝ nurƣun makanlar bar. Bolmiƣan bolsa, buni silǝrgǝ eytⱪan bolattim; qünki mǝn ⱨǝrbiringlarƣa orun tǝyyarlax üqün xu yǝrgǝ ketip barimǝn.□«Atamning ɵyidǝ nurƣun makanlar bar» — bu sɵzlǝr jǝnnǝtni kɵrsitǝmdu? Oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, Əysa 2-babta ɵz tenini «Hudaning ɵyi» (ibadǝthana) dǝp sürǝtlidi, xundaⱪla 8:35dǝ «Hudaning ɵyi»ni roⱨiy jǝⱨǝttin tilƣa aldi. Buningƣa ⱪariƣanda «turalƣu-makan»ni roⱨiy jǝⱨǝttin qüxinix kerǝk. «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ bu toƣrisida tohtilimiz. 3 Mǝn silǝrgǝ orun tǝyyarliƣili baridiƣanikǝnmǝn, qoⱪum ⱪaytip kelip, silǝrni ɵzümgǝ alimǝn; xuning bilǝn, mǝn ⱪǝyǝrdǝ bolsam, silǝrmu xu yǝrdǝ bolisilǝr.□«Mǝn silǝrgǝ orun tǝyyarliƣili baridiƣanikǝnmǝn, qoⱪum ⱪaytip kelip, silǝrni ɵzümgǝ alimǝn; xuning bilǝn, mǝn ⱪǝyǝrdǝ bolsam, silǝrmu xu yǝrdǝ bolisilǝr» — Mǝsiⱨning bu «ⱪaytip kelix»i Mǝsiⱨning ⱪiyamǝttǝ dunyaƣa kelixi yaki Muⱪǝddǝs Roⱨning ǝwǝtilixini kɵrsitǝmdu? Bu üqinqi ayǝt üstidimu «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ tohtilimiz.  ■Yⱨ. 12:26; 17:24. 4 Silǝr mening ⱪǝyǝrgǝ ketidiƣanliⱪimni wǝ u yǝrgǝ baridiƣan yolni bilisilǝr.

5 Tomas uningƣa: — I Rǝb, sening ⱪǝyǝrgǝ ketidiƣanliⱪingni bilmǝymiz. Xundaⱪ ikǝn, yolni ⱪandaⱪ bilimiz? — dedi.

6 Əysa uningƣa:

— Yol, ⱨǝⱪiⱪǝt wǝ ⱨayatliⱪ ɵzümdurmǝn. Meningsiz ⱨeqkim Atining yeniƣa baralmaydu.□«Yol, ⱨǝⱪiⱪǝt wǝ ⱨayatliⱪ ɵzümdurmǝn. Meningsiz ⱨeqkim atining yeniƣa baralmaydu» — Mǝsiⱨ üqün Atining yeniƣa baridiƣan yol kresttiki ɵlüm arⱪiliⱪ bolatti; ɵzigǝ etiⱪad ⱪilƣuqilarƣa nisbǝtǝn, Mǝsiⱨning ɵzi Atining aldiƣa baridiƣan yoldur.  ■Yⱨ. 1:4, 17; 10:9; 11:25; Ibr. 9:8. 7 Əgǝr meni tonuƣan bolsanglar, Atamnimu tonuƣan bolattinglar. Ⱨazirdin baxlap uni tonudunglar ⱨǝm uni kɵrdünglar, — dedi.

8 — I Rǝb, Atini bizgǝ kɵrsitip ⱪoysangla, xu kupayǝ, — dedi Filip.

9 Əysa uningƣa mundaⱪ dedi: — «I Filip, silǝr bilǝn birgǝ bolƣinimƣa xunqǝ waⱪit boldi, meni tehiqǝ tonumidingmu? Meni kɵrgǝn kixi Atini kɵrgǝn bolidu. Xundaⱪ turuⱪluⱪ, sǝn nemixⱪa yǝnǝ: «Bizgǝ Atini kɵrsǝtkǝysǝn» dǝysǝn? ■Yⱨ. 10:30. 10 Mǝn Atida, Ata mǝndǝ ikǝnlikigǝ ixǝnmǝmsǝn? Silǝrgǝ eytⱪan sɵzlirimni ɵzlükümdin eytⱪinim yoⱪ; bǝlki mǝndǝ turuwatⱪan Ata Ɵz ǝmǝllirini ⱪiliwatidu. ■Yⱨ. 5:17; 7:16; 8:28; 10:38; 12:49; 16:13; 17:21. 11 Mening Atida bolƣanliⱪimƣa, Atining mǝndǝ bolƣanliⱪiƣa ixininglar. Yaki ⱨeqbolmiƣanda, mening ⱪilƣan ǝmǝllirimdin manga ixininglar.□«... ⱨeqbolmiƣanda, mening ⱪilƣan ǝmǝllirimdin manga ixininglar» — 11- wǝ 12-ayǝtlǝrdǝ «ǝmǝllǝr» Əysa yaratⱪan mɵjizilik alamǝtlǝr.

12 Bǝrⱨǝⱪ, bǝrⱨǝⱪ, mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, manga ixǝngǝn kixi mening ⱪiliwatⱪan ǝmǝllirimni ⱪilalaydu; wǝ bulardinmu tehimu uluƣ ǝmǝllǝrni ⱪilidu, qünki mǝn Atining yeniƣa ⱪaytip ketimǝn. □«manga ixǝngǝn kixi mening ⱪiliwatⱪan ǝmǝllirimni ⱪilalaydu; wǝ bulardinmu tehimu uluƣ ǝmǝllǝrni ⱪilidu, qünki mǝn Atining yeniƣa ⱪaytip ketimǝn» — bu «tehimu uluƣ ǝmǝllǝr» üstidǝ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ tohtilimiz.  ■Mat. 21:21; Luⱪa 17:6; Ros. 5:12; 19:11. 13 Wǝ Atining Oƣulda uluƣlinixi üqün, ⱨǝrnemini mening namim bilǝn tilisǝnglar, xularni ijabǝt ⱪilimǝn. ■Yǝr. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luⱪa 11:9; Yⱨ. 15:7; 16:24; Yaⱪ. 1:5; 1Yuⱨa. 3:22. 14 Mening namim bilǝn ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsini tilisǝnglar, mǝn silǝrgǝ xuni ijabǝt ⱪilimǝn».

15 — «Meni sɵysǝnglar, ǝmrlirimgǝ ǝmǝl ⱪilisilǝr. ■Yⱨ. 14:21, 23; 15:10; 1Yuⱨa. 5:3. 16 Mǝnmu Atidin tilǝymǝn wǝ U silǝrgǝ baxⱪa bir Yardǝmqi ata ⱪilidu. U silǝr bilǝn ǝbǝdgiqǝ birgǝ bolidu. □«Mǝnmu Atidin tilǝymǝn wǝ U silǝrgǝ baxⱪa bir Yardǝmqi ata ⱪilidu» — muⱨim sɵz «baxⱪa bir Yardǝmqi»dur. Birinqi «Yardǝmqi» bolsa Əysa Mǝsiⱨning ɵzi, ǝlwǝttǝ. «Yardǝmqi» grek tilidiki «parakletos» degǝn sɵzning mǝnisini toluⱪ ipadilǝp berǝlmǝydu. Grek tilidiki «parakletos»ning toluⱪ mǝnisi «mǝlum birawning yeniƣa yardǝm berixkǝ qaⱪirilƣuqi», yǝni «tǝsǝlli bǝrgüqi», «ⱨǝmraⱨ», «mǝsliⱨǝtqi», «küqǝytküqi», «adwokat-aⱪliƣuqi» ⱪatarliⱪlardur. «Baxⱪa bir...» degini bizgǝ xuni kɵrsitiduki, Əysa muhlislar bilǝn birgǝ bolƣan waⱪtida, ularƣa ⱪandaⱪ jǝⱨǝtlǝrdin «Yardǝmqi» bolƣan bolsa, u ulardin ayrilƣanda, Muⱪǝddǝs Roⱨ ularƣa Əysaning toluⱪ wǝkili bolup, ikkinqi «Yardǝmqi» rolida bolidu, degǝn ⱪimmǝtlik wǝdini bildüridu. 17 U bolsimu Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨidur. Uni bu dunyadikilǝr ⱪobul ⱪilalmaydu, qünki Uni nǝ kɵrmǝydu, nǝ tonumaydu. Biraⱪ silǝr Uni tonuysilǝr, qünki U silǝr bilǝn billǝ turuwatidu ⱨǝm silǝrdǝ makan ⱪilidu.□«U bolsimu Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨidur» — «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi» — yaki «ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ baxliƣuqi Roⱨ». «silǝr Uni tonuysilǝr, qünki U silǝr bilǝn billǝ turuwatidu» — ular ⱪaysi yol bilǝn Muⱪǝddǝs Roⱨni tonuydu? U xu qaƣda ⱪandaⱪ yol bilǝn «ular bilǝn billǝ turidu»? Jawab xübⱨisizki, ular Əysani tonuƣaqⱪa, Muⱪǝddǝs Roⱨnimu tonuƣan bolidu; Əysa ular bilǝn billǝ turƣaqⱪa, Muⱪǝddǝs Roⱨmu ular bilǝn billǝ turuwatatti. Lekin Əysa ulardin ayrilƣandin keyin Muⱪǝddǝs Roⱨ ularning «iqidǝ, ⱪǝlbidǝ, roⱨida» makan ⱪilidu.

18 Mǝn silǝrni yetim ⱪaldurmaymǝn, yeninglarƣa yǝnǝ ⱪaytip kelimǝn. ■Mat. 28:20. 19 Azƣina waⱪittin keyin, bu dunya meni kɵrmǝydu, lekin silǝr kɵrüsilǝr. Mǝn ⱨayat bolƣanliⱪim üqün, silǝrmu ⱨayat bolisilǝr. 20 Xu kündǝ mening Atamda bolƣanliⱪim, silǝrning mǝndǝ bolƣanliⱪinglar wǝ mǝnmu ⱨǝm silǝrdǝ bolƣanliⱪimni bilisilǝr. 21 Kim ǝmrlirimgǝ igǝ bolup ularni tutsa, meni sɵygüqi xu bolidu. Meni sɵygüqini Atammu sɵyidu, mǝnmu uni sɵyimǝn wǝ ɵzümni uningƣa ayan ⱪilimǝn». 22 Yǝⱨuda (Yǝⱨuda Ixⱪariyot ǝmǝs) uningdin:

— I Rǝb, sǝn ɵzüngni bu dunyadikilǝrgǝ ayan ⱪilmay, bizgila ayan ⱪilixing ⱪandaⱪ ix? — dǝp soridi.□«I Rǝb, sǝn ɵzüngni bu dunyadikilǝrgǝ ayan ⱪilmay, bizgila ayan ⱪilixing ⱪandaⱪ ix?» — xübⱨisizki, muhlislar uni dǝrⱨal ɵzini pütkül dunyaƣa ayan ⱪilidu, dǝp oylatti.

23 Əysa uningƣa jawabǝn mundaⱪ dedi:

— «Birkim meni sɵysǝ, sɵzümni tutidu; Atammu uni sɵyidu wǝ Atam bilǝn ikkimiz uning yeniƣa berip, uning bilǝn billǝ makan ⱪilimiz. □«Atam bilǝn ikkimiz uning yeniƣa berip, uning bilǝn billǝ makan ⱪilimiz» — «Atam bilǝn ikkimiz» grek tilida «biz». 24 Meni sɵymǝydiƣan kixi sɵzlirimni tutmaydu; wǝ silǝr anglawatⱪan bu sɵz bolsa mening ǝmǝs, bǝlki meni ǝwǝtkǝn Atiningkidur. ■Yⱨ. 7:16; 8:28; 12:49; 14:10; 16:13. 25 Mǝn silǝr bilǝn billǝ boluwatⱪan qeƣimda, bularni silǝrgǝ eyttim. 26 Lekin Ata mening namim bilǝn ǝwǝtidiƣan Yardǝmqi, yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨ silǝrgǝ ⱨǝmmini ɵgitidu ⱨǝm mening silǝrgǝ eytⱪan ⱨǝmmǝ sɵzlirimni esinglarƣa kǝltüridu.■Luⱪa 24:49; Yⱨ. 15:26; 16:7, 13; Ros. 2:4.

27 Silǝrgǝ hatirjǝmlik ⱪaldurimǝn, ɵz hatirjǝmlikimni silǝrgǝ berimǝn; mening silǝrgǝ bǝrginim bu dunyadikilǝrning bǝrginidǝk ǝmǝstur. Kɵnglünglarni parakǝndǝ ⱪilmanglar wǝ jür’ǝtsiz bolmanglar.□«mening silǝrgǝ bǝrginim bu dunyaning adǝmlirining bǝrginidǝk ǝmǝstur» — bu dunyadiki adǝmlǝr bir nǝrsǝ bǝrginidǝ daim degüdǝk halap bǝrmǝydu — aldamqiliⱪ, yalƣanqiliⱪ wǝ nurƣun xǝrtlǝr bilǝn beridu. Lekin Huda bizgǝ bir nǝrsǝ bǝrsǝ uni ⱪayturƣuzmaydu.  ■Fil. 4:7.

28 Silǝr mening: «Mǝn silǝrdin ayrilip ketimǝn, keyin yeninglarƣa yǝnǝ ⱪaytip kelimǝn» deginimni anglidinglar. Meni sɵygǝn bolsanglar, Atining yeniƣa ketidiƣanliⱪim üqün hursǝn bolattinglar. Qünki Ata mǝndin uluƣdur. ■Yⱨ. 14:3. 29 Silǝrning bu ixlar yüz bǝrginidǝ ixinixinglar üqün bu ixlar yüz berixtin awwal silǝrgǝ eyttim. □«Silǝrning bu ixlar yüz bǝrginidǝ ixinixinglar üqün bu ixlar yüz berixtin awwal silǝrgǝ eyttim» — «bu ixlar» — Əysaning tutulup ɵltürülüxi («silǝrdin ayrilip ketixim») ularning etiⱪadiƣa dǝⱨxǝtlik zǝrb bolidu.  ■Yⱨ. 13:19; 16:4. 30 Mundin keyin silǝr bilǝn kɵp sɵzlǝxmǝymǝn; qünki bu dunyaning ⱨɵkümdari kelix aldida turidu wǝ mǝndin kirgüdǝk ⱨeq yoquⱪ tapalmaydu. □«bu dunyaning ⱨɵkümdari kelix aldida turidu wǝ mǝndin kirgüdǝk ⱨeq yoquⱪ tapalmaydu» — «bu dunyaning ⱨɵkümdari» Xǝytan, Iblisni kɵrsitidu.  ■Yⱨ. 12:31; 16:11; Əf. 2:2. 31 Lekin bu dunyaning adǝmlirining mening Atini sɵyidiƣanliⱪimni bilixi üqün Ata manga nemǝ ǝmr ⱪilƣan bolsa, mǝn dǝl xuni ǝmǝlgǝ axurimǝn. Turunglar, bu jaydin ketǝyli».□«Ata manga nemǝ ǝmr ⱪilƣan bolsa, mǝn dǝl xuni ǝmǝlgǝ axurimǝn» — 30-ayǝt bilǝn ziq baƣlinidu. Demǝk, Əysaning ɵzining tutuluxi, sotlinixi, ⱨaⱪarǝtlinixi andin krestlinixini ihtiyari bilǝn ⱪobul ⱪilixining tüp mǝⱪsiti bolsa, Iblisning üstidin ⱪandaⱪtur bir ⱨoⱪuⱪⱪa igǝ bolux üqün ǝmǝs, bǝlki Atining iradisi üqün bolidu.  ■Yⱨ. 10:18; Ibr. 10:5.