16
Yǝrǝmiyaƣa toy ⱪilmasliⱪ, matǝm tutmasliⱪ wǝ bǝzmilǝrgǝ ⱪatnaxmasliⱪ buyrulidu
1 Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: — 2 Sǝn ayal zatini ǝmringgǝ almaysǝn, xundaⱪla muxu zeminda oƣul-ⱪiz pǝrzǝnt tapmaysǝn. 3 Qünki Pǝrwǝrdigar bu yǝrdǝ tuƣulƣan oƣul-ⱪizlar, bu zeminda ularni tuƣⱪan anilar wǝ ularni tuƣdurƣan atilar toƣrisida mundaⱪ dǝydu: — 4 Ular ǝlǝmlik kesǝllǝr bilǝn ɵlidu; ular üqün ⱨeq matǝm tutulmaydu, ular kɵmülmǝydu; ɵlükliri tezǝktǝk tupraⱪ yüzidǝ yatidu, ular ⱪiliq, ⱪǝⱨǝtqilik bilǝn yǝp ketilidu; jǝsǝtliri asmandiki uqar-ⱪanatlar wǝ zemindiki ⱨaywanatlar üqün ozuⱪ bolidu. [a] 5 Qünki Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Sǝn Yǝrǝmiya, ⱨaza boluwatⱪan ⱨeqbir ɵygǝ kirmǝ, yaki ɵlgǝnlǝr üqün aⱨ-zar kɵtürüx yaki ɵkünüxkǝ barma; qünki Mǝn bu hǝlⱪtin hatirjǝmlikimni, meⱨir-muⱨǝbbitimni wǝ rǝⱨimdilliklirimni elip taxlidim, — dǝydu Pǝrwǝrdigar.
6 Uluƣlardin tartip pǝslǝrgiqǝ bu zeminda ɵlidu; ular yǝrgǝ kɵmülmǝydu; ⱨeqkim ular üqün aⱨ-zar kɵtürmǝydu, yaki ularni dǝp, ya ǝtlirini tilmaydu, ya qaqlirini qüxürüwǝtmǝydu; □«ǝtlirini tilix» wǝ «qaqni qüxürüx» — bular ⱪattiⱪ ⱪayƣuni bildürǝtti. «ǝtlirini kesix» aditi Tǝwratta mǝn’i ⱪilinƣan. [c] 7 ular ⱪariliⱪ tutⱪanlarni yoⱪlap, nan oxtumaydu, ɵlgǝnlǝr üqün kɵngül sorimaydu; ata-anisi ɵlgǝnlǝr üqün ⱨeqkim tǝsǝlli ⱪǝdǝⱨini sunmaydu. 8 Sǝn bolsang ǝl-yurt bilǝn billǝ yǝp-iqixkǝ toy-bǝzmǝ bolƣan ɵygimu kirmǝ; 9 qünki samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar, Israilning Hudasi mundaⱪ dǝydu: — Mana, Mǝn ɵz künliringlarda wǝ ɵz kɵz aldinglarda, bu yǝrdin tamaxining sadasini, xad-huramliⱪ sadasini wǝ toyi boluwatⱪan yigit-ⱪizning awazlirini tohtitimǝn.[d]
Sürgün bolux, andin zeminƣa ⱪayturulux
10 Xundaⱪ boliduki, sǝn bu hǝlⱪⱪǝ bu sɵzlǝrning ⱨǝmmisini eytⱪiningda, ular sǝndin: «Nemixⱪa Pǝrwǝrdigar muxundaⱪ zor bir külpǝtni beximizƣa qüxürüxkǝ bekitkǝn? Bizning ⱪǝbiⱨlikimiz zadi nemǝ? Pǝrwǝrdigar Hudayimiz aldida zadi sadir ⱪilƣan nemǝ gunaⱨimiz bardu?» — dǝp soraydu. □«Sǝn bu hǝlⱪⱪǝ bu sɵzlǝrning ⱨǝmmisini eytⱪiningda, ular sǝndin: «... Pǝrwǝrdigar Hudayimiz aldida zadi sadir ⱪilƣan nemǝ gunaⱨimiz bardu?» — dǝp soraydu» — xübⱨisizki, Yǝrǝmiyaning ularning toy-nǝzirlirigǝ kirmǝsliki ularning ⱪiziⱪixini ⱪozƣaytti. [f] 11 Əmdi sǝn ularƣa mundaⱪ dǝysǝn: — Qünki ata-bowiliringlar Mǝndin waz kǝqkǝn, — dǝydu Pǝrwǝrdigar, — ⱨǝmdǝ baxⱪa ilaⱨlarƣa ǝgixip ularning ⱪulluⱪida bolƣan, ularƣa qoⱪunƣan; ular Mǝndin waz kǝqkǝn, Tǝwrat-ⱪanunumni ⱨeq tutmiƣan; 12 silǝr bolsanglar, ata-bowililiringlardin tehimu bǝttǝr ⱪilƣansilǝr; mana, ⱨǝrbiringlar ɵz rǝzil kɵnglidiki jaⱨilliⱪning kǝynigǝ kirip, Manga ⱨeq ⱪulaⱪ salmiƣansilǝr; [g] 13 Xunga Mǝn silǝrni bu zemindin elip, silǝr yaki ata-bowiliringlar ⱨeq bilmǝydiƣan baxⱪa bir zeminƣa taxlaymǝn; silǝr xu yǝrdǝ keqǝ-kündüz baxⱪa ilaⱨlarning ⱪulluⱪida bolisilǝr; qünki Mǝn silǝrgǝ ⱨeq meⱨirni kɵrsǝtmǝymǝn.[h]
14 Xunga mana, xu künlǝr keliduki, — dǝydu Pǝrwǝrdigar, — «Israillarni Misir zeminidin ⱪutⱪuzup qiⱪarƣan Pǝrwǝrdigarning ⱨayati bilǝn!» degǝn ⱪǝsǝm ⱪaytidin ixlitilmǝydu, [i] 15 bǝlki xu künlǝrdǝ «Israillarni ximaliy zeminidin wǝ Ɵzi ularni ⱨǝydigǝn barliⱪ zeminlǝrdin ⱪutⱪuzup qiⱪarƣan Pǝrwǝrdigarning ⱨayati bilǝn!» dǝp ⱪǝsǝm iqilidu. Qünki Mǝn ularni ata-bowiliriƣa tǝⱪdim ⱪilƣan zeminiƣa ⱪayturimǝn. 16 Ⱨalbuki, mana ⱨazir bolsa, Mǝn nurƣun beliⱪqilarni ǝwǝtip ularni tutⱪuzuxⱪa qaⱪirimǝn, — dǝydu Pǝrwǝrdigar; — andin nurƣun owqilarni ǝwǝtip ularni ⱪoƣlap owlaxⱪa qaⱪirimǝn; ular ularni ⱨǝrbir taƣdin, ⱨǝrbir egizliktin, ⱪiya taxlarning ƣar-ⱪisilqaⱪliridin tepiwalidu. □«Mǝn... nurƣun beliⱪqilarni ... nurƣun owqilarni ǝwǝtip...» — «beliⱪqilar» wǝ «owqilar» bolsa düxmǝnlǝrni kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. 17 Qünki kɵzlirim ularning barliⱪ yolliri üstidǝ turidu; ular aldimda ⱨeq suⱪunalmidi, ularning ⱪǝbiⱨliki kɵzlirimdin ⱨeq yoxurulmidi. [k] 18 Lekin Mǝn awwal ularning ⱪǝbiⱨlikini wǝ gunaⱨini bexiƣa ⱨǝssilǝp ⱪayturimǝn; qünki ular zeminimni yirginqlik nǝrsilǝrning ɵlükliri bilǝn bulƣiƣan, Mening mirasimni lǝnǝtlik nǝrsiliri bilǝn toldurƣan.□«yirginqlik nǝrsiliri... lǝnǝtlik nǝrsiliri...» — butliri ⱪatarliⱪlarni kɵrsitidu. «Yirginqlik nǝrsilirining ɵlükliri» — bǝlkim «Dǝrwǝⱪǝ, ǝrzimǝslǝr!» dǝp taxliwǝtkǝn butlirini yaki xu butlarƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilƣan nǝrsilǝrni kɵrsitixi mumkin. [m]
Yǝrǝmiya sɵz ⱪisturidu
19 — I Pǝrwǝrdigar, Sǝn mening küqüm wǝ ⱪorƣinimsǝn, azab-oⱪubǝt künidǝ baxpanaⱨimsǝn. Əllǝr bolsa yǝr yüzining qǝt-qǝtliridin yeningƣa kelidu wǝ: «Bǝrⱨǝⱪ, ata-bowilirimiz yalƣanqiliⱪ ⱨǝm bimǝnilikkǝ mirashorluⱪ ⱪilƣan; bu nǝrsilǝrdǝ ⱨeq payda yoⱪtur. □«Bǝrⱨǝⱪ, ata-bowilirimiz yalƣanqiliⱪ ⱨǝm bimǝnilikkǝ mirashorluⱪ ⱪilƣan» — «yalƣanqiliⱪ ⱨǝm bimǝnilik» yǝnǝ «sahta ilaⱨlar», butlarni kɵrsitidu. 20 Insanlar ɵz-ɵzigǝ hudalarni yasiyalamdu?! Lekin yasiƣini Huda ǝmǝstur!» — dǝydu.
Pǝrwǝrdigarning sɵzining dawami
21 — Xunga, mana, Mǝn bu ⱪetim bu rǝzil hǝlⱪⱪǝ xuni obdan bildürimǝn, — ularƣa Mening ⱪolum wǝ küq-ⱪudritimni obdan bildürimǝn; xuning bilǝn ular Mening namimning Pǝrwǝrdigar ikǝnlikini bilidu!□«Xunga, mana, Mǝn bu ⱪetim bu rǝzil hǝlⱪⱪǝ xuni obdan bildürimǝn, — ularƣa Mening ⱪolum wǝ küq-ⱪudritimni obdan bildürimǝn...» — bu jümlidiki ǝng muⱨim sɵz «xunga»dur. Əgǝr kǝlgüsidǝ «yat ǝllǝr» Hudani obdan tonuydiƣan bolsa, undaⱪta Hudaning Ɵz hǝlⱪi bolƣan Israil Hudani tonuxi kerǝk ǝmǝsmu? [p]
- Yǝrǝmiya
- a
-
Yǝr. 7:33; 9:22; 14:16; 15:2, 3; 25:33; 34:20
- b «ǝtlirini tilix» wǝ «qaqni qüxürüx» — bular ⱪattiⱪ ⱪayƣuni bildürǝtti. «ǝtlirini kesix» aditi Tǝwratta mǝn’i ⱪilinƣan.
- c Law. 19:28; Ⱪan. 14:1
- d Yǝx. 24:7, 8; Yǝr. 7:34; 25:10; Əz. 26:13
- e «Sǝn bu hǝlⱪⱪǝ bu sɵzlǝrning ⱨǝmmisini eytⱪiningda, ular sǝndin: «... Pǝrwǝrdigar Hudayimiz aldida zadi sadir ⱪilƣan nemǝ gunaⱨimiz bardu?» — dǝp soraydu» — xübⱨisizki, Yǝrǝmiyaning ularning toy-nǝzirlirigǝ kirmǝsliki ularning ⱪiziⱪixini ⱪozƣaytti.
- f Yǝr. 5:19
- g Yǝr. 3:17; 7:26; 9:14; 11:10; 13:10; 17:23
- h Ⱪan. 4:27; 28:64,65
- i Yǝr. 23:7, 8
- j «Mǝn... nurƣun beliⱪqilarni ... nurƣun owqilarni ǝwǝtip...» — «beliⱪqilar» wǝ «owqilar» bolsa düxmǝnlǝrni kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ.
- k Ayup 34:21; Pǝnd. 5:21; Yǝr. 32:19
- l «yirginqlik nǝrsiliri... lǝnǝtlik nǝrsiliri...» — butliri ⱪatarliⱪlarni kɵrsitidu. «Yirginqlik nǝrsilirining ɵlükliri» — bǝlkim «Dǝrwǝⱪǝ, ǝrzimǝslǝr!» dǝp taxliwǝtkǝn butlirini yaki xu butlarƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilƣan nǝrsilǝrni kɵrsitixi mumkin.
- m Yǝr. 3:2; Əz. 43:7
- n «Bǝrⱨǝⱪ, ata-bowilirimiz yalƣanqiliⱪ ⱨǝm bimǝnilikkǝ mirashorluⱪ ⱪilƣan» — «yalƣanqiliⱪ ⱨǝm bimǝnilik» yǝnǝ «sahta ilaⱨlar», butlarni kɵrsitidu.
- o «Xunga, mana, Mǝn bu ⱪetim bu rǝzil hǝlⱪⱪǝ xuni obdan bildürimǝn, — ularƣa Mening ⱪolum wǝ küq-ⱪudritimni obdan bildürimǝn...» — bu jümlidiki ǝng muⱨim sɵz «xunga»dur. Əgǝr kǝlgüsidǝ «yat ǝllǝr» Hudani obdan tonuydiƣan bolsa, undaⱪta Hudaning Ɵz hǝlⱪi bolƣan Israil Hudani tonuxi kerǝk ǝmǝsmu?
- p Yǝr. 33:2