1 Undaqta, biz Yehudiylarning jismaniy jehettiki atimiz Ibrahimning érishkini toghrisida néme deymiz?□«atimiz Ibrahimning érishkini..» — yaki «atimiz Ibrahimning ögen’gini..», «atimiz Ibrahimning bilgini..».  ■Yesh. 51:2. 2 Eger Ibrahim emelliri bilen heqqaniy dep jakarlan’ghan bolsa, uningda maxtan’ghudek ish bolatti (beribir Xudaning aldida uning maxtinish heqqi yoq idi). 3 Chünki muqeddes yazmilarda néme déyilgen? —

«Ibrahim Xudagha étiqad qildi;

Bu uning heqqaniyliqi hésablandi» déyilidu.□«Ibrahim Xudagha étiqad qildi; bu uning heqqaniyliqi hésablandi» — «Yar.» 15:6.  ■Yar. 15:6; Gal. 3:6; Yaq. 2:23.

4 Ishligüchige bérilidighan heq «méhir-shepqet» hésablanmaydu, belki birxil «qerz qayturush» hésablinidu. 5 Biraq, héch ish-emel qilmay, peqet nomussiz gunahkarlarni heqqaniy qilghuchi Xudagha étiqad qilidighan kishining bolsa, uning étiqadi heqqaniyliq dep hésablinidu!□«Biraq, héch ish-emel qilmay, peqet nomussiz gunahkarlarni heqqaniy qilghuchi Xudagha étiqad qilidighan kishining bolsa, uning étiqadi heqqaniyliq dep hésablinidu!» — «héch emel qilmay» dégini, heqqaniyliqqa érishish üchün tirishish jehetidin éytilidu, «ademler jan béqish üchün ishlishi kérek emes» dégenlik emes, elwette. 6 Xuda qilghan emellirige qarimay, heqqaniy dep hésablighan kishining bexti toghruluq Dawut peyghembermu mundaq dégen: —

7 «Itaetsizlikliri kechürüm qilin’ghan,

Gunahliri yépilghan kishi némidégen bextliktur!■Zeb. 32:1.

8 Perwerdigar gunahliri bilen héch hésablashmaydighanlar némidégen bextliktur!».□«Itaetsizlikliri kechürüm qilin’ghan, gunahliri yépilghan kishi némidégen bextliktur! Perwerdigar gunahliri bilen héch hésablashmaydighanlar némidégen bextliktur!» — (7-8-ayet) «Zeb.» 32:1-2.  ■Zeb. 32:1, 2

9 Emdi bext yalghuz xetne qilin’ghanlarghila mensup bolamdu, yaki xetne qilinmighanlarghimu mensup bolamdu? Chünki: «Ibrahimning étiqadi uning heqqaniyliqi dep hésablandi» dewatimiz.□«Ibrahimning étiqadi uning heqqaniyliqi dep hésablandi» — «Yar.» 15:6.  ■Yar. 15:6

10 Heqqaniyliq qandaq ehwalda uninggha hésablandi? Xetne qilinishtin ilgirimu yaki xetne qilinishtin kéyinmu? U xetne qilin’ghan halda emes, belki xetne qilinmighan halda hésablandi! 11 Uning xetnini qobul qilghini bolsa, uni xetne qilinishtin burunla étiqadi arqiliq ige bolghan heqqaniyliqqa möhür belgisi süpitide bolghanidi. Démek, u xetnisiz turup Xudagha étiqad qilghuchilarning hemmisining atisi boldi — ularmu étiqadi bilen heqqaniy hésablinidu!■Yar. 17:11.

12 U yene xetne qilin’ghanlarningmu atisidur; démek, xetne qilin’ghan bolushi bilen tengla xetne qilinmighan waqtidimu étiqadliq yol mangghan atimiz Ibrahimning izlirini bésip mangghanlarningmu atisi bolghandur.

13 Chünki Xudaning Ibrahimgha we neslige dunyagha mirasxor bolush toghrisidiki wede bérishi Ibrahimning Tewrat qanunigha emel qilishqa intilginidin emes, belki étiqadtin bolghan heqqaniyliqtin kelgen. 14 Chünki eger qanun’gha intilidighanlar mirasxor bolidighan bolsa étiqad bikar nerse bolup qalatti, Xudaning wedisimu yoqqa chiqirilghan bolatti. ■Gal. 3:18. 15 Chünki Tewrat qanuni Xudaning ghezipini élip kélidu; chünki qanun bolmisa, itaetsizlik dégen ishmu bolmaydu.□«Tewrat qanuni Xudaning ghezipini élip kélidu» — adem Xudaning emr-permanlirigha emel qilalmighachqa, qanun uning gunahini namayan qilidu; namayan qilinishi bilen Xudaning ghezipi uning gunahi üstige chüshidu.  ■Yuh. 15:22; Rim. 5:20; 7:8; Gal. 3:19.

16-17 Shuning üchün, Xudaning wedisining peqet Öz méhir-shepqiti arqiliq emelge ashurulushi üchün, u étiqadqila asaslinidu. Buning bilen u wede Ibrahimning barliq ewladlirigha, peqet Tewrat qanuni astida turidighanlarghila emes, belki Ibrahimche étiqad qilghuchilarning hemmisigimu kapaletlik qilin’ghan. Chünki muqeddes yazmilarda: «Séni nurghun qowmning atisi qildim» dep yézilghinidek, Ibrahim hemmimizning atisidur. Derheqiqet, u ölüklerni tirildüridighan, mewjut bolmighanni bar dep mewjut qilidighan, özi étighad baghlighan Xuda aldida hemmimizning atisi boldi. □«Tewrat qanuni astida turidighanlar» — Yehudiy xelq. «Séni nurghun qowmning atisi qildim» — («Yar.» 17:5). Xudaning Ibrahimgha éytqan bu sözi «ötken zaman» sheklide («qildim») bolup, héch perzentsiz bolghan waqtida uninggha éytilghan. Bu kéyinki ayetler bilen zich baghliqtur.  ■Yesh. 51:2; Yar. 17:5. 18 Héchqandaq ümid qalmisimu u yenila ümidte étiqad qildi we shuning bilen uninggha: «Séning nesling san-sanaqsiz bolidu» dep aldin éytilghandek nurghun qowmning atisi boldi. □«Séning nesling san-sanaqsiz bolidu» — «Yar.» 15:5.  ■Yar. 15:5; Ibr. 11:12. 19 U yüz yashqa yéqinlap, ténini ölgen hésablisimu, shundaqla ayali Sarahningmu baliyatqusini öldi dep qarisimu, yenila étiqadta ajizlashmidi; □«U yüz yashqa yéqinlap, ténini ölgen hésablisimu, shundaqla ayali Sarahningmu baliyatqusini öldi dep qarisimu...» — démek, u öz ténining ölüktek bolghan ehwaligha we Sarahning qet’iy tughmasliqigha tolimu réalliq we éghirbésiqliq bilen qaraytti, biraq bu ishlar uning étiqadigha héch tesir yetküzmidi. 20 Xudaning wedisige nisbeten étiqadsizliq qilip héch ikkilenmidi, eksiche u étiqadi arqiliq kücheytildi we Xudani ulughlidi, ■Yuh. 8:56; Ibr. 11:11, 18. 21 «U némini wede qilghan bolsa shuni emelge ashurush qudritige Igidur» dep toluq ishendürüldi. ■Zeb. 115:3. 22 Shuning bilen bu «uning heqqaniyliqi hésablandi». ■Yar. 15:6. 23-25 Bu, «Uning heqqaniyliqi hésablandi» dégen söz yalghuz uning üchünla emes, belki Rebbimiz Eysani ölümdin tirildürgen Xudagha étiqad qilishimiz bilen heqqaniy hésablinidighan bizler üchünmu yézilghan; Mesih bolsa itaetsizliklirimiz üchün pida yoligha tapshuruldi we heqqaniy qilinishimiz üchün tirildürüldi.□«Mesih bolsa itaetsizliklirimiz üchün pida yoligha tapshuruldi we heqqaniy qilinishimiz üchün tirildürüldi» — «pida yoligha tapshuruldi» dégen ibare bolsa, u rezil ademlerning qoli bilen ölümge tapshuruldi, lékin bularning hemmisi insaniyetni qutquzush üchün Xudaning ulugh pilani idi, dep körsitidu.  ■Rim. 15:4.