3
Yashlargha semimiy agahlandurush
1 I oghlum, telimimni untuma,
Dégenlirimni hemishe könglüngde ching tut.□«ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.
2 Chünki u sanga beriketlik künler, uzun ömür we xatirjemlik qoshup béridu.□«beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi». [c]
3 Méhriban we heq-semimiy bolushtin waz kechme,
Bularni boynunggha ésiwal,
Qelbingge pütiwal.□«qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi). [e]
4 Shundaq qilghanda Xuda we bendilerning neziride iltipatqa layiq bolisen, danishmen hésablinisen.□«iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.
5 Öz eqlingge tayanmay, Perwerdigargha chin qelbing bilen tayan’ghin;
6 Qandaqla ish qilsang, Perwerdigarni tonushqa intil;
U sanga toghra yollarni körsitidu.□«Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...». [h]
7 Özüngni eqilliq sanima;
Perwerdigardin eyminip, yamanliqtin yiraq bol.[i]
8 Shundaq qilghiningda, bu ishlar derdingge derman,
Ustixanliringgha yilik bolidu.□«derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».
9 Perwerdigarning hörmitini qilip mal-dunyayingdin hediyelerni sun’ghin,
Étizingdin tunji chiqqan mehsulatliringdin Uninggha atighin;[k]
10 Shundaq qilghiningda, ambarliring ashliqqa tolup tashidu,
Sharab kölchekliringde yéngi sharab éship-téship turidu.[l]
11 I oghlum, Perwerdigarning terbiyisige biperwaliq qilma,
Uning tenbihidin bezme.[m]
12 Chünki, ata eziz körgen oghligha tenbih-terbiye bergendek,
Perwerdigar kimni söygen bolsa uninggha tenbih-terbiye béridu.[n]
13 Danaliqqa muyesser bolghan kishi,
Yoruqluqqa ige bolghan kishi némidégen bextlik-he!
14 Chünki danaliqning paydisi kümüshning paydisidin köptur,
Qimmiti sap altunningkidinmu ziyadidur.[o]
15 U leel-yaqutlardin qimmetliktur,
Intizar bolghan herqandaq nersengdin héchbirimu uninggha teng kelmestur.[p]
16 Danaliqning ong qolida uzun ömür,
Sol qolida bayliq we shöhret bardur.
17 Uning yolliri sanga xush puraq tuyulur,
Uning barliq teriqiliri séni aram tapquzur.
18 U özini tapqan ademge «hayatliq derixi»dur,
Uni ching tutqan kishi némidégen bextlik!□«hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9).
19 Perwerdigar danaliq bilen yer-zéminni berpa qildi,
Hékmet bilen asmanni ornatti.
20 Uning bilimi bilen yerning chongqur qatlamliri yérildi,
Hemde bulutlardin shebnem chüshti.□«yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11) [s]
21 I oghlum! Danaliq bilen bilimni közüngdin chiqarma,
Pishqan hékmet we pem-parasetni ching tut.
22 Shuning bilen ular jéninggha jan qoshidu,
Boynunggha ésilghan ésil marjandek sanga güzellik qoshidu.
23 Shu chaghda yolungda aman-ésen mangalaysen,
Yolda putlashmaysen.[t]
24 Yatqanda héch némidin qorqmaysen,
Yétishing bilenla tatliq uxlaysen.[u]
25 Béshinggha dehshetlik wehime chüshkende qorqmighin,
Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!□«Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!». [w]
26 Chünki Perwerdigar séning tayanchingdur,
U putungni qapqanlardin néri qilidu.
27 Peqet qolungdin kelsila, hajetmenlerdin yaxshiliqni ayimighin.
28 Qolum-qoshniliring séningdin ötne sorap kirse, «Qaytip kétip, ete kelgin, ete bérey» — démigin.
29 Qoshnanggha ziyankeshlik niyitide bolma,
Chünki u sanga ishinip yéningda xatirjem yashaydu.
30 Birsi sanga ziyan yetküzmigen bolsa,
Uning bilen sewebsiz majiralashma.□«sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».
31 Zulumxor kishige heset qilma,
Uning yol-tedbirliridin héchnémini tallima.[y]
32 Chünki qingghir yollarni mangidighanlar Perwerdigarning neziride yirginchliktur,
Lékin Uning sirdash dostluqi durus yashawatqan ademge teelluqtur.[z]
33 Perwerdigarning leniti rezillik qilghuchining öyididur,
Lékin U heqqaniy ademning öyige bext ata qilur.[aa]
34 Berheq, mesxire qilghuchilarni U mesxire qilidu,
Lékin kichik péil kishilerge shepqet körsitidu.[bb]
35 Danalar shöhretke warisliq qilidu,
Lékin hamaqetler reswa qilinidu.□«Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).
- Pend-nesihetler
- a
-
«ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.
- b «beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi».
- c Qan. 8:1; 30:20
- d «qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi).
- e Mis. 13:9; Qan. 6:8
- f «iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.
- g «Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...».
- h 1Tar. 28:9
- i Rim. 12:16
- j «derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».
- k Mis. 23:19; 34:26; Qan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luqa 14:13
- l Qan. 28:8
- m Ayup 5:17; Ibr. 12:5
- n Weh. 3:19
- o Ayup 28:15; Zeb. 19:10; Pend. 8:11,19; 16:16
- p Pend. 8:11
- q «hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9).
- r «yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11)
- s Yar. 1:9,10
- t Zeb. 37:23-24; 91:9-12
- u Law. 6:19; Ayup 11:19; Zeb. 3:5; 4:8; 91:5, 6
- v «Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!».
- w Ayup 5:21
- x «sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».
- y Zeb. 37:1; 73:3; Pend. 23:17
- z Ayup 29:4; Zeb. 25:9,12,14
- aa Law. 26:14-45; Qan. 28:15-68; Mal. 2:2
- bb Yaq. 4:6; 1Pét. 5:5
- cc «Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).