23
1 Katta erbab bilen hemdastixan bolsang,
Aldingdiki kim ikenlikini obdan oylan.
2 Ishtiying yaman bolsa,
Gélinggha pichaq tenglep turghandek özüngni tart.□«Özüngni tart» — ibraniy tilida «gélinggha pichaq tenglep tur» dégen söz bilen ipadilinidu.
3 Uning nazunémetlirini tama qilma,
Ular adem aldaydighan tamaqlardur.
4 Bay bolimen dep özüngni upratma;
Özüngning zéhningni bu ishqa qaratma.□«Özüngning zéhningni bu ishqa qaratma» — bashqa birxil terjimisi: «Öz eqlingdin chékinip özüngni tart». 3:5-ayetni körüng.
5 Bayliqlargha köz tikishing bilenla, ular yoq bolidu;
Pul-mal derweqe özige qanat yasap,
Xuddi bürküttek asman’gha uchup kéter.
6 Ach közning nénini yéme,
Uning ésil nazunémetlirini tama qilma;
7 Chünki uning köngli qandaq bolghandek, özimu shundaq.
U aghzida: — Qéni, alsila, ichsile! — désimu,
Biraq könglide séni oylighini yoq.
8 Yégen bir yutum taamnimu qusuwétisen,
Uninggha qilghan chirayliq sözliringmu bikargha ketken bolidu.
9 Exmeqqe yol körsitip salma,
Chünki u eqil sözliringni közge ilmas.[c]
10 Qedimde békitken yerning pasil tashlirini yötkime,
Yétimlarning étizlirighimu ayagh basma;[d]
11 Chünki ularning Hemjemet-Qutquzghuchisi intayin küchlüktur;
12 Nesihetke köngül qoy,
Ilim-bilimlerge qulaq sal.
13 Balanggha terbiye bérishtin érinme;
Eger tayaq bilen ursang, u ölüp ketmeydu;[f]
14 Sen uni tayaq bilen ursang,
Belkim uni tehtisaradin qutquziwalisen.□«tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu.
15 I oghlum, dana bolsang,
Méning qelbim qanche xush bolar idi!
16 Aghzingda orunluq sözler bolsa, ich-ichimdin shadlinimen.□«ich-ichimdin shadlinimen» — ibraniy tilida «böreklirim shadlinidu».
17 Gunah sadir qilghuchilargha reshk qilma,
Herdaim Perwerdigardin eyminishte turghin;[i]
18 Shundaq qilghiningda jezmen köridighan yaxshi kününg bolidu,
Arzu-ümiding bikargha ketmes.[j]
19 I oghlum, sözümge qulaq sélip dana bol,
Qelbingni Xudaning yoligha bashlighin.
20 Meyxorlargha arilashma,
Nepsi yaman göshxorlar bilen bardi-keldi qilma;[k]
21 Chünki haraqkesh bilen nepsi yaman axirida yoqsulluqta qalar,
Gheplet uyqusigha patqanlargha jende kiyimni kiygüzer.
22 Séni tapqan atangning sözini angla,
Anang qérighanda uninggha hörmetsizlik qilma.[l]
23 Heqiqetni sétiwal,
Uni hergiz sétiwetme.
Danaliq, terbiye we yorutulushnimu al.[m]
24 Heqqaniy balining atisi chong xushalliq tapar;
Dana oghulni tapqan atisi uningdin xursen bolar.[n]
25 Ata-anangni söyündürüp,
Séni tughqan anangni xush qil.
26 I oghlum, qelbingni manga tapshur;
Közliringmu hayatliq yollirimgha tikilsun!
27 Chünki pahishe ayal chongqur oridur,
Buzuq yat ayal tar zindandur;[o]
28 Ular qaraqchidek möküwélip,
Insaniyet arisidiki wapasizlarni köpeyter.
29 Kimde azab bar? Kimde derd-elem? Kim jédel ichide qalar? Kim nale-peryad kötürer? Kim sewebsiz yarilinar? Kimning közi qizirip kéter?
30 Del sharab üstide uzun olturghan,
Ebjesh sharabtin tétishqa aldirighan meyxorlar![p]
31 Sharabning ajayib qizilliqigha, uning jamdiki julaliqigha,
Kishining gélidin shundaq siliq ötkenlikige meptun bolup qalma!
32 Axirida u zeherlik yilandek chéqiwalidu,
Oq yilandek neshtirini sanjiydu.
33 Köz aldingda ghelite menziriler körünidu,
Aghzingdin qalaymiqan sözler chiqidu. □«ghelite menziriler körünidu» — yaki «ghelite ayallar körünidu».
34 Xuddi déngiz-okyanlarda leylep qalghandek,
Yelkenlik kémining moma yaghichi üstide yatqandek bolisen.
35 Sen choqum: — Birsi méni urdi, lékin men yarilanmidim!
Birsi méni tayaq bilen urdi, biraq aghriqini sezmidim!» — deysen.
Biraq sen yene: «Hoshumgha kelsemla, men yenila sharabni izdeymen! — deysen.
- Pend-nesihetler
- a
-
«Özüngni tart» — ibraniy tilida «gélinggha pichaq tenglep tur» dégen söz bilen ipadilinidu.
- b «Özüngning zéhningni bu ishqa qaratma» — bashqa birxil terjimisi: «Öz eqlingdin chékinip özüngni tart». 3:5-ayetni körüng.
- c Pend. 9:8; Mat. 7:6
- d Pend. 22:28
- e «Hemjemet-Qutquzghuchi» — kona Israilda «hemjemet-qutquzghuchi» («goél»)ning qilidighan yene bir ishi özining jemetidiki uwal qilin’ghanlar üchün adaletni yürgüzüsh idi. Uning uruq-tughqanliridin birsi qatilliq qestige uchrighan bolsa, «hemjemet-qutquzghuchi»ning qatilni öltürüsh hoquqi hem wezipisi bar idi. Mushu ayettiki «hemjemet-qutquzghuchi» bolsa Xuda Özidur, elwette.
- f Pend. 13:24; 19:18; 22:15; 29:15,17
- g «tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu.
- h «ich-ichimdin shadlinimen» — ibraniy tilida «böreklirim shadlinidu».
- i Zeb. 37:1; 73:3; Pend. 24:1
- j Pend. 24:14
- k Yesh. 5:22; Luqa 21:34; Rim. 13:13; Ef. 5:18
- l Pend. 1:8
- m Pend. 4:7
- n Pend. 10:1; 15:20
- o Pend. 22:14
- p Yesh. 5:11,22
- q «ghelite menziriler körünidu» — yaki «ghelite ayallar körünidu».