21
1 Padishahning köngli ériqlardiki sudek Perwerdigarning qolididur;
Perwerdigar qeyerge toghrilisa, shu terepke mangidu.
2 Insan özining hemme qilghan ishini toghra dep biler;
Lékin Perwerdigar qelbdiki niyetlerni tarazigha sélip tartip körer.□«Qelbdiki niyetler» — ibraniy tilida «qelbler» déyilidu. [b]
3 Perwerdigarning neziride,
Heqqaniyliq bilen adalet yürgüzüsh qurbanliq qilishtin ewzeldur.[c]
4 Tekebbur közler, meghrur qelb, yamanlarning chirighi — hemmisi gunahtur.□«yamanlarning chirighi» — mushu yerde «chiragh» belkim ademning rohini, yeni ademning eng chongqur yérini körsitidu (20:27-ayetni körüng). Bashqa birxil terjimisi «yamanlarning hosuli».
5 Estayidil kishilerning oyliri ularni peqet bayashatliqqa yétekler;
Chéchilangghularning oyliri bolsa, ularni peqet yoqsuzluqqila yétekler.[e]
6 Yaghlima til bilen érishken bayliqlar,
Ölümni izdep yürgenler qoghlap yürgen bir tütünla, xalas.[f]
7 Yamanlarning zalimliqi özlirini chirmiwalar;
Chünki ular adalet yolida méngishni ret qilghan.
8 Jinayetkar mangidighan yol nahayiti egridur;
Sap dil ademning herikiti tüptüzdur.
9 Soqushqaq xotun bilen azade öyde bille turghandin köre,
Ögzining bir bulungida yalghuz yétip qopqan yaxshi.□«Soqushqaq xotun bilen azade öyde bille turghandin köre,...» — yaki «Soqushqaq xotun bilen azade öyde olturghandin köre,...». [h]
10 Yaman kishining köngli yamanliqqila hérismendur;
U yéqinighimu shapaet körsetmes.
11 Hakawurning jazagha tartilishi, bilimsizge ibret bolar;
Dana kishi qobul qilghan nesihetlerdin téximu köp bilim alar.□«Hakawurning...» — yaki «Mesxire qilghuchining...». [j]
12 Heqqaniy Bolghuchi yamanning öyini közler;
U haman yamanlarni yamanliqqa qoyup yiqitar.□«Heqqaniy bolghuchi» — démisekmu «Heqqaniy Bolghuchi» Xuda Özidur.
13 Miskinlerning nalisigha quliqini yoputup kari bolmighuchi,
Axiri özi peryad kötürer,
Biraq héchkim perwa qilmas.
14 Yoshurun sowghat ghezepni basar;
Yeng ichide bérilgen para qehr-ghezepni peseyter.□«yeng ichide» — ibraniy tilida «baghir ichide». «Yoshurun sowghat ghezepni basar... qehr-ghezepni peseyter» — démisekmu, bu xil pend-nesihet bundaq ishlarni teriplimeydu, peqet omumiy ehwalni teswirleydu, xalas. [m]
15 Adaletni beja keltürüsh heqqaniylarning xushalliqidur,
Biraq yamanliq qilghuchilargha wehimidur.
16 Hékmet yolidin ézip ketken kishi,
Erwahlarning jamaiti ichidikilerdin bolup qalar.□«Erwahlar» — ölüklerning rohlirini körsitidu.
17 Tamashagha bérilgen kishi namrat qalar;
Yagh chaynashqa, sharab ichishke amraq béyimas.
18 Yaman adem heqqaniy adem üchün görü pulining ornida qalar;
Ézilgen duruslarning ornigha iplaslar qalar.[o]
19 Soqushqaq we térikkek ayal bilen ortaq turghandin,
Chöl-bayawanda yalghuz yashighan yaxshidur.[p]
20 Aqilanining öyide bayliq bar, zeytun may bar;
Biraq exmeqler tapqinini utturluq buzup-chachar.
21 Heqqaniyet, méhribanliqni izdigüchi adem,
Hayat, heqqaniyet we izzet-hörmetke érisher.
22 Dana kishi küchlükler shehirining sépiligha yamishar,
Ularning tayanchi bolghan qorghinini ghulitar.
23 Öz tiligha, aghzigha ige bolghan kishi,
Jénini awarichiliklerdin saqlap qalar.[q]
24 Chongchiliq qilghanlar,
«Hakawur», «hali chong», «mazaqchi» atilar.
25 Hurun kishi öz nepsidin halak bolar,
Chünki uning qoli ishqa barmas;
26 Nepsi yaman bolup u kün boyi teme qilip yürer;
Biraq heqqaniy adem héchnémini ayimay sediqe qilar.[r]
27 Yaman ademning qurbanliqi Perwerdigargha yirginchliktur;
Rezil gherezde epkélin’gen bolsa téximu shundaqtur![s]
28 Yalghan guwahliq qilghuchi halak bolar;
Eyni ehwalni anglap sözligen kishining sözi ebedgiche aqar.[t]
29 Yaman adem yüzini qélin qilar;
Durus kishi yolini oylap puxta basar.
30 Perwerdigargha qarshi turalaydighan héchqandaq danaliq, eqil-paraset yaki tedbir yoqtur.
31 Atlar jeng küni üchün teyyar qilin’ghan bolsimu,
Biraq ghelibe-nijat peqet Perwerdigardindur.[u]
- Pend-nesihetler
- a
-
«Qelbdiki niyetler» — ibraniy tilida «qelbler» déyilidu.
- b Pend. 16:2
- c 1Sam. 15:22; Zeb. 50:8-14; Yesh. 1:11, 16; Hosh. 6:6
- d «yamanlarning chirighi» — mushu yerde «chiragh» belkim ademning rohini, yeni ademning eng chongqur yérini körsitidu (20:27-ayetni körüng). Bashqa birxil terjimisi «yamanlarning hosuli».
- e Pend. 10:4; 13:4
- f Pend. 10:2, 4; 13:11
- g «Soqushqaq xotun bilen azade öyde bille turghandin köre,...» — yaki «Soqushqaq xotun bilen azade öyde olturghandin köre,...».
- h Pend. 21:19; 25:24; 27:15
- i «Hakawurning...» — yaki «Mesxire qilghuchining...».
- j Pend. 19:25
- k «Heqqaniy bolghuchi» — démisekmu «Heqqaniy Bolghuchi» Xuda Özidur.
- l «yeng ichide» — ibraniy tilida «baghir ichide». «Yoshurun sowghat ghezepni basar... qehr-ghezepni peseyter» — démisekmu, bu xil pend-nesihet bundaq ishlarni teriplimeydu, peqet omumiy ehwalni teswirleydu, xalas.
- m Pend. 17:8; 18:16
- n «Erwahlar» — ölüklerning rohlirini körsitidu.
- o Pend. 11:8
- p Pend. 21:9; 25:24
- q Pend. 18:21
- r Zeb. 37:26
- s Pend. 15:8; Yesh. 1:13; Yer. 6:20; Am. 5:21
- t Pend. 19:5, 9
- u Zeb. 20:7: 33:16-17