19
1 Peziletlik yolda mangghan kembeghel,
Hiyliger sözlük exmeqtin yaxshidur.[a]
2 Yene, gheyriti bar kishi bilimsiz bolsa bolmas;
Aldirangghu yoldin chiqar.□«bolmas» — ibraniy tilida «yaxshi emes». «Aldirangghu yoldin chiqar» — ibraniy tilida «Ayaghlirini aldiratquchi kishi xata qedem basar».
3 Kishining exmeqliqi öz yolini astin-üstin qiliwéter;
Shundaq turuqluq u könglide Perwerdigardin renjip aghrinar.[c]
4 Bayliq dostni köp qilar;
Miskinler bar dostidinmu ayrilip qalar.[d]
5 Yalghan guwahliq qilghan jazalanmay qalmas;
Yalghan éytquchimu jazadin qutulalmas.□«Yalghan éytquchi...» — ibraniy tilida «Yalghan (söz) püwligüchi....» [f]
6 Tola adem séxiydin iltipat közler;
Sowghat bérip turghuchigha hemme kishi dosttur.□«Tola adem séxiydin iltipat közler...» — yaki «Tola adem emirdin iltipat közler...».
7 Namratlashqandin qérindashlirimu zériker;
Uning dostliri téximu yiraq qachar;
Yalwurup qoghlisimu, ular tépilmas.[h]
8 Pem-parasetke érishküchi özige köyüner;
Nurni saqlighan kishining bexti bolar.
9 Yalghan guwahliq qilghan jazalanmay qalmas;
Yalghan éytquchimu halak bolar.□«Yalghan éytquchi...» — ibraniy tilida «Yalghan (söz) püwligüchi...».
10 Heshemetlik turmush exmeqqe yarashmas;
Qulning emeldarlar üstidin höküm sürüshi téximu qamlashmas.[j]
11 Danishmenlik igisini asanliqche achchiqlanmaydighan qilar;
Xataliqni yoputup kechürüsh uning shöhritidur.
12 Padishahning ghezipi shirning huwlishigha oxshash dehshetlik bolar;
Uning shepqiti yumran ot-chöpke chüshken shebnemdek shérindur.[k]
13 Exmeq oghul atisi üchün bala-qazadur;
Urushqaq xotunning zarlashliri toxtimay témip chüshken tamche-tamche yéghin’gha oxshashtur.[l]
14 Öy bilen mal-mülük ata-bowilardin mirastur;
Biraq pem-parasetlik xotun Perwerdigarning iltipatidindur.[m]
15 Hurunluq kishini gheplet uyqugha gherq qilar;
Bikar telep acharchiliqning derdini tartar.[n]
16 Perwerdigarning emrige emel qilghan kishi öz jénini saqlar;
Öz yolliridin hézi bolmighan kishi öler.□«Öz yolliridin hézi bolmighan kishi öler» — yaki «Uning (démek, Perwerdigarning) yollirini kemsitken kishi öler». [p]
17 Kembeghellerge rehimdilliq qilghan,
Perwerdigargha qerz bergen bilen barawerdur;
Uning shepqitini Perwerdigar qayturar.
18 Perzentingning terbiyini qobul qilishigha ümidwar bolup,
Uni jazalap terbiye bérip turghin;
Lékin uni ölgüche xar bolsun dégüchi bolma.□«Lékin uni ölgüche xar bolsun dégüchi bolma» — bashqa birxil terjimisi: «....biraq uning yigha-zarlirigha qulaq salma». [r]
19 Qehrlik kishi jaza tartar;
Uni qutquzmaqchi bolsang, qayta-qayta qutquzushung kérek.
20 Nesihetni anglighin, terbiyeni qobul qilghin,
Undaq qilghanda kéyinki künliringde dana bolisen.
21 Kishining könglide nurghun niyetler bar;
Axirida peqet Perwerdigarning dalalet-hidayitidin chiqqan ish aqar.[s]
22 Kishining yéqimliqi uning méhir-muhebbitidindur;
Miskin bolush yalghanchiliqtin yaxshidur.
23 Perwerdigardin eyminish kishini hayatqa érishtürer;
U kishi xatirjem, toq yashap, bala-qaza chüshürülüshidin xaliy bolar.[t]
24 Hurun qolini sunup qachigha tiqqini bilen,
Ghizani aghzigha sélishqimu hurunluq qilar.[u]
25 Hakawurgha qilin’ghan tayaq jazasi saddigha qilin’ghan ibrettur;
Yorutulghan kishige bérilgen tenbih,
Uning bilimini téximu ziyade qilar.[v]
26 Atisining mélini bulighan,
Anisini öyidin heydep chiqarghan,
Reswaliq, iza-ahanet qaldurghuchi oghuldur.
27 I oghul, nesihetke quliqingni yupuruwalsang,
Eqilning telimliridin yiraqlashqiningdur.□«I oghul, ... eqilning telimliridin yiraqlashqiningdur» — bashqa birxil terjimisi: «I oghlum, eqilning telimliridin yiraqlashturidighan sözlerni anglashtin özüngni tart!».
28 Peskesh guwahchi adaletni mazaq qilghuchidur;
Yaman ademning aghzi rezillikni yutar.□«Peskesh guwahchi» — ibraniy tilida: «Bélialning (Iblisning) guwahchisi».
29 Hakawurlar üchün jazalar teyyardur,
Exmeqlerning dümbisige uridighan qamcha teyyardur.□«Hakawurlar» — yaki «Mesxire qilghuchilar».
- Pend-nesihetler
- a
-
Pend. 28:6
- b «bolmas» — ibraniy tilida «yaxshi emes». «Aldirangghu yoldin chiqar» — ibraniy tilida «Ayaghlirini aldiratquchi kishi xata qedem basar».
- c Yaq. 1:13,14,15
- d Pend. 14:20
- e «Yalghan éytquchi...» — ibraniy tilida «Yalghan (söz) püwligüchi....»
- f Qan. 19:19; Pend. 21:28
- g «Tola adem séxiydin iltipat közler...» — yaki «Tola adem emirdin iltipat közler...».
- h Pend. 14:20
- i «Yalghan éytquchi...» — ibraniy tilida «Yalghan (söz) püwligüchi...».
- j Pend. 30:22
- k Pend. 16:14,15; 20:2
- l Pend. 10:1; 15:20; 17:25; 21:19; 27:15
- m Pend. 18:22
- n Pend. 6:9; 10:4; 20:13
- o «Öz yolliridin hézi bolmighan kishi öler» — yaki «Uning (démek, Perwerdigarning) yollirini kemsitken kishi öler».
- p Pend. 3:21,22; Luqa 11:28
- q «Lékin uni ölgüche xar bolsun dégüchi bolma» — bashqa birxil terjimisi: «....biraq uning yigha-zarlirigha qulaq salma».
- r Pend. 13:24; 23:13; Ef. 6:4
- s Ayup 23:13; Zeb. 33:11; 115:3; Yesh. 46:10
- t Zeb. 34:9-10
- u Pend. 26:15
- v Pend. 21:11
- w «I oghul, ... eqilning telimliridin yiraqlashqiningdur» — bashqa birxil terjimisi: «I oghlum, eqilning telimliridin yiraqlashturidighan sözlerni anglashtin özüngni tart!».
- x «Peskesh guwahchi» — ibraniy tilida: «Bélialning (Iblisning) guwahchisi».
- y «Hakawurlar» — yaki «Mesxire qilghuchilar».