15
1 Mulayim jawab ghezepni basar;
Qopal söz achchiqni qozghar.[a]
2 Aqilanilerning tili bilimni jari qilar;
Exmeqning aghzi quruq gep töker.[b]
3 Perwerdigarning közi her yerde yürer;
Yaxshi-yamanlarni körüp turar.□«Yaxshi-yamanlar...» — ibraniy tilida «yaman-yaxshilar» dégenlik bilen bildürülidu. [d]
4 Shipa yetküzgüchi til xuddi bir «hayatliq derixi»dur;
Tili egrilik kishining rohini sundurar.□«Shipa yetküzgüchi til» — yaki «méhriban til». «hayatliq derixi» — 3:18-ayettiki izahatni körüng. [f]
5 Exmeq atisining terbiyisige pisent qilmas;
Lékin atisining tenbihige qulaq salghan zérek bolar.
6 Heqqaniyning öyide göherler köptur;
Biraq yamanning tapawiti özige awarichilik tapar.
7 Dananing lewliri bilim tarqitar;
Exmeqning könglidin héch bilim chiqmas.
8 Yamanlarning qurbanliqi Perwerdigargha yirginchliktur;
Duruslarning duasi Uning xursenlikidur.[g]
9 Yamanlarning yoli Perwerdigargha yirginchliktur;
Lékin heqqaniyetni intilip izdigüchini U yaxshi körer.
10 Toghra yoldin chiqqanlar azabliq terbiyini körer;
Tenbihge öch bolghuchi öler.
11 Tehtisara we halaket Perwerdigarning köz aldida ochuq turghan yerde,
Insan könglidiki oy-pikirni qandaqmu Uningdin yoshuralisun?!□«Tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu. [i]
12 Hakawur tenbih bergüchini yaqturmas;
U aqilanilerdin nesihet élishqa barmas.□«Hakawur» — yaki «mesxire qilghuchi».
13 Köngül shad bolsa, xush chiray bolar;
Derd-elem tartsa, rohi sunar.[k]
14 Yorutulghan köngül bilimni izder;
Eqilsizning aghzi nadanliqni ozuq qilar.
15 Ézilgenlerning hemme künliri teste öter;
Biraq shad köngül herkünini héyttek ötküzer.
16 Zor bayliq bilen biaramliq tapqandin,
Azgha shükür qilip, Perwerdigardin eymen’gen ewzel.[l]
17 Nepret ichide yégen bordaq göshte qilin’ghan katta ziyapettin,
Méhir-muhebbet ichide yégen köktat ewzel.[m]
18 Térikkek kishi jédel chiqirar;
Éghir-bésiq talash-tartishlarni tinchlandurar.[n]
19 Hurunning yoli tikenlik qashadur,
Durus ademning yoli kötürülgen yoldek daghdamdur.
20 Dana oghul atisini shad qilar;
Eqilsiz adem anisini kemsiter.[o]
21 Eqli yoq kishi exmeqliqi bilen xushtur;
Yorutulghan kishi yolini toghrilap mangar.[p]
22 Meslihetsiz ish qilghanda nishanlar emelge ashmas;
Meslihetchi köp bolghanda muddialar emelge ashurular.[q]
23 Kishige jayida bergen jawabidin xush bolar,
Del waqtida qilghan söz neqeder yaxshidur!
24 Hayatliq yoli eqilliq kishini yuqirigha bashlayduki,
Uni chongqur tehtisaradin qutquzar.□«tehtisara» — ölgenlerning rohliri barghan jayni körsitidu.
25 Perwerdigar tekebburning öyini yuluwéter;
Biraq U tul xotunlargha pasillarni turghuzar.[s]
26 Yamanlarning oy-pikri Perwerdigargha yirginchliktur;
Biraq sap dilning sözliri söyümlüktur.□«oy-pikri» — yaki «pilanliri». [u]
27 Ach köz kishi öz ailisige awarichilik keltürer;
Para élishqa nepretlen’gen kishi kün körer.[v]
28 Heqqaniy adem qandaq jawab bérishte qayta-qayta oylinar;
Yaman ademning aghzidin shumluq töküler.
29 Perwerdigar yaman ademdin yiraqtur;
Biraq U heqqaniyning duasini anglar.[w]
30 Xush közler köngülni shadlandurar;
Xush xewer ustixanlargha gösh-may qondurar.[x]
31 Hayatliqqa élip baridighan tenbihke qulaq salghan kishi danalarning qataridin orun alar.
32 Terbiyeni ret qilghan öz jénini xar qilar;
Tenbihge qulaq salghan yorutular.
33 Perwerdigardin qorqush ademge danaliq ögiter;
Awwal kemterlik bolsa, andin shöhret kéler.[y]
- Pend-nesihetler
- a
-
Pend. 25:15
- b Pend. 12:23; 13:16; 15:28
- c «Yaxshi-yamanlar...» — ibraniy tilida «yaman-yaxshilar» dégenlik bilen bildürülidu.
- d Ayup 34:21; Pend. 5:21; Yer. 16:17; 32:19
- e «Shipa yetküzgüchi til» — yaki «méhriban til». «hayatliq derixi» — 3:18-ayettiki izahatni körüng.
- f Pend. 12:18; 13:14
- g Pend. 21:27; Yesh. 1:11; Yer. 6:20; Am. 5:21
- h «Tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu.
- i 2Tar. 6:30; Zeb. 7:9; 44:20-21; Yer. 17:9,10; Yuh. 2:24, 25; 21:17; Ros. 1:24
- j «Hakawur» — yaki «mesxire qilghuchi».
- k Pend. 17:22; 18:14
- l Zeb. 37:16; Pend. 16:8
- m Pend. 17:1
- n Pend. 28:25; 29:22
- o Pend. 10:1
- p Pend. 10:23; 14:9
- q Pend. 11:14
- r «tehtisara» — ölgenlerning rohliri barghan jayni körsitidu.
- s Pend. 2:21,22; 12:7; 14:11
- t «oy-pikri» — yaki «pilanliri».
- u Pend. 6:18
- v Pend. 1:19
- w Zeb. 10:17; 34:15-19; 145:18, 19
- x Pend. 25:25
- y Pend. 1:7; 9:10; 18:12