3
Chömüldürgüchi Yehyaning telim bérishi
Mar. 1:1-8; Luqa 3:1-9; 15-17; Yh. 1:19-28
1 Shu chaghlarda, chömüldürgüchi Yehya Yehudiyediki chöl-bayawan’gha kélip□«Shu chaghlarda, chömüldürgüchi Yehya Yehudiyediki chöl-bayawan’gha kélip...» — «Yehya» ibraniy we grék tillirida «Yuhanna» («Perwerdigarning shepqiti» dégen menide) bilen ipadilinidu. «Yehya» dégen isim oqurmenlerge mushu sheklide tonush bolghanliqi üchün uni mushu terjimide ishlettuq («Yehya» esli erebche söz idi). [b] 2 kishilerge:
— Towa qilinglar! Chünki ersh padishaliqi yéqinliship qaldi! — dep jakarlashqa bashlidi.□«... ersh padishaliqi yéqinliship qaldi!» — Injilda bashtin-axir «ersh padishaliqi» yaki «asmanning padishahliqi» dep tilgha élinidu. Grék tilida daim «asmanlarning padishahliqi» dégen sheklide élinidu. 3 Chünki chömüldürgüchi Yehya bolsa ilgiri Yeshaya peyghember bésharitide körsetken kishining del özi bolup: —
«Bayawanda towlaydighan bir kishining:
Rebning yolini teyyarlanglar,
Uning chighir yollirini tüptüz qilinglar! — dégen awazi anglinidu».□«Bayawanda towlaydighan bir kishining: Rebning yolini teyyarlanglar, uning chighir yollirini tüptüz qilinglar! — dégen awazi anglinidu» — «Yesh.» 40:3. [e]
4 Yehya peyghember töge yungidin qilin’ghan kiyim kiygen, bélige kön tasma baghlighanidi. Yeydighini bolsa chéketkiler bilen yawa here hesili idi.[f] 5 Emdi Yérusalém shehiri, pütün Yehudiye ölkisi we pütkül Iordan derya wadisining etrapidiki kishiler uning aldigha kéliship, 6 gunahlirini iqrar qilishti we uning özlirini Iordan deryasida chömüldürüshini qobul qilishti.□«... Yehyaning özlirini Iordan deryasida chömüldürüshini qobul qilishti» — bu yerde éytilghan chömüldürüsh kishilerning: (1) öz gunahlirigha towa qilghanliqini; (2) Xudaning padishahliqining yéqinlashqanliqigha we shundaqla (3) Qutquzghuchi-Mesihning yéqinlashqanliqigha iman keltürüshini ipadileytti (axirqi nuqta Injildiki kéyinki mezmunda ispatlinidu). [h]
7 Lékin Perisiy we Saduqiy mezhipidikilerdin köplirining uning chömüldürüshini qobul qilghili kelgenlikini körginide u ulargha:
— Ey yilanlarning baliliri! Kim silerni Xudaning chüshüsh aldida turghan ghezipidin qéchinglar dep agahlandurdi?!□«Lékin Perisiy we Saduqiy mezhipidikilerdin köplirining uning chömüldürüshini qobul qilghili kelgen...» — «Perisiy» we «Saduqiy» toghruluq: — Yehudiylar arisidiki ikki mezhepning kishiliri. Tebirlerdiki «Perisiy» we «Saduqiy»gha qaralsun. «Kim silerni Xudaning chüshüsh aldida turghan ghezipidin qéchinglar dep agahlandurdi?!» — bu kinayilik, hejwiy gep, elwette; menisi belkim «Towa qilmay, Xudadin kélidighan ghezeptin qéchip qutulush üchün chömüldürüshni qobul qilayli dégininglar qandaq gep?!». [j]
8 Emdi towigha layiq méwini keltürünglar!□«Emdi towigha layiq méwini keltürünglar!» — «towigha layiq méwe» toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng. [l] 9 We öz ichinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibrahimdur!» dep xiyal qilip yürmenglar; chünki Men shuni silerge éytip qoyayki, Xuda Ibrahimgha mushu tashlardinmu perzentlerni apiride qilalaydu.□«Öz ichinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibrahimdur!» dep xiyal qilip yürmenglar!» — «Atimiz Ibrahim bardur!» — démek, «Biz ulugh Ibrahimning ewladliri bolghan «ulugh Yehudiy milliti»», «Biz héchnéme qilmisaqmu Xuda aldida «Uninggha xas alahide helq» boliwérimiz» dégen pozitsiyini bildüridu. [n]
10 Palta alliqachan derexlerning yiltizigha tenglep qoyuldi; yaxshi méwe bermeydighan herqaysi derexler késilip otqa tashlinidu. □«Palta alliqachan derexlerning yiltizigha tenglep qoyuldi» — Yehya peyghemberning bu ulugh sözi we 12-ayettiki kéyinki béshariti toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng. Uning shu bayani «Xudaning ghezipi emdi silerge yétip kélish aldida» dégen asasiy menini bildüridu. [p] 11 Men derweqe silerni towa qilishinglar üchün sugha chömüldürimen. Lékin mendin kéyin kelgüchi zat mendin qudretliktur. Men hetta uning keshini kötürüshkimu layiq emesmen; u silerni Muqeddes Rohqa hem otqa chömüldüridu. [q] 12 Uning sorughuchi küriki qolida turidu; u öz xaminini topa-samandin teltöküs tazilaydu, sap bughdayni ambargha yighidu, emma topa-samanni öchmes otta köydürüwétidu, — dédi.
Eysaning chömüldürülüshi
Mar. 1:9-11; Luqa 3:21-22
13 Shu waqitta, Eysa Yehyadin chömüldürülüshni qobul qilish üchün Galiliye ölkisidin Iordan deryasi boyigha, uning yénigha keldi. [r] 14 Biraq Yehya chömüldürüshke unimay uni tosup:
— Esli chömüldürülüshni men sendin qobul qilishim kérek idi, biraq sen méning aldimgha kepsen’ghu? — dédi.
15 Lékin Eysa uninggha jawaben: — Hazirche shuninggha yol qoyghin; chünki heqqaniyliqning barliq teleplirini emelge ashurush üchün, shundaq qilishimizgha toghra kélidu, — dédi.
Shuning bilen, Yehya uninggha yol qoydi. 16 We Eysa chömüldürülüp bolupla, sudin chiqti; u sudin chiqishi bilen mana, ershler uninggha échilip, Xudaning Rohi kepter qiyapitide ershtin chüshüp, üstige qonuwatqanliqini kördi. □«Eysa chömüldürülüp bolupla, sudin chiqti...» — némishqa Eysa Yehyaning chömüldürüshini qobul qildi? «Qoshumche söz»imizde bu toghruluq azraq toxtilimiz. «Xudaning Rohi kepter qiyapitide ershtin chüshüp..» — yaki «... paxtek qiyapitide chüshüp...». Grék tilida bu qush «péristéra» dep atilidu. «Péristéra» grék tilida hem kepterni hem paxteknimu körsitidu. [t] 17 We mana, ershtin bir awaz: — «Bu Méning söyümlük oghlum, Men uningdin toluq xursenmen!» — dep anglandi.[u] 
Xerite - Mesihning dewride, Qanaan (Israiliye) zémini

Xerite - Mesihning dewride, Qanaan (Israiliye) zémini
- Matta
- a
-
«Shu chaghlarda, chömüldürgüchi Yehya Yehudiyediki chöl-bayawan’gha kélip...» — «Yehya» ibraniy we grék tillirida «Yuhanna» («Perwerdigarning shepqiti» dégen menide) bilen ipadilinidu. «Yehya» dégen isim oqurmenlerge mushu sheklide tonush bolghanliqi üchün uni mushu terjimide ishlettuq («Yehya» esli erebche söz idi).
- b Mar. 1:4; Luqa 3:3.
- c «... ersh padishaliqi yéqinliship qaldi!» — Injilda bashtin-axir «ersh padishaliqi» yaki «asmanning padishahliqi» dep tilgha élinidu. Grék tilida daim «asmanlarning padishahliqi» dégen sheklide élinidu.
- d «Bayawanda towlaydighan bir kishining: Rebning yolini teyyarlanglar, uning chighir yollirini tüptüz qilinglar! — dégen awazi anglinidu» — «Yesh.» 40:3.
- e Yesh. 40:3; Mar. 1:3; Luqa 3:4; Yuh. 1:23.
- f Mar. 1:6.
- g «... Yehyaning özlirini Iordan deryasida chömüldürüshini qobul qilishti» — bu yerde éytilghan chömüldürüsh kishilerning: (1) öz gunahlirigha towa qilghanliqini; (2) Xudaning padishahliqining yéqinlashqanliqigha we shundaqla (3) Qutquzghuchi-Mesihning yéqinlashqanliqigha iman keltürüshini ipadileytti (axirqi nuqta Injildiki kéyinki mezmunda ispatlinidu).
- h Mar. 1:5.
- i «Lékin Perisiy we Saduqiy mezhipidikilerdin köplirining uning chömüldürüshini qobul qilghili kelgen...» — «Perisiy» we «Saduqiy» toghruluq: — Yehudiylar arisidiki ikki mezhepning kishiliri. Tebirlerdiki «Perisiy» we «Saduqiy»gha qaralsun. «Kim silerni Xudaning chüshüsh aldida turghan ghezipidin qéchinglar dep agahlandurdi?!» — bu kinayilik, hejwiy gep, elwette; menisi belkim «Towa qilmay, Xudadin kélidighan ghezeptin qéchip qutulush üchün chömüldürüshni qobul qilayli dégininglar qandaq gep?!».
- j Mat. 12:34; 23:33; Luqa 3:7.
- k «Emdi towigha layiq méwini keltürünglar!» — «towigha layiq méwe» toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.
- l Luqa 3:8.
- m «Öz ichinglarda: «Bizning atimiz bolsa Ibrahimdur!» dep xiyal qilip yürmenglar!» — «Atimiz Ibrahim bardur!» — démek, «Biz ulugh Ibrahimning ewladliri bolghan «ulugh Yehudiy milliti»», «Biz héchnéme qilmisaqmu Xuda aldida «Uninggha xas alahide helq» boliwérimiz» dégen pozitsiyini bildüridu.
- n Yuh. 8:39.
- o «Palta alliqachan derexlerning yiltizigha tenglep qoyuldi» — Yehya peyghemberning bu ulugh sözi we 12-ayettiki kéyinki béshariti toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng. Uning shu bayani «Xudaning ghezipi emdi silerge yétip kélish aldida» dégen asasiy menini bildüridu.
- p Mat. 7:19; Yuh. 15:6.
- q Mar. 1:7; Luqa 3:16; Yuh. 1:15,26; Ros. 1:5; 11:16; 19:4.
- r Mar. 1:9; Luqa 3:21.
- s «Eysa chömüldürülüp bolupla, sudin chiqti...» — némishqa Eysa Yehyaning chömüldürüshini qobul qildi? «Qoshumche söz»imizde bu toghruluq azraq toxtilimiz. «Xudaning Rohi kepter qiyapitide ershtin chüshüp..» — yaki «... paxtek qiyapitide chüshüp...». Grék tilida bu qush «péristéra» dep atilidu. «Péristéra» grék tilida hem kepterni hem paxteknimu körsitidu.
- t Yesh. 11:2; 42:1; Yuh. 1:32.
- u Yesh. 42:1; Mat. 12:18; 17:5; Mar. 1:11; Luqa 9:35; Kol. 1:13; 2Pét. 1:17.