9
Ayup bergen jawabi — «Insan balisi qandaq qilip Xuda aldida adil bolalaydu?»
1 Ayup jawaben mundaq dédi: —
2 Way, séningla toghra, dunyani heqiqeten sen dégendek dep bilimen!
Biraq insan balisi qandaq qilip Tengri aldida heqqaniy bolalisun?■Ayup 14:4; 25:4; Zeb. 143:2
3 Hetta eger birsi uning bilen dewalishishqa pétinalisa,
Shu kishi mesililerning mingdin birigimu jawab bérelmeydu.□«Hetta eger birsi uning bilen dewalishishqa pétinalisa, shu kishi mesililerning mingdin birigimu jawab bérelmeydu» — buning yene bashqa ikki xil terjimisi bolushi mumkin: (1) «Eger Xuda birsi bilen dewalishishni layiq körse, u kishi mingdin bir mesiligimu jawab bérelmeydu»; (2) «Eger Xuda birsi bilen dewalishishni layiq körse, Xuda u kishining mingdin bir mesilisigimu jawab bermeydu».
4 Uning qelbide chongqur danaliq bardur,
U zor küch-qudretke igidur;
Kimmu Uninggha qarshi chiqip, yürikini tom qilip,
Kéyin tinch-aman qalghan?
5 U taghlarni ghezipide ghulatqanda,
Ulargha héch bildürmeyla ularni yulup tashlaydu.
6 U yer-zéminni tewritip öz ornidin qozghitidu,
Shuning bilen uning tüwrükliri titrep kétidu.
7 U quyashqa kötürülme dep söz qilsila, u qopmaydu;
U xalisa yultuzlarningmu nurini péchetlep qoyalaydu.
8 Asmanlarni keng yayghuchi peqet udur,
U déngiz dolqunliri üstige dessep yüridu.■Yar. 1:6
9 U yette qaraqchi yultuz, Orion yultuz türkümi we qelb yultuz topini,
Jenubiy yultuz türkümlirinimu yaratqan.□«Jenubiy yultuz türkümlirinimu yaratqan» — yaki: «Jenubiy asmandiki xezinilerni yaratqan».
10 U hésablighusiz ulugh ishlarni,
Sanap tügitelmeydighan karamet ishlarni qilidu.■Ayup 5:9; Zeb. 72:18; 77:14; 86:10; Rim. 11:33
11 Qara, U yénimdin ötidu, biraq men Uni körmeymen;
U ötüp kétidu, biraq Uni bayqiyalmaymen.□«U yénimdin ötidu» — yaki: «U yénimdin ötse». «U ötüp kétidu» — yaki: «U ötüp ketse».
12 Mana, U élip kétidu, kim Uni Öz yolidin yanduralisun?
Kim Uningdin: «Néme qiliwatisen» dep sorashqa pétinalisun?□«U élip kétidu» — yaki: «U élip ketse» yaki «U bulap ketse».
13 Tengri ghezipini qayturuwalmaydu;
14 Shundaq turuqluq, men qandaqmu uninggha jawab béreleyttim.
Men munazire qilghudek qandaq sözlerni talliyalayttim?
15 Mubada men heqqaniy bolsammu,
Men yenila Uninggha jawab bérelmeyttim;
Men peqet sotchimgha iltijala qilalayttim.
16 Men Uninggha iltija qilghan we U manga jawab bergen bolsimu,
Men téxi Uning sadayimni anglighanliqigha ishench qilalmighan bolattim;
17 U boran-chapqunlar bilen méni ézidu,
U yarilirimni sewebsiz awutmaqta.
18 U manga hetta nepes élishqimu ruxset bermeydu,
Eksiche U manga derd-elemni yükliwetti.
19 Küch-qudret toghrisida gep qilsaq, mana, Uningdin küchlük yene bashqa kim bar?
Adaletke kelsek, kim Uni sotqa chaqiralisun?!□«Adaletke kelsek, kim uni sotqa chaqiralisun?!» — esli tékistni chüshinish sel tesh. Bashqa xil terjimiliri bolushi mumkin.
20 Men özümni aqlimaqchi bolsam, öz aghzim özümni gunahqa paturar,
21 Biraq men eslide éyibsiz idim.
Meyli, özümning qandaq bolidighanliqim bilen perwayim pelek!
Öz jénimdin toydum!
22 Hemme ish oxshash iken; shunga men deymenki,
U duruslarnimu, yamanlarnimu oxshashla yoqitidu.□«... men deymenki, u duruslarnimu, yamanlarnimu oxshashla yoqitidu» — nahayiti éniqki, bu babtiki 14-ayettin 34-ayetkiche Ayup Xudaning namini bir qétimmu tilgha almay, peqet Uni: «U... Uning... Uni... Sen....» dep ataydu. Belkim u Xudaning zor küch-qudiritige hem özining hazirqi qorqunchluq ehwalini chongqur oylap, bek qorqup ketken bolsa kérek. ■Top. 9:2, 3; Mal. 3:14
23 Tuyuqsiz béshigha qaza kélip ölse,
U bigunahlargha qilin’ghan bu sinaqqa qarap külidu.□«... U bigunahlargha qilin’ghan bu sinaqqa qarap külidu» — bu ayet Ayupning jan achchiqidin, shundaqla Xudagha bolghan gumanidin éytqan bayanlirining ichide eng qattiqi bolushi mumkin.
24 Yer yüzi yamanlarning qoligha tapshuruldi;
Biraq U sotchilarning közlirini bu adaletsizlikni körelmeydighan qilip qoyidu;
Mushundaq qilghuchi U bolmay, yene kim bolsun?
25 Méning künlirim yeltapanning yügürüshidinmu téz ötidu;
Ular mendin qéchip kétidu,
Ularning héchqandaq yaxshiliqi yoqtur.■Ayup 7:6, 7
26 Ular qomush kémilerdek chapsan ötüp kétidu;
Alghur bürküt owni tutqili shungghughandek téz mangidu.□«qomush kémiler» — qedimki Misirda köp ishlitilgen, Nil deryasida nahayiti téz mangidighan birxil kéme.
27 Eger: «Nale-peryadtin toxtap,
Chirayimni tutuldurmay xush chiray bolay» désemmu,
28 Men yenila azablirimning hemmisidin qorqup yürimen;
Chünki Séni méni bigunah hésablimaydu dep bilimen.□«... Séni méni bigunah hésablimaydu dep bilimen» — Ayup yenila Xudaning adalitidin gumanlinidu. 31-ayette bolsa uning ümidi belkim eng töwen derijige chüshken bolushi mumkin.
29 Men haman eyiblik adem bolsam,
Men bihude japa tartip néme qilay?
30 Hetta qar süyi bilen yuyunup,
Qolumni shunche pakizlighan bolsammu,■Yer. 2:22
31 Sen yenila méni ewrezge chömüldürisenki,
Öz kiyimimmu mendin nepretlinidighan bolidu!
32 Chünki U men Uninggha jawab béreligüdek, manga oxshash adem emes.
Méning Uning bilen sotta dewalashquchilikim yoqtur.□«Chünki U ... manga oxshash adem emes. Méning Uning bilen sotta dewalashquchilikim yoqtur» — bu bayan belkim kitabtiki soralghan eng chongqur soal bolushi mumkin; démek, adem Xuda bilen qandaqmu kélishelisun? ■Top. 6:10; Yer. 49:19
33 Otturimizda her ikkimizni öz qoli bilen teng tutidighan kélishtürgüchi bolsidi!□«Otturimizda ... kélishtürgüchi bolsidi!» — Ayup: Adem bilen Xudaning otturisida turidighan, bir qoli bilen Xudani tutidighan, bir qoli bilen insanni tutidighan kélishtürgüchi bolsidi! dep éytqan bu kélishtürgüchi Injilda del Eysa Mesihning özi ikenliki ayan qilinidu («1Tim.» 2:5)
34 U Özining tayiqini mendin yiraq qilsun,
Uning wehimisi méni qorqatmisun;■Ayup 13:20; 33:7
35 Shundila men Uningdin qorqmay sözliyeleyttim;
Biraq ehwalim undaq emestur!
- Ayup
- b «Hetta eger birsi uning bilen dewalishishqa pétinalisa, shu kishi mesililerning mingdin birigimu jawab bérelmeydu» — buning yene bashqa ikki xil terjimisi bolushi mumkin: (1) «Eger Xuda birsi bilen dewalishishni layiq körse, u kishi mingdin bir mesiligimu jawab bérelmeydu»; (2) «Eger Xuda birsi bilen dewalishishni layiq körse, Xuda u kishining mingdin bir mesilisigimu jawab bermeydu».
- d «Jenubiy yultuz türkümlirinimu yaratqan» — yaki: «Jenubiy asmandiki xezinilerni yaratqan».
- f «U yénimdin ötidu» — yaki: «U yénimdin ötse». «U ötüp kétidu» — yaki: «U ötüp ketse».
- g «U élip kétidu» — yaki: «U élip ketse» yaki «U bulap ketse».
- h «Rahab» — «Rahab»ning mundaq üch xil mene mumkinchiliki bar: — (1) hakawurluq; (2) Misir impériyesining yene bir ismi (qedimki dunyada hakawwurluqta dangqi chiqqan); (3) eng chong mumkinchiliki bar menisi shuki, déngizdiki zor, qorqunchluq bir haywanning ismi. Bu yoghan haywanning yene bir ismi «léwiatan» bolushi mumkin (yuqiriqi 3-bab, 8-ayettiki izahatni körüng). U muqeddes kitabtiki bashqa birnechche yerlerde Sheytanning bir simwolidur. Shunga mushu yerde «Rahabning yardemchiliri» belkim Sheytanning yardemchilirini körsetgen bolushi mumkin.
- i «Adaletke kelsek, kim uni sotqa chaqiralisun?!» — esli tékistni chüshinish sel tesh. Bashqa xil terjimiliri bolushi mumkin.
- j «... Qosursiz bolghan bolsam, u yenila méni egri dep békiter» — Ayupqa mubada Xudaning aldida özini aqlash pursiti kelsimu, u Xudaning zor küch-qudriti bilen aghzining échilmas qilinishidin, yaki hetta «mashina ademdek» öz aghzi bilen özini eyiblep kétishidin qorqidu. «Xuda hemmidin küchlük, shunga U adil» dégen közqarash dunyadiki herbir zalimning: «Küch-hoquq dégen heqtur» dégen közqarishigha yéqin kélidu. Ayup mushu yerde «Xuda manga undaq muamile qilsa, adil bolmaydu» démekchi bolidu. Kitabning kéyinki qisimlirida, Xudaning hem hemmidin küchlük hem shuning bilen birge pütünley adil ikenliki aydinglishidu.
- k «... men deymenki, u duruslarnimu, yamanlarnimu oxshashla yoqitidu» — nahayiti éniqki, bu babtiki 14-ayettin 34-ayetkiche Ayup Xudaning namini bir qétimmu tilgha almay, peqet Uni: «U... Uning... Uni... Sen....» dep ataydu. Belkim u Xudaning zor küch-qudiritige hem özining hazirqi qorqunchluq ehwalini chongqur oylap, bek qorqup ketken bolsa kérek.
- m «... U bigunahlargha qilin’ghan bu sinaqqa qarap külidu» — bu ayet Ayupning jan achchiqidin, shundaqla Xudagha bolghan gumanidin éytqan bayanlirining ichide eng qattiqi bolushi mumkin.
- ~15~ «qomush kémiler» — qedimki Misirda köp ishlitilgen, Nil deryasida nahayiti téz mangidighan birxil kéme.
- ~16~ «... Séni méni bigunah hésablimaydu dep bilimen» — Ayup yenila Xudaning adalitidin gumanlinidu. 31-ayette bolsa uning ümidi belkim eng töwen derijige chüshken bolushi mumkin.
- ~18~ «Chünki U ... manga oxshash adem emes. Méning Uning bilen sotta dewalashquchilikim yoqtur» — bu bayan belkim kitabtiki soralghan eng chongqur soal bolushi mumkin; démek, adem Xuda bilen qandaqmu kélishelisun?
- ~20~ «Otturimizda ... kélishtürgüchi bolsidi!» — Ayup: Adem bilen Xudaning otturisida turidighan, bir qoli bilen Xudani tutidighan, bir qoli bilen insanni tutidighan kélishtürgüchi bolsidi! dep éytqan bu kélishtürgüchi Injilda del Eysa Mesihning özi ikenliki ayan qilinidu («1Tim.» 2:5)
■9:2
-
Ayup 14:4; 25:4; Zeb. 143:2