8
1 Shu chaghda, — deydu Perwerdigar, — ular Yehudaning padishahlirining ustixanlirini, ularning emirlirining ustixanlirini, kahinlarning ustixanlirini, peyghemberlerning ustixanlirini we Yérusalémda turghanlarning ustixanlirini görliridin élip chiqiridu; 2 shundaq qilip ular bularni quyash, ay we asmanlardiki barliq jisimlar astida yayidu; chünki ular bularni söygen, bularning qulluqida bolghan, bulargha egeshken, bularni izdigen, bulargha choqun’ghan; ularning jesetliri bir yerge héch yighilmaydu, héch kömülmeydu; ular zémin yüzide oghut bolup yatidu. [a] 3 Men bulardin qalghanlirini heydigen jaylarda, bu rezil jemettin barliq tirik qalghanlar hayatning ornigha mamatni tallaydu, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar.
Xudadin waz kéchish halaketni izdigenlik bilen barawer
4 Emdi sen ulargha mundaq dégin: Perwerdigar mundaq deydu:
— Ademler yiqilsa qaytidin turmamdu? Birsi yoldin chiqip ketse qaytip kelmemdu? 5 Némishqa Yérusalémdiki bu xelq hemishe yoldin chiqish bilenla yénimdin yiraqlap kétidu? Ular aldamchiliqni ching tutidu, yénimgha qaytip kélishni ret qilidu. 6 Men köngül qoyup anglidim; lékin ular durusluqni sözlimeydu; ularning rezillikliridin: «Men zadi némilerni qilip qoydum?!» dep towa qilidighan héchkim yoq; at jengge burulup étilghandek herbirsi öz yoligha burulup étilidu. 7 Hetta asmandiki leylekmu özige békitilgen waqtilirini bilidu; paxtek, qarlighach we turnilarmu köchüp kélidighan waqtilirini éside tutidu; lékim Méning xelqim Men Perwerdigarning ulargha békitkenlirimni héch bilmeydu. [b] 8 Siler qandaqmu: «Biz danadurmiz, Perwerdigarning Tewrat-qanuni bizde bardur!» deysiler? Mana, berheq, ölima-köchürgüchilerning yalghanchi qelimi uni burmilighan. □«ölima-köchürgüchilerning yalghanchi qelimi uni burmilighan» — «ölima-köchürgüchiler»ning roli belkim Tewrat-qanunni köchürüsh we uninggha sherh bérish bolushi mumkin. «Basmixanilar» bolmighachqa Tewratni köchürüsh intayin muhim xizmet, elwette.
Oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin. 9 Danishmenler xijil bolidu, ular yerge qarap qaldi; mana, ular Perwerdigarning sözini chetke qaqqandin kéyin, ularda zadi néme danaliq qalidu? 10 Shunga Men ularning ayallirini bashqilargha, ularning étizlirini yéngi igilirige tapshurup bérimen; chünki eng kichikidin chongighiche ularning hemmisi achközlükke bérilgen; peyghemberdin kahin’ghiche hemmisi saxta ish köridu. [d] 11 Ular: «Aman-ésenlik! Aman-ésenlik!» dep xelqimning qizining yarisini susluq bilen qol uchida chala téngip qoydi. Lékin aman-ésenlik yoqtur! 12 Ular yirginchlik ishlarni sadir qilghinidin xijil boldimu? — Yaq, ular héch xijil bolmidi, hetta qizirishnimu ular héch bilmeydu. Shunga ular yiqilip ölgenler ichide yiqilip ölidu; ularni jazalashqa kelginimde ular putliship kétidu, — deydu Perwerdigar. 13 Men ularning hosulini élip tashlaymen, — deydu Perwerdigar; üzüm télida üzümler, enjür derixide enjürler héch qalmidi; yopurmaqliri soliship ketti; Men ulargha néme béghishlighan bolsam, emdi shular ulardin ötküzüwélinidu.□«...Men ulargha néme béghishlighan bolsam, emdi shular ulardin ötküzüwélinidu» — oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin. [f]
Oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin. 9 Danishmenler xijil bolidu, ular yerge qarap qaldi; mana, ular Perwerdigarning sözini chetke qaqqandin kéyin, ularda zadi néme danaliq qalidu? 10 Shunga Men ularning ayallirini bashqilargha, ularning étizlirini yéngi igilirige tapshurup bérimen; chünki eng kichikidin chongighiche ularning hemmisi achközlükke bérilgen; peyghemberdin kahin’ghiche hemmisi saxta ish köridu. [d] 11 Ular: «Aman-ésenlik! Aman-ésenlik!» dep xelqimning qizining yarisini susluq bilen qol uchida chala téngip qoydi. Lékin aman-ésenlik yoqtur! 12 Ular yirginchlik ishlarni sadir qilghinidin xijil boldimu? — Yaq, ular héch xijil bolmidi, hetta qizirishnimu ular héch bilmeydu. Shunga ular yiqilip ölgenler ichide yiqilip ölidu; ularni jazalashqa kelginimde ular putliship kétidu, — deydu Perwerdigar. 13 Men ularning hosulini élip tashlaymen, — deydu Perwerdigar; üzüm télida üzümler, enjür derixide enjürler héch qalmidi; yopurmaqliri soliship ketti; Men ulargha néme béghishlighan bolsam, emdi shular ulardin ötküzüwélinidu.□«...Men ulargha néme béghishlighan bolsam, emdi shular ulardin ötküzüwélinidu» — oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin. [f]
Kélidighan halaket — Yeremiya söz qilidu
14 «Biz némishqa mushu yerde bikar olturuwérimiz? Yighilayli, mustehkem sheherlerge kirip shu yerlerde küresh qilip tügisheyli! Chünki Perwerdigar Xudayimiz bizni tügeshtürüp, bizge öt süyini berdi; chünki biz Perwerdigar aldida gunah sadir qilduq. □«Yighilayli, mustehkem sheherlerge kirip shu yerlerde küresh qilip tügisheyli» — yaki «Yighilayli, mustehkem sheherlerge kirip shu yerlerde süküt qilayli!» ibraniy tilida «süküt qilish» we «tügeshmek» oxshash bir söz bilenla ipadilinidu. «Perwerdigar Xudayimiz bizni tügeshtürüp,...» — yaki «Perwerdigar Xudayimiz bizni süküt qildurup...». Ibraniy tilida «süküt qilish» we «ölüsh, tügesh» birla söz (damam) bilen ipadilinidu. [h] 15 Aman-tinchliqni ümid qilip kütüp kelduq, lékin héch yaxshiliq bolmidi; shipa waqtini küttuq, lékin mana, wehime basti! [i] 16 Düshmen atlirining xartildashliri Dan zéminidin tartip anglanmaqta; ayghirlirining kishneshliri pütkül zéminni qorqitip tewretmekte. Ular zémin we uningda turuwatqan hemmini, sheherni we uningda turuwatqanlarning hemmisini yoqitishqa kélidu!».□«Dan zémini» — Israil zéminining shimaliy chétide idi; démek, düshmenler alliqachan shu zémin’gha yétip boldi. [k]
17 — Mana, Men aranglargha yilanlarni, yeni héchkim séhirliyelmeydighan zeherlik yilanlarni ewetimen, ular silerni chaqidu» — deydu Perwerdigar.□«Men aranglargha yilanlarni, yeni héchkim séhirliyelmeydighan zeherlik yilanlarni ewetimen, ular silerni chaqidu» — bu yilanlar shübhisizki, köchme menide bolup düshmenlerni körsitidu. [m]
Peyghemberning nale-peryadi
18 Men: «Méning derd-elimim dawalighusiz! Yürikim zeyipliship ketti!» — dédim. □«Méning derd-elimim dawalighusiz! Yürikim zeyipliship ketti!» — bu sözler peyghemberning mersiyesi bolushi kérek. «Méning derd-elimim dawalighusiz!» — bashqa birxil terjimisi: «I derd-elimimge teselli berguchi!».
Perwerdigarning mersiye sözliri
19 «Mana, xelqimning qizining intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi! Ular — «Perwerdigar Zionda emesmu? Zionning padishahi u yerde turmamdu?!» — deydu».
«Némishqa emdi ular Méni oyma mebudliri bilen, erzimes yat nersiler bilen ghezeplendüridu?!» □««Mana, xelqimning qizining intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi! Ular — «Perwerdigar Zionda emesmu? Zionning padishahi u yerde turmamdu?!» — deydu» — bu sözler yaki Perwerdigarningki bolushi kérek, bolmisa peyghemberningki bolidu. Kéyin biz xelqning peryadini anglaymiz: — (ular... deydu).
«intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi!» — yaki «zémindiki herbir bulung-puchqaqliridin chikkan peryadining sadasi!». «Némishqa emdi ular Méni oyma mebudliri bilen, erzimes yat nersiler bilen ghezeplendüridu?!» — bu sözler Perwerdigarning peyghemberge, shundaqla ixlassiz xelqqe bergen jawabidur.
«intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi!» — yaki «zémindiki herbir bulung-puchqaqliridin chikkan peryadining sadasi!». «Némishqa emdi ular Méni oyma mebudliri bilen, erzimes yat nersiler bilen ghezeplendüridu?!» — bu sözler Perwerdigarning peyghemberge, shundaqla ixlassiz xelqqe bergen jawabidur.
Xelqning bolidighan nale-peryadi
20 — «Orma waqti ötüp ketti, yaz tügidi, lékin biz bolsaq yenila qutquzulmiduq!»
Peyghemberning mersiyesi
21 «Xelqimning qizining sunuq yarisi tüpeylidin özüm sunuqmen; matem tutimen;
22 Giléadta tutiya tépilmamdiken?
U yerde téwip yoqmiken?
Némishqa emdi méning xelqimning qizigha dawa tépilmaydu?!».□«Giléadta tutiya tépilmamdiken?» — Giléad rayonida herxil shipaliq dorilar hem usta téwiplarning dangqi bar idi. Shunga bu söz peyghemberning: «Jismaniy jehette Perwerdigar siler méning xelqimge shundaq rehimdilliq qilip, etrapliq oylap, shipaliq dorilarni we dangliq téwiplarni teminligen yerde, Uning rohiy jehettimu silerning herxil gunahiy késelliringlarni saqaytishqa dora-amalliri mol emesmu? — Emdi némishqa siler Uning yén’gha kelmeysiler?!» dégendek bir soali oxshaydu.
Bu 22-ayet Perwerdigarning Özining sözliri bolushimu mumkin. [r]
Bu 22-ayet Perwerdigarning Özining sözliri bolushimu mumkin. [r]
- Yeremiya
- a
-
Yer. 7:18; 19:13
- b Yer. 5:4, 5
- c «ölima-köchürgüchilerning yalghanchi qelimi uni burmilighan» — «ölima-köchürgüchiler»ning roli belkim Tewrat-qanunni köchürüsh we uninggha sherh bérish bolushi mumkin. «Basmixanilar» bolmighachqa Tewratni köchürüsh intayin muhim xizmet, elwette. Oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin.
- d Yesh. 56:11; Yer. 6:12,13,14,15
- e «...Men ulargha néme béghishlighan bolsam, emdi shular ulardin ötküzüwélinidu» — oqurmenler bashqa xil terjimilirini uchritishi mumkin.
- f Yesh. 5:1-7; Mat. 21:19; Luqa 13:6-9
- g «Yighilayli, mustehkem sheherlerge kirip shu yerlerde küresh qilip tügisheyli» — yaki «Yighilayli, mustehkem sheherlerge kirip shu yerlerde süküt qilayli!» ibraniy tilida «süküt qilish» we «tügeshmek» oxshash bir söz bilenla ipadilinidu. «Perwerdigar Xudayimiz bizni tügeshtürüp,...» — yaki «Perwerdigar Xudayimiz bizni süküt qildurup...». Ibraniy tilida «süküt qilish» we «ölüsh, tügesh» birla söz (damam) bilen ipadilinidu.
- h Yer. 4:5; 9:15; 23:15
- i Yer. 14:19
- j «Dan zémini» — Israil zéminining shimaliy chétide idi; démek, düshmenler alliqachan shu zémin’gha yétip boldi.
- k Yer. 4:15
- l «Men aranglargha yilanlarni, yeni héchkim séhirliyelmeydighan zeherlik yilanlarni ewetimen, ular silerni chaqidu» — bu yilanlar shübhisizki, köchme menide bolup düshmenlerni körsitidu.
- m Zeb. 58:4, 5
- n «Méning derd-elimim dawalighusiz! Yürikim zeyipliship ketti!» — bu sözler peyghemberning mersiyesi bolushi kérek. «Méning derd-elimim dawalighusiz!» — bashqa birxil terjimisi: «I derd-elimimge teselli berguchi!».
- o ««Mana, xelqimning qizining intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi! Ular — «Perwerdigar Zionda emesmu? Zionning padishahi u yerde turmamdu?!» — deydu» — bu sözler yaki Perwerdigarningki bolushi kérek, bolmisa peyghemberningki bolidu. Kéyin biz xelqning peryadini anglaymiz: — (ular... deydu). «intayin yiraq yurttin kötürülgen peryadining sadasi!» — yaki «zémindiki herbir bulung-puchqaqliridin chikkan peryadining sadasi!». «Némishqa emdi ular Méni oyma mebudliri bilen, erzimes yat nersiler bilen ghezeplendüridu?!» — bu sözler Perwerdigarning peyghemberge, shundaqla ixlassiz xelqqe bergen jawabidur.
- p «Xelqimning qizining sunuq yarisi tüpeylidin özüm sunuqmen; matem tutimen; dekke-dükke méni bésiwaldi» — oqurmenlerge qaytidin tekrarlap uqturimizki, mawzularni (mesilen mushu yerde «Peyghemberning mersiyesi») özimiz hörmetlik oqurmenlerge yardimi bolsun dep qoshup kirgüzduq. Ular muqeddes tékistning bir qismi emes. 8-babtiki 21-ayettin 9-babtiki 2-ayetkiche hemmisi yalghuz Yeremiya perghemberning mersiyesimu, yaki buning ichide Perwerdigarning sözliri barmu? Qandaqla bolmisun, sözler yalghuz peyghemberning sözliri bolsun, bolmisun, shubhisizki peyghemberning qayghu-hesretlik sözliri oxshashla Perwerdigarningmu qayghu-hesretlik sözlidur.
- q «Giléadta tutiya tépilmamdiken?» — Giléad rayonida herxil shipaliq dorilar hem usta téwiplarning dangqi bar idi. Shunga bu söz peyghemberning: «Jismaniy jehette Perwerdigar siler méning xelqimge shundaq rehimdilliq qilip, etrapliq oylap, shipaliq dorilarni we dangliq téwiplarni teminligen yerde, Uning rohiy jehettimu silerning herxil gunahiy késelliringlarni saqaytishqa dora-amalliri mol emesmu? — Emdi némishqa siler Uning yén’gha kelmeysiler?!» dégendek bir soali oxshaydu. Bu 22-ayet Perwerdigarning Özining sözliri bolushimu mumkin.
- r Yar. 37:25; Yer. 46:11; 51:8