20
Yeremiyaning derrige bésilip, qamap qoyulushi
1 Emdi Immerning oghli, kahin Pashxur — u Perwerdigarning öyide «amanliq saqlash bégi»mu idi, Yeremiyaning bu bésharetlerni bergenlikini anglidi. 2 Pashxur Yeremiya peyghemberni urghuzdi we uning putini Perwerdigarning öyidiki «Binyaminning yuqiri derwazisi»ning yénidiki taqaqqa saldi. □«Pashxur Yeremiya peyghemberni ... taqaqqa saldi» — «taqaq» ibraniy tilida «burighuch» dégen bolup, peqet ademning putlirini tutupla qalmay, yene belkim bedinini burap ademni qiyinaydighan birxil eswab idi. 3 Ikkinchi küni, Pashxur Yeremiyani taqaqtin boshatti; Yeremiya uninggha: — Perwerdigar ismingni Pashxur emes, belki «Magor-missabib» dep atidi, dédi. □«Perwerdigar ismingni Pashxur emes, belki «Magor-missabib» dep atidi» — «Pashxur»ning menisi belkim «erkinlik». «Magir-missabib» — «terep-tereplerni wehime basidu» dégen menide. 4 — Chünki Perwerdigar mundaq deydu: — Mana, Men séni özüngge we barliq aghiniliringge wehime salghuchi obyékt qilimen; ular düshmenlirining qilichi bilen yiqilidu; sen öz közüng bilen buni körisen; Men barliq Yehudani Babil padishahining qoligha tapshurimen; u ularni Babilgha sürgün qilip élip kétidu hemde ularni qilich bilen uridu. 5 Men bu sheherning hemme bayliqliri — barliq mehsulatliri, barliq qimmet nersiliri we Yehuda padishahlirining barliq xezinilirini düshmenlirining qoligha tapshurimen; ular ularni olja qilip buliwélip Babilgha élip kétidu. [c] 6 Sen bolsang, i Pashxur, hemme öydikiliring birge sürgün bolup kétisiler; sen Babilgha kélisen; sen shu yerde dunyadin kétisen, shu yerge kömülisen; sen hem séning yalghan bésharetliringge qulaq salghan aghiniliringmu shundaq bolidu.
Yeremiya yene dad kötüridu
7 I Perwerdigar, Sen méni qayil qilip peyghemberlikke köndürdüng, men shundaqla köndürüldüm; Sen mendin zor kelding, shundaqla ghelibe qilding; men pütün kün tapa-tenining obyékti bolimen; hemme kishi méni mazaq qilidu. □«Sen méni ... köndürdüng...» — «köndürdüng» dégen bu sözni sherhlesh sel tes. Adette u «ézitquluq qilish», «aldash» dégenni bildüridu. Tewrat, «Hosh.» 2:14-ayette bolsa u «köngül élish»ni bildüridu. Töwendiki ayetler (8-13)ge qarighanda Xuda Yeremiyani héch aldimidi — uning peyghemberlikining japa-musheqqetlikini aldin’ala uninggha körsetken (mesilen, 1-babta). Shunga bizningche «köndürüsh» toghra kélidu; shundaq déginimiz bilen, Yeremiya mushu yerde belkim, «manga duch kelgen japa-musheqqetler esli oylighinimdin köp», «Sen méni aldap qoydung» dégenni puritip dadlighan bolushimu mumkin. 8 Men qachanla söz qilsam, «Zorawanliq hem bulangchiliq kélidu» dep jakarlishim kérek; shunga Perwerdigarning sözi méni pütün kün ahanet we mesxirining obyékti qilidu. [e] 9 Lékin men: «Men uni tilgha almaymen, we yaki Uning nami bilen ikkinchi söz qilmaymen» désem, Uning sözi qelbimde lawuldap ot bolup, söngeklirimge qapsalghan bir yalqun bolidu; ichimge sighdurushqa halim qalmay, éytmay chidap turalmaymen. 10 Shundaq, qiliwérimen, gerche men nurghun kishilerning pichirlashqan qestlirini anglisammu; terep-tereplerni wehime basidu! «Uning üstidin erz qilinglar! Uning üstidin erz qilayli!» dep, barliq ülpet-hemrahlirim putliship kétishimni paylap yürmekte; ular «U belkim aldinar, shundaq bolghanda biz uning üstidin ghelibe qilimiz, uningdin intiqam alalaymiz» déyishiwatidu. □«terep-tereplerni wehime basidu» — ibraniy tilida «magor-missabib». 3-ayettiki izahatni körüng. 11 Lékin Perwerdigar bolsa qudretlik we dehshetlik bir palwandek men bilen billidur; shunga manga ziyankeshlik qilghuchilar putliship ghelibe qilalmaydu; ular muweppeqiyet qazanmighachqa, qattiq xijil bolup yerge qarap qalidu; ularning bu reswachiliqi menggülük bolup, hergiz untulmaydu. [g] 12 Emdi Sen, i heqqaniylarni sinaydighan, insanning wijdani we qelbini köridighan samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar, ularning üstige bolghan qisasingni manga körgüzgeysen; chünki men dewayimni aldinggha qoyghanmen.□«heqqaniylarni sinaydighan, insanning wijdani we qelbini köridighan...» — «wijdan» ibraniy tilida «börek» dégen söz bilen ipadilinidu. [i]
13 Perwerdigarni küy éytip maxtanglar, Uni medhiyilengler; chünki U namrat kishini rezillik qilghuchilardin qutquzghan.□«U namrat kishini rezillik qilghuchilardin qutquzghan» — «namrat kishi» belkim Yeremiyaning özini körsitidu.
Qamaqtin chiqip yene chüshkünlükke chüshüsh
14 Méning tughulghan künümge lenet bolsun; apam méni tughqan küni mubarek bolmisun! [k] 15 Atamgha xewer élip: «sanga oghul bala tughuldi!» dep uni alamet shadlandurghan ademge lenet bolsun! [l] 16 Bu adem Perwerdigar rehim qilmay ghulatqan sheherlerdek bolsun; u etigende nale, chüshte alaqzadilik chuqanlirini anglisun — □«Atamgha xewer élip: «Sanga oghul bala tughuldi!» dep uni alamet shadlandurghan ademge lenet bolsun! (15-ayet) Bu adem Perwerdigar rehim qilmay ghulatqan sheherlerdek bolsun...» — peyghemberning özining qayghu-hesrettin chiqqan bu achchiq sözlirini shübhisizki, Xudaning yolyoruqi bilen biz üchün xatiriligini bilen, biz: «Xuda bularni choqum emelge ashurghan», dep qarimaymiz. Peyghemberning bu sözlirini xatirileshtiki meqsiti bizning peyghemberning shunche qiynilip ketkenlikini obdan chüshinishimiz üchündur. [n] 17 chünki u méni baliyatqudin chüshkinimdila öltürüwetmigen; apam méning görüm bolsiidi, uning qorsiqi men bilen teng hemishe chong bolsiidi! 18 Némishqa men japa-musheqqet, azab-oqubetni körüshke, künlirimni xijalet-ahanet ichide ötküzüshke baliyatqudin chiqqandimen?[o]
- Yeremiya
- a
-
«Pashxur Yeremiya peyghemberni ... taqaqqa saldi» — «taqaq» ibraniy tilida «burighuch» dégen bolup, peqet ademning putlirini tutupla qalmay, yene belkim bedinini burap ademni qiyinaydighan birxil eswab idi.
- b «Perwerdigar ismingni Pashxur emes, belki «Magor-missabib» dep atidi» — «Pashxur»ning menisi belkim «erkinlik». «Magir-missabib» — «terep-tereplerni wehime basidu» dégen menide.
- c Yer. 15:13; 17:3
- d «Sen méni ... köndürdüng...» — «köndürdüng» dégen bu sözni sherhlesh sel tes. Adette u «ézitquluq qilish», «aldash» dégenni bildüridu. Tewrat, «Hosh.» 2:14-ayette bolsa u «köngül élish»ni bildüridu. Töwendiki ayetler (8-13)ge qarighanda Xuda Yeremiyani héch aldimidi — uning peyghemberlikining japa-musheqqetlikini aldin’ala uninggha körsetken (mesilen, 1-babta). Shunga bizningche «köndürüsh» toghra kélidu; shundaq déginimiz bilen, Yeremiya mushu yerde belkim, «manga duch kelgen japa-musheqqetler esli oylighinimdin köp», «Sen méni aldap qoydung» dégenni puritip dadlighan bolushimu mumkin.
- e Yesh. 57:4
- f «terep-tereplerni wehime basidu» — ibraniy tilida «magor-missabib». 3-ayettiki izahatni körüng.
- g Yer. 1:8,19; 15:20; 17:18; 23:40
- h «heqqaniylarni sinaydighan, insanning wijdani we qelbini köridighan...» — «wijdan» ibraniy tilida «börek» dégen söz bilen ipadilinidu.
- i Yer. 11:20; 12:3; 15:15; 18:19-23
- j «U namrat kishini rezillik qilghuchilardin qutquzghan» — «namrat kishi» belkim Yeremiyaning özini körsitidu.
- k Yer. 15:10
- l Ayup 3:3
- m «Atamgha xewer élip: «Sanga oghul bala tughuldi!» dep uni alamet shadlandurghan ademge lenet bolsun! (15-ayet) Bu adem Perwerdigar rehim qilmay ghulatqan sheherlerdek bolsun...» — peyghemberning özining qayghu-hesrettin chiqqan bu achchiq sözlirini shübhisizki, Xudaning yolyoruqi bilen biz üchün xatiriligini bilen, biz: «Xuda bularni choqum emelge ashurghan», dep qarimaymiz. Peyghemberning bu sözlirini xatirileshtiki meqsiti bizning peyghemberning shunche qiynilip ketkenlikini obdan chüshinishimiz üchündur.
- n Yar. 19
- o Ayup 3:20