1 Ey baylar, qulaq sélinglar! Béshinglargha chüshidighan külpetler üchün dad-peryad kötürüp yighlanglar.■Pend. 11:28; Am. 6:1; Luqa 6:24; 1Tim. 6:9. 2 Bayliqinglar chirip ketti, kiyim-kéchikinglarni küye yep ketti, 3 altun-kümüshliringlarni bolsa dat basti, bu dat qiyamette özünglargha qarshi guwahliq bérip, göshünglarni otta köydürülgendek yewétidu. Silerning bayliqlarni toplishinglar axirqi künlerde boldi!□«altun-kümüshliringlarni bolsa dat basti» — rosul Yaqup bu ayetlerde baylarning béshigha kelgüside chüshidighan jazani alliqachan yüz bergendek terzde körsitidu. «Silerning bayliqlarni toplishinglar axirqi künlerde boldi!» — bashqa bir terjimisi: «Chünki siler bu axir zamanda bayliq toplash bilenla bolup kétiwatisiler!». Qandaqla bolmisun, ularning bayliqliri «axirqi künlerde» toplan’ghan bolup, ular bulardin anche uzun huzur alalmaydu.  ■Mat. 6:19; Rim. 2:5. 4 Mana, étizliqinglarda ishlep hosul yighqanlargha xiyanet qilip ish heqlirini bermey keldinglar. Bu tutuwélin’ghan heq üstünglardin peryad kötürmekte, shuningdek ormichilarning nale-peryadliri samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigarning quliqigha yetti.■Law. 19:13; Qan. 24:14. 5 Siler bu dunyada heshemetchilik we eysh-ishret ichide yashap kéliwatisiler. Qoylar boghuzlash künige teyyarlan’ghandek, silermu boghuzlinish künige özünglarni bordap kéliwatisiler. □«Siler bu dunyada heshemetchilik we eysh-ishret ichide yashap kéliwatisiler» — «bu dunyada» grék tilida «yer yüzide». Démek, béhishte undaq rahetlik hayattin behrimen bolmaysiler. «Qoylar boghuzlash künige teyyarlan’ghandek, silermu boghuzlinish künige özünglarni bordap kéliwatisiler» — «özünglarni bordap kéliwatisiler» grék tilida «yürekliringlarni bordap kéliwatisiler». Bu üch bisliq söz bolup: (1) özünglar intayin heshemetlik, eysh-ishretlik turmush ötküzdunglar; (2) könglünglarni tash qildinglar (mesilen, «Yesh.» 10:6 we 63:17ni körüng); (3) (kinayilik menide) «boghuzlash küni» (qiyamet küni)ge özünglarni «bordap» yaxshi teyyarlidinglar».  ■Ayup 21:13; Luqa 16:19,25.

6 Siler heqqaniy bolghuchini gunahqa mehkum qilip, öltürüp keldinglar; u silerge qarshiliq körsetmeydu.□«Siler heqqaniy bolghuchini gunahqa mehkum qilip, öltürüp keldinglar; u silerge qarshiliq körsetmeydu» — «heqqaniy bolghuchi» (1) Mesihni yaki (2) heqqaniy ademlerni körsitidu. Bizningche heqqaniy ademlerni körsitidu, chünki grék tilida «öltürüsh» dégen péil köp qétimliq öltürüshlerni körsitishi mumkin. Emdi némishqa «heqqaniy bolghuchilar» emes, belki «heqqaniy bolghuchi» deydu? Bizningche rosul Yaqup Mesih Eysaning Öz mömin bendiliride turuwatqanliqini, ular bilen bir bolghanliqini tekitleshni xalaydu («Pend.» 14:31, 17:5 we «Ros.» 9:4ni körüng). Rosul Yaqup shu chaghlarda «heqqaniy Yaqup» dep atilatti we kéyin Yérusalémdikiler teripidin öltürüwétildi (miladiye 60-yillarda).
«U silerge qarshiliq körsetmeydu» dégen bayan belkim Hudaning mömin bendilirining xaraktérini hemde ularning ajiz-aniy ikenlikini körsitiximu mumkin.

7-8 Shunga, qérindashlar, Rebning qayta kélidighan künigiche sewr-taqet qilip turunglar. Mana, déhqan kishi yerning ésil méwisini kütidu; yer deslepki we kéyinki yamghurlargha muyesser bolghuche uni intizarliq bilen sewr-taqet ichide kütidu. Silermu sewr-taqet qilip qelbinglarni mustehkem qilinglar. Chünki Rebning qayta kélishi yéqinlap qaldi.□«déhqan kishi yerning ésil méwisini kütidu; yer deslepki we kéyinki yamghurlargha muyesser bolghuche uni intizarliq bilen sewr-taqet ichide kütidu» — «deslepki yamghurlar» Israilda 10- yaki 11-ayda yéghip, yerni yumshaq qilip heydeshke teyyarlaydu, andin chéchilghan uruqlarni ündürüshke türtke bolidu. «Kéyinki yamghurlar» bolsa 3- yaki 4-ayda yéghip, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Shunga herbir déhqan «kéyinki yamghur»gha teshnadur, ular uni bek qedirleydu. «... Silermu sewr-taqet qilip qelbinglarni mustehkem qilinglar. Chünki Rebning qayta kélishi yéqinlap qaldi» — bu 7-8-ayetler üstide «qoshumche söz»imizde toxtilimiz.

9 Qérindashlar, özünglar soraqqa tartilmasliqinglar üchün bir-biringlardin aghrinmanglar; mana, Soraq Qilghuchi ishik aldida turidu. 10 Perwerdigarning namida sözligen burunqi peyghemberlerning qandaq azab-oqubet tartqanliqi, shundaqla sewr-taqet qilghanliqini ülge qilinglar. 11 Biz mana mushundaq sewr-taqet bilen berdashliq bergenlerni bextlik dep hésablaymiz. Ayupning azab-oqubetke qandaq sewr-taqet bilen berdashliq bergenlikini anglighansiler we Perwerdigarning uninggha axirqi qilghinini, shundaqla «Perwerdigarning ich-baghri shepqet we rehimdilliq bilen tolghan»liqini körgensiler.□«Ayupning azab-oqubetke qandaq sewr-taqet bilen berdashliq bergenlikini anglighansiler we Perwerdigarning uninggha axirqi qilghinini... körgensiler» — «Perwerdigarning uninggha axirqi qilghini» démek, Xudaning axirida Ayupning hayatini qandaq beriketlep, yaxshi orunlashturghanliqi. «Perwerdigarning ich-baghri shepqet we rehimdilliq bilen tolghan» — bu sözler «Mis.» 34:6, «Neh.» 9:17, «Zeb.» 86:15, 102:13, «Yo.» 2:13de xilmuxil shekilde körülidu.  ■Chöl. 14:18; Ayup 1:21 ,22; 42:10-17; Zeb. 103:8-9; Mat. 5:11.

12 Emdi i qérindashlirim, eng muhimi, qesem qilmanglar — ne asman ne zémin ne héchqandaq bashqa nersilerning nami bilen qesem qilghuchi bolmanglar, belki «bolidu» désenglar heqiqiy «bolidu» bolsun, «yaq» désenglar heqiqiy «yaq» bolsun. Shundaq qilghanda, Xudaning jazasigha chüshmeysiler.■Mat. 5:34; 2Kor. 1:17, 18.

13 Aranglarda azab tartquchi kishi barmu? U dua qilsun. Xushal yürüwatqanlar barmu? U küy-medhiye naxshilirini éytsun. □«Aranglarda azab tartquchi kishi barmu? U dua qilsun. Xushal yürüwatqanlar barmu? U küy-medhiye naxshilirini éytsun» — bu söz belkim jamaetning ibadet sorunliridiki ehwalini közde tutidu. Démek, jamaet sorunlirida qérindashlarning hem yighlash hem xushal bolush erkinliki bolushigha toghra kélidu. Emma bu sözler qérindashlar yalghuz qalghanda oxshashla inawetlik bolidu, elwette!
Kéyin u aghriq qérindashning ehwali toghruluq sözleydu.  ■Ef. 5:19; Kol. 3:16. 14 Aranglarda aghriq-silaqlar barmu? Ular jamaetning aqsaqallirini chaqirtip kelsun; ular Rebning namida uning béshigha may sürüp mesih qilip dua qilsun. □«Aranglarda aghriq-silaqlar barmu? Ular jamaetning aqsaqallirini chaqirtip kelsun; ular Rebning namida uning béshigha may sürüp mesih qilip dua qilsun» — «mesih qilish» toghruluq «Tebirler»diki izahatimizni körüng. Mushu yerde may héchqandaq dorining rolida emes, belki aqsaqallarning qollirini bimarning béshigha tegküzüshi bilen ularning bimar bilen birlikte ikenlikini ipadilesh üchün hemde uninggha Muqeddes Rohning késelni saqaytish qudritini eslitish üchün bolidu.  ■Mar. 6:13. 15 Shundaq qilip iman-ishench bilen qilin’ghan dua bimarni saqaytidu, Reb uni ornidin turghuzidu. Eger bimar gunahlarni qilghan bolsa, bular kechürüm qilinidu. 16 Shuning üchün ötküzgen gunahliringlarni bir-biringlargha iqrar qilinglar we shipaliq tépishinglar üchün bir-biringlargha dua qilinglar. Heqqaniy ademning duasi zor küch we chong ünümge igidur. 17 Ilyas peyghembermu bizge oxshashla insaniy tebietlik idi. U yamghur yaghmisun dep ixlas bilen dua qildi; netijide, zémin’gha üch yil alte ay héch yamghur yaghmidi. □«Ilyas peyghembermu bizge oxshashla insaniy tebietlik idi» — «insaniy tebietlik» dégen ibare mushu yerde ademning héssiyat, xushalliq we qayghulirini körsitidu.  ■1Pad. 17:1; Luqa 4:25. 18 Andin u yene dua qildi we yamghur qayta yaghdi, yermu hosul-méwisini yene berdi.■1Pad. 18:45.

19 Qérindashlirim, aranglarda birsi heqiqettin chetnigen bolsa, we yene birsi uni heqiqetke qaytursa, ■Mat. 18:15; Gal. 6:1-2 20 Mushundaq kishi shuni bilsunki, gunahkar kishini azghan yolidin qayturup ekelgüchi shu kishining jénining ölümdin qutulushigha we nurghun gunahlarning yépip qoyulishigha sewebchi bolidu.□«Mushundaq kishi shuni bilsunki, gunahkar kishini azghan yolidin qayturup ekelgüchi shu kishining jénining ölümdin qutulushigha we nurghun gunahlarning yépip quyulishigha sewebchi bolidu» — «ölümdin qutulush» dégen ibare «menggülük ölüm» (dozax) yaki bu dunyadin kétishini körsitemdu? Bizningche rosul bu gunahkarning «jénining qutulushi»ni tekitligechke, menggülük ölümni körsetse kérek.
Eger «ölüm» bu dunyadin kétish bolsa «1Yuh.» 5:16-17de yaki «Ros.» 5-babta xatirilen’gendek Xudaning éghir gunahqa patqan étiqadchilarning béshigha chüshüridighan jazasini körsitidu.
«Nurghun gunahlarning yépip qoyulushi» — belkim (1) bu gunahkar kishining gunahlirining kechürüm qilinishini we (2) u kishining bashqilar aldida uyatqa qalmasliqini we (3) u kishining gunahining bashqilarnimu gunahqa putlashturup qoyushining aldini élishini körsitishi mumkin.  ■Pend. 10:12; 11:30; 1Pét. 4:8.

<- Yaqup 4