Misirdin chiqish
1
Israillarning Misirda tartqan azabliri
1 We töwendikiler Israil bilen bille Misirgha barghan oghullirining isimliri (ular herqaysisi öz bala-chaqilirini élip, Yaqup bilen bille Misirgha barghanidi): — □«We» — «we» dégen bu söz «Misirdin chiqish» dégen kitabning «yaritilish» dégen kitab bilen zich baghlinishliq ikenlikini körsitidu. «Yar.» 50:26ni körüng. «Israil» — oqurmenlerning éside barki, Xuda Yaqupning ismini «Israil»gha özgertkenidi («Yar.» 32:28, 35:10ni körüng). ■Yar. 46:8; Mis. 6:14. 2 Ruben, Shiméon, Lawiy, Yehuda, 3 Issakar, Zebulun, Binyamin, 4 Dan, Naftali, Gad we Ashir. 5 Emdi Yaqupning pushtidin bolghanlar jemiy bolup yetmish adem idi. Bu waqitta Yüsüp Misirda idi.■Yar. 46:27; Qan. 10:22; Ros. 7:14.
6 Kéyin Yüsüp, uning barliq qérindashliri hemde barliq zamandashliri ölüp tügidi. 7 Shundaqtimu, Israillar köp tughulup, téz awup, intayin kücheydi; ular zémin’gha bir keldi.■Qan. 26:5; Ros. 7:17 8 U waqitlarda Yüsüpni bilmeydighan yéngi bir padishah Misirda textke chiqti. □«Yüsüpni bilmeydighan yéngi bir padishah» — belkim «Hiksos Pirewnler» sulalisini aghdurghan kishi «Aqmos» (miladiyedin ilgiri 1570-1546-yillar) bolushi mumkin. ■Ros. 7:18 9 U xelqige: Mana, Israillarning xelqi bizdin ziyade awup hemde bizdinmu küchlinip ketti. 10 Emdi biz ulargha nisbeten aqilane ish tutayli; bolmisa, ular téximu awup kétidu, mubada urush partlap qalsa, shundaq boliduki, ular düshmenlirimiz terepke ötüp, bizge hujum qilip, yurttin chiqip kétishi mumkin, — dédi.■Ros. 7:19
11 Shuning bilen ular ularni qattiq emgekler bilen xarlash üchün ish bashlirini teyinlep nazaretchilikke qoydi. Shuning bilen Israillar Pirewn üchün Pitom bilen Raamses dégen maddiy eshya saqlaydighan sheherlerni yasap berdi. □«Raamses» — bashqa yerlerde «Ramses» dep atilidu. 12 Lékin ularni qanche ezgenséri, bular shunche köpiyip hemme yerni qaplidi; buning bilen misirliqlar Israillargha öch bolup ketti. □«Israillargha öch bolup ketti» — yaki «Israillar tüpeylidin azar yédi». ■Zeb. 105:24-25 13 Shuning bilen misirliqlar Israillargha zulum qilip, ularni téximu qattiq ishlitip éghir ishlargha saldi. 14 Misirliqlar ularni laychiliq, xish-kések quyush we étizlarning herxil emgeklirige sélip, ishning qattiqliqi bilen ularning turmushigha qattiq éghirchiliq saldi; ularni néme emgekke salmisun, intayin japaliq idi.
15 Misir padishahi ikki ibraniy tughut anisigha söz qilip (ularning birining ismi Shifrah, yene birining ismi Puah idi):□«Ibraniylar» — yehudiylarni, yeni Israillarni körsitidu.
16 — siler qachanliki ibraniy xotunlarni tughdursanglar, tughqanda obdan qaranglar; bowaq oghul bolsa, öltürüwétinglar; qiz bolsa, tirik qoyunglar, — dédi.□«tughqanda obdan qaranglar» — Ibraniy tilida «toghut orunduqida sepsélip qaranglar».
17 Lékin tughut aniliri Xudadin qorqup, Misirning padishahi ulargha éytqandek qilmay, belki oghul bowaqlarni tirik qoydi.
18 Shunga Misirning padishahi tughut anilirini chaqirtip ulardin: — Bu néme qilghininglar?! Oghul balilarni némishqa tirik qoydunglar? — dep soridi.
19 Tughut aniliri Pirewn’ge jawab bérip: — Ibraniy ayallar misirliq ayallargha oxshimaydu. Ular küchlük, saghlam-timen bolghini üchün tughut aniliri ularning qéshigha yétip barghuche, özliri tughup bolidu, — dédi.
20 Netijide, Xuda tughut anilirigha iltipat körsetti; Israil xelqi dawamliq köpiyip, téximu kücheydi. 21 Shundaq boldiki, tughut aniliri Xudadin qorqidighan ixlasmen bolghanliqi üchün Xuda ularni aililik bolushqa muyesser qildi.
22 Buning bilen Pirewn barliq puxralirigha: — Israillardin yéngi tughulghan oghul balilarning hemmisini deryagha tashlanglar, lékin qiz balilarning hemmisini tirik qaldurunglar, dep emr qildi.□«derya» — mezkur kitabta «derya» peqet Nil deryasini körsitidu. Misirda héchqandaq bashqa chong derya yoq. Bügün’ge qeder Misirliqlar «derya» dése, peqet Nil deryasinila körsitidu.
Mushu weqeler yüz bergen zamanlarda Misirliqlar yene Nil deryasini «öz ilahlirimizdin biri» dep hésablap uninggha choqunatti. ■Ros. 7:19
Misir impériyesi
Mushu weqeler yüz bergen zamanlarda Misirliqlar yene Nil deryasini «öz ilahlirimizdin biri» dep hésablap uninggha choqunatti. ■Ros. 7:19
Misir impériyesi
- a «We» — «we» dégen bu söz «Misirdin chiqish» dégen kitabning «yaritilish» dégen kitab bilen zich baghlinishliq ikenlikini körsitidu. «Yar.» 50:26ni körüng. «Israil» — oqurmenlerning éside barki, Xuda Yaqupning ismini «Israil»gha özgertkenidi («Yar.» 32:28, 35:10ni körüng).
- e «Yüsüpni bilmeydighan yéngi bir padishah» — belkim «Hiksos Pirewnler» sulalisini aghdurghan kishi «Aqmos» (miladiyedin ilgiri 1570-1546-yillar) bolushi mumkin.
- ~8~ «Raamses» — bashqa yerlerde «Ramses» dep atilidu.
- ~9~ «Israillargha öch bolup ketti» — yaki «Israillar tüpeylidin azar yédi».
- ~11~ «Ibraniylar» — yehudiylarni, yeni Israillarni körsitidu.
- ~12~ «tughqanda obdan qaranglar» — Ibraniy tilida «toghut orunduqida sepsélip qaranglar».
- ~13~ «derya» — mezkur kitabta «derya» peqet Nil deryasini körsitidu. Misirda héchqandaq bashqa chong derya yoq. Bügün’ge qeder Misirliqlar «derya» dése, peqet Nil deryasinila körsitidu. Mushu weqeler yüz bergen zamanlarda Misirliqlar yene Nil deryasini «öz ilahlirimizdin biri» dep hésablap uninggha choqunatti.