23
1 Катта әрбаб билән һәмдәстихан болсаң,
Алдиңдики ким екәнлигини убдан ойлан.
2 Иштийиң яман болса,
Гелиңға пичақ тәңләп турғандәк өзүңни тарт.□«Өзүңни тарт» — ибраний тилида «гелиңға пичақ тәңләп тур» дегән сөз билән ипадилиниду.
3 Униң назу-немәтлирини тама қилма,
Улар адәм алдайдиған тамақлардур.
4 Бай болимән дәп өзүңни упратма;
Өзүңниң зеһниңни бу ишқа қаратма.□«Өзүңниң зеһниңни бу ишқа қаратма» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Өз әқлиңдин чекинип өзүңни тарт». 3:5-айәтни көрүң.
5 Байлиқларға көз тикишиң биләнла, улар йоқ болиду;
Пул-мал дәрвәқә өзигә қанат ясап,
Худди бүркүттәк асманға учуп кетәр.
6 Ач көзниң ненини йемә,
Униң есил назу-немәтлирини тама қилма;
7 Чүнки униң көңли қандақ болғандәк, өзиму шундақ.
У ағзида: — Қени, алсила, ичсилә! — десиму,
Бирақ көңлидә сени ойлиғини йоқ.
8 Йегән бир жутум таамниму қусуветисән,
Униңға қилған чирайлиқ сөзлириңму бекарға кәткән болиду.
9 Ахмаққа йол көрситип салма,
Чүнки у әқил сөзлириңни көзгә илмас.[c]
10 Қедимдә бекиткән йәрниң пасил ташлирини йөткимә,
Житимларниң етизлириғиму аяқ басма;[d]
11 Чүнки уларниң Һәмҗәмәт-Қутқузғучиси интайин күчлүктур;
12 Несиһәткә көңүл қой,
Илим-билимләргә қулақ сал.
13 Балаңға тәрбийә бериштин еринмә;
Әгәр таяқ билән урсаң, у өлүп кәтмәйду;[f]
14 Сән уни таяқ билән урсаң,
Бәлким уни тәһтисарадин қутқузивалисән.□«тәһтисара» — өлгәнләрниң роһлири баридиған җайни көрситиду.
15 И оғлум, дана болсаң,
Мениң қәлбим қанчә хуш болар еди!
16 Ағзиңда орунлуқ сөзләр болса, ич-ичимдин шатлинимән.□«ич-ичимдин шатлинимән» — ибраний тилида «бөрәклирим шатлиниду».
17 Гуна садир қилғучиларға рәшк қилма,
Һәрдайим Пәрвәрдигардин әймиништә турғин;[i]
18 Шундақ қилғиниңда җәзмән көридиған яхши күнүң болиду,
Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.[j]
19 И оғлум, сөзүмгә қулақ селип дана бол,
Қәлбиңни Худаниң йолиға башлиғин.
20 Мәйхорларға арилашма,
Нәпси яман гөшхорлар билән барди-кәлди қилма;[k]
21 Чүнки һарақкәш билән нәпси яман ахирида йоқсуллуқта қалар,
Ғәпләт уйқисиға патқанларға җәндә кийимни кийгүзәр.
22 Сени тапқан атаңниң сөзини аңла,
Анаң қериғанда униңға һөрмәтсизлик қилма.[l]
23 Һәқиқәтни сетивал,
Уни һәргиз сетивәтмә.
Даналиқ, тәрбийә вә йорутулушниму ал.[m]
24 Һәққаний балиниң атиси чоң хошаллиқ тапар;
Дана оғулни тапқан атиси униңдин хурсән болар.[n]
25 Ата-анаңни сөйүндүрүп,
Сени туққан анаңни хуш қил.
26 И оғлум, қәлбиңни маңа тапшур;
Көзлириңму һаятлиқ йоллиримға тикилсун!
27 Чүнки паһишә аял чоңқур оридур,
Бузуқ ят аял тар зиндандур;[o]
28 Улар қарақчидәк мөкүвелип,
Инсанийәт арисидики вапасизларни көпәйтәр.
29 Кимдә азап бар? Кимдә дәрд-әләм? Ким җедәл ичидә қалар? Ким налә-пәряд көтирәр? Ким сәвәпсиз ярилинар? Кимниң көзи қизирип кетәр?
30 Дәл шарап үстидә узун олтарған,
Әбҗәш шараптин тетишқа алдириған мәйхорлар![p]
31 Шарапниң әҗайип қизиллиғиға, униң җамдики җулалиғиға,
Кишиниң гелидин шундақ силиқ өткәнлигигә мәптун болуп қалма!
32 Ахирида у зәһәрлик иландәк чеқивалиду,
Оқ иландәк нәштирини санҗийду.
33 Көз алдиңда ғәлитә мәнзириләр көрүниду,
Ағзиңдин қалаймиқан сөзләр чиқиду. □«ғәлитә мәнзириләр көрүниду» — яки «ғәлитә аяллар көрүниду».
34 Худди деңиз-океанларда ләйләп қалғандәк,
Йәлкәнлик кеминиң мома яғичи үстидә ятқандәк болисән.
35 Сән чоқум: — Бириси мени урди, лекин мән яриланмидим!
Бириси мени таяқ билән урди, бирақ ағриғини сәзмидим!» — дәйсән.
Бирақ сән йәнә: «Һошумға кәлсәмла, мән йәнила шарапни издәймән! — дәйсән.
- Пәнд-несиһәтләр
- a
-
«Өзүңни тарт» — ибраний тилида «гелиңға пичақ тәңләп тур» дегән сөз билән ипадилиниду.
- b «Өзүңниң зеһниңни бу ишқа қаратма» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Өз әқлиңдин чекинип өзүңни тарт». 3:5-айәтни көрүң.
- c Пәнд. 9:8; Мат. 7:6
- d Пәнд. 22:28
- e «Һәмҗәмәт-Қутқузғучи» — кона Исраилда «һәмҗәмәт-қутқузғучи» («гоел»)ниң қилидиған йәнә бир иши өзиниң җәмәтидики увал қилинғанлар үчүн адаләтни жүргүзүш еди. Униң уруқ-туққанлиридин бириси қатиллиқ қәстигә учриған болса, «һәмҗәмәт-қутқузғучи»ниң қатилни өлтүрүш һоқуқи һәм вәзиписи бар еди. Мошу айәттики «һәмҗәмәт-қутқузғучи» болса Худа Өзидур, әлвәттә.
- f Пәнд. 13:24; 19:18; 22:15; 29:15,17
- g «тәһтисара» — өлгәнләрниң роһлири баридиған җайни көрситиду.
- h «ич-ичимдин шатлинимән» — ибраний тилида «бөрәклирим шатлиниду».
- i Зәб. 36:1; 72:3; Пәнд. 24:1
- j Пәнд. 24:14
- k Йәш. 5:22; Луқа 21:34; Рим. 13:13; Әф. 5:18
- l Пәнд. 1:8
- m Пәнд. 4:7
- n Пәнд. 10:1; 15:20
- o Пәнд. 22:14
- p Йәш. 5:11,22
- q «ғәлитә мәнзириләр көрүниду» — яки «ғәлитә аяллар көрүниду».