12
Сөзниң давами
1 Әнди яман күнләр бешиңға чүшмигичә, шундақла сән: «Булардин һеч һозурум йоқтур» дегән жиллар йеқинлашмиғичә яшлиғиңда Яратқучиңни есиңдә чиң тут; 2 қуяш, йоруқлуқ, ай вә юлтузлар қараңғулишип, ямғурдин кейин булутлар қайтип кәлмигичә уни есиңдә тутқин. □«ямғурдин кейин булутлар қайтип кәлмигичә» — яки «ямғурдин кейин булутлар йоқимиғичә». 3 Шу күни «өйниң күзәтчилири» титрәп кетиду; палванлар егилиду, әзгүчиләр азлиғидин тохтап қалиду, деризиләрдин сиртқа қарап турғучилар ғувалишип кетиду; □«өйниң күзәтчилири» — адәмниң қапақлирини, «палванлар» — Адәмниң мөрилирини, «әзгүчиләр» — Чишларни, «деризиләрдин қариғучилар» — Көзләрни көрситиши мүмкин. Кейинки айәтләрдики бир қатар охшитишларму қерилиқни көрситиду. 4 кочиға қарайдиған ишикләр етилиду; түгмәнниң авази пәсийду, кишиләр қушларниң авазини аңлисила чөчүп кетиду, «нахшичи қизлар»ниң сайрашлири сус аңлиниду; □«нахшичи қизлар» — қушларни көрситиш еһтималлиғи бар. 5 кишиләр егиздин қорқиду, кочиларда вәһимиләр бар дәп қорқуп жүриду; бадам дәриғи чичәкләйду; чекәткә адәмгә жүк болиду, шиндир мевиси солишиду; чүнки инсан мәңгүлүк маканиға кетиду вә шуниң билән тәң, матәм тутқучилар кочида айлинип жүриду; □«чекәткә адәмгә жүк болиду» — яки «чекәткә өзини сөрәп маңиду». «шиндир мевиси» — муһәббәтни қозғайдиған мевә еди. Униң «солишип кәткәнлиги» бәлким җинсий муһәббәтниң суслашқанлиғини көрситиши мүмкин. 6 күмүч тана үзүлгичә, алтун чинә чеқилғичә, аптува булақ йенида парә-парә болғичә, қудуқтики чақ кардин чиққичә, □«қудуқтики чақ» — қудуқтин су чиқиридиған чақни көрсәтсә керәк.
«Күмүч тана (риштә)», «алтун чинә», «аптовва» вә «чақ»ларниң тәнниң қайси әза-функсийилирини көрситидиғанлиғи буниңда ениқ дейилмигән; бирақ умумий мәнаси ениқтур — бәдәнниң һәр бир гөзәллик-қабилийити завалға йүзлиниду. 7 топа-чаң әсли тупраққа қайтқичә, роһ өзини бәргән Худаға қайтқичә — Уни есиңдә тутқин![f]
«Күмүч тана (риштә)», «алтун чинә», «аптовва» вә «чақ»ларниң тәнниң қайси әза-функсийилирини көрситидиғанлиғи буниңда ениқ дейилмигән; бирақ умумий мәнаси ениқтур — бәдәнниң һәр бир гөзәллик-қабилийити завалға йүзлиниду. 7 топа-чаң әсли тупраққа қайтқичә, роһ өзини бәргән Худаға қайтқичә — Уни есиңдә тутқин![f]
8 Бимәнилик үстигә бимәнилик!» — дәйду һекмәт топлиғучи — «Бимәнилик үстигә бимәнилик! Һәммә иш бимәниликтур!»[g]
Хуласә
9 Шуниңдәк, һекмәт топлиғучи дана болупла қалмастин, у йәнә хәлиққә билим үгитәтти; у ойлинип, көп пәнд-несиһәтләрни таразиға селип, рәтләп чиқти. [h] 10 Һекмәт топлиғучи йеқимлиқ сөзләрни тепишқа интилгән; ушбу йезилғини болса дурус, һәқиқәт сөзлиридин ибарәттур. 11 Дана кишиниң сөзлири зихқа охшайду, уларниң жиғиндиси чиң бекитилгән миқтәктур. Улар Бирла Падичи тәрипидин берилгәндур. 12 Униң үстигә, и оғлум, булардин сирт һәр қандақ йезилғанлардин пәхәс бол; чүнки көп китапларниң йезилишиниң айиғи йоқ, шуниңдәк көп үгиниш тәнни упритиду.□«...и оғлум, булардин сирт һәр қандақ йезилғанлардин пәхәс бол» — башқа бир хил тәрҗимиси: «... и оғлум, булардин агаһ-савақ алғин». Бирақ бизниңчә бу айәттә Сулайман «Бирла Падичи (демәк, Худадин) тәрипидин берилгән» барлиқ муқәддәс язмиларни көрситиду.
Ахирқи дәвәт
13 Биз пүтүн ишқа диққәт қилайли; Худадин қорққин вә униң әмир-пәрманлириға әмәл қилғин; чүнки бу инсанниң толуқ мәҗбурийитидур; □«Биз пүтүн ишқа диққәт қилайли» — яки «Биз пүтүн ишни аңлидуқ». «бу инсанниң толуқ мәҗбурийитидур» — ибраний тилида: «бу инсанниң барлиғидур» дейилиду. Буниң толуқ мәнаси бәлким: «Худадин қорқуп, униң әмир-пәрманлириға әмәл қил» — бу Худаниң инсанда болған мәхситидур, дегәндәк болуши мүмкин. [k] 14 чүнки адәм қилған һәр бир иш, җүмлидин барлиқ мәхпий ишлар, яхши болсун, яман болсун, Худа уларниң сориғини қилиду.[l]
<- Һекмәт топлиғучи 11
Һекмәт топлиғучи
a
-
«ямғурдин кейин булутлар қайтип кәлмигичә» — яки «ямғурдин кейин булутлар йоқимиғичә».
- b «өйниң күзәтчилири» — адәмниң қапақлирини, «палванлар» — Адәмниң мөрилирини, «әзгүчиләр» — Чишларни, «деризиләрдин қариғучилар» — Көзләрни көрситиши мүмкин. Кейинки айәтләрдики бир қатар охшитишларму қерилиқни көрситиду.
- c «нахшичи қизлар» — қушларни көрситиш еһтималлиғи бар.
- d «чекәткә адәмгә жүк болиду» — яки «чекәткә өзини сөрәп маңиду». «шиндир мевиси» — муһәббәтни қозғайдиған мевә еди. Униң «солишип кәткәнлиги» бәлким җинсий муһәббәтниң суслашқанлиғини көрситиши мүмкин.
- e «қудуқтики чақ» — қудуқтин су чиқиридиған чақни көрсәтсә керәк. «Күмүч тана (риштә)», «алтун чинә», «аптовва» вә «чақ»ларниң тәнниң қайси әза-функсийилирини көрситидиғанлиғи буниңда ениқ дейилмигән; бирақ умумий мәнаси ениқтур — бәдәнниң һәр бир гөзәллик-қабилийити завалға йүзлиниду.
- f Яр. 2:7; 3:19; Чөл. 16:22
- g Зәб. 61:10; 134:4; Топ. 1:2
- h 1Пад. 5:26
- i «...и оғлум, булардин сирт һәр қандақ йезилғанлардин пәхәс бол» — башқа бир хил тәрҗимиси: «... и оғлум, булардин агаһ-савақ алғин». Бирақ бизниңчә бу айәттә Сулайман «Бирла Падичи (демәк, Худадин) тәрипидин берилгән» барлиқ муқәддәс язмиларни көрситиду.
- j «Биз пүтүн ишқа диққәт қилайли» — яки «Биз пүтүн ишни аңлидуқ». «бу инсанниң толуқ мәҗбурийитидур» — ибраний тилида: «бу инсанниң барлиғидур» дейилиду. Буниң толуқ мәнаси бәлким: «Худадин қорқуп, униң әмир-пәрманлириға әмәл қил» — бу Худаниң инсанда болған мәхситидур, дегәндәк болуши мүмкин.
- k Қан. 6:2; 10:12; Пәнд. 3:7
- l 1Кор. 4:5; 2Кор. 5:10