LLUKU 4

4:1-13 Kurumenga Nomi Setenene Yesusi Kondi Torumu Temanemo[a]

1 Yesusi ⸤no lsimu kinie⸥ Mini Kake Telimu yu-kinie omba molopa yunge konopune molopa paa tengepea tepili no Jodane mundupe siye kolopalie nirimumuni, Mini Kake Telimuni yu kolea ku lieline memba purumu. 2 Akune Yesusi ⸤Mini Kake Telimu kinie molopili⸥ ⸤kurumenga nomi⸥ depelemo[b] omba yu kondi topa molopili[c] oli te koro talo[d] omba purumu. Kanu walemanga langi naa noli wemolopa perimu kinie yu engelene kolopa molorumu.

3 Kanu kinie ⸤kurumenga nomi⸥ depelemone yu ⸤kondi topalie⸥ nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo ikoume ‘Pillawa kaloli a liepili.’ ni.” nirimu.

4 Nalo yuni topondopa nimbendo: “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:

“Langimene mindi yemboma konde mololi ulu pulumu

naa silimo.”[e]

nimbe molemo kanumu.” nirimu.

5 Kanu kinie depelemone Yesusi yu lipe memba pupe ⸤ma pangi⸥ paa olana tenga anjipelie, yu ma koleama pali walsikele lipe ora sipelie nirimumuni, 6-7 yundu nimbendo: “I koleamanga pali tondolomo kinie mele peangama kinie Pulu Yemone nando “Nokou.” nimbe koronga sirimu. Ime nane ‘Yembo te simbo.’ nindu liemo manda simbo. Nu na popo toko nanga imbi liku ola mundundonu liemo itondolomo kinie mele peangama kinie pali nu lieni simbo.” nirimu.

8 Kanu kinie Yesusini depelemondo nimbendo: “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:

“Pulu Yemo enonga Awilimu manjiku

popo toko imbi liku ola mundunduku,

yunge kongonomo manjiku tendeko molangi.”[f]

nimbe molemo kanumu.” nirimu.

9-11 Kanu kinie depelemo yuni Yesusi lipe kolea awili Jerusalleme memba pupe, ⸤Pulu Yemo popo toko kaloringi⸥ ulke tembelemonga memba, paa ola imune memba pupe anjipelie nirimumuni, yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo nu lipe tapondomba kene pou ningu manie pu.” ⸤nirimu.⸥ “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:

‘Pulu Yemone yunge mulu koleana angellomane

‘Nu ongo nokangi.’ nimbé.

Enone nu ‘Kou tene kepe naa topili.’ ningu

nu enonga kimene oko polko linge.’[g]

nimbe molemo kanumu. Aku sipe nirimu kene pilkulie aku siku tei.” nirimu.

12 Yesusini yundu topondopalie nimbendo: “Pulu Yemonga yembomando ungu te pea nimbe molemola. Akumu isipe:

‘Pulu Yemo enonga Awilimuni “Tembo.” nilimo mele

‘Sike nilimonje molo kolo tolemonje kanamili.’

ningu enone yu manda manjiku naa teangi.’[h]

nimbe molemola kanumu.” nirimu.

13 Depelemone Yesusi kondi pali topa pora sipelie nirimumuni, ‘Pe yu manda altopo kondi tombo wale te nondopo pilipulie kelepo ombo.’ nimbe yu mundupe siye kolopa purumu.

4:14-9:50 YESUSI KOLEA GALLILLI DISIRIKI PUPELIE MINI KAKE TELIMUNI TONDOLO SIRIMU TONDOLOMONE PULU POLOPA ANDOPA KONGONO TERIMU TEMANEMA

4:14-15 Yesusi Kolea Gallilli Disiriki Yunge Kongonomo Pulu Polopa Terimu Temanemo[i]

14 Kanu kinie Minimunge tondolomone Yesusi kelepa kolea Gallilli disirikindu yando memba orumu kinie akune andopa terimu mele temanemo koleamanga pali anjo anjo purumu pilieringi. 15 Yuni Juda yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkemanga pupe ungu mane sirimu kinie yembomane pali yu kapi niringi.

4:16-30 Yesusi Yunge Kolea Nasarete Purumu Kinie Yunge Pulu Lierimu Yembomane Yunge Ungumu Liku Su Siku Yu Bulu Sikulie Tonge Teringi Temanemo[j]

16 Yesusi kolea Gallilli disiriki yemboma ungu mane silipe andopalie nirimumuni, yu Gallilli lierimu kolea Nasarete taono ou molopa awi lierimune kelepa orumu. Ombalie ⸤Juda yembomanga koro moloringi⸥ wale Sambatemonga[k] koleamanga pali eno maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkemanga yu alieli purumu mele Nasarete ungu pilieringi ulke akune aku sipe purumu. ⸤Maku toko moloringi kinie⸥ yuni “Na bokumu kanopo niembo.” nimbe ola angilierimu. 17 ⸤Pulu Yemonga bokume nokorumu yemone⸥ Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe sirimu ye Aisayane[l] koronga ou torumu bokumu lipe sirimu kinie, Yesusini lipe sukundu ungu molorumu te kanopalie nimbendo: 18 “⸤Aisayane isipe nimbendo:⸥

“Awilimunge Minimu na-kinie molemomo

yuni nando nimbendo:

“Yembo koropama temane peangamo toko siku,

ka ulkena pelemele yembomando

‘Wendo ongo we molangi.’ ningu

mongo keri lieli yembomando

‘Mongo peanga liepili kanangi.’ ningu,

mindili nongo molemele yemboma

‘Mindili naa nongo, molko kondangi’ ningu,

19 ‘Kinié poniena Awilimuni yemboma kanopa

kondo kolomba poniemo wendo okomo.’ ningu siliku andou.” nimbe

Minimuni aku sipe ye te mako topalie nirimu.”[m]

nimbe Aisayane nirimu.” nimbe Yesusini aku sipe boku kambu topa nirimu.

20 Ungu akumu kanopa nimbe pora sipelie bokumu altopa pipi sipe bokume nokorumu yemo sipe, ⸤“Ungu te niembo.” nimbe⸥ Yesusi yu manie molorumu. Yemboma pali yu mindi neme-neme ningu kanoko moloringi. 21 Kanu kinie yuni enondo nimbendo: “Kinié Pulu Yemonga bokune ungumu kanopo nindu piliengi akune Aisayane “Wendo ombá.” nimbe, ou nirimu mele kinié wendo okomo. ⸤Kinié na tembo okoro ulu akumenga ou nirimu.⸥” nirimu.

22 Moloringi yembomane “Yu ye peangamo. Yu paa telemo.” ningu yu nirimu mele pilkulie “Paa nimbe kondokomo.” ningulie mini-wale mundoringi. ⸤Nalo⸥ enone ningendo: “I yemo ⸤yu nawe konopu lekemoye?⸥ Yu Josepo malo mindi, ⸤olionga we ye te mindi lemo⸥.” niringi.

23 ⸤Nalo⸥ Yesusini ⸤yuyu molorumu mele nirimu kinie pilkulie yu konopu keri panjeringi mele pilipelie⸥[n] enondo nimbendo: “Ungu iko tolemelemanga te nando toko ninge teko molemelenje konopu lekero. Enone nando i siku ninge tekemelenje: “Nu sike doketa moleno liemo nu kuru tomba kinie nunge maratenemo nunu liku nani. Pe nu konde puni ⸤kinie kanopolie ‘Nu sike doketa moleno lemo.’ nimbu pilimolo.” ningu aku ungu ikomo na toko singe tekemelenje?⸥ Nando ningendo: “Nuni Kapeniame taono ulu tondoloma terinu pilierimulu mele ya nunge pulu kolea ⸤Nasarete⸥ akune aku siku teani. ⸤Kanopolie nu “molio.” nikinu mele ‘Sike nikinu lemo.’ nimbu pilimolo.⸥” ninge tekemelenje?

24 “Nane enondo sike nimbu sikirumu: Yembomane ulu pulu te telemele mele isipe: Pulu Yemone ungu umbu tondolemoma pilipe yemboma nimbe silimo ye tene yunge pulu koleamonga yemboma ungu nimbe silimo kinie pilkulie nilimelemone, enone ‘Yu olionga we yere. Yu imbi mololi ye te molo.’ ningu yu nilimo ungume naa pilku liku su silimele. ⸤Kolea lupe yembo marene ongo ungu ningu silimele kinie aku ungume mindi pilku limele. Yembomane aku siku telemele mele enone aku sikula telemele.⸥[o] 25 ‘Nane paa sike nimbu sikiru mele eno piliengi!’ nimbu ⸤temane talo tambo.⸥

“I llainja Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe ⸤yunge pulu lierimu⸥ Isirele yemboma nimbe sipe molopili ulu te wendo orumumu niembo. Pulu Yemone “Lo naa opili.” nirimu kinie ponie yepoko kelepa oli kise talo pakera lo naa omba paa engele lierimu kinie Isirele koleana sukundu ambo waye awisili ⸤engelene kolko⸥ moloringi. 26 Nalo Pulu Yemone “I sirele ambo waye te liku tapondoko langi sieni.” nimbe Illainja akune naa lipe mundorumu. ⸤Isirele ulsukundu lierimu⸥ kolea awili Saidono nondopa lierimu kolea kanga Sarepate ambo waye te ⸤‘Langi pora naa nipili.’ nimbe Pulu Yemone kanu ulsukundu ambomo⸥ molorumune Illainja lipe mundorumu kanumu.[p]

27 “I llaisia kepe ou Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe ⸤yunge pulu lierimu Isirele yemboma⸥ nimbe sipe molopili Isirele koleana sukundu yembo awisili kuru kendi norumu, nalo eno pali telu kepe konde naa puringi, kuru kendi nomba we perimu. ⸤Kolea Isirele ulsukundu lierimu⸥ kolea Siria ye Nemana mindi kuru kendi norumu kinie Illaisiane yu ⸤lipe tapondopa⸥ tepa konde lsimu.[q] ⸤Pulu Yemone Illainja kinie Illaisiaselo lipe mundorumu kulu ulsukundu yembo talo aku siku liku tapondoringili nikiru mele paa sike nikiru piliee.⸥” nirimu.

28 Aku sipe mele nirimu kinie pilku keri pilkulie Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkena sukundu moloringi yemboma pali paa lakoko mumindili koloringi. 29 Mumindili kolkolie ola angilku yu kanu koleana ulsu toko pulu siku munduku, kanu koleana nondopa kopó te lierimune toko manie mundunge teringi. 30 Nalo yu eno maku toko angilieringine sumbi sipe pupe tenga lupe pumbe purumu, yu manda naa amboloringi.

4:31-37 Kuru Te Ye Tenga Konopune Molorumumu Yesusini Topa Makororumu Temanemo[r]

31 Kanu kinie Yesusi yu kolea Gallilli disiriki lierimu taono te Kapeniame akune maniendo purumu. Akune ⸤Juda yembomanga koro moloringi⸥ wale Sambatemo[s] wendo orumu kinie Yesusi ⸤Juda yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulke kanune suku pupe⸥ eno ungu mane sirimu. 32 Mane sirimu kinie yu namba lierimu yemane pipili naa kolko tondolo munduku mane siringi mele yuni aku sipe mane sirimu kulu pilkulie yembomane mini-wale mundoringi.

33 Kanu kinie ulke kanune suku ye kuru te konopune molopa lipe ambolorumu ye te molorumu, ⸤yemonga konopune suku molorumu kanu kurumuni yu “Ungu ni.” nimbe tópe sirimu-ne⸥ opa ungu tondolo mundupe nimbelie nimbendo: 34 “Kolea Nasarete ye Yesusi, nu pea olio ⸤kurume⸥-kinie telune tapu topo manda naa molomolo. Nuolio kinie nambemune onuye? Nu olio toko kondoni onuye? Nane nunge imbi pilio. Nu Pulu Yemonga Ye Kake Telimu.” nirimu.

35 ⸤Aku sipe nirimu kulu pilipelie⸥ Yesusini kanu kurumu iri topalie yundu nimbendo: “Nu ungu naa ningu yemonga konopune ongo wendo pu!” nirimu kinie kurumuni yemo topa manie mundupelie omba wendo purumu. Yemo yu uluri naa terimu, we manda molorumu.

36 ⸤Yesusini aku terimu kanokolie⸥ yemboma suru ningu, mini-wale munduku, enone enono anjo yando ningendo: “I ulumu nambolka uluri tekemonje? Ungu mane konde te wendo ombámo. Ye namba lieli tene we yembomando “Teaa.” nilimo mele iyemone kurumendo kepe aku sipe nilimo kinie kanu kurume yunge ungumu pilku liku wendo olemele.” niringi. 37 Kanu kinie yuni aku sipe terimu mele temanemo kanu koleamonga sukundu lierimu koleamanga pali anjo anjo purumu pilieringi.

4:38-41 Yesusini Pitanga Kolepa Ambomo Kinie Yembo Awisili Tepa Konde Lsimu Temaneselo[t]

38 Kanu kinie kanu maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkemo Yesusi mundupe siye kolopa pupelie nirimumuni, Yesusi Saimononga ulkena suku purumu. Akune Saimononga kolepa ambomo kuru topa kangi nomba kondopili lierimu-ne Yesusindu “Liku tapondou.” ningu mawa teringi. 39 Aku siku yu mawa teringi kinie ambomo lierimune pupe angilipelie nimbendo: “Kangi manda nou.” nirimu kinie kangi nomba kelierimu. Ambomone sumbi sipe ola angilipe wendo ombalie, oringi yema langi sipe nokopa molorumu.

40 Kanu walemonga ipupene, ena pumbe purumu kinie, kuru lupe-lupe torumu yemboma Yesusi molorumune mengo oringi kinie kanu yemboma eno yu mele mele kini ambolopalie eno pali tepa konde lsimu.

41 ⸤Konopune kuru molorumu⸥ yembo awisili ⸤oringi.⸥ Kanu kurume⸤ndo “Ongo wendo paa.” nirimu kinie⸥ ongo wendo puku ru ningulie ningendo: “Nu Pulu Yemonga Malo moleno.”[u] niringi. Kurumene yu aku siku imbi sikulie yu ⸤Pulu Yemone mako topa lipe mundorumu ye nomi⸥ Kirasimu[v] molorumu mele pilieringi kulu yuni eno iri topa “Molio mele anjo ningu naa siee.” nimbe enonga kerema pipi sirimu.

4:42-44 Yesusi Kolea Gallilli Disiriki Ungu Nimbe Silipe Andorumu Temanemo[w]

42 Ipulueli-ou Yesusi ola molopa penando pupe kolea ku lieli tenga purumu kinie yembo awisili yu koroko yu molorumune ongo yundu ningendo: “Olio-kinie pea kamu molamili. Tenga naa pu.” ningu mawa teringi. 43 Yuni enondo topondopa nimbendo: “⸤Pea molamili mangali⸥ kolea wemanga pea pupu, Pulu Yemo omba ye nomi kingi molomba[x] temane peangamo topo silipu andombo. Akumunge na yando lipe mundorumu kanumu.” nirimu.

44 Aku nimbelie yu pupe kolea Gallilli ⸤disiriki⸥ sukundu andopa, kolea lupe lupemanga pupe Juda yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkemanga pupe kanu temane peangamo topa silipe andorumu.

<- LLUKU 3 LLUKU 5 ->