—Behmarat Sir cara rehquey chihtá ay rahcuátaro. Cahmor istiti bi rahcuátaro. Cuatán cahujinat ay rahcti acu tew̃ro. 12 Bíyinatan ay ráhcyatan, Sirat eyin cuít síw̃ayqueyra, ay rahjác etar. Etar chihtán cuít sínayqueyra. Cuatán bíyinatan ay rahcti cuácayatan, chihtá conu rahjác ey sicor bar etí téyqueyra. Bar tan chináyqueyra, -wajacro-. 13 Aját eyta sehw̃ar icúr bi ojcor tew̃quey cuitar siw̃ro. Cahujinat ub cuitar istata cuar, ay istiti rehcayta acu eyta siw̃ro. Eyinat cucách cuit rahcuata cuar, ur icar rahcti acu eyta siw̃ro. 14 Uchicria Isaías Sir chihtá ehcúquibat wac bahjác ahra uw éyinat yajcaro. Isaíasat uchta wajacro:
Eyta tehmoyat, Sirat imár tayar bár chácayta acu conáyqueyra, wajacro.
16 Eyta waquír wajacro, ima chiwa quino:
—Cahujinra eyta cuar ba ácamra ay rehcaro. Ba uba cuitatra ay itchacro. Ba cucajá cuitatra ay rahjacro. 17 Aját wacaro. Uchicri Sir chihtá ehcúquinat cat, urá ay binat cat eyta istá racar rehjecro. Ricán to binat it cun rehjecro. Baat itquey istá racar rehjéc cuar etach istítiro. Ba cucáj acat tew̃quey éyinat rahcua racar rehjéc cuar, etach ráhctiro. Cuatán baatrún bar rahjacro. Bar itchacro, wajacro.
24 Jesusat siw̃in acu uwat yajquíc uchta ehcujacro:
—Sir cara rehquey úchtaan wanro. Ser istiy ima chi cuit ritút cucuá ay bi rijacro. 25 Eyta ric tihrír sera cat chiwa cat chéycara cuitar usi cámjacro. Chéycara cuitar cami yiror quehsí binat chi ey cuitar tihw̃á ay bár bi cucú cui téjecro. Ritután wan cuar tihw̃ cucú cui téjecro. Tihw̃ cucuá cuiir, cajc istiy bijacro. 26 Itchareht yájcajareht yehnár ritút uba chac rajacro. Ritút yehnjác ítitan, tihw̃á ey catum uba chac racaro. 27 Ey istír, cacminát cara quin behquir wajacro: “Caru, bahatán cucú ay bi rijacro. Eyta cuar ¿bitara etar tihw̃á cat yehnqui?” wajacro. 28 Wacayat wajacro: “As quehsí binat tihw̃ cucú cuijacro,” wajacro.
“¿Bahat icúr rácarica? ¿Isat tihw̃á ey récaji cuachínica?” wajacro. 29 “Batro. Eytara cuachti jaw̃i. Eyta cuáchyeyra, tihw̃ cat ritút cat cuacháyqueyra. 30 Ritút cat, tihw̃á cat im eyta chaw̃ jaw̃i. Ritút jaw̃, tihw̃á jaw̃ tam rehcáyqueyra. Ehsúc cab cuc ocso tas im eyta chaw̃ jaw̃i. Etar ehsúc cab cucayat, aját ehsuquin quin waquinro: ‘Ibtu tihw̃á cuachwi. Cuachír questawi. Questár oca cut wahnín ac ajquír jaw̃i. Cuat ritutrá ira usi socua cuitar sécuawi,’ waquinro,” wajacro.
Jesusat eyta ehcujacro.
El ejemplo de la semilla de mostaza
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19)
31 Etar Jesusat siw̃in acu uwat yajquíc ojcor uchta ehcujacro:
—Sir cara rehquey cutar úchtaan wanro. Bitáratara aját ey ehcunro. Sir cara rehquey cutar mostaza cucuán wanro. Uwat mostaza cucuá chi cuit ricaro. 32 Cucuá eyan cónuan bahnác cuít bin cuaquir chájareht cuít cunro. Cunyat ectar ji ruwat ey cuicara taha cut chicha tuw̃ro. Sir cara rehquey cat ey cucuán wanro. Mostaza cucuán conu bi cuar yehnár cuít cunir eyta Sir cara rehquey cutar uwa récaji ricá conu cuar ítchareht éytaan wan uwan cuít rehcáyqueyra, wajacro.
El ejemplo de la levadura
(Lc 13.20-21)
33 Bucoy Jesusat Sir cara rehquey ojcor wajacro:
—Sir cara rehquey úchtaan wanro. Buc réhqueyan wanro. Uwat eba tajcro. Tajquír sar buc rehquey conu chácaro. Chaquir rihnoro. Rihnoyat eba bahnác buc rehcaro. Sir cara rehquey cat buc réhqueyan wanro. Buc rehquey conu chaquic cuar ítchareht bahnác buc rehquír eyta Sir cara rehquey cutar uwa récaji ricá conu cuar ítchareht cuít rehcáyqueyra, wajacro.
El uso que Jesús hacía de los ejemplos
(Mr 4.33-34)
34 Jesusat ricá quin uwat yajquíc ojcor ehcúr cuitar síw̃jacro. Eyta ehcútira síw̃tiro. 35 Eyta ehcwayat Sir chihtá ehcúquibat wac bahjác caba yajacro. Sir chihtá ehcúquibat úchicrian uchta wac bahjacro.
Jesús explica el ejemplo de la maleza entre el trigo
36 Jesusat eyta siw̃ir ricá sicor imár usi áyjacro. Eyta ayir ima cat im usi raújacro. Rauyat ima chiwa cat ey acor behquir wajacro:
—Isat orac rahcuayta acu tihw̃á ay bár bi chi cuit rijác chihtá siw̃i, wajacro.
37 Wacayat wajacro:
—Rura ay bi riquib asan eyro. As Uw Síuquiban eyro. 38 Chi eyan cajquey teyey eyan eyro. Rura ay biyan Sir sasán eyro. Tihw̃á ay bár biyan Sisrám chiwan eyro. 39 Quehsí binat tihw̃á ay bár bi rijáqueyan Sisrám ey ojcor wacaro. Cuácayat ehsúc cab cuqueyan cábara tinyat eyan eyro. Ehsúquinan Sir cuacúr cacmín éyinan eyro. 40 Tihw̃á ay bár bi secuar wahnár eyta, cabar tinyat cat im eyta jácayqueyra. 41 Asa Uw Síuquibat cuacúr cacmín cajc uch cutar áyayqueyra. Usár behquír Sir cara rehquey tac icar bin urá ay bár yajáqueyin secuar siáyqueyra. Ay bár yajc áyqueyan bahnác siáyqueyra. 42 Sitrun cab oc icar wahná téyqueyra. Cab oc icar uwan abáy óyqueyra. Yaran abáy rehquít ruhra cuechwáyqueyra. 43 Etar Sir chihtá yajquin éyinan rahs sir éytaan wan rehcáyqueyra. Sir jor Tet chor carin itir eyta ítayqueyra, -wajacro-. Bíyinan cucách chítara, chihtá ey rahcwi, wajacro.
El ejemplo del tesoro escondido
44 ’Sir cara rehquey úchtaan wanro. Rayan to bin uwat chi cut ruhjacro. Erar ruhcyat ítchareht yájcajareht ruhjaquin sácajacro. Etar ser istiyát chi cut canar yajcayat raya ey itchacro. Istír cat ahní rehquír sicor to ruhjacro. Chi ey cajc ey wahn sehw̃ar ruhjacro. Etar ima ojc sar oyan, cajcan, at ruwan bahnác rajacro. Rar car ray ey secuar cuitar chi ey cajc ey wahjacro. Cajc jaw̃ ray jaw̃ wahjacro. Cajc cut ray ruhjác ey wahn ac icúr bi bahnác yarsa tehmótaro. Eytaan wan Sir cara rehquey cuitar beyin tehmár icuran biyan yarsa bahnác báhtaro.
El ejemplo de la perla de mucho valor
45 ’Sir cara rehquey úchtaan wanro. Cuc ray, cucáj ray wáquibat perla ehchí bi secuan sehw̃ar bisar bisar yajcot bicaro. 46 Eyta yajcot bicayat, perla úbisti ehchian to bi itchacro. Cuc rayan ehchian to bi itchacro. Ehchian to rehquít acan tahnacro. Eyta istír ima ojc sar icuran biyan bahnác rajacro. Rar car ey ray cuitar perla ey wahjacro. Cuc raya ey wahjacro. Perla eya Sir cara rehqueyan wanro. Perla echí bi wahn ac icuran biyan bahnác yarsa tehmótaro. Eytaan wan Sir cara rehquey cuitar beyin tehmár icuran biyan bahnác yarsa báhtaro.
El ejemplo de la red
47 ’Sir cara rehquey úchtaan wanro. Atarraya cumac biyan wanro. Atarraya yacúr rih sar chácaro. Rih ruwa siin acu chácaro. Eyta chácayat ajc bahnác cácaro. Rih ruw cat, ricúm cat cácaro. 48 Chaquir atarraya ey bahnác cuinyat, uwat yacúr cajc cut uquin ruc rocaro. Yacúr cajc cut cur car rih ruwa ay eyan ajquír ruca sar sécuaro. Cuat ricumra ajquír ab sicaro. 49 Cabar tinyat cat im eyta yajcáyqueyra. Uwat rih ruwa ajquír, ricúm ajquír chaquir eyta Sir cuacúr cacminát cat uw cat eyta chácayqueyra. Yajcata bi yajác bin ajquír, urá ay bár bin ajquír chácayqueyra. 50 Eyta chaquir urá ay bár bin cab oc icar wahná téyqueyra. Cab oc icar uwan abáy óyqueyra. Yaran abáy rehquít ruhra cuechwáyqueyra.
Tesoros nuevos y viejos
51 Eyta waquír Jesusat eyin quin táyojocro:
—¿Chihtá eya bahnác bar rahcyi? wajacro.
—Ee, bar rahjacro, wajacro.
52 Etar Jesusat wajacro:
—Bachan chihtán síw̃quinat Sir cara rehquey chihtá sínjactara, úchtaan wanro. Ubach cayiban wanro. Ubach cayibat ima cajón tan sar bin ibsoy bi cat, quescarir bi cat úcaro, -wajacro-. Eytaan waan bachan chihtán síw̃quinat Sir cara rehquey cat sinjac etar chihtá yahncút bi cat récaji bi cat síw̃ayqueyra, wajacro.
Jesús en Nazaret
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Etar Jesusat uwat yajquíc ojcor ehcúr cuitar siw̃ tihrjacro. Eyta siw̃ tihryat acsar bijacro. 54 Bir car ima pueblo cut cujacro. Ima pueblo cut cur car, secuac usi siw̃in raújacro. Jesusat siw̃yat, ricá to binat rahjacro. Rahcuír ojc sijacro. Ojc siquir rahra rahra wajacro:
—Sera eyat eyta siw̃quey ¿bi cut sínjactara? ¿Bi urá cuitar ub bár bi sicor ub chi chaqui? ¿Bi urá cuitar cuicát ruhw̃ujaquey sicor tan chaqui? 55 Uya tetá tabla óroquibro. Uy abá Maríaro. Santiago cat, José cat, Judas cat, Simón cat ey rábinro. 56 Ey chitín usara is owár itro. Eyta etar ¿bi urá cut eyta yajqui? wajacro.