Luka ana lelelele Walo bagubagunana Bukine bwaite kana tolelelele iya Luka. Luka iya nige Yeisu ana apositoloyao tuwelo kalikava yabo, yo iya nige Yudiya tomona. Luka iya Giliki tomona, yo ana paisowa doketa iya towoiwoisi. Iya mekanakava Paulo sitakitakikili yo paisowa sibaibaiwa sipaisowaili kabo Luka wasana namwanamwana ikatai-namwanamwai kabo buki bwaite ilele Giliki tomonliyao kaiweli. Luka iya iyakenayagila Yeisu iya tomo dudulaina yo iya Tolebolebo tomo Yudiya yo siya nige tomo Yudiya kaiweli. Ana buki kalona mena edeedede sibaibaiwa iedeedede-yagili tobubutuma yo siya tomo sigite-lobiyegili Yeisu ikatekamkamna-yagili yo isaguili. Yo buki bwaite koina sinesineo ali paisowa edeededeli sibaibaiwa talobaili. Ginauli tupwaliyao kali nuwatu silalaki Luka ana edeedede kalona mena bwaite kawanoi mumugana, Yaluyaluwa Tabuna ana paisowa, yaliyaya yo Yaubada ala pwanoli inuwatu-pwaikili.
1 1-2 Ae taubala Tiopilo. Saugana Yeisu imiyamiya yanuwa yaulina mena tomeli tupwali luwamai mena ana paisowa meuloina sigitai manli mena. Ana boita mulina mena wasana siyawasayan yo sikawa-yawasosiyan kolimai. Na tomo sibaibaiwa wasanane silele-lobiyenako. 3-4 Na yau Luka tabe wasanane edeededeliyao meuloili yaloyaloyaili na yatano-gogonagilima. Edeededeliyaone iyatubuya ana kabi koina ilau yo kanasiga ana sae bulibuli mena na mesabana kali lau sidudulai yo inamwanamwa. Koinaele yanuwatui inamwanamwa tem yalele-lobi-yegili kowa tomo lalakina Tiopilo kaiwem, na mesabana ukwatai tawae tomeliwo siyakayakatai-yanako koliwo bwaimwana walo yawasosi. Mwa bukine bwaite yalele ilalaowa koliwo. Anelose iyawatagili Sakalaiya koina kabo Elisabeti Yoni Toyababitaiso ikabiyan 5 Saugana kin Elodi dedei Yudiya iloiloinayan na topwaoli yabo iya esana Sakalaiya iya imiyamiya topwaoline Abaidiya ana boda kalona mena, wainena esana Elisabeti, iya tabe ilaomaya Eloni ana susu koina, na Eloni iya Mosese kanakava yo topwaoli bagubagunana. 6 Yoli labuine ali miyamiya inamwanamwasosi Yaubada manna mena na Yaubada ana loina yo ana walo meuloina iyaele Buki Tabu beyabeyana koina simuliya namwanamwai. 7 Elisabeti me wainena Sakalaiya silike. Nige natuli ipapagan kaiwena Elisabeti imiyayai.8 Sauga yabo Sakalaiya ana bodao ali sauga paisowa na Sakalaiya iya iyaele topwaoli ali paisowa ipaipaisowai Yaubada manna mena. 9 Kabo veku mena venu yabo sivenuwan besiele topwaoli ali loina na mesabana tomo yabo sigitesipwai na ilusae Yaubada ana Nume Tabu kalona mena ginauli bwalaina namwanamwana inisensi igabu kaba gabugabu pwatana mena. Sakalaiya iya gitesipwa ilobai kabo iya ilusae Nume Tabu kalona mena. 10 Na inisensi sauga gabuna koina, totapwalolo boda lalakina siyaele gana muli mena sikawakawanoi.
11 Sakalaiya iyaele Nume Tabu kalona mena kabo Yaubada ana anelose yabo iyawatagili inisensi kaba gabugabuna dedei ulaulana mena. 12 Saugana Sakalaiya anelosene igitai kabo katena ipitali yo imatausi. 13 Na anelosene iwalo koina iba, “Sakalaiya, tabu kumamatausi, am kawanoi Yaubada ibenalanako. Koinaele wainem Elisabeti natum tauna kani ikabiyan kabo esana kupei Yoni. 14 Iya kani nuwamiu ikabi-namwanamwaili yo kwayaliyaya yo tomo sibaibaiwa naga kani siyaliyaya ana yawatagili kaiwena, 15 kaiwena iya esana kani ilalaki Yaubada manna mena. Tabu wain yo waila kaikaiwena inunuma. Saugana tem sinana ikabi kani Yaluyaluwa Tabuna iloyapowon yo tabe besiele ana lalaki koina Yaluyaluwa Tabuna iloyapowon. 16 Siya Yudiya, bwaimwa boda Isileli, sibaibaiwa kani ikele-yapileyoili silaoma Yeoba ali Yaubada koina. 17 Yoni mumugana yo ana kaiwe besiele palopita Ilaitiya yo iya ibagunama kabo muli mena Guyau iyawatagili. Yo iya kani tomo iyanuwabuili, na tamaliyao yo natuliyao ikele-yapileyoilima siyamala boda kaigeda, yo siya togamwapanapanawa nige Yaubada siyayakasisiyan ikele-yapileyoili nuwatu namwanamwana sikalai besiele siya todudulai ali nuwatu na mesabana tomo ikatububunagili Guyau ana laoma kaiwena.”
18 Kabo Sakalaiya iwalo anelosene koina iba, “Toisabo kilakilala kani kupaisowai na yakatai am walone iyamala yawasosi? Kaiwena yau yalikeko yo wainegu tabe besiele ilike.” 19 Anelosene Sakalaiya kainana iyamaisa iba, “Yau Gabeliela, sauga meuloina yatotolo Yaubada manna mena, iya iyawasayau yalaoma yaedeedede koliwo yo wasa namwa-namwana bwaite yayawasayan koliwo. 20 Na nige yagu walo kumemeliyan koinaele kani kilakilala bwaite yapaisowai. Kani nige kainam ipapagan kanasiga kaliyatenane koina yagu waloyameli yawalowenako koliwo iyamala yawasosi.”
21 Siya totapwalolone siyaele sisanasana Sakalaiya kaiwena, yo sinuwapwanopwano gubesi na imiya-mamalawe Nume Tabu kalona mena. 22 Saugana iyawatagilima nige sowana iedeedede, nimanamo iyapaisowa kolili, kabo tomo meuloili sikatai yakato yakenayan yabo iyawatagili koina Nume Tabu kalona mena. 23 Sakalaiya ana sauga pwaoli paisowana imwawasi, kabo ipileyoi ana yanuwa mena. 24 Kabo wainena Elisabeti isiuma. Sauganane isiuma waikena valigigi kalona mena nige iyayawatagili mayale mena imiyamiyaya nume mena kaiwena siya Yudiya mumugali. 25 Kabo Elisabeti iba, “Yaubada yagu miyayaine mwalimwalinena ikele-gabaen tomo manli mena. Mwa sauga bwaite koina isaguiyau.”*Yudiya ali nuwatu yakato tem sine yabo nige natuna ipapagan bwaimwa ana kaba mwalimwaline.
26-27 Saugana Elisabeti isiuma ana waikena sikisi (6) Yaubada ana anelose Gabeliela iyawasa sine nuwanuwabolana koina esana Meli, iya imiyamiya Nasaleta Galili dedeina mena. Iya ikawakawalulu tomo esana Yosepa koina Deibida ana susu koina. 28 Anelosene ilaoma koina yo iba, “Daumwali koliwo. Yaubada imulolo lalakina koliwo yo iya mekamkava.” 29 Na iyamo Meli me ana katewakaka imatausi anelosene ana walo kaiwena. Meli inuwanuwatu, “Tawae walone bwaite kana katai?” 30 Kabo anelosene iwalo koina iba, “Meli, tabu kumamatausi, kaiwena Yaubada imulolo koliwo. 31 Kani kusiuma yo ukabi natum tauna na esana kupei Yeisu. 32 Iya kani tokaiwe, yo tomo kani siyogayani Yaubada Tomiyasaesosi Natuna. Yeoba ala Yaubada kani loina kaikaiwena iwolena besiele beyabeyana iwolena tubuna Kin Deibida koina. 33 Yo Isileli tomoliyao, Yakobo ana bodao, kani iloinayagili, nige ana kaba mwawasi.” 34 Meli anelosene kainana iyamaisa iba, “Gubesi kani ana yawa-yawatagili? Yau nuwanuwabolagu.” 35-37 Kabo anelosene iwalo Meli koina iba, “Yaubada ginauli meuloina sowasowana ipaisowaili. Yaluyaluwa Tabuna kani ilobima koliwo yo Tomiyasaesosi ana kaiwe mena kusiuma. Kabo melumelune esana kani sipei Yaubada Natuna kaiwena iya tabutabuna. Kubenali sauga bwaite. Elisabeti, am susu iya ikedukeduluma. Na tabe iya besiele isiuma natuna tauna. Tomo meuloili sibatoko kani nige melumelu ilolobai, na iyamo iya isiuma kabona ana waikena sikisi (6).” 38 Mwa Meli iba, “Yau Yaubada ana topaisowa. Besimo na tawae kuwaloweni iyawatagilima koliyau.” Kabo anelose Meli ilogabaeni.
Meli ilau Elisabeti iboeyani 39 Sauganane koina Meli itolo, ikatububu yo mwayamwayau ilau Yudiya yanuwana yabo, iyaele koya mena koina. 40 Saugana iyawatagili mwa ilau ilusae Sakalaiya ana nume mena yo ikawa-toki Elisabeti koina. 41 Meli ana kawatoki Elisabeti ibenalani, kabo melumelune Guyau sinana kainana ikilala mwa imwasali diyana mena. Elisabeti Yaluyaluwa Tabuna iloyakalapowoni, 42 kabo kainana lalakina mena iwalo Meli koina iba, “Yaubada imuloloiwo, kam mulolo sine meuloili kali mulolo ilalaki-gabaegili. Yo melumelu bwaimwa kani ukwabiyani Yaubada imuloloi tabe. 43 Gubesi kowa yagu Guyau sinana na kuyakasisi-yagau lalakina na kulaoma ugiteyau? 44 Saugana am kawatoki yabenalani ilusae tenagu mena, kabo melumelu iyaliyaya yo imwasali diyagu mena. 45 Yaubada imuloloiwo, kaiwena kumeli yakato kani iginauli besiele ana walo koliwo.” Meli Yaubada itobalani 46 Kabo Meli iba, “Kategu Yeoba itobalani, 47 yo yaluyaluwagu iyaliyaya Yaubada yagu Tolebolebo koina. 48 Na yatobalani kaiwena bwagana yau ana topaisowa nige yagu namwanamwa ipapagani iya ikatekamkamna-yagau na sauga bwaite yo sauga ilalaoma yaso yo yaso kani siedeedede kaiwegu siwaloba, ‘Yaubada imuloloi.’ 49 Yatobalani kaiwena Yaubada Tokaiwesosi ginauli lalakili ipaisowai kaiwegu. Esanane yakayakasisina. 50 Yaso yo yaso kolili siya siyakasisiyani ana katekamkamna imiyamiya kolili. 51 Nimana koina ginauli lalakili ipaisowailiko yo siya siboma sipei-seyagili yo sinuwatui yakato esaline silalaki, na iyamo ali boda itatagwaligwali. 52 Toloina lalakili ali kaba miya kolili ikalaili yo ipei-yataluli, na siya esali kikiuli ipei-seyagili. 53 Ginauli namwanamwali isoiyagiliko toguliyam kolili sikalapowoni, na towasawasa iyawasali silau nima gaibuli. 54 Ana topaisowao boda Isileli isaguiliko, nige inunuwa-mwatainagili na ikatekamkamna-yagili yo isaguili, 55 besiele ana waloyameli tubulao kolili, besiele ana waloyameli Abelamo yo tubunao yaso yo yaso kolili.” 56 Na Meli naga imiyamiya Elisabeti koina sauga kana mamalawe besiele waikena yaiyona, kabo muli mena ipileyoi ana dedei mena. Yoni Toyababitaiso ana yawatagili wasana 57 Elisabeti ana kabi kana sauga ilobai kabo ikabi natuna tauna. 58 Ana eliyamwao yo totounao wasa sibenalani yakato Yaubada Elisabeti imulolo lalakina koina, kabo mekalikava siyaliyaya toyawa. 59 Melumelu ana kaliyate eit (8) ilobai kabo silaoma na nigwenigwe mumugana siginauli koina. Kabo muli mena yakato tamana Sakalaiya esana sipei-panaisan koina. 60 Na sinana iba, “Imiyawa. Esana kwapei Yoni.” 61 Na siwalo koina siba, “Am susuwo luwali mena nige yabo esa besiele bwaite.” 62 Kabo nimali mena siedeedede Sakalaiya koina sineliyan toisabo esa sipei melumelune koina. 63 Sakalaiya kaba lelelele yabo ikawanoiyan kolili, kabo ilele iba, “Iya esana Yoni.” Kabo meuloili kateli ipitali. 64 Sauganane koina Sakalaiya kainana ipei yo memenana imalamalae yo sowasowana iedeedede, kabo iyatubu iedeedede yo Yaubada itobatobalan. 65 Na ali elieliyamwao meuloili ginauli kaba nuwapwanopwano bwaite sigitai kabo simatausi lalakina. Yo wasa bwaite idebalala ilau yanuwa meuloili siya simiyamiya Yudiya dedeina mena yo koya kolili. 66 Tomo meuloili siya wasana sibenalani sinuwanuwatu yo sineli siba, “Nuwana bwaliga melumelu bwaite kani iyamala tomo lalakina yabo?” Siwalo besiele kaiwena sigitai Yaubada ana kaiwe koina imiyamiya. Sakalaiya Yaubada itobalani 67 Yoni tamana Sakalaiya Yaluyaluwa Tabuna iloyakalapowoni kabo ipalopisai Yaubada ana walo iwaloweni iba, 68 “Yaubada tatobalani iya Isileli ala Yaubada iya ilaoma kita ana tomoyao isaguila yo ilivasila. 69 Ana topaisowa Deibida tubunao luwali mena Tolebolebo kaikaiwena yabo iyatolo kaiwela, 70 besiele bagubagunana ana waloyameli palopitao yakayakasisili siwaloweni. 71 Tolebolebone iya kani ileboila kala tokalomagigili meuloili kolili. 72 Kabo tubulao ikatekamkamna-yagili yo ana waloyameli bwaite iya iboma iginauli inuwatu-kalatani. 73 Iwaloyameli tubula Abelamo koina, 74-75 yakato ileboila kala tokalomagigili kolili, kabo tabu tamamatausi, na me ala katepatu tapaisowa koina, yo sauga meuloina mumugala sidudulai yo sinamwanamwa manna mena. 76 Na kowa natugu, kani tomo siba, ‘kowa Tomiyasaesosi ana palopita yabo’ kaiwena kubagunama yo kulau kamwasa ukwatububunan Guyau kaiwena, 77-78 yo ana tomoyao kani kuyanuwapeili mumugali naenaeli kolili sinuwabui. Guyaune mumugana ibiga yo ala Yaubada ana katekamkamna koina iloyakalapowon, nuwanuwana tomo ali pwanoli inuwatu-pwaikili na lebo silobai. Lebo mayalena kani itunsae kolila, 79 kabo siya boniboniyai yo boita dedeina koina simiyamiya mayale silobai. Yo kabo meuloila ibaguna-yagila nuwa-daumwali kana kamwasa koina.”80 Melumelu ilalalaki yo Yaluyaluwa Tabuna iloyakalapowon. Kabo ilau imiya-suwala dedei leleyanna yo wedowedoli koina. Yoni imiyamiya bwaine koina kanasiga iyawatagili tomo Yudiya (Isileli) manli mena kabo iguguye kolili.
Luka 2 ->
- a Yudiya ali nuwatu yakato tem sine yabo nige natuna ipapagan bwaimwa ana kaba mwalimwaline.
8 Sauga yabo Sakalaiya ana bodao ali sauga paisowa na Sakalaiya iya iyaele topwaoli ali paisowa ipaipaisowai Yaubada manna mena. 9 Kabo veku mena venu yabo sivenuwan besiele topwaoli ali loina na mesabana tomo yabo sigitesipwai na ilusae Yaubada ana Nume Tabu kalona mena ginauli bwalaina namwanamwana inisensi igabu kaba gabugabu pwatana mena. Sakalaiya iya gitesipwa ilobai kabo iya ilusae Nume Tabu kalona mena. 10 Na inisensi sauga gabuna koina, totapwalolo boda lalakina siyaele gana muli mena sikawakawanoi.
11 Sakalaiya iyaele Nume Tabu kalona mena kabo Yaubada ana anelose yabo iyawatagili inisensi kaba gabugabuna dedei ulaulana mena. 12 Saugana Sakalaiya anelosene igitai kabo katena ipitali yo imatausi. 13 Na anelosene iwalo koina iba, “Sakalaiya, tabu kumamatausi, am kawanoi Yaubada ibenalanako. Koinaele wainem Elisabeti natum tauna kani ikabiyan kabo esana kupei Yoni. 14 Iya kani nuwamiu ikabi-namwanamwaili yo kwayaliyaya yo tomo sibaibaiwa naga kani siyaliyaya ana yawatagili kaiwena, 15 kaiwena iya esana kani ilalaki Yaubada manna mena. Tabu wain yo waila kaikaiwena inunuma. Saugana tem sinana ikabi kani Yaluyaluwa Tabuna iloyapowon yo tabe besiele ana lalaki koina Yaluyaluwa Tabuna iloyapowon. 16 Siya Yudiya, bwaimwa boda Isileli, sibaibaiwa kani ikele-yapileyoili silaoma Yeoba ali Yaubada koina. 17 Yoni mumugana yo ana kaiwe besiele palopita Ilaitiya yo iya ibagunama kabo muli mena Guyau iyawatagili. Yo iya kani tomo iyanuwabuili, na tamaliyao yo natuliyao ikele-yapileyoilima siyamala boda kaigeda, yo siya togamwapanapanawa nige Yaubada siyayakasisiyan ikele-yapileyoili nuwatu namwanamwana sikalai besiele siya todudulai ali nuwatu na mesabana tomo ikatububunagili Guyau ana laoma kaiwena.”
18 Kabo Sakalaiya iwalo anelosene koina iba, “Toisabo kilakilala kani kupaisowai na yakatai am walone iyamala yawasosi? Kaiwena yau yalikeko yo wainegu tabe besiele ilike.” 19 Anelosene Sakalaiya kainana iyamaisa iba, “Yau Gabeliela, sauga meuloina yatotolo Yaubada manna mena, iya iyawasayau yalaoma yaedeedede koliwo yo wasa namwa-namwana bwaite yayawasayan koliwo. 20 Na nige yagu walo kumemeliyan koinaele kani kilakilala bwaite yapaisowai. Kani nige kainam ipapagan kanasiga kaliyatenane koina yagu waloyameli yawalowenako koliwo iyamala yawasosi.”
21 Siya totapwalolone siyaele sisanasana Sakalaiya kaiwena, yo sinuwapwanopwano gubesi na imiya-mamalawe Nume Tabu kalona mena. 22 Saugana iyawatagilima nige sowana iedeedede, nimanamo iyapaisowa kolili, kabo tomo meuloili sikatai yakato yakenayan yabo iyawatagili koina Nume Tabu kalona mena. 23 Sakalaiya ana sauga pwaoli paisowana imwawasi, kabo ipileyoi ana yanuwa mena. 24 Kabo wainena Elisabeti isiuma. Sauganane isiuma waikena valigigi kalona mena nige iyayawatagili mayale mena imiyamiyaya nume mena kaiwena siya Yudiya mumugali. 25 Kabo Elisabeti iba, “Yaubada yagu miyayaine mwalimwalinena ikele-gabaen tomo manli mena. Mwa sauga bwaite koina isaguiyau.”*Yudiya ali nuwatu yakato tem sine yabo nige natuna ipapagan bwaimwa ana kaba mwalimwaline.
26-27 Saugana Elisabeti isiuma ana waikena sikisi (6) Yaubada ana anelose Gabeliela iyawasa sine nuwanuwabolana koina esana Meli, iya imiyamiya Nasaleta Galili dedeina mena. Iya ikawakawalulu tomo esana Yosepa koina Deibida ana susu koina. 28 Anelosene ilaoma koina yo iba, “Daumwali koliwo. Yaubada imulolo lalakina koliwo yo iya mekamkava.” 29 Na iyamo Meli me ana katewakaka imatausi anelosene ana walo kaiwena. Meli inuwanuwatu, “Tawae walone bwaite kana katai?” 30 Kabo anelosene iwalo koina iba, “Meli, tabu kumamatausi, kaiwena Yaubada imulolo koliwo. 31 Kani kusiuma yo ukabi natum tauna na esana kupei Yeisu. 32 Iya kani tokaiwe, yo tomo kani siyogayani Yaubada Tomiyasaesosi Natuna. Yeoba ala Yaubada kani loina kaikaiwena iwolena besiele beyabeyana iwolena tubuna Kin Deibida koina. 33 Yo Isileli tomoliyao, Yakobo ana bodao, kani iloinayagili, nige ana kaba mwawasi.” 34 Meli anelosene kainana iyamaisa iba, “Gubesi kani ana yawa-yawatagili? Yau nuwanuwabolagu.” 35-37 Kabo anelosene iwalo Meli koina iba, “Yaubada ginauli meuloina sowasowana ipaisowaili. Yaluyaluwa Tabuna kani ilobima koliwo yo Tomiyasaesosi ana kaiwe mena kusiuma. Kabo melumelune esana kani sipei Yaubada Natuna kaiwena iya tabutabuna. Kubenali sauga bwaite. Elisabeti, am susu iya ikedukeduluma. Na tabe iya besiele isiuma natuna tauna. Tomo meuloili sibatoko kani nige melumelu ilolobai, na iyamo iya isiuma kabona ana waikena sikisi (6).” 38 Mwa Meli iba, “Yau Yaubada ana topaisowa. Besimo na tawae kuwaloweni iyawatagilima koliyau.” Kabo anelose Meli ilogabaeni.
80 Melumelu ilalalaki yo Yaluyaluwa Tabuna iloyakalapowon. Kabo ilau imiya-suwala dedei leleyanna yo wedowedoli koina. Yoni imiyamiya bwaine koina kanasiga iyawatagili tomo Yudiya (Isileli) manli mena kabo iguguye kolili.
Luka 2 ->- a Yudiya ali nuwatu yakato tem sine yabo nige natuna ipapagan bwaimwa ana kaba mwalimwaline.