JOHN 11

Lazarus nachuu

1-2 Wí sen Lazarus gin nakhá̖wä̖́ˀi nahaypóe. I-áḏí Mary-áḏí heḏá Martha-áḏí ditíˀûuwinmuu, heḏi Bethany búuˀúˀay iweˀin dimuu. Mary-ânkunho i ka̖ˀpꞌo sawó̖ˀ nasu̖u̖ˀi Jesus-ví ân deeḏi óekä̖yu̖khâymáaˀi heḏáháˀ iví phóḏá óepiḏikhâymáaˀi namuu. 3 Mary-áḏí Martha-áḏí Jesus ôntꞌôesandi óetu̖ˀan, “Naˀinbí Sedó, ótꞌóyan, i nâaséegíˀi nahay.” 4 Jesus nä́ˀin natꞌoe ihayḏi natú̖, “Tobáháa nahay wänbo nawówáyê̖e̖ní, heḏiho háa ûnpúwíˀin namuuḏi in tꞌowa dâymûˀḏi Yôesi Táḏá kwꞌáayéboˀ óemáˀve-í, heḏá naa iví ay omuuˀi wáˀ kwꞌáayébo dímáˀve-í.”

5 Tobá Jesus-di Martha-á Mary-á heḏá Lazarus-á ovâyséegí wänboˀ, 6 Lazarus nahayˀin ûnhanginpóe ihayḏi wíye thaa waˀḏi iwáygéboˀ itsíkhaˀandi wíˀûnpu̖wä̖määpí. 7 Ihayḏáhoˀ iví khä̖ge̖ˀnin itu̖ˀan, “Yahoˀ oe Judea-piyeˀ giwáymú-í.” 8 Iví khä̖ge̖ˀnindi óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, hä̂nhayboˀ in Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀindi wóekꞌusä̖yu̖héyíˀin didaˀpíˀan. Heḏi háaḏan eepiyeˀ unwáypundaˀ?” 9 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Thaaḏi nanáˀ dihayḏi tä̖ˀḏi wíye óḏa nakeenáhpíˀan. Wí toˀwí thaaḏi iyíyéndeˀi wínakanundepí, gá i ko nä́ä oepáa kꞌayḏigîˀ namuuˀiḏi nakeenândân heḏiho wáy namän niˀge imúndeˀ. 10 Hewänbo wí toˀwí khu̖u̖ḏi iyíyéndeˀi-á nakanunde wíˀûnkohthaynáhpíḏi.”

11 Ihayḏáháˀ Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Naˀinbí kꞌema Lazarus nayókhá̖, heḏi naa omän dóyóhsaaníḏí.” 12 Iví khä̖ge̖ˀnindi óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, Lazarus nayókhândáho handiḏi nahewówa-í.” 13 Indá diˀánde Jesus natu̖ˀdaˀin Lazarus taˀgendi nayókhá̖wä̖́kꞌóeˀin, hewänbo ho nachuuˀin natu̖ˀdaˀ-á. 14 Heḏiho thayˀeeḏi ovâytu̖ˀan, “Lazarus-á ho nachuu. 15 Heḏi ungîˀ shánkí híwó̖ˀ namuu naa iwe wóˀyipíḏí i nachuu ihayḏi, gá bînpu̖wä̖khâymáaḏân háa dônkhâymáaˀin, heḏi handiḏi shánkí navíˀpiyeˀ úvíwhä̖yu̖mä̂äní. Nää yahoˀ ivíˀpiyeˀ gimú-í.” 16 Thomas i kwâati gin dâykhá̖yä̖́ˀdeˀiḏi in wé̖ˀgeˀin khä̖ge̖ˀnin ovâytu̖ˀan, “Yaho gimú-í, heḏi Jesus óehayḏáhoˀ i-áḏíbá gichúu-í.”

Jesus natú̖ i-ân tꞌowa ovâywáywówápaˀi heḏá wówátsi nahándepíˀin ovâymäˀi-á namuu

17 Jesus oe Bethany búuˀúˀay tsoˀwa napowaˀä̖ˀ ihayḏi óetu̖ˀan Lazarus óekhä̖ˀkꞌûˀ iweḏi yôenu thaahonaphaḏeˀin. 18 Bethany-á Jerusalem diweḏi kayi̖ˀ wínanáhpí, wíye míya ihayhä̖́yú̖, 19 heḏi Mary-á Martha-á inbíˀwe báyékí Huḏíyo dipówá ovä̂nsíwówáˀa̖míḏí, inbí tíˀûu dä́nmääḏi.

20 Jesus naˀä̖ˀin Martha ûnhanginpóe ihayḏi naˀayyaypee, hewänbo Mary-á oe kꞌaygibo iwóyí̖ˀ. 21 Martha-ḏi óeyayḏi óetu̖ˀan, “Naˀinbí Sedó, naví tíˀûu nahay ihayḏi hây nä́we unyiḏi háˀto nahá̖a̖níwän. 22 Hebo naa dînhanginná nääbo hä̖ä̖wí Yôesi Táḏá nâadaaˀandiˀ iḏi wóemä̂äní.” 23 Jesus-di óetu̖ˀan, “Uví tíˀûu ú̖wáywówápúwí.” 24 Martha-ḏi óetu̖ˀan, “Naa dînhanginná i tꞌä̖ˀgi thaa nanáˀ diwe tꞌä̖hkí tꞌowa ovâywáywówápaa ihayḏi nawáywówápuwagítꞌóeˀin.” 25 Jesus-di óetu̖ˀan, “Naa-ân i omuu tꞌowa dovâywáywówápaˀiˀ, naaḏi dovâywówátsimäˀ. Toˀwí navíˀpiyeˀ iwhä̖yu̖ˀiˀ iwówátsimáˀve-í tobá nachuu wänboˀ. 26 Heḏi wí toˀwí waˀḏi nawówáyiˀi navíˀpiyeˀ iwhä̖yu̖ḏi háˀto nachúu-í. Ti biwhä̖yunde nä́ˀin?” 27 Martha-ḏi óetu̖ˀan, “Heḏân ha̖a̖, Naˀinbí Sedó, naa dáywhä̖yundeˀ u̖-ân unmuu i Yôesi Táḏáḏí wóesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí, Yôesi Táḏáví ay-ân unmuu. Ívítsíkhaˀmáawän nä́ä oepáa kꞌayḏipiyeˀ unˀä̖́ä̖-íḏí.”

Jesus isíhtä̖ä̖

28 Kin natú̖ ihayḏiho Martha iweehoˀ, heḏi iví tíˀûu Mary itu̖ˀan iˀä̖ä̖hângeˀa̖míḏí heḏi óesäntu̖ˀan, “I há̖hkandi ho napówá heḏi u̖-áḏí nahíˀdaˀ.” 29 Mary nä́ˀin natꞌoe ihayḏi weseboˀ iwí̖nú heḏi ee Jesus nayiˀ iwepiyeˀ namää. 30 Jesus i búuˀúˀay iwe waˀ wínapówápí, hewänbo waˀḏi Martha-ḏi óeyay iwáygébo nayiˀ. 31 In Huḏíyo ee tewhá íve dikwꞌó̖ˀnin Mary óesíwówáˀoˀindi óemûˀ wese iwí̖núḏí yáˀwépiyeˀ napeeḏi, heḏi diˀân Lazarus nakhä̖ˀkꞌóe iwepiyeˀ namännin isíhtä̖ä̖-íḏí, heḏiho ûnwóemää.

32 Mary oe Jesus nayiˀ iwe napówá, heḏi óemûˀ ihayḏi iví páaḏépiyeˀ idéˀgendisógeḏi óetu̖ˀan, “Naˀinbí Sedó, naví tíˀûu nahay ihayḏi hây nä́we unyiḏi háˀto nahá̖a̖níwän.” 33 Mary-á in Huḏíyo ûnwóeˀä̖ä̖ˀindá dívísíhtu̖wí̖núndeḏi Jesus-di ovâymûˀ ihayḏi, iví píˀnä́ khóˀyé hânho nataachanpóe heḏi natha̖tha̖póe, 34 heḏi ovâytsikáyin, “Wáygan Lazarus óekhä̖ˀkꞌûˀ?” Óetu̖ˀan, “Naˀinbí Sedó, hêe naˀindáḏí ókä̖ˀveḏi nâamúníḏí.” 35 Jesus isíhtä̖ä̖. 36 Heḏiho in Huḏíyo ditú̖, “Binmúˀḏí, taˀgendi Lazarus óeséegí.” 37 Hewänbo wáy wên ditú̖, “I to sen natsíˀtꞌaamuuˀiví keetan óemä́gi. Ti wáˀ wíˀûnkoeḏipíˀan Lazarus ônhehkháaˀa̖míḏí waˀ nachuupíḏíbo heḏânho wínachúu-ípíḏí?”

Lazarus óewáywówápaa

38 Jesus wíyá iví píˀnä́ khóˀyé hânho nataachanpóe, heḏi wí tꞌovápho nachá̖ˀ diwe i pení nakꞌóe iwe napówá. Wí kꞌuu pháagîˀ nakhaawin tꞌovápho ee. 39 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Hä̖ˀi kꞌuu wéhánäpiyeˀ binhângeˀan.” I nachuuˀiví páˀḏây Martha-ḏi Jesus óetu̖ˀan, “Naˀinbí Sedó, nää-áho nasu̖hkay, nää-á yôenu thaa nahán diweḏi ûnná.” 40 Jesus-di óetu̖ˀan, “Naaḏi wítu̖ˀanpíˀan, biwhä̖yu̖ndeḏáho nâamúní Yôesi Táḏá hânho nakayˀin.” 41 Heḏi i kꞌuu wéhánäpiyeˀ dâyhângeˀan, heḏi Jesus oe makówápiyeˀ ibéeḏí natú̖, “Táḏá, naaḏi wíkú̖ˀdaaˀo naví yûusu dîntꞌóyandi. 42 Heḏá dînhanginná hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí dîntꞌóyandeˀin, hewänbo naa nä́ˀi tu̖u̖ otú̖ nä́ˀin tꞌowa nä́we diyiˀin ditꞌóe-íḏí u̖ḏi naa dísannin dívíwhä̖yu̖mä̂äníḏí.” 43 Ihayḏáháˀ kaygi natú̖, “Lazarus, ópive.” 44 Heḏi i sen nachuˀkꞌóeˀi napee. Waˀḏi aa saygi̖ˀdiḏi naˀánmuu, iví ândá mandá wänboˀ, heḏá iví tsꞌay-á wáˀ aaḏi ûnˀánmuu. Jesus-di in tꞌowa ovâytu̖ˀan, “Binˀánsuu heḏânho ivíˀpiyeˀ namú-íḏí.”

In Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀin didaˀ Jesus óehéyíˀin

45 Báyékí in Huḏíyo Mary-víˀpiyeˀ diˀáḏâapóya̖ˀnin háa Jesus iˀannin dâymûˀ, heḏi ivíˀpiyeˀ dívíwhä̖yu̖. 46 Hewänbo wây-á in Pharisees-víˀpiyeˀ dimää ovâytu̖ˀâ̖a̖míḏí háa Jesus iˀannin. 47 Heḏiho in owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀindáḏí heḏá in Pharisees-áḏí in Huḏíyoví tu̖yowaˀ ovâywé̖ˀgeˀan, heḏi ovâytsikáyin, “Hânnan ívíˀa̖mí? Nä́ˀi sendá báyékí ipínnántꞌôeˀoˀ. 48 Kin ikanhondi âymä́giḏáhoˀ, toˀwên tꞌä̖hkí ivíˀpiyeˀ dívíwhä̖yú̖-í, heḏá in Rome-win sundaḏo diˀä̖́ä̖-í heḏi naˀinbí méesate hayˀi dînnayú̖-í heḏá naˀinbí tꞌowa-á dînwáḏe-í.”

49 Wí sen in diweḏi ihay pa̖a̖yo naˀowhaˀpꞌóˀḏéḏîˀä́n, i-á Caiaphas kin nakhá̖wä̖́, heḏi iḏá ovâytu̖ˀan, “Undá hä̖ä̖wí wänbo wíˀúnhanginnáhpí. 50 Ti wíˀúnhanginnáhpíˀan shánkí yänbeḏi híwó̖ˀ namúníˀin ungîˀ wîˀḏa̖ˀ wí toˀwí tꞌä̖hkí naˀinbí tꞌowagîˀ iví wówátsi imä̂äníḏí, heḏi handiḏi naˀinbí tꞌowa tꞌä̖hkí wíˀovâyhá̖nú-ípí.” 51 I-á iví ánshaa iweḏibo nä́ˀi híˀ wínatú̖hpí, hewänbo wí Yôesi Táḏáví tukhe̖ˀbi namuu waagibá ihéeˀandânho háa napuwagítꞌóeˀin natú̖, gá i pa̖a̖yo owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀ namuuḏân. Heḏânkunho natú̖ Jesus-á tꞌä̖hkí in Israel tꞌowagîˀ nachuwagítꞌóeˀin. 52 Hewänbo ingîˀḏa̖ˀ wínachuwagítꞌóepí, in toˀwên Yôesi Táḏáví ây ûnmuuˀin wéngé tꞌä̖hkí diwaḏekwꞌó̖ˀningîˀ-ân wáˀ nachuwagítꞌóe, heḏânho ovâywé̖ˀgeˀa̖míḏí, heḏá wîˀḏa̖ˀ dipúwí.

53 I thaa iweḏi páaḏépiyeˀ in Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀin dívíhíˀmáa háḏíḏí óehéyí i̖ˀgeḏi. 54 Heḏiho Jesus wíyá keeˀeeḏi wíˀiyíyéndepí, in Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀindi wíˀóemúnípíḏí, hewänbo iweḏi iyâatä̖ä̖ḏi oe ahkónu núˀ nanáˀ diwepiyeˀ namää, wí búuˀúˀay Ephraim gin dâytu̖ˀoˀ iwepiyeˀ, heḏi iwáygé iví khä̖ge̖ˀnindáḏí iwóyí̖ˀ.

55 Ihayhä̖̂ä̖bá in Huḏíyoví shánkîˀḏi púnúˀ naná, Passover gin dâytu̖ˀoˀiˀ. Waˀ i shánkîˀḏi thaa napówápíḏíbo báyékí tꞌowa Jerusalem búuˀúḏí yáˀwé dithaaˀin iwepiyeˀ dimää dívípikhâyˀa̖míḏí in Huḏíyoví khuu dínmuu waa. 56 Jesus óetu̖wä̖máa, heḏi iwáygé méesate hayˀi íve diyiḏi dívítu̖máa, “Tigúba i nashánkîˀḏiˀä̖́ä̖-í?” 57 In owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀindáḏí heḏá in Pharisees-áḏí in tꞌowa ovâyyôn Jesus wáygé nayiˀin dínhanginpóeḏí ovâytꞌôeˀamí, heḏânho óepankéyíḏí.

<- JOHN 10 JOHN 12 ->