Tawureta Munsa Annabi Munsa xa Masenyi Dɔnxɔɛ Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra Ala a xa masenyi singee fixi won ma Annabi Munsa nan saabui ra. Na masenyi dɔxɔ suulie findixi kitaabui keren nan na, naxan xili falama Tawureta Munsa. A dɔxɔ singe Ala xa ɲama fɔlɔ ki nan masenma. Ala to Annabi Iburahima sugandi, a a xɛɛ Kanaan bɔxi ma, a xa die naxa findi bɔnsɔɛ belebele ra mɛnni. Annabi Yaxuba waxati, kaamɛ naxa din bɔxi ra e nu dɛnnaxɛ. Annabi Yaxuba xa die naxa siga Misira bɔxi ma baloe fende. Ala naxa a ragiri, e xa e xunya Yusufu li naa. Annabi Yusufu naxa e mali a fanyi ra. Ala naxa na bɔnsɔɛ mali han e findi si belebele ra. Ɲɛ wuyaxi to dangi, Misira mangɛ naxa gaaxu fɔlɔ e ya ra. A naxa e findi konyie ra alako e naxa nɔ Misirakae ra. Na konyiya naxa bu han Ala Annabi Munsa xɛɛ tɛmui naxɛ. Ala naxa a mali xɔrɛya fide a xa mixie ma. E naxa mini Misira bɔxi ma Ala sɛnbɛ saabui ra, naxan baa bɔtini maba alako e xa a igiri e sanyi ra. Na kaabanako belebele xanbi, Ala naxa e xun ti Kanaan bɔxi ra, a dɛnnaxɛ fi e ma. Kira ra, Ala naxa mini e ma Turusinina geya fari. A naxa a xa yaamari fu fi Annabi Munsa ma, e sɛbɛxi gɛmɛ walaxɛ ma. Ala man naxa sɛriyɛ gbɛtɛ fala Annabi Munsa bɛ alako ɲama xa lu e Marigi sagoe. Kɔnɔ ɲama naxa Alatala matandi sanya wuyaxi gbengberenyi ma. Na taruxui birin sɛbɛxi Tawureta Munsa nan kui. Beenun e xa Kanaan bɔxi sɔtɔ, Annabi Munsa naxa e malan yire keren. Mɛnni a naxa yi taruxui birin madɔxɔ e bɛ. A man naxa gbilen Ala xa sɛriyɛ birin ma alako e naxa nɛɛmu a ma Kanaan. A to gɛ na birin tagi raba e bɛ, e naxa laayidi tongo birafe ra Ala xa sɛriyɛ fɔxɔ ra. Na masenyi dɔxɔ suuli nde birin xili falama, «Annabi Munsa xa masenyi dɔnxɔɛ.» Na dangi xanbi, Annabi Munsa naxa laaxiraya geya fari. Yi kitaabui lɔnni fima won ma alako won xa Ala xa sɛriyɛ kolon. Ala xa won mali na kolonfe ra. Amina. Tawureta Munsa Annabi Munsa xa Masenyi Dɔnxɔɛ
1Annabi Munsa xa masenyi singe Kelife Xorebe geya 1 Wɔyɛnyie nan yi ki, Annabi Munsa naxan masen Isirayilakae birin bɛ. Na tɛmui a nu na Yurudɛn sogetede biri ra, gbengberenyi ma naxan na Araba, Sufi ya tagi, Paran, Tofeli, Laban, Xaseroti, nun Disahabi longori. 2 Keli Xorebe geya han Kadesi Barineya kira ra minife ra Seyiri geyae biri, xi fu nun keren ɲɛrɛ na a ra. 3 E xa keli ɲɛ tongo naani nde ma Misira, a kike fu nun keren nde, xi singe, Annabi Munsa naxa Alatala xa yaamari masen Isirayilakae bɛ. 4 Na tɛmui Annabi Munsa nu bara xutu sɔtɔ Sixɔn ma, Amori mangɛ, naxan nu sabatixi Xɛsibɔn, a nun Ogo, Basan mangɛ, naxan nu sabatixi Asataroti nun Edereyi. 5 Yurudɛn sogetede biri Mowaba bɔxi ma, Annabi Munsa naxa Ala xa sɛriyɛ tagi raba e bɛ. Na wɔyɛnyi nan yi ki.6 «Won nu na Xorebe geya yire tɛmui naxɛ, won Marigi Alatala yi nan masen won bɛ, ‹Wo bara bu yi geya bun ma. 7 Wo ti kira xɔn ma fa. Wo xa siga geya ma Amorikae na dɛnnaxɛ, nun na longori birin, Araba bɔxi ma, geya biri, Sefela nun Negewi biri, baa dɛ ra, han Kanaan bɔxi ma, han Liban sa dɔxɔ Efirati xure belebele ra. 8 Wo xa na bɔxi mato, n naxan fixi wo ma. Wo siga, wo xa na tongo, barima n tan Alatala yati nan na bɔxi laayidi tongoxi wo benbae bɛ, Iburahima, Isiyaga, a nun Yaxuba, a nun e bɔnsɔɛ birin hali e dangi xanbi.›»
Annabi Munsa xa kiitisae 9 «Na tɛmui n yi nan fala wo bɛ, ‹N tan keren mu nɔma wo xa fe nɔde. 10 Wo Marigi Alatala bara wo ragbo yɛ. Yakɔsi wo bara gbo yɛ alɔ tunbuie naxee na koore ma. 11 Wo benbae Marigi Alatala xa wo rawuya han. A xa baraka sa wo xa fe alɔ a masen ki naxɛ. 12 N tan keren nɔma wo xa kalamuie makiitide di? 13 Wo kuntigi lɔnnilae sugandi, naxee kolonxi wo bɔnsɔɛe ya ma. N nee nan findima ɲama yareratie ra.› 14 Wo naxa n yaabi, a n ma maɲɔxunyi, a maɲɔxun fanyi na a ra. 15 N naxa wo xa yareratie tongo, wo xa kuntigi lɔnnila naxee kolonxi wo bɔnsɔɛ ya ma. N naxa e findi mixi wulu, mixi kɛmɛ, mixi tongo suuli, mixi fu xunyie ra. N naxa e findi yareratie ra wo bɔnsɔɛe ya ma. 16 Na tɛmui n naxa yaamari so wo makiitimae yi ra. N naxɛ, ‹Wo xa wo tuli mati wo baribooree ra. Wo xa birin makiiti sɛriyɛ kɛɲa ma, wo ngaxakerenyie tagi nun e tan nun xɔɲɛe tagi. 17 Wo naxa ti mixi yo xɔn ma kiiti sade. Wo naxa xurunyi nun gboe mato. Wo naxa gaaxu mixi yo ya ra, barima kiitisa na Ala nan na. Xa kiiti sa xɔrɔxɔ wo bɛ han, wo fa a ra n xɔn, n tan kiiti sama.› 18 Na ki n bara fe birin masen wo bɛ, a lan wo xa naxan naba.» Ala matandife Kadesi 19 «Na to dangi, won naxa keli Xorebe geya, won mini gbengberenyi magaaxuxi ra wo bara dɛnnaxɛ to. Won naxa bira kira fɔxɔ ra naxan sigama Amori geyae biri ra, alɔ won Marigi Alatala a masen won bɛ ki naxɛ. Won naxa so Kadesi Barineya. 20 N naxa a fala wo bɛ, ‹Wo bara Amori geyae li, won Marigi Alatala dɛnnaxɛ fixi won ma. 21 Wo a mato, wo Marigi Alatala bara yi bɔxi ti won ya i. Wo siga, wo xa na tongo alɔ wo benbae Marigi Alatala a falaxi wo bɛ ki naxɛ. Wo naxa gaaxu, wo xa limaniya.›»22 «Na tɛmui, wo birin naxa fa n yire, wo fa a fala n bɛ, ‹Won xa mixie xɛɛ, e xa siga yi bɔxi ma, e xa naa rabɛn. Na xa findi nee fan ma wali ra, alako won xa a kolon won lan won xa won ɲɛrɛ kira naxan xɔn a nun won sigama taa naxee.› 23 Wo xa maɲɔxunyi naxa findi n bɛ fe fanyi ra. Na nan a to n naxa xɛmɛ mixi fu nun firin mayegeti wo ya ma, wo bɔnsɔɛ keren keren ma tagi. 24 E naxa siga geyae biri ra han e naxa gulunba li naxan xili Esekoli. E naxa naa rabɛn. 25 E naxa yi bɔxi bogisee ba, e fa e masen won bɛ. E naxa dɛntɛgɛ sa won bɛ yi ki, ‹Won Marigi Alatala bɔxi fanyi nan fixi won ma.› 26 Kɔnɔ wo mu tin tede, wo naxa tondi wo Marigi Alatala xa yaamari ra. 27 Wo a maxɔrɔxɔ nɛ wo xa kiri banxie kui. Wo naxa a fala, ‹Xɔnnanteya na xɛɛxi, Alatala won tongoxi Misira bɔxi ma. A wama won sofe Amorikae nan yi ra alako e xa won halaki. 28 Won sigama minden? Limaniya mu na won bɛ, barima won ngaxakerenyie bara a fala won bɛ a mɛnnikae sɛnbɛ gbo. E man gbangbalan won bɛ, nun na taae xa fe maxɔrɔxɔ. Tɛtɛ naxan naa rabilinxi, a ite han. Muxu Anaki bɔnsɔɛe yati to nɛ.›»
29 «N naxa a fala wo bɛ, ‹Wo naxa siikɛ. Wo naxa gaaxu e ya ra! 30 Wo Marigi Alatala naxan ɲɛrɛma wo ya ra, a gere soma nɛ wo bɛ alɔ a a rabaxi wo ya xɔri ki naxɛ Misira bɔxi ma han gbengberenyi ma. 31 Wo man bara a to, wo Marigi Alatala faxi nɛ wo ra alɔ xɛmɛ a xa di xaninma ki naxɛ, wo ɲɛrɛxi kira naxan birin na han wo naxa fa be li. 32 Kɔnɔ na birin kui, wo mu nu laxi wo Marigi Alatala ra. 33 A tan nan ti wo ya ra, a yire fen wo bɛ wo luma dɛnnaxɛ. Kɔɛ ra a tan nan nu kira iyalanma wo bɛ tɛ ra. Yanyi fan na, a findi nuxui ra, a ti wo ya ra. 34 Alatala naxa wo xurutuxurutu xui mɛ. A xa xɔnɛ kui, a naxa a rakali, 35 «Yi mixi kobi yo mu soma yi bɔxi fanyi ma, n naxan laayidixi wo babae bɛ 36 fo Kalebi, Yefune xa di. A tan a toma nɛ. A bɔxi dɛnnaxɛ ɲɛrɛxi, na findima nɛ a gbe nun a bɔnsɔɛ gbe ra, barima a bara bira n tan Alatala xa kira fɔxɔ ra.»›»
37 «Wo tan xa fe ra Alatala bara xɔnɔ n fan ma. A naxa a masen, ‹I tan yɛtɛ yati mu soma yi bɔxi ma. 38 Yosuwe, Nunu xa di, i malima, nan fama sode. Limaniya fi a ma, barima a tan nan tima Isirayilakae ya ra yi bɔxi masɔtɔfe ra, a xa findi e kɛ ra. 39 Wo xa die, wo a falaxi naxee bɛ, e findima geelimanie ra. E tan naxan mu fe kobi nun fe fanyi tagi raba kolonxi, e tan nan fama sode na bɔxi ma. N fama na bɔxi fide e tan nan ma. A findima e tan nan gbe ra. 40 Kɔnɔ wo tan man xa wo mafindi gbilenfe ra gbengberenyi biri ra, sigafe Kale baa mabiri.›»
41 «Wo naxa a yaabi, ‹Muxu bara findi yunubitɔɛ ra Alatala ya i, kɔnɔ yakɔsi muxu fa wama sigafe gere sode nɛ, alɔ muxu Marigi Alatala muxu yamarixi a ra ki naxɛ.› Kankan naxa geresose tongo, barima wo a maɲɔxun nɛ a yi geya taa masɔtɔfe a findima sɔɔnɛya ra. 42 Na nan a to Alatala naxa a masen n bɛ, ‹A fala e bɛ, wo naxa siga gere sode de, barima n mu na wo ya ma. Wo naxa siga de, wo yaxuie naxa fa wo bɔnbɔ.› 43 N yi marasi fixi nɛ wo ma, kɔnɔ wo mu tin wo tuli matide n na. Wo naxa Alatala xui matandi, wo naxa te yɛtɛ igboɲa kui geya fari. 44 Na tɛmui Amorika naxee nu sabatixi geya fari e naxa mini wo gerede alɔ kumi dinma mixi ra ki naxɛ. E naxa wo bɔnbɔ keli Seyiri han Horoma. 45 Wo to gbilen, wo naxa wa Alatala ya i, kɔnɔ Alatala mu a tuli mati wo wa xui ra. 46 Wo man naxa lu Kadesi, wo bu naa alɔ wo singe bui naxan naba.»
Masenyi Dɔnxɔɛ Siida 2 ->
6 «Won nu na Xorebe geya yire tɛmui naxɛ, won Marigi Alatala yi nan masen won bɛ, ‹Wo bara bu yi geya bun ma. 7 Wo ti kira xɔn ma fa. Wo xa siga geya ma Amorikae na dɛnnaxɛ, nun na longori birin, Araba bɔxi ma, geya biri, Sefela nun Negewi biri, baa dɛ ra, han Kanaan bɔxi ma, han Liban sa dɔxɔ Efirati xure belebele ra. 8 Wo xa na bɔxi mato, n naxan fixi wo ma. Wo siga, wo xa na tongo, barima n tan Alatala yati nan na bɔxi laayidi tongoxi wo benbae bɛ, Iburahima, Isiyaga, a nun Yaxuba, a nun e bɔnsɔɛ birin hali e dangi xanbi.›»
22 «Na tɛmui, wo birin naxa fa n yire, wo fa a fala n bɛ, ‹Won xa mixie xɛɛ, e xa siga yi bɔxi ma, e xa naa rabɛn. Na xa findi nee fan ma wali ra, alako won xa a kolon won lan won xa won ɲɛrɛ kira naxan xɔn a nun won sigama taa naxee.› 23 Wo xa maɲɔxunyi naxa findi n bɛ fe fanyi ra. Na nan a to n naxa xɛmɛ mixi fu nun firin mayegeti wo ya ma, wo bɔnsɔɛ keren keren ma tagi. 24 E naxa siga geyae biri ra han e naxa gulunba li naxan xili Esekoli. E naxa naa rabɛn. 25 E naxa yi bɔxi bogisee ba, e fa e masen won bɛ. E naxa dɛntɛgɛ sa won bɛ yi ki, ‹Won Marigi Alatala bɔxi fanyi nan fixi won ma.› 26 Kɔnɔ wo mu tin tede, wo naxa tondi wo Marigi Alatala xa yaamari ra. 27 Wo a maxɔrɔxɔ nɛ wo xa kiri banxie kui. Wo naxa a fala, ‹Xɔnnanteya na xɛɛxi, Alatala won tongoxi Misira bɔxi ma. A wama won sofe Amorikae nan yi ra alako e xa won halaki. 28 Won sigama minden? Limaniya mu na won bɛ, barima won ngaxakerenyie bara a fala won bɛ a mɛnnikae sɛnbɛ gbo. E man gbangbalan won bɛ, nun na taae xa fe maxɔrɔxɔ. Tɛtɛ naxan naa rabilinxi, a ite han. Muxu Anaki bɔnsɔɛe yati to nɛ.›»
29 «N naxa a fala wo bɛ, ‹Wo naxa siikɛ. Wo naxa gaaxu e ya ra! 30 Wo Marigi Alatala naxan ɲɛrɛma wo ya ra, a gere soma nɛ wo bɛ alɔ a a rabaxi wo ya xɔri ki naxɛ Misira bɔxi ma han gbengberenyi ma. 31 Wo man bara a to, wo Marigi Alatala faxi nɛ wo ra alɔ xɛmɛ a xa di xaninma ki naxɛ, wo ɲɛrɛxi kira naxan birin na han wo naxa fa be li. 32 Kɔnɔ na birin kui, wo mu nu laxi wo Marigi Alatala ra. 33 A tan nan ti wo ya ra, a yire fen wo bɛ wo luma dɛnnaxɛ. Kɔɛ ra a tan nan nu kira iyalanma wo bɛ tɛ ra. Yanyi fan na, a findi nuxui ra, a ti wo ya ra. 34 Alatala naxa wo xurutuxurutu xui mɛ. A xa xɔnɛ kui, a naxa a rakali, 35 «Yi mixi kobi yo mu soma yi bɔxi fanyi ma, n naxan laayidixi wo babae bɛ 36 fo Kalebi, Yefune xa di. A tan a toma nɛ. A bɔxi dɛnnaxɛ ɲɛrɛxi, na findima nɛ a gbe nun a bɔnsɔɛ gbe ra, barima a bara bira n tan Alatala xa kira fɔxɔ ra.»›»
37 «Wo tan xa fe ra Alatala bara xɔnɔ n fan ma. A naxa a masen, ‹I tan yɛtɛ yati mu soma yi bɔxi ma. 38 Yosuwe, Nunu xa di, i malima, nan fama sode. Limaniya fi a ma, barima a tan nan tima Isirayilakae ya ra yi bɔxi masɔtɔfe ra, a xa findi e kɛ ra. 39 Wo xa die, wo a falaxi naxee bɛ, e findima geelimanie ra. E tan naxan mu fe kobi nun fe fanyi tagi raba kolonxi, e tan nan fama sode na bɔxi ma. N fama na bɔxi fide e tan nan ma. A findima e tan nan gbe ra. 40 Kɔnɔ wo tan man xa wo mafindi gbilenfe ra gbengberenyi biri ra, sigafe Kale baa mabiri.›»
41 «Wo naxa a yaabi, ‹Muxu bara findi yunubitɔɛ ra Alatala ya i, kɔnɔ yakɔsi muxu fa wama sigafe gere sode nɛ, alɔ muxu Marigi Alatala muxu yamarixi a ra ki naxɛ.› Kankan naxa geresose tongo, barima wo a maɲɔxun nɛ a yi geya taa masɔtɔfe a findima sɔɔnɛya ra. 42 Na nan a to Alatala naxa a masen n bɛ, ‹A fala e bɛ, wo naxa siga gere sode de, barima n mu na wo ya ma. Wo naxa siga de, wo yaxuie naxa fa wo bɔnbɔ.› 43 N yi marasi fixi nɛ wo ma, kɔnɔ wo mu tin wo tuli matide n na. Wo naxa Alatala xui matandi, wo naxa te yɛtɛ igboɲa kui geya fari. 44 Na tɛmui Amorika naxee nu sabatixi geya fari e naxa mini wo gerede alɔ kumi dinma mixi ra ki naxɛ. E naxa wo bɔnbɔ keli Seyiri han Horoma. 45 Wo to gbilen, wo naxa wa Alatala ya i, kɔnɔ Alatala mu a tuli mati wo wa xui ra. 46 Wo man naxa lu Kadesi, wo bu naa alɔ wo singe bui naxan naba.»
Masenyi Dɔnxɔɛ Siida 2 ->