2 Esteban yʉjʉyupʉ ĩgʉ̃rẽ:
9-10 ’Jacob pũrã marĩ ñekʉ̃sãmarã ĩgʉ̃sã pagʉmʉrẽ Josére ĩãturisĩã, Egiptogue waarã́rẽ duanerã ããrĩmá, iro marãrẽ moãboegʉ ããrĩburo, ãrĩrã. Marĩpʉ gapʉ ĩgʉ̃ merã ããrĩníkõãdi ããrĩmí ĩgʉ̃rẽ iritamugʉ̃. Ĩgʉ̃ ñerõ tarikeremakʉ̃, ããrĩpereri ĩgʉ̃ ñerõ taririre taudi ããrĩmí. Wári masĩrĩ sĩdi ããrĩmí. Irasirigʉ faraón[b] Egiptomʉ i nikũ marã opʉ Josére beyedi ããrĩmí, ĩgʉ̃ dokamʉ opʉ ããrĩburo, ãrĩgʉ̃. Ĩgʉ̃ya wiimadere moãdoregʉ sóodi ããrĩmí.
11 ’Pʉrʉ ããrĩperero Egiptoguere, Canaán nikũguedere baari pereakõãdero ããrĩbʉ́. Irasirirã masaka bʉro ñerõ tarinerã ããrĩmá. Marĩ ñekʉ̃sãmarã ʉaboanerã ããrĩmá. 12 Irasirigʉ Egiptogue trigo ããrĩrĩ́ kerere pégʉ, Jacob ĩgʉ̃ pũrãrẽ marĩ ñekʉ̃sãmarãrẽ: “Wajarirã waaka!” ãrĩ iriudi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ irasũ ãrĩmakʉ̃ pérã, neõ waarã́ irinerã ããrĩmá iroguere. Irogue eja, baari wajari odo, gãme dujarikõãnerã ããrĩmá doja. 13 Ĩgʉ̃sã baari wajariadeare baapeo, dupaturi wajarirã waanerã ããrĩmá doja. Iripoeta pama José ĩgʉ̃sãrẽ: “Mʉsã pagʉmʉta ããrã yʉ”, ãrĩ weredi ããrĩmí. Irasirigʉ Egipto marã opʉ José tĩ́rãrẽ masĩdi ããrĩmí. 14 Pʉrʉ José ĩgʉ̃ tĩ́rã merã kerere iriudi ããrĩmí ĩgʉ̃ pagʉre. “Yʉpʉ, ĩgʉ̃yarã merã aariburo”, ãrĩ iriudi ããrĩmí. Jacoyarã setenta y cinco gora ããrĩnerã ããrĩmá. 15 José kere iriuadeare pégʉ, Jacob ĩgʉ̃ pũrã merã Egiptogue waadi ããrĩmí. Jacob irogue boadi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ pũrã, marĩ ñekʉ̃sãmarãde boanerã ããrĩmá. 16 Pʉrʉgue ĩgʉ̃sã parãmerã ããrĩturiarã ĩgʉ̃sãya gõãrĩ́rẽ Siquem wãĩkʉri makãgue Abraham, Hamor pũrãrẽ ĩgʉ̃ ʉ̃tãgobe wajaridea gobegue pímurã ãĩãnerã ããrĩmá.
17 ’Marĩpʉ Abrahãrẽ: “Mʉ parãmerã ããrĩturiarãrẽ i nikũrẽ sĩgʉra”, ãrĩdero ejawãgãripoe Abraham parãmerã ããrĩturiarã Egiptogue ããrĩrã́ wárã masãporenerã ããrĩmá. 18 Ĩgʉ̃sã irogue ããrĩmakʉ̃, José boadero pʉrʉ yoadero pʉrʉ, gajigʉ iri nikũ marã opʉ ñajãdi ããrĩmí doja. Ĩgʉ̃, José õãrõ irideare õãrõ masĩbiridi ããrĩmí. 19 Irasirigʉ marĩ ñekʉ̃sãmarã wárã masãporemakʉ̃ ĩãgʉ̃, ĩgʉ̃sãrẽ tarinʉgãdʉagʉ, ñerõ iridi ããrĩmí. Ʉ̃ma pũrã deyoarãrẽ boaburo, ãrĩgʉ̃, béodoredi ããrĩmí. 20 Iripoeta Moisés deyoadi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ Marĩpʉ ĩũrõrẽ õãgʉ̃ ããrĩdi ããrĩmí. Irasirirã ĩgʉ̃ deyoadero pʉrʉ, ĩgʉ̃ pagʉsãmarã ĩgʉ̃sãya wiigue ʉrerã abegora duri merã ĩgʉ̃rẽ masũnerã ããrĩmá. 21 Ĩgʉ̃rẽ duúnemomasĩmerã, diague puui merã paubéonerã ããrĩmá. Pʉrʉ Egipto marã opʉ magõ ĩgʉ̃rẽ boka, igoya wiigue ãĩmajã, igo magʉ̃ diaye irirosũ masũdeo ããrĩmó. 22 Moisés iri wiigue masã, ããrĩpereri Egipto marã buerire buepeodi ããrĩmí. Irasirigʉ ĩgʉ̃ masĩrĩ merã werení, ããrĩpereri õãrõ iridi ããrĩmí.
23 ’Pʉrʉ cuarenta bojori opagʉ ĩgʉ̃yarãrẽ Israel bumarãrẽ ĩãdʉagʉ, ĩgʉ̃sã pʉrogue waadi ããrĩmí. 24 Irogue ejagʉ, sugʉ Egiptomʉ ĩgʉ̃yagʉre ñerõ irimakʉ̃ ĩãdi ããrĩmí. Irasirigʉ ĩgʉ̃rẽ gãmibosagʉ Egiptomʉrẽ wẽjẽkõãdi ããrĩmí. 25 Ĩgʉ̃ basi: “Marĩpʉ yaarãrẽ wijatadoregʉ iriuami, ĩgʉ̃sã irire õãrõ pémasĩkuma”, ãrĩ gũñadi ããrĩmí. Ĩgʉ̃sã gapʉ ĩgʉ̃ gũñarõsũ gũñabirinerã ããrĩmá. 26 Gajinʉ gapʉ Moisés ĩgʉ̃sã pʉrogue waadi ããrĩmí doja. Irogue ejagʉ, gajirã ĩgʉ̃yarã pẽrã ĩgʉ̃sã basi gãmekẽãmakʉ̃ ĩãdi ããrĩmí. “Iropata gãmekẽãka! ¿Nasirimurã su bumarã ããrĩkererã, iropa gãmekẽãkõãrĩ?” ãrĩdi ããrĩmí Moisés ĩgʉ̃sãrẽ. 27 Ĩgʉ̃ irasũ ãrĩmakʉ̃ pégʉ, bʉro pádi gapʉ, Moisére túmeénú: “ ‘¿Noã mʉrẽ gʉa opʉ, gʉare dorebu ããrĩburo’, ãrĩ sóoari? 28 ¿Ñamika Egiptomʉrẽ mʉ wẽjẽaderosũ yʉdere wẽjẽdʉagʉ yári?” ãrĩdi ããrĩmí Moisére. 29 Ĩgʉ̃ irasũ ãrĩmakʉ̃ pégʉka, Moisés Egiptore wiri, gaji nikũ Media wãĩkʉri nikũgue waadi ããrĩmí. Irogue ĩgʉ̃sã watopegue ããrĩgʉ̃́, iromorẽ marãpokʉ, pẽrã ʉ̃ma pũrãkʉdi ããrĩmí.
30 ’Moisés cuarenta bojorigora iri nikũguere ããrĩdi ããrĩmí. Irikʉ bojori pʉrʉ Sinaí wãĩkʉdi ʉ̃tãʉ̃ pʉro, masaka marĩrõgue waadi ããrĩmí. Irogue sugʉ yukʉgã dʉpʉri watopegue peame ʉ̃jʉ̃makʉ̃ ĩãdi ããrĩmí. Marĩpʉre wereboegʉ iri peame ʉ̃jʉ̃rĩ pũrã dekogue deyoadi ããrĩmí ĩgʉ̃rẽ. 31 Moisés iri peame ʉ̃jʉ̃makʉ̃ ĩãgʉ̃, ĩãgʉkakõãdi ããrĩmí. “¿Naásũ waari?” ãrĩ, iri yukʉgã pʉrogãgue ĩãgʉ̃ waagʉ́, marĩ Opʉ ãsũ ãrĩ werenímakʉ̃ pédi ããrĩmí: 32 “Yʉ, mʉ ñekʉ̃sãmarã: Abraham, Isaac, Jacob Opʉ ããrã”, ãrĩdi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ irasũ ãrĩmakʉ̃ pégʉ, bʉro güi narada, neõ ĩãnemodʉabiridi ããrĩmí. 33 Marĩpʉ ĩgʉ̃rẽ: “Yʉ pʉrota nía mʉ. Irasirigʉ mʉya gubu suríre túweaka, yʉre bʉremurĩrẽ ĩmubu. 34 Yaarã Egiptogue ããrĩrã́rẽ bʉro poyamakʉ̃ ĩãa. Ĩgʉ̃sã bʉro bʉjawereri merã gaguinímakʉ̃ péa. Irasirigʉ ĩgʉ̃sãrẽ taubu dijijabʉ. Irasirigʉ mʉrẽ Egiptogueta iriugʉra ĩgʉ̃sãrẽ iritamudoregʉ”, ãrĩ weredi ããrĩmí Marĩpʉ Moisére.
35 ’Ĩĩ Moiséreta marĩ ñekʉ̃sãmarã ĩgʉ̃rẽ gããmemerã: “ ‘¿Noã mʉrẽ gʉa opʉ, gʉare dorebu ããrĩburo’, ãrĩ sóoari?” ãrĩnerã ããrĩmá. Marĩpʉ gapʉ ĩgʉ̃rẽ: “Ĩgʉ̃sã opʉ pígʉra mʉrẽ”, ãrĩ, ĩgʉ̃rẽ iriudi ããrĩmí ĩgʉ̃sãrẽ taudoregʉ. Marĩpʉ ĩgʉ̃rẽ wereboegʉ yukʉgã dʉpʉri watopegue peame ʉ̃jʉ̃derogue deyoadi merã ĩgʉ̃rẽ iriudi ããrĩmí. 36 Irasirigʉ Moisés Egiptogue eja, Marĩpʉ turaro merã wári iri ĩmurĩrẽ iridi ããrĩmí. Pʉrʉ marĩ ñekʉ̃sãmarãrẽ Egiptogue ããrãnerãrẽ siiuwãgã, wádiya deko diiadiyague eja, Marĩpʉ turaro merã irasũta iridi ããrĩmí doja. Pʉrʉ cuarenta bojorigora masaka marĩrõgue ĩgʉ̃sã waagorenamakʉ̃dere, irasũta iridi ããrĩmí doja. 37 Moiséta marĩ ñekʉ̃sãmarã Israel bumarãrẽ ãsũ ãrĩ weredi ããrĩmí: “Pʉrʉgue marĩyagʉre Marĩpʉ iriugʉkumi ĩgʉ̃ya kerere werebure. Yʉre ĩgʉ̃ iriuderosũta ĩgʉ̃dere iriugʉkumi. Ĩgʉ̃ wererire õãrõ péduripíka!” ãrĩ weredi ããrĩmí. 38 Marĩ ñekʉ̃sãmarã masaka marĩrõgue nerẽmakʉ̃, Moisés ĩgʉ̃sã merã ããrĩdi ããrĩmí. Irogue Sinaí wãĩkʉdi ʉ̃tãʉ̃gue Marĩpʉre wereboegʉ ĩgʉ̃rẽ weredi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ irasũ weremakʉ̃ péadeare Moisés marĩ ñekʉ̃sãmarãrẽ weretaudi ããrĩmí. Marĩ irire pémakʉ̃, Marĩpʉ marĩrẽ ĩgʉ̃ merã õãrõ ããrĩmakʉ̃ yámi. Iri neõ perebirikoa.
39 ’Moisés irire werekeremakʉ̃, marĩ ñekʉ̃sãmarã gapʉ neõ bʉremubirinerã ããrĩmá. Ĩgʉ̃dere bʉremubiri: “Egiptogue dujáakõãrã”, ãrĩ gũñanerã ããrĩmá. 40 Irasirirã Moisés ʉ̃tãʉ̃gue ããrĩripoe ĩgʉ̃ tĩ́gʉ̃ Aarṍrẽ: “Marĩrẽ Egiptogue ããrĩrã́rẽ ãĩridi, ¿naásũ waayuri? Marĩ neõ masĩbea”, ãrĩnerã ããrĩmá. Irasirirã Aarṍrẽ: “Keori weabosaka gʉare! I keori weadea merã kõãdupiyurãkoa, marĩ waaburi maarẽ́ ĩmuburo, ãrĩrã”, ãrĩnerã ããrĩmá. 41 Irasũ ãrĩ odo, sugʉ wekʉ majĩgʉ̃ keori oro merã weanerã ããrĩmá. Pʉrʉ ĩgʉ̃sãyarã waimʉrã ejorãrẽ wẽjẽ, soepeonerã ããrĩmá iri weadeare bʉremurã. Pʉrʉ irire ʉsʉyari merã ĩãrã, bosenʉ irinʉgãnerã ããrĩmá. 42 Ĩgʉ̃sã weadeare bʉremumakʉ̃ ĩãgʉ̃, Marĩpʉ ĩgʉ̃sãrẽ béodi ããrĩmí, ĩgʉ̃sã gããmerõ iriburo, ãrĩgʉ̃. Irasirirã neñukãrẽ, abeare bʉremunʉgãnerã ããrĩmá. Marĩpʉya kerere weredupiyunerã ãsũ ãrĩ gojanerã ããrĩmá Marĩpʉ ãrĩdeare gojarã:
44 Irasũ ãrĩ odo, Esteban oparãrẽ Marĩpʉya wiima gapʉre wereyupʉ doja:
51 Esteban irasũ ãrĩ odo, ãsũ ãrĩ werenemoyupʉ doja:
57-58 Ĩgʉ̃ irasũ ãrĩmakʉ̃ pédʉamerã, bʉro gaguiní, ĩgʉ̃sãya gãmipũrĩrẽ biañurã. Suro merã ũmawãgã, ĩgʉ̃rẽ ñeã, iri makã tʉrogue ãĩãñurã. Ĩgʉ̃sãya surí wekamarẽ túwea pí, sugʉ maamʉ Saulo wãĩkʉgʉre irire koredoreñurã. Odo, Estebãrẽ ʉ̃tãyeri merã dea wẽjẽñurã.
59 Ĩgʉ̃sã irasirimakʉ̃, Esteban ãsũ ãrĩ sẽrẽyupʉ:
- a Gn 17.1-14: Iripoegue Marĩpʉ Abrahãrẽ ĩgʉ̃ pũrã ʉ̃marẽ: “Yaarã ããrĩburo”, ãrĩgʉ̃, ĩgʉ̃sãya dʉpʉma gasirogãrẽ wiiridoredi ããrĩmí. Pʉrʉ iri dorerire Moisére pídi ããrĩmí. Irasirirã judío masaka Abraham parãmerã ããrĩturiarã iri dorerire irirã, ĩgʉ̃sã pũrã ʉ̃marẽ su mojõma pere gaji mojõ ʉreru pẽrẽbejarinʉrĩ waaró merã ĩgʉ̃sã deyoadero pʉrʉ irasũ yáma.
- b “Faraón”, ãrĩrõ, Egipto marã ya merã: “opʉ”, ãrĩdʉaro yáa.
- c Am 5.25-27
- d Is 66.1-2