1 Kimii ꞉chiito ake *kiriinkēētaab Kayisareeya nyēē /kikēēkuurēē Kōrnēēlyō. Ki kāāntōōyiintēētaab lukēētaab booryēēt ꞉chiichi nyēbo lukēēt nyēē /kikēēkuurē kule Itaalya. 2 Kikiikōōnēmchi keey ꞉Kōrnēēlyō āk biikaab kanyii tukul Yēyiin kuchurta. Kiikooytooy tukuuk ām mooyēēt nyēē lēēl, kōōkoochinē Yuutayeek choo kiyēmē /kēēyēētyēēchi. Kisooyē Yēyiin kibtaman.[a]

3 Nto mii bēsyēēt ake, yēē ki asiistaab sokool nyēbo bēēt, kuchōōnchi ꞉ng'oong'uutyēēt Kōrnēēlyō. Kikas *malayikeet ake nyēē kikuurchi inee kule, “Kōrnēēlyō!”[b] 4 Kiirōōtoot ꞉Kōrnēēlyō malayikaanaa nyēē kāmuy, nto mii yoo, kōōyēn kule, “Wōōy.” Kumwoochi ꞉malayikaanaa kule, “Kookuchamta ꞉Yēyiin wōlēē isooytooy āk wōlēē imiitē iyēētyēēchintooy bānoonik ām tukuuk choo ikoochinē. 5 Kunyi, iyooktē biiko kuba ākoy Yooba bokukwēryoon chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni nto kaayneet ake ku Bētērō. 6 Mii kaab chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni nyēē yēytooy mwēēnik ānkuminyē yēbo tabantaab araarayta.”[c]

7 Yu kāākuwēēchi keey ꞉malayikaanaa, kukuur ꞉Kōrnēēlyō motwoorikyii alak āyēēng' āk chiinyii ake nyēbo komostaab lukēēt nyēē kikiikōōnēmchi keey ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 8 Kimwoochi bichooto kiy ake tukul nyēē kiyeyakay ānkōōyookto kuba Yooba.

9 Yu kāyyēēkunēē, kumakuyit asiistaab lo nyēbo bēēt, kikiikuriik kuyit ꞉bichooto Yooba. Kimii yooto ꞉Bētērō kuloong'tēē nkaasiit kuwēētii kōōto barak wokusooyē. 10 Kyaam ꞉kēmēwuut kut kumach kwaam kiy. Nto /tākēēmii /kēēyēyē āmiik, kuchōōnchi ꞉ng'oong'uutyēēt ānkubootyo ꞉kāāsōōtēywēēk.[d] 11 Kikas wōliin bo barak kuyootāktōōs /ānkiirēēk ankeet ake nyēē tebees /kukakeenamaan kotootook tukul ang'wan.[e] 12 Kimii ankaanaa ꞉tyoong'iik tukul choo bēēsyētēē kērēēnkōōk ang'wan āk tukul choo ichuutootēē keey ng'wēny āk mbo nkicheek tāriitēk. 13 /Kēēkuurchi kule, “Bētērō, ibakach tyoong'iichoo ankii-am.” 14 Kukētyi ꞉Bētērō kule, “Mokoryoontēēt, kubooyiit man, acha. Ntēē manaa-am bēsyēēt ake kiy nto tukuuk chēē mā *lubkoobēch.”[f] 15 /Kēēmwoochi kule, “‑Mēēkuur kiy ake tukul nyēē kiyēyē ꞉Yēyiin kutililiit kule mā lubkoob.”[g] 16 Kiyeyakay kuu nyooto areet sōmōk, nto mii yoo, /keesar ankaanaa areet akeenke kooyeey barak.

17 Kumii ꞉Bētērō tākōōlātē kiyēē kiibooru ꞉ng'oong'uutyoonoo, kunyōōr ꞉bichoo /kikiiyooku kaytaab chiichoo /kikēēkuurēē Simōōni. Kiiyyoong'iis yēbo oreetaab tuuyta 18 ānkukuurso nto yityo kuteeb chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Bētērō. 19 Kutākumiitē ꞉Bētērō kōōsōōtyēēchinē kiyēē kichōōnchi, kumwoochi ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, “Simōōni, mii ꞉biiko alake sōmōku kuchēēng'iing'.[h] 20 Kunyoo, ing'eetee yuutēyu bo kōōto barak ānkiirēktē ng'wēny. ‑Mēētōmōch, nteenee iwēētē keey bichoo kuuyu anii ꞉nyēē kāāyooku icheek.”

21 Yooto, kurēkto ꞉Bētērō ānkuwokumwoochi bichooto kule, “Anii ꞉nyooto ōmiitē ōchēēng'ē. Kunyi, ōmāchē nee?” 22 Kukētyi ꞉bichooto kule, “Kwēēyookwēēch ꞉Kōrnēēlyō nyoo kāāntōōyiintēētaab lukēētaab booryēēt. Churtaat ꞉chiichoo ānkōōywēyē Yēyiin. Koonyitē ꞉Yuutayeek tukul chiichi. Kōchōōnchi *꞉malayikeet ake ānkumwoochi kule iwē ꞉inyiing' kanyii sukung'eet kukas kiyēē +meemwaay.” 23 Yooto, kutaach ꞉Bētērō bichoo kuyēk tāyēēkyii.

Yu kāyyēēkunēē, kuwēēto keey ꞉Bētērō bichooto. Kitas ꞉biikaab Kiriistō alake ām Yooba ankubeeta keey.

24 Nto mii bēsyēēt nyēē kiikēērē, kuyit ꞉inee āk bichoo Kayisareeya. Kimii ꞉Kōrnēēlyō kukānyiisyē kaa ānkikiikukuur tilyōōnuutēk āk chōōrōōnuutēk choo kyoomchiintōōs ꞉tukul.

25 Yu kayit ꞉Bētērō, kutorooch ꞉Kōrnēēlyō kukutunyēē yēbo kērēēnkōōkyii kukākoonyit. 26 Nteenee kumwoochi ꞉Bētērō kule, “Ng'eet, nto yu akerkeeye ꞉anii āk chii ake tukul.”[i] 27 Kyaamaat ꞉Bētērō āk Kōrnēēlyō lōkōōy kumii kubēētii tukwaay kō. Yu kayit kō, kunyōōr biiko chēē chaang'. 28 Yooto, kumwoochi ꞉Bētērō bichooto kule, “Ābērē ōnkētē ꞉akweek kule ‑/mākēēchāmu ām kiruutēkyoo kule kuyēmo ꞉Yuutāyiintō āk biiko chēē mā Yuutayeek. Nteenee kāākōōboorwoo ꞉Yēyiin kule māyēmāktōōs ākuur chii ake tukul kule mā tiliil.[j] 29 Kunyoo, yoo /kibokēēkuuroo, āchōō nyēē mānāātōmōch. Kunyi ii, nee ꞉nyēē kēēkuurchoo?”

30 Kukētyi ꞉Kōrnēēlyō Bētērō kule, “Ām bēsyōōsyēk ang'wan choo kookukeeyta, āmiitē āsooyē ām kanyuu ām āsiiswēk chēē wuu chuutēchu, ku asiistaab sokool nyēbo bēēt, chokōōyyoonyēē ꞉chiito ake taayeenyuu nyēē boonto sirooy chēē ilēkēchēēchtōōs.[k] 31 Kikuuro ꞉chiichoo kule, ‘Kōrnēēlyō, kaakukas ꞉Yēyiin wōlēē isooytooy ankaakukas wōlēē iyēētyēēchintooy choo bānoon. 32 Kunyoo, iyooktē biiko alak kuba Yooba bokukuur chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni, nto Bētērō ām kaayneet ake. Kōruutoochi ꞉inee chiito ake nyēē /kēēkuurē kule Simōōni nyēē yēytooy mwēēnik. Minyē ꞉chiichoo tabantaab araarayta.’ 33 Kwāāyooku /kēēkuuriing' areet akeenke. Kunyi, karaam yu kēēchōō. Kēēmiitē ꞉tukul yu ām taayeetaab Yēyiin kēēmāchē kēēyēbchi yiit kiy ake tukul nyēē kōōkumwoowuung' ꞉Yēyiin kule i-āmwēēch.”

34 Yooto, kutoow ꞉Bētērō kumwooy kule, “Kāānkēt ra kule ākoo ‑mēēnkwēlē ꞉Yēyiin chii ake tukul. Māchāmē alak kusiir alak.[l] 35 Nteenee chāmē ꞉Yēyiin biikaab yēēmēēt ake tukul choo iywēyē inee ānkuyēyē kiy nyēbo man. 36 Kiiyookyi ꞉Yēyiin biikaab Isrāyēēl lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk kaalyeet kubununēē Yēēsu *Kiriistō nyoo bāwu kiy ake tukul.[m]

37 Ābērē ōnkētē kiyēē kiikuyeyakay ām kōōrēētaab Yuutayeek kutoowunēē Kalilaaya, yu kātoow ꞉Yoowaana kwaamta ng'aleekaab batisaneet.[n] 38 Ānkāābērē kyookas kule king'oobchi ꞉Yēyiin Yēēsu nyēbo Nāāsārēēt Tāmirmiryēēnyii āk kāāmuukēywēēk. Kyōōnkēt oob kule kiwēēsyētootēē yēēmōōsyēk kuyēyootē tukuuk chēē kāroomēch? Kiityooktooy mbo chēē kikiikōōtiiny ꞉Kibrōkōsyoontēēt. Kiyēyē chooto tukul, kuuyu kiboonto kāāmuukēy kukwaanee wōlēē mii ꞉Yēyiin.[o]

39 Kikeekasee ꞉acheek koonyekyoo kiy ake tukul nyēē kiyēyē ꞉Yēēsu ām kōōrēētaab Yuutayeek āk mbo ām Yēērusālēēm. /Kikēēwuuytoochi Yēēsu kēētit /ankeebakach.[p] 40 Nteenee kiing'eetee ꞉Yēyiin meet ām bēsyēētaab sōmōk kuchakee /kakeebakachee ankuyey kukas ꞉biiko. 41 Mēēbērē kikas ꞉biiko tukul, nteenee kikeekas ꞉acheek choo kikiisimkukweyeech ꞉Yēyiin choo kikyoomiisyootē āk inee yooto kikiikung'eetee meet.[q] 42 Kiikāloonwēēch kule kyoomchinootē biiko ānkiiboorchinootē kule inee ꞉nyooto kiikukwey ꞉Yēyiin nyēē mākōōtiilchi choo sobtōōs āk choo kiikubēk ng'aleek.[r] 43 Yēēsu nyiitēnyi ꞉nyooto ng'āloolēē *꞉wōōrkooyikaab Yēyiin tukul, yoo mwooyē kule chii ake tukul nyoo kēēyēnchi +/mākēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēnyii.”[s]

44 Kutākumii ꞉Bētērō kōōrwoochē, kōōsuuchi ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin chii ake tukul nyēē kiyēbchi yiit ng'aleechaa. 45-46 Kutoow ꞉bichoo kung'alaal kuutuweek chēē kimēēnkētē kōōkoostooy Yēyiin. Yu kakas ꞉Yuutayeek choo kikwoontooy keey Bētērō chēē kikiikōōyēnchi Yēyiin kule /kikēēng'oobchi Tāmirmiryēētaab Yēyiin mbo biiko chēē mā Yuutayeek, koolat.

Yooto, kumwoochi ꞉Bētērō kule,[t][u] 47 “Nee ꞉nyēē tākukērēktooy bichu /keebatisanee bēēko? Ntēē kāākunyōōr ꞉nkicheek Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuu yoo kikēēnyōōru ꞉acheek!”[v] 48 Yooto, kumwooy ꞉Bētērō kule /keebatisan bichoo ām kaayneetaab Yēēsu *Kiriistō. Kisaaysaay ꞉bichoo Bētērō kule tākōōbuurto keey icheek ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri.

<- Yēyuutēk 9Yēyuutēk 11 ->