7
Estebanpa p'aare poro waibɨa k'ĩrapite p'anauda
1 Mãpai p'aareerã poro waibɨapa iidiji Estebanmaa:
—¿Wãarak'ã aji, na eperãarãpa jara p'anɨ?
2 Irua p'anauji:
—Mɨchi auk'aarã mãik'aapa chonaarã, ũrítɨ. Tachi Ak'õre k'ĩra wãree bɨpa ichi unupijida aji, tachi ak'õchona Abrahammaa Mesopotamia eujãde bak'ãri, Harande banai naaweda. 3 Ak'õrepa jaraji:
‘Atabëipáde aji, pɨ eujã pɨ ëreerã ome mãik'aapa wãpáde aji, mɨa ak'ɨpiit'ee eujãmaa.’ (Gn 12.1)
4 Mãpai Abraham uchiaji Caldea eujãdeepa mãik'aapa banaji Harande. T'ẽepai chi ak'õre piuk'ãri, Tachi Ak'õrepa Abraham aneeji na eujãdee tachi ɨ̃rá p'anɨmãi. 5 Mamĩda na eujã maarepida waide tee-e paji irumaa; bɨɨrɨ aba t'ɨait'ee pida. Jĩp'a jaraji teeit'ee irudeepa uchiadait'eerãmaa iru piuda t'ẽepai, Abraham waide warra wẽe baji mĩda. 6 Ma awara Ak'õrepa jaraji:
‘Pɨdeepa uchiadait'eerã p'anapataadait'eeda aji, awaraa eujãde mimiamaa chĩara-it'ee. Mama esclavoorã p'anadait'ee mãik'aapa jãpemaarãpa ãra miapi iru p'anadait'ee cuatrocientos años.’ (Gn 15.13)
7 Mamĩda Ak'õrepa ichiaba jaraji:
‘Mɨa k'achia ooit'eeda aji, ãra esclavoorã papirutaarã. T'ẽepai ãra mamãik'aapa uchiadait'ee mãik'aapa mɨmaa ɨt'aa t'ɨ̃dait'eeda aji, na eujãde.’ (Gn 5.14)
8 Mãgá pedee nɨ̃bɨde Abraham ome, Ak'õrepa jaraji Abrahampa tauchaa bɨmerã ichi warra k'ap'ɨade. Tachi Ak'õrepa k'inia baji mãga oodamerã ichi eperãarãpa ak'ɨpidait'ee ichide ijãa p'anɨ. Mapa Abraham warra Isaac t'ok'ãri, k'ãima ocho parumaa iru k'ap'ɨade tauchaa bɨji. Isaacpa mãga ooji ichi warra Jacob ome. Ichiaba Jacobpa mãga ooji chi warrarã doce ome. Mãɨrãdeepa Israel pidaarã ëreerã doce uchiajida.
9 ’Mãgɨ́ Jacob warrarã pada, tachi chonaarãpa, ãchi ɨ̃pema José k'ĩra unuamaa iru p'anapachida. Maperã netot'aajida esclavok'a Egiptodee wãyaa wãdap'edaarãmaa. Mamĩda Tachi Ak'õre José ome baji. 10 Maperã k'aripa ataji jõmaweda ne-inaa k'achiadeepa. Ma awara k'ĩsia k'awaapiji mãik'aapa k'inia iru bapiji rey Egiptodepema Faraonmaa. Mãgɨpa José Egiptodepemaarã poro waibɨa papiji ichi palaciode.
11 ’Ma t'ẽepai jarra oojida Egipto eujãde mãik'aapa Canaán eujãde. Maperã mak'ɨara nek'odait'ee wẽ-e paji. 12 Mamĩda Jacobpa k'awaak'ãri Egiptode ne-inaa k'oit'ee paraa, jãmaa pëiji ichi warrarã, ne-inaa netode. Mãgɨ́ paji tachi chonaarã naapɨara wãdap'edaa. 13 Aɨ t'ẽepai wãdak'ãri, Josepa ichi ɨ̃pemaarãmaa k'awaapiji. Madeepa Faraónpa José ëreerã k'awaji. 14 T'ẽepai, Josepa jara pëiji chi ak'õre Jacob mãik'aapa chi ëreerã jõmaweda chedamerã Egiptodee. Ãchi setenta y cinco paji. 15 Mãgapɨ Jacob banaji Egiptode. Mama jai-idaaji. Ichiaba mama tachi chonaarã jai-idaajida. 16 Jacob bɨɨrɨ mãik'aapa chi warrarã bɨɨrɨ ateejida Siquem p'uurudee mãik'aapa mama ɨajida Abrahampa Hamor ëreerã juak'aawa netoda jãɨrade.
17 ’Ewari k'ait'a pak'ãri Tachi Ak'õrepa uchiapiit'ee Abrahamdeepa uchiadap'edaarã Egiptodeepa ichia jaradak'a, ãchi chok'ara p'anajida, ĩwa p'anadap'edaa perã. 18 Maapai Egiptodepema reypa José k'awa-e pada Faraón paji. 19 Mãgɨ́ reypa tachi chonaarã k'ũraji waa ĩwanaadamerã. Ãchi chupɨria ooji. Jaraji ãchi warrarã ewaa t'o k'edeerã ita-aria piupidamerã. 20 Maapai t'oji Moisés. Tachi Ak'õrepa mãgɨ́ warra chai pia ak'ɨji. Mapa chi ak'õreerãpa atane õpee warimaa iru p'anajida ãchi tede. 21 Mamĩda p'oyaa waa merada-e paji. Mapa ituaba atabëidak'ãri, Faraón k'aupa unu ataji mãik'aapa wari ataji ichi warrak'a. 22 Mãgapɨ Moisés wariji Egipto pidaarã t'ãide mãik'aapa k'awaa wãji ne-inaa k'ĩra t'ãdoo Egiptodepemaarãpa k'awa p'anadap'edaak'a. Mãpai jõmaarãpa iru k'awajida, irua pedeeda k'aurepa mãik'aapa ooda k'aurepa.
23 ’‘Cuarenta años iru bak'ãri, k'ĩsiaji wãit'ee Israel pidaarã ak'ɨde, ichi auk'aarã pada perã. 24 Mamĩda unuk'ãri Egiptodepemapa ichi auk'aa sĩmaa bɨ, Moisepa k'aripanaji mãik'aapa ma Egipto pida pee atapëiji.’ (Ex 2.11-12)
25 Moisepa k'ĩsiaji ichi auk'aarãpa ijãadai Tachi Ak'õrepa ichi pëida ãchi k'aripamerã. Mamĩda ãchia mãga ooda-e paji.
26 ‘Aɨ norema unuji Israel pidaarã omé chõomaa p'anɨ. Mãgá chõonaadamerã mãgaji: “¿Pãchi auk'aarã-ek'ã aji, jãgá chõo jõnadait'ee?” 27 Mãpai chi k'õp'ãyo sĩmaa badapa Moisés sĩat'aaji mãik'aapa mãgaji: “¿K'aipa pɨ tai porok'a bɨjima aji, taipa oopata ak'ɨmerã? 28 ¿Mɨ peet'aa k'inia bɨk'ã aji, nuweda Egipto pida peet'aadak'a?” ’ (Ex 2.13-14)
29 Mãga ũrik'ãri, Moisés mirudachi. Maap'eda t'ɨmɨ́ wãji Madián eujãdee. Mama banaji k'ĩra tewaraak'a. Ariipema wẽra atap'eda, warrarã omé paraaji.
30 ’Cuarenta años wãyaap'eda, ewari aba Moisés baji eujã pania wẽe bɨmãi Sinaí ee k'ait'a. Mama bɨde unuji pak'uru jep'eda t'ɨpɨtauk'a urua nɨ̃bɨ, angelpa aɨde ichi unupi bada perã. 31 Mãgá urua unuk'ãri, Moisés k'ait'aara wãji pi-iara ak'ɨit'ee k'ãata mãga bɨ. Mãga nɨde ũriji Tachi Ak'õrepa mãgaru:
32 ‘Mɨ pɨ chonaarã Ak'õre Waibɨa; Abraham, Isaac, Jacob ijãadap'edaa Ak'õre Waibɨa.’ (Ex 3.6)
Mãga ũrik'ãri, Moisés bɨɨrɨ wëre nɨ̃beeji p'era nɨ̃bɨpa mãik'aapa p'oyaa ak'ɨk'aa paji ma pak'urumaa. 33 Mãpai Tachi Ak'õrepa mãgaji:
‘Pɨchi chancla ẽrat'aapáde aji, nama pɨ mɨ k'ĩrapite bainɨ̃ bairã.
34 Mɨa k'awa bɨ mɨ eperãarã chupɨria chitoonɨ Egiptode. Ũri bɨ ãchi bia chitoonɨ. Mapa cheji k'aripait'ee. Pɨa auk'a k'aripanáji. Mɨa pɨ Egiptodee pëiit'eeda aji.’
(Ex 3.5-10)35 ’Aɨ naaweda ãchia Moisés pedee ũri k'iniada-e paji nãga p'anauda perã:
‘¿K'aipa pɨ tai porok'a bɨjima ajida, taipa oopata ak'ɨmerã?’ (Ex 2.14)
Mãgá yiaraa pɨk'a iru p'anajida mĩda, Tachi Ak'õrepa ichi ángel pak'uru ɨɨrɨ-idaade unupida k'ap'ɨa pari Moisés pëiji ãchi porok'a. Tachi Ak'õrepa k'inia baji Moisepa ãchi uchia atamerã Egipto pidaarã juadeepa. 36 Mãgá Moisepa tachi chonaarã uchia p'e ataji Egiptodeepa. Ichia ne-inaa ooji eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa mãgɨ́ eujãde, Mar Rojode mãik'aapa cuarenta años wãyaaruta misa eujã pania wẽe bɨde. 37 Mãgɨ́ Moisepa jaraji Israel pidaarãmaa:
‘Parãdeepa Ak'õrepa uchiapiit'ee ichi pedee jarapari mɨ jĩak'a.’ (Dt 18.15)
38 P'anadak'ãri eujã pania wẽe bɨde, Israel pidaarã pari Moiseta pedeeji ángel ome Sinaí eede. Ichiata Ak'õrepa jarada naapɨara p'ãji, tachi chonaarãpa mãik'aapa tachia mãgɨ́ ũraa ijãadap'eda, ichita p'anapataadamerã.
39 ’Mamĩda tachi chonaarãpa iru pedee ijãa k'iniada-e paji. Ma k'ãyaara waya Egiptodee wã k'iniadachida. 40 Mapa Moisés wẽ-e pak'ãri, ichi ɨ̃pema Aaronmaa mãgajida:
‘Tachi-it'ee ak'õre waibɨarã oopáde ajida, tachi naa o jaratee wãdamerã, k'awada-e p'anadairã sãgataji jã Moisés ome, Egiptodeepa tai ãyaa aneeda.’ (Ex 32.1)
41 Mãpai oojida p'ak'a chak'ek'a aɨ k'ĩrapite ɨt'aa t'ɨ̃dait'ee. Ne-animalaarã peejida aɨ k'ĩrapite paadait'ee mãik'aapa fiesta oojida o-ĩapa, ma p'ak'a chak'ek'a ooda-it'ee. 42 Maperãpɨ Tachi Ak'õre ãchi ik'aawaapa ãyaa wãji. Mapa pajãde nɨ̃bɨ ne-inaamaa ɨt'aa t'ɨ̃pachida, Tachi Ak'õremaa ɨt'aa t'ɨ̃dai k'ãyaara. Oojida Ak'õre pedee jarapataarãpa p'ãdap'edaade jara bɨk'a:
‘Israel pidaarã, parã cuarenta años eujã pania wẽe bɨde p'anadak'ãri, ¿mɨ-it'ee ne-animalaarã peedap'eda, paapachidak'ã, mɨde ijãa p'anadap'edaa perã?
43 Ma k'ãyaara parãpa ɨt'aa t'ɨ̃pachida Canaandepemaarã ak'õre waibɨa Molocmaa mãik'aapa Egiptodepemaarã ak'õre waibɨa Refanmaa. Mɨa mãga k'awa bɨ ne-inaa pãchi juapa oodap'edaa atee p'anadap'edaa perã pãchi wãrutamaa. Mapa mɨa parã ãyaa jërek'ooit'eeda aji, Babilónia p'uuru k'ãyaara t'ɨmɨara.’
(Am 5.25-27)44 ’Tachi chonaarã eujã pania wẽe bɨde p'anadak'ãri, ateepachida Tachi Ak'õre te ne-edee ooda, k'irãpadait'ee Tachi Ak'õre arii bɨ ãchi ome. Mãgɨ́ te oojida Tachi Ak'õrepa Moisemaa ak'ɨpidak'a. Oojida aɨde ɨt'aa t'ɨ̃pataadait'ee Tachi Ak'õremaa. 45 Ma t'ẽepai tachi chonaarã mãgɨ́ tede ɨt'aa t'ɨ̃pachida ãchi chonaarãpa oodap'edaak'a. Mapa Tachi Ak'õrepa awaraa p'uuru ome jura chõo p'oyaapik'ãri, Josué ome chedap'edaarãpa ãchi ome aneejida mãgɨ́ te ne-edee ooda. Mãgá iru p'anapachida David rey parumaa. 46 Tachi Ak'õrepa Rey David k'inia iru bapachi. Mapa Davidpa iidiji Tachi Ak'õremaa te waibɨa oo teeit'ee, te pia oo k'inia bada perã Jacobpa ijãadap'edaa Ak'õre-it'ee. 47 Mamĩda David warra Salomonpa Tachi Ak'õre te waibɨa ooji. 48 Salomonpa mãgɨ́ te ooji mĩda, k'awa p'anɨ Tachi Ak'õre Waibɨa bak'aa te eperãarã juapa oodade. Mãga k'awa p'anɨ Ak'õre pedee jaraparipa jarada perã:
49 ‘Mɨ, Jõmaarã Rey, ɨt'arita baparida aji, mãik'aapa eujã mɨ jua ek'ari bɨ. ¿Te k'ãaredeeta mɨmaa oo teedait'eema? ¿Sãmata mɨ ɨ̃inait'eema?
50 ¿Mɨchi juadoopa jõmaweda ooji-ek'ã? aji.’
(Is 66.1-2)51 Mãpai Estebanpa mãgaji:
—Parãpa Tachi Ak'õrede ijãa p'anɨda apata mĩda, t'ãri k'achia-idaa p'anapatada aji, ijãadak'aa beerãk'a. Ma awara k'ɨɨrɨ k'isua p'anapata, oo k'iniadak'aa perã Ak'õre Jaurepa oopi bɨk'a. Pãchi chonaarã́k'apɨ p'anɨ. 52 Parã chonaarãpa ichita Tachi Ak'õre pedee jarapataarã jɨrɨjida peedait'ee. Peejida chi p'ek'au k'achia wẽe bɨ cheit'ee bɨda apatap'edaarã. Maap'eda chi p'ek'au k'achia wẽe bɨ chek'ãri Tachi Ak'õrepa oopi bɨk'a ooit'ee, iru ichiaba jita atapidap'eda, peepijida parãpa. 53 Parã́pata Ak'õre Ũraa iru p'anapata angeleerã k'aurepa. Mamĩda at'ãri ooda-e p'anɨda aji, mãgɨ́ ũraa jara bɨk'a.
Esteban peedap'edaa
54 Mãga ũridak'ãri, t'ãri k'achiapa Esteban peet'aa k'inia p'aneejida. 55 Mamĩda Ak'õre Jaure ichi ome bada perã, ɨt'aa ak'ɨji mãik'aapa unuji Ak'õre k'ĩra wãree mãik'aapa Ak'õre juaraare Jesús bainɨ̃ bɨ. 56 Mãpai mãgaji:
—Ak'ɨdapáde aji. Mɨa unu bɨ pajã ewa nɨ̃bɨ mãik'aapa unu bɨ Eperã Ak'õre Truadepema Ak'õre Waibɨa juaraare.
57 Mamĩda ãchi k'ɨɨrɨ t'ap'ak'oodachida mãik'aapa golpe biadap'eda, jõmaweda iru ɨ̃rɨ wãjida. 58 Jerusalén p'uurudeepa uchia atadap'eda, mãupa bat'amaa p'aneejida iru peet'aadait'ee. Auk'a k'aripajida Esteban ɨmɨateedap'edaarãpa. Ãchi ɨ̃rɨpema p'aru jɨ̃patap'edaa ata bɨjida eperã Saulo apatap'edaa bɨɨrɨ ik'aawa irua ak'ɨmerã, ãchia mãu bat'aruta misa.
59 Mãupa bat'amaa p'anɨde Esteban ɨt'aa t'ɨ̃ji:
—Tachi Waibɨa Jesús, mɨ jaure pɨchimaa atéeji.
60 T'ẽepai bedabaiji mãik'aapa golpe ɨt'aa t'ɨ̃ji:
—Tachi Waibɨa, ãchi chupɨria k'awáaji, mɨ nãgá k'achia oo p'anɨ mĩda.
Mãga jarap'eda, piuji.
<- Hechos 6Hechos 8 ->
