SAN MATEO 5

Cu̱tihuë Paꞌi Quëaseꞌe

1 Siꞌa pa̱ire Jesús ñani ai cu̱tihuë mëni ja̱rona jaꞌrupi. Jaꞌruna, i̱te yeꞌyecohuaꞌipi i̱ quëꞌrona tsiꞌsihuë. 2 Ja̱ maca Jesupi yeꞌya huëopi, ñeje caquë:

3 “Joyo paꞌiye caraji cajë asacohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maꞌtëmo i̱ohuaꞌi tse̱co paꞌiye sëte.

4 Oicohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquëpi i̱ohuaꞌi oiyere ne deꞌhuacaija̱ꞌquëni.

5 Teaye paꞌi aꞌë cuasa joyo hueꞌecohuaꞌi maña sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquë ca nëosi yejare paꞌija̱ꞌcohuaꞌipi.

6 Sihuacohuaꞌi paꞌiyë, nuñere pare yoꞌoñuꞌu cajë a̱o ëa ju̱ꞌiñeje paꞌye cuiꞌne oco ëa ju̱ꞌiñeje paꞌye nuñerepa yoꞌoyere yëcohuaꞌi cato. Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquëpi co̱caina, deꞌhue yoꞌo ti̱ꞌajaꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ohuaꞌi yëye.

7 Ai yoꞌocohuaꞌire oijë co̱caicohuaꞌipi sihuacohuaꞌi paꞌiyë, i̱ohuaꞌireje̱ Diusupi oi ñaquë co̱caija̱ꞌquëni.

8 Deꞌo joyo hueꞌecohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquëre ñajaꞌcohuaꞌipi.

9 Deꞌoye joꞌcua paꞌiyere cajë ai yoꞌocohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, Maijaꞌquë mamajërepa paꞌija̱ꞌcohuaꞌipi.

10 Maijaꞌquë yëyere yoꞌojëna, yecohuaꞌipi sa̱ñope jo̱sa yoꞌojëna, ai yoꞌocohuaꞌi cato sihuacohuaꞌi paꞌiyë, maꞌtëmo i̱ohuaꞌi tse̱co paꞌiye sëte.

11 Mësarute pa̱ipi coꞌacohuaꞌi aꞌë cajë, coꞌaye yoꞌojë, cosojë sa̱ñope cacohuaꞌi paꞌito sihuacohuaꞌi paꞌiyë, yëꞌë doꞌire ca cua̱ñojë. 12 Ai yoꞌosicohuaꞌi cato jaiye maꞌtëmona deꞌhuacaisi coꞌamaña payë. Ja̱je paꞌito ai sihuajë deꞌoye paꞌijë̱ꞌë, coꞌa ju̱ꞌiñe peoyerepa, yure mësarute yoꞌoyeje̱ paꞌye Maijaꞌquëre tsoe quëacaicohuaꞌireje̱ sa̱ñope yoꞌojë paꞌa̱huëꞌë.

A̲sije̱ Paꞌiye Cuiꞌne Iye Yeja Pa̱ire Miacaiye

(Mr 9.50; Lc 14.34-35)

13 Mësaru aꞌë, a̱sije̱ paꞌiohuaꞌi, iye yeja paꞌini. Ja̱je paꞌiohuaꞌitaꞌa sa̱i ja̱ꞌñere caraja̱isicohuaꞌi pani co̱caiye peoji. Ja̱je paꞌina, ti co̱caiye peocore yejana je̱ocoye paꞌiji, pa̱ipi tsaꞌcujëna, u̱ijaꞌcore.

14 Mësaru toaje̱ paꞌiohuaꞌi paꞌiyë, yecohuaꞌire miacaiye iye yeja paꞌini. Pa̱i daripëpi ai cu̱tihuëre paꞌini peoji, catiye. 15 Mahuë sa̱ꞌnahuëna nëcoja̱ꞌconi toaje̱ tsë̱omaꞌcohuaꞌi aꞌë. Coa ai jerepa huëꞌe paꞌicohuaꞌire miacaija̱ꞌconi ti̱ñarepa nëcocohuaꞌi aꞌë. 16 Ja̱je mësaruje̱ ti̱ñarepa pa̱ire miacaicohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌijëna, pa̱ije mësaru deꞌoye paꞌiyere ñajë mësaru jaꞌquë maꞌtëmo paꞌiquëre ja̱ohuaꞌije̱ sihuajë deꞌoquë api, caja̱ꞌcohuaꞌire.

Jesús Cuiꞌne Cua̱ñeseꞌe

17 Yëꞌëpi Moisés cua̱ñeseꞌere cuiꞌne Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi yeꞌyaseꞌere nejosiꞌi caquë daisiquë api cuasamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Yëꞌë cato ja̱ohuaꞌi caseꞌeje̱ paꞌye yoꞌo ti̱ꞌasiꞌi, caquë daisiquë aꞌë. 18 Ja̱je paꞌina, nuñerepa cayë, mësarute. Ja̱ yëꞌtaꞌa maꞌtëmo cuiꞌne yeja paꞌito cua̱ñeseꞌere teꞌe toya eꞌquehuëje̱ nejoñe peoji, cuiꞌne teꞌe coca yëꞌopoje̱. Ja̱je paꞌina, siꞌaye ca nëoseꞌe ti̱ꞌa macaja̱ꞌa paꞌi ja̱ꞌñe aꞌë. 19 Ja̱je paꞌina, iye cua̱ñeseꞌe ayere deꞌoye sehuomaꞌquëpi ai aꞌriquë macapi, pa̱ini i̱ yoꞌoyeje̱ paꞌye se yeꞌyasiquë pani, ai aꞌriquë maca maꞌtëmo cua̱ñe hue̱ꞌñana paꞌija̱ꞌquë api. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare deꞌoye sehuocaiquëpi yecohuaꞌire i̱ yoꞌoyeje̱ paꞌye se yeꞌyasiquë cato Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtena jaiquë paꞌija̱ꞌquë api. 20 Ja̱je paꞌina, mësarute cayë. Mësarupi cua̱ñeseꞌe yeꞌyacohuaꞌire cuiꞌne fariseohuaꞌire tëto sani nuñerepa Maijaꞌquë yëyere yoꞌomaꞌcohuaꞌi pani maꞌtëmo cacaye peoji.

Jesupi Yeꞌyaye, Pë̱iñe Ayere

(Lc 12.57-59)

21 Mësarupi asahuë, mësaru aiohuaꞌire caseꞌe: ‘Huani je̱omaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare huani je̱osiquë pani paꞌito i̱ yoꞌosi doꞌire sa̱iñe paꞌiji cajë ña deꞌhuaye paꞌiji.’ 22 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, coa yoꞌjeire pë̱isiquëje̱ i̱ pë̱isi doꞌire sa̱iñe paꞌina. Ña deꞌhua cua̱ñoñe paꞌiji cuiꞌne yoꞌjeire tea ju̱ꞌiquëreje̱ i̱ tea ju̱ꞌi doꞌire sa̱iñe paꞌina, ca tëji ëjaohuaꞌipi ña deꞌhuaye paꞌiji. Cuiꞌne yoꞌjeire huesë ai caquë cato toa yejana saiyere paꞌiji.

23 Ja̱je paꞌiye sëte, Maijaꞌquëre i̱sisiꞌi caquë saquëpi mëꞌë yoꞌjeipi mëꞌëre sa̱ñope caye payere cuasani. 24 I̱ti macana mëꞌë i̱sisiꞌi caquë saye o̱ani coꞌini mëꞌë yoꞌjei ja̱re cajei deꞌojë̱ꞌë. Ja̱ maca yuretaꞌa sani mëꞌë i̱sisiꞌi caquë daseꞌe Maijaꞌquëna i̱sijë̱ꞌë.

25 Ja̱je paꞌina, mëꞌëni coꞌaye yoꞌopi caquë yequëpi, pa̱i yoꞌoye ña deꞌhua hue̱ꞌñana saquë paꞌito i̱ti mëꞌëre coꞌaye yoꞌopi caquë saquëni ja̱ sai maꞌana ca deꞌhuajë̱ꞌë, pa̱i yoꞌoye ñaquëna, quëaye pa̱jaꞌquëre. Pa̱ñe cato pa̱i yoꞌoye ñaquëna, quëaëna, asani ja̱ëpi yuretaꞌare mëꞌëre pa̱ire cocohuaꞌina se cua̱ñeina, co hue̱ꞌñana coja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 26 Nuñerepa cayë, cosi maca yuretaꞌa, ja̱ropi etaye peosipi, mëꞌë curiquë të̱ꞌña maña siꞌaye sa̱imaꞌë pani.

Yequë Nomiore Yoꞌoye Ayere Jesús Caseꞌe

27 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, tsoe caseꞌe: ‘Yequë nëjore yoꞌomaꞌpë paꞌijë̱ꞌë.’ 28 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Nomioni yëjë ëaye ñasicohuaꞌi pani, tsoe yeconi nomiore yoꞌoseꞌe paꞌiji, joyopi i̱ote se cuasaseꞌepi.

29 Ja̱je paꞌina, mëꞌë ëja te̱ꞌte ñacoapi tayoyena ne ta̱oco paꞌito dutani soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, mëꞌë ca̱pë acoseꞌere nejoñepi siꞌa mëꞌë ca̱pë toa yejana nejo cua̱ñoñe pa̱jaꞌcore. 30 Cuiꞌne yeque pa̱nitaꞌa, mëꞌë ëja te̱ꞌte jë̱tëpi tayo yoꞌoyena sa yëto tëto tëani soꞌona je̱ocojë̱ꞌë. Ai jerepa deꞌoji, teꞌe te̱ꞌte ca̱pë nejoto siꞌa ca̱pë toa yejana nejo cua̱ñoñe pa̱jaꞌcore.

Jesús Yeꞌyaseꞌe, Huejasicohuaꞌipi Je̱ocoyere

(Mt 19.9; Mr 10.11-12; Lc 16.18)

31 Ja̱ꞌnë tsoe caseꞌe paꞌiji: ‘Nëjore je̱oquë pani i̱ti je̱oco doꞌire quëaquë toyasi jaꞌhuare i̱siye paꞌiji.’ 32 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Ë̲jëpi yequë ë̱mëohuaꞌire yoꞌomaꞌconi nëjore coa je̱ocoquë pani i̱ doꞌire yequë ë̱mëre yoꞌoja̱core neji. Ja̱je paꞌina, je̱ocosiconi yequëpi huejani yequë nëjore yoꞌoquë deꞌoji. Ja̱ doꞌire siꞌa jupë coꞌaye yoꞌo huesëyë.

Jesús Yeꞌyaye, Care Payë Caye Ayere

33 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, tsoe acohuaꞌire caseꞌe: ‘Mai Ëjaë ña hue̱ꞌñana care payë ca huesosicohuaꞌi cato ja̱re neñe paꞌiji, i̱ti ca nëoseꞌe.’ 34 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë. Yequena se ca coꞌija̱ijë care payë cajë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Maꞌtëmona se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱ro cato Maijaꞌquë ñuꞌi saihuë aꞌë. 35 Yejana se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱roje̱ Maijaꞌquë tsaꞌcupa hue̱ꞌñaꞌë. Jerusalénna se ca coꞌija̱ijë care payë camaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱oje Mai Ëjaërepa daripë aꞌë. 36 Cuiꞌne mëꞌë si̱opëna coꞌye ca coꞌija̱i care payë camaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Je pojaꞌicore cuiꞌne neacore ne ti̱ꞌañuꞌju cayeꞌni. Coa Maijaꞌquëseꞌe neñe paꞌiji. Ja̱je paꞌito ja̱je caye pa̱jëꞌë. 37 Coa teꞌe nuñe cajë̱ꞌë, ‘jaëꞌë’ pa̱nitaꞌa ‘pa̱ñë’. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ai jerepa se tuajë caye cato huati aye aꞌë.

Jesús Yeꞌyayere, Pë̱ijë Sa̱iñe Ayere

(Lc 6.29-30)

38 Mësarupi asacohuaꞌi aꞌë, Moisés cua̱ñeseꞌe caye: ‘Yequë ñacoare nejocaiquë pani i̱ ñacoapi sa̱iñe paꞌiji. Cuiꞌne yequë cu̱jire tëto jëyoquë pani i̱ cu̱jipi sa̱iñe paꞌiji, cuiꞌne nejo cua̱ñoquë.’ 39 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, mësarute. Coꞌa pa̱ire sa̱ñope sa̱imaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Coa ai jerepa tsiana tëtoquë paꞌito, yequë te̱ꞌte tsiaje̱ nëocaijë̱ꞌë, tëtoja̱quë. 40 Cuiꞌne, yecohuaꞌipi mëꞌëre i̱sijë̱ꞌë cajë, mëꞌë camisare jio paꞌito, dëi juꞌi ca̱je i̱sijë̱ꞌë, saja̱jë. 41 Yeque coꞌamañare hueꞌequë teꞌe kilómetro sacaijë̱ꞌë, cajë cua̱ñesicohuaꞌi paꞌito ai jerepa caya kilómetros hueꞌecaijë̱ꞌë. 42 Yequëpi mëꞌë coꞌamañare se̱quë paꞌito i̱sijë̱ꞌë. Cuiꞌne ne tëjini coꞌyosiꞌi caquë paꞌito i̱sijë̱ꞌë. Coa ë̱semaꞌë paꞌijë̱ꞌë.

Mëꞌëre Sa̱ñope Yoꞌocohuaꞌire Oijë̱ꞌë

(Lc 6.27-28, 32-36)

43 Cuiꞌne asacohuaꞌi aꞌë, mësaru tsoe caseꞌe: ‘Oijë̱ꞌë, mëꞌë cajeire, mëꞌëre oiquëni, cuiꞌne mëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquëni oimaꞌë paꞌijë̱ꞌë.’ 44 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yëꞌëpi cayë, mësarute. Oijë̱ꞌë, mësarute sa̱ñope yoꞌocohuaꞌire. Mësarute coꞌaye cacohuaꞌire, deꞌoye paꞌi ja̱ꞌñere cacaijë̱ꞌë, mësarute coecohuaꞌire deꞌoye yoꞌojë̱ꞌë cuiꞌne mësarute tea ju̱ꞌijë cuiꞌne coꞌaye yoꞌocohuaꞌire oijë Maijaꞌquëre se̱cacaijë̱ꞌë. 45 Ja̱je mësaru yoꞌojë Maijaꞌquë mamajë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ yoꞌoyeje̱ yoꞌojë. I̱ je̱ꞌquë coꞌacohuaꞌire, cuiꞌne deꞌocohuaꞌire ë̱sëcaiye necajiꞌi. Cuiꞌne ocoyeje̱ siꞌaohuaꞌire necajiꞌi. 46 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësarupi mësarute oicohuaꞌiseꞌere deꞌoye yoꞌojë paꞌicohuaꞌi pani, ¿Iquëre mësaru i̱si cua̱ñojaꞌcohuaꞌi aꞌni, ja̱ yoꞌosi doꞌipi? Curiquë paꞌi doꞌi se̱cohuaꞌi yoꞌoyeje̱ yoꞌosicohuaꞌi pani. 47 Mësaru yoꞌje tsi̱seꞌere pëpajë yoꞌoni ¿I̱quere deꞌoye yoꞌoyeꞌni? Siꞌahuaꞌi Maijaꞌquëre sehuomaꞌcohuaꞌi yoꞌoyere yoꞌoni. 48 Nuñerepa deꞌoye yoꞌocohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë, mësaru jaꞌquë nuñe yoꞌoquë maꞌtëmo paꞌiquëje̱ paꞌiohuaꞌi.

<- SAN MATEO 4 SAN MATEO 6 ->