Link to home pageLanguagesLink to all Bible versions on this site
17
Y y
Yaluwa yabayababana meta yaluyaluwa iya tamowai ye heyababadi, yo iya meta Satani yona loina guninaena. Hesana hesau meta yaluwa bikibikina.
Yaubada taukaihelahuina yo Yaubada tausunumaena (Apostolo 16:14), siya meta dagela tamowaidi na Yaubada se tabaꞌohui doha Dius tamowaidi. Maiyadi Dius se koikoigogo sunago udiyedi yo se tapwalolo yo hinage laugagayo se miyawatanidi, na iyamo Yaubada tausunumaena loheloheyao wa nige pelitome se hai. Dagela tamowaidi hekadi pelitome se hai na se hemala Dius mamohoidi, doha Nikolasi Antiyoka tamowaina (Apostolo 6:5).
Yaubada yona basileiya meta Yaubada yona kabaloina galewa ne yo tanoubu ta unai. Yo hinage Yesu unai tausunuma tamowaidi maudoidi, siya ede yona basileiya tamowaidiyao, matawuwuna Yaubada yona loina guninaena se miyamiya (Maleko 1:15, 4:11, 4:26, yo 4:30).
Yaubada yona kaisunuwa tamowaidi meta Yesu taukawamamohoina tamowaidi maudoidi (Mataiyo 24:24, Luka 18:7, Kolose 3:12, Taitasi 1:1, 1 Petelo 2:9, yo hekadiyo).
Yaubada yona kaisunuwa tamowaina meta iya ede Keliso o Mesaiya.
Yaubada yona tamowai hededehemasalahana ku hasili Guiyau yona tamowai hedehededena unai.
Yawe meta Yaubada hesana ye hemasalaha Mose unai (Esodo 3:14). Hesa ta kaniyona tausonoga se hededehemasalaha, iya ede, Yau ede yau, o, yau ya miyamiya.
Na Yaubada hesana laugagayona ye mosei Dius tamowaidiyao udiyedi tabu se katakatagaibui (Esodo 20:7), unai huyana Buka Tabuna se hasili kabo se katai ede Adonai, kaniyona ede Guiyau. Buka Dimdim hinage se bado Jahweh nige se kuli na Lord mo se kulikuli, na gonogonowana doha, kita hinage Talam Bagubagunana bukana unai Guiyau ta hepahepaisowa, na nige Yawe. Na Dimdim bukadiyao hekadi se kuli ede Jehovah.
Yelusalema meta Dius yodi magai saesaena. Dawida yona huyawasawasa (nuwana bolimai 1010-970 bc) huyahetubuna unai Yelusalema ye hai yona kabawasawasa magaina. Na kabo natuna Solomona yo mulinaena wasawasa magai wa se helahelaki yo gana weku unai se ganahetakikili. 586 bc Babiloni yodi tauꞌiyala Yelusalema se heyababa na tamowai se woyalaeidi Babiloni tanona unai. Dius yodi tauwoyawoya labui, Esila yo Nehemaiya, kabo Dius bodadi se laeidi se uyo Yudeya unai na Yelusalema yo Numa Tabuna se ginauliꞌuyoidi. Mulina ne unai teha udoiꞌudoi yodi tauꞌiyala magai wa se heyababa na Numa Tabuna yo Dius yodi wasawasa yodi numa gogodiyao se kaiwahalidi.
Bolimai 63 bc unai na mulinaena, Loma yodi wasawasa yodi gabana se toledi Yelusalema yo Yudeya se tanuwagaidi. Na bolimai 66 ad unai Dius se tolo na tauwoyawoya Loma se tole wa yo yodi tauꞌiyala se iyalaeidi. Tenem debanaena ede bolimai 70 ad Loma yodi tauꞌiyala Yelusalema magaina yo hinage Numa Tabuna se heyababa.
Yisti meta ginauli namwanamwana pwalawa unai. Dius meta Yisti unai kadi pwalawa se hesese na kabo se gabudi. Iyamo Taukiuli Henuwaisinina yo mulina ne unai mayadai haligigi-labui (7) udiyedi pwalawa nige yistina se kaikaidi (Esodo 12:14-20). Unai pwalawa nige yistina meta miyamiya dudulaina heyaheyasonina, na pwalawa ma yistina ede lauhekata yabayababana heyaheyasonina (Mataiyo 16:5-12, Maleko 8:14-21, Luka 12:1, Galatiya 5:9). Yo huya hekadi Yesu yisti ye heyasoniyei Yaubada yona basileiya yona tadada unai (Mataiyo 13:33, Luka 13:20-21). Na apostolo Paulo yisti ye heyaheyasoniyei yababa unai (1 Kolinito 5:7-8).
Yona tamowai: Guiyau yona tamowai hededehemasalahana ku hasili.
Yunika Beyabeyana Aikupito yo Alabiya yodi teha unai wasawasa mwanediyao taukitahetetedi tatao meta nigwanigwa tauhaidi tabu natudi. Tatao ne kalina Dimdim unai se kataidi, eunuch (katakataina ede yunik), na unai yoda hedehedede yunika ta hai. Yunika hekadi wasawasa waihiu yodi taupaisowa. Kabo yodi gigibwali se moseidi, doha Apostolo 8:27 unai ta hasili. Na Dius meta laulau ne nige se ginaginauli matawuwuna laugagayo, yo yunika nige gonowana se lusae Numa Tabuna yo Dius yodi tapwalolo maudoidi unai.

<- Hedehedede lakilakidi hededehemasalahadi 16