Aposel 13

Banabas, Sol Eraga, Anutro Kono Soweyeroyingo

1 Andiyok endemo, Yisas keyimo oni simoo bare kewooroyemo Anutro ingondudu eyingo oni, ko, etuyeroyingo oni nguya nguno oruwonggo. Ngu oni ngu oowooye ngandiro: Banabas; Simiyon, ene oowooyi gura Nayisa, (ngu damoni ngundiro goweyi iriyo); Lusiyas, ngu Sayirin endemonggo oni; Maneyen ngu Herod, mera sobosobo koreteyingo oningga, nguro dobooyi; ko, Sol oningga nguya oriyingo. 2 Naru gurano, Yisasro keyimo oni simoo bare Anut Oo Simburi nguno yambo mande tero, oowari oo nguya roogo tero, yemboongetoyi, ngu naruno, Yuka Kundingiyi, ngundo eneya eyingo. Ye komo Banabas, Sol, eraga, noro ko nangge teri, ero rogoyeroyingo. Yo, ene nondo ko teyi, ero negoyerowonoku, ngu nangge teyariyi, ero eyingo. 3 Arisa, Yuka Kundingiyimboro mande ingoro, ene oowari oo bidodo roogo tero, ene kundingiyi ootooro, ngunonggo ene yanggango yemboongero oruwonggo. Ngundiro oode yokoro ngu, asa, ene Banabas, Sol, eraga, tabayarimo kandeye yero, Anutno yemboongero ngu, ko nguro nangge teri, ero rogoyerowonggo. Ngundiro tero, Banabas, Sol, eraga, soweyerootoyi sayingo.

Banabas, Sol, Eraga, Sayiparas Meradonimo, Mande Gome Ngu Yootunoro Eyingo

4 Yuka Kundingiyi ngundo soweyerootoni, Banabas, Sol eraga sayingo. Ngundiro nguro, Banabas dobooyi Sol nguya ende gura oowooyi Selusiya nguno uro, ngu sono wendeyimo nguno wanggo sanganimo ooretori, wanggobo yoyoro, Sayiparas meradonimo oorowuyingo. 5 Oororo, Sayiparas meradoni nguno ende gura oowooyi Salamis nguno tunooteyingo. Ngu endega nguno, Yuda oniro yowuru ya nguno uro, Anutro Mande Keta Mesarango ngu yano wesiyoro eyingo. Yon oningga ngu nguya Banabas, Sol, eraga, hoorooweyeroro, ko teyingo.

6 Banabas, Sol, eraga, Sayiparas meradoni, ngu bidodomo endeyoro, yade oororo, Pepos endemo uyingo. Ngu endemo nguno, Yuda oni gura kenoyingo. Ngu oningga ngu, ene gosonggi gura gura teroruwo. Ngu oningga ngu enengombo ngandiro ete. No Anutro ingondudu eyingo oni eteku ngu, ene godange ete. Ngu oningga ngu oowooyi Ba-Yisas, oowooyi gura ngu Elimas. 7 Ba-Yisas oningga, ngundo Gabuman mera koreteyingo oni nguro dobooyi. Koreteyingo oningga ngu oowooyi Serigiyas Polas. Enengo ingondudu ngu gome oorengo. Ene Anutro mande ingowero, nguro Banabas, Sol, eraga negoyeroyingo. 8 Ene Elimas gosonggidodo oningga ngu, oowooyi Girik mandeno ngu damoni ngandiro: ngu gosonggi oni. Ngu oningga, ngundo Banabas, Sol, eragado, Anutro mande wesiyoro etori, enendo tootoongoro gosiyoweroyimboro. Ngundiro tetoni, nguro ene mera oo sobosobo koreteyingongga, ngundo Anutro mande ingoro, newende nguno ma yewero, ero ingoro gosiyoyingo. 9 Asa, Sol, oowooyi gura ngu Pol, ngundo Yuka Kundingiyi urungga bidodomonggo Elimas gome gome kenondadangero, manggaruwooro eyingo. 10 Ge Setan nangoni! Ge muri gome mesarangomboro sanggiri teteku ngu, gengo muringge ngu biyomi, ko, gengo godangengge oo biyomingge, ngundo nowoondogemo urungga ooroote! Ngundo Oo Bidodo Simburiboro oore muri gome ngu yomburiyeroroote! Gengo muri biyomingga, ngu ma yokowa, bine? 11 Arisa, ingo! Ataga, Oo Bidodo Simburi enengombo gurewa! Gutoro doongengge ukingowa! Ataga, ge sa ma kenowa! Ge ngundiro oode, naru gidarega yokowa, ero eyingo.

Polndo ngundiro etoni, sodedomangge goboore wooro iriyo gura tunootero, ngundo Elimas doongeyi ukingoyingo. Ngundiro ukingootoni, mera ma kenoyingo. Mera ma kenoweroyi tero, nguro ene oni erewero erewero oororo, oni gura dowooro, ingootoni, ngundo mete hoorooweneroni, ero ereweyingo. 12 Mera oo sobosobo oni urungga ngu kenoro, soriyokoro, sosorero, ene Anut Oo Bidodoboro Simburi, nguro mandeni ingoro, newendemo Anutro ingootoni, hamoo teyingo.

Banabas, Sol, Eraga, Pisidiya Merako Andiyok Ende Nguno Ko Teyingo

13 Polya oni endeyoyingo, ngu bidodo Pepos ende yokoro, wanggo sanganimo oorero, Pega ende, ngu Pambiliya merako oorooteku, nguno oorowuyingo. Oororo, Yondo oniku yoyokoro, enesu nangge Yerusalemno ko oorowuyingo. 14 Oorowutoni, oni songoku Pega ende yokoro, oororo, yade Andiyok ende, Pisidiya merako oorowuyingo. Ngu narungga ngu, kando naru nguro ene Yuda oniro yowuru yano uro, nguno bibiteyingo. 15 Bibitetoyi, yowuru ya nguro tabango, ngundo mamana mande Anutro ingondudu eyingo oniro mande kandangeyingo. Kandangero yokootoyi, kootuyisina, Polndo enengo dobookuriyi nguya negoyeroro eyingo. Dobookurine, ye mande gura simoo bare nowoondoye yanggango teyunoweroyi moore tetoningga ngu, mete wesiyoya, etoyiga ingoyi, ero eyingo.

16 Ngundiro etoyi, asa, Polndo ootoogero, kandeyi okooro, ero eyingo. Ye Iserel oni, ye oni sowe gura gura Yuda oni kini Anutro ingoro, yambo mande tetenggoku ngu, ye ingoyi! 17 Nga Iserel oni ngaro Anutga, ngundo osisambananimo yootunoyeroro, sunggi eneno yeyingo. Ngu naruno, ene Igip merako yuto oodoyi, ene Anutdo oode, oni simoo bare oowooyingga yoyeni tunooteyingo. Kootuyisina, Anutro yanggangonimbo ko yoyootoni, Igip mera yokoro sayingo. 18 Oni kini kingo merako nguno, dagoma onibi eraya (40) nguno, Anutdo Iserel oniku enengo mandeye muriye biyomi teyingomu, nguro Anutdo newende kowuri urungga oorengo ingoyingo. 19 Anutdo Kenan merako oni simoo bare sowe kandegura gidemboro eraya (7) yomburiyeroyingo. Yomburiyeroro, meraye Iserel oni simoo bare yunoyingo. Ene ngu merangga nguno oruwonggoku, ngu dagoma urungga oorengo (450) nguno oruwonggo. 20 Kootuyisina, Anutdo Iserel oni wirikoyeroweroyi oni ngu kandeyimo yetoni, ngundo Iserel simoo bare soboyeroyingo. Ene ngundiro tero oodoyi, oororo, Anutro ingondudu eyingo oni oowooyi Samuwel oningga nguro naruni ngu kiniteyingo. 21 Ngu naruno, Iserel simoo baredo mera oo bidodo sobosobo koreteyingo oni gura yowero, nguro Anutno sumoo, ero eyingo. Etoyi, nguro Anutdo oni gura oowooyi Kis, ngu nangoni ngu yunoyingo. Ngu Kis oningga ngu nangoni oowooyi ngu Sol. Ngu oningga ngu, Beniyamin oningga, nguro sembeni. Sol ngundo sobosobo oruwoku ngu, dagoma onibi eraya (40) oruwo. 22 Ene Anut Oo Bidodo Simburi, ngundo Sol oningga ngu andangero, Dewit yoro, ngu musiyomo yeyingo. Anutdo oni simoo bareno Dewitro, ngandiro eyingo. No Dewit Yesi nangoni kenowono. No nowoondone ngu enengo gome ingooteno. Dewitdo ngu nondo ingootenoku, ngundiro ko tewa. Anutdo ngundiro eyingo. 23 Anutdo nguro kuri mande gosiyoyingo ngundiro tunootewo. Ngu ngandiro eyingo. Dewitdo nguro sowenimo ngu, nguno nondo Yisas yewe tunootewa, ero eyingo. Ngu oningga, ngundo ngu Iserel oni simoo bare bidodo muri biyomimonggo ngu andayeroro, ko yoyowa. Ene noore ko yoyoweroyi oni. 24 Kurimi Yisas ma ombuyingomo, ngu naruno, Yondo Iserel oni simoo bare bidodomo mande wesiyoro yunoro eyingo. Ye komo nowoondoye hamoo yowoorengoya, sono kundingiyi nga gimuyi, ero eyingo. 25 Yon enengo koni namoko yokoweroyi naruno, ene sumoo yunoro eyingo. Ye noya ndadiro etenggo? No ngu yendo oningga sobowooro oorootenggokungga ngu kini. Ene ye ingoyi. Oni gura no keneroro, ombutekungga ngu, ene oni urungga oorengo oowooyidodo. No ngu enengo ko oni nangge.

26 Ye dobookurine, Ebarahamro osisembeni, ko, ye oni sowe gidarega Anutro yambo mande tetenggoku oni, ye ingoyi! Anutdo mandega ngu nooreno soweyowoku ngu ngandiro. Anutdo Yisas ngu noore ko yoyoweroyimboro soweyoyingo. 27 Ene oni Yerusalemno ko enengo tabango oni ngudodo, Yisas oningga nguro ene gome ma ingoro, kootu inoyingo. Ene kando naru bidodomo, Anutro ingondudu eyingo oniro mande ngu kandangero ingowonggoku, ene nowoondoyemo ma siriyoyingo. Yo, Anutro ingondudu eyingo onindo oni simoo baredo Yisas kootu inowanggo, ero kuri eyingomu, ngu ataga engge tunooteyingo. 28 Yudaro tabango onikundo ngu Yisas goweyimo biyomi guraro ureyi kumooweroyi, oo gura ma kenoyingo. Kini, ene Rom Gabuman oni, ngundo Iserel merako oo sobosobo koreteyingo oni oowooyi Payilat, nguno meno manggaru tero eyingo. Utooga kumooni! Ero eyingo. 29 Ene ngundiro tero yokoro, kootuyisina, de omukondi sanganimonggo andangero yoro, mere gurano merengoowanggo. Ene Anutro ingondudu eyingo onindo mande nakangoyingo ooku bidodo temukoyingo. 30 Yisas kumootoni, merengooyingomu, Anutdo ngunonggo, ene ko yokutuwootoni, ko keta ootoogeyingo. 31 Ngundiro tetoni, oni Galili merakonggo Yisasdodo Yerusalem mayeyingomu ngu, naru oowooyingga Yisas kenoyingo. Ngu oni, ngundo Yuda oni simoo bareno nguro mande wesiyoro ewonggo. 32-33 Ene mande gura eyingo. Noorendo mande gome ngu yeno wesiyoro eteto. Ngu ooga kuri Anutdo noorengo osisambanani yunowero mande, ero gosiyoyingo. Yo, ngu ooga Anutdo ero tewero mande ero gosiyoyingomu, ngu ataga, noore enengo bugobugonimo engge tunootete. Yo, yambo Sam bukno Anutdo Yisasro ngandiro eyingo.

Ge noro nangone. No ataga oni doongeyemo wesiyoro no gengo awangge. Ero eyingo. (Sam 2:7)

34 Anutdo Yisas merenonggo ko yokutuwooyingomu, ene mereno ko uro ma buwoo yeyingo. Nguro ngu, Anutro mandeno ene ngandiro eyingo.

No oo gomemu kundingiyi ye yunowanoku, kurimi no oo ngundiro Dewit inowero mande gosiyoro ewonowo. Ero eyingo. (Ayisaya 55:3)

35 Ngundiro nguro, yambo Buk Sam gurado Anutya ete.

Ge gengo oni kundingiyi yokootoyi, ma buwoo yewa. Ero eyingo. (Sam 16:10)

36 Noore ingooteto. Dewit ene Anutdo ingooteku, ngundiro oni simoo bare kewooroyemo enengo mandeni ngu keyoro, ko teyingo. Kootuyisina, ene kumootoni, enengo osisembeni tanggeyemo merengooyingo. Ene ngu goweyi ngu buwoo yeyingo. 37 Yo, Dewitro goweyi buwoo yetoni, ene ngu oningga ngu Anutdo yokutuwootoni, keta ootoogeyingongga ngu, ene ma buwoo yeyingo. 38-39 Arisa, ye dobookurine, ngu mandega ngu gome ingoyi! Noorendo mande ngandiro nguro yeno wesiyoro eteto. Ye Yisasro nowoondoyemo hamoo teyingo ngu, Yisas ngundo, yengo weti mbumbuwa bidodo andangero, sonowooro kabeteyunoyingo. Ene Mosesro mamana mandeno, ene mete yengo weti mbumbuwa andangetoyi ngu, ene ngu ooga, ngundo Anut doongeyimo goyeni, oni nenengo ma tunootewanggo. Kini, nga Yisas oningga ngando nangge ene mete oni simoo bare bidodoboro weti mbumbuwa andangetoni, Anut doongeyimo yoyeni, ye oni nenengo gome tunootewanggo. 40 Ngundiro nguro, mande nga yeno ombuteku ngu, ye ingonda teyi! Ngu ooga yeno ma ombuwakuro, nguro kurimi Anutro ingondudu eyingo onindo, nguro eyingo. Anutro bukno, enendo ngandiro eyingo.

41 Ye yomooyinoro, kootuyisina mande ewonggoku oni, ye ingoyi! Ye ngu ooga ingondudu urungga ingoro, nguro biyomi yewa. Nguro no yengo naruno ko gura tewanoku, ene oni gurado ngu kongga nguro yeno etoni, ye ngu ingoro, hamoo ete, ero ma ingowero. Ero eyingo. (Habakak 1:5)

42 Ngundiro mande emukoro ngu, Pol, Banabas eraga, endesina ooretori, oni simoo baredo eneya, ero eyingo. Andeno naru kundingiyingga nguno nguya, nga mandega nga nangge, nooreno ko wesiyoya eri, ero eyingo. 43 Ene yowuru ya yokoro, endesina oorero, Yuda oni simoo bare oowooyingga oorengo, oni sowe songoku nguya Anutro mande ingoro, nguro koyi tetenggoku oni, ngundo Banabas, Pol eraga keyeroyingo. Ngundiro keyerootoyi, eragado Anutro sumange mande ngu yanggango teya oriyi, ero ingondudu yunoyingo.

44 Andeno, naru kundingiyimo, ngu endemo oni simoo bareku namoko bidodo, ngundo Oo Bidodo Simburi nguro mandeni ingowero, yowuru yano uro yowuruwooyingo. 45 Oni simoo bare urungga oorengo mayero, yowuruwootoyi, Yuda onindo ngu oni sowe gidarega Yuda oni oowooyingga oorengo ngu yeyoro, nowoondoyemonggo biyomi urungga ingoyingo. Nguro ngu, ene damoni yero, Pol eragaro mandeyari tootoongoro, yomburiyoro yomooyunoro, kootuyarisina nguya mande mande teyingo. 46 Ngundiro tetoyi, nguro ngu, Pol, Banabas eragado mande yanggango oorengo manggaru tero eyingo. Hamoo, noore Anutro mande komo ye Yuda onino koretero erogogo, ene ye nga mandega nga ngu yokoro, kootu inoyingo. Kootu inoro, ye yengombo ingonduduyemo ye mete Anutya suwooyi sano keta sugi sugi oruweroyi, ngu ma yowero ingootenggo. Nguro ngu, ye ingoyi! Ataga noore yowoorengoro, oni simoo bare sowe gidaregano, Yuda oni kini nguno sawaro. 47 Anut Oo Bidodo Simburi, ngundo nooreno mande yanggango yunoro, Polro ngandiro ewo.

No ge goyetenoku ngu, ge oni sowe gidarega Yuda oni kini nguro soru. Gedo ende mera bidodo nguno, oni simoo bare bidodo hoorooweyero, ero ewo. Ngundiro tetoyi, Anutdo ngu oni simoo bare ngu weti mbumbuwa andangeyunoro, ko yoyowa. Ero eyingo. (Ayisaya 49:6)

48 Oni sowe gidarega Yudaro yowuru yano oorootenggoku, ngu mandega ngu, mandeni ingoro ngu, ene oni oni tero eyingo. Anut Oo Bidodo Simburi, nguro mandeni ngu gome oorengo! Ero eyingo. Nguro ngu, simoo bare bidodo Anutdo rogo tewoku, ngundo keta suwooyi sano oruweroyiga, ngu ooro ene Anutro nowoondoyemo hamoo teyingo.

49 Ngu naruno, Oo Bidodo Simburiboro mande ngu mera gidarega bidodomo oorowuyingo. 50 Ene Yuda onindo ende nguro bare yambo mande tetenggoku oowooyedodomu, ende nguro tabango oni ururumu oowooyedodomu, ngu nguya nowoondoye yeyi, sanggiri yunootoyi, ngundo Pol, Banabas eraga yutoro, enengo ngu endega ngu yokoya sari, ero oweyingo. 51 Ngundiro tetoyi, nguro Pol, Banabas eragado ootoogero, keyarimo kukukakawu mera ngu endemo nguno yonggurumootori, merako uyingo. Simoo bare ngu enengo muri biyomiye, ngu ngundiya orini, ero nguro kumana biyomi yeyunoyingo. Ngundiro tero, eraga ootoogero, Ayikoniyam ende oorowuyingo. 52 Yisasro ko oni simoo bare ngu, ene Yuka Kundingiyimbo nowoondoyemo yanggango oorengo uro, angetoni, ene ngunonggo oni oni urungga oorengo teyingo.

<- Aposel 12 Aposel 14 ->