MAKA 4

Sa Parabolona sa Tie Uma

(Matiu 13:1-9; Luke 8:4-8)

1 Meke va tumatumae pule se Zisu pa kapa masamasa Qaleli, meke sa kobi tinoni sapu mae vari likohae koa Sa si noma hola, ke suraṉa la koa pa keke koaka si Asa meke habotu Nana. Na alena pa kolo sa koaka asa, ba sari tinoni si turu dia pa masa.[a] 2 Soku tiṉitoṉa si variva tumatumae ni Sa koari na parabolo, meke zama guahe si Asa koa rini:

3 “Avoso mae! Keke tie uma si la, meke taburu ni sari na kiko pa nana inuma. 4 Totoso taburu ni sa sari na kiko, si kaiqa si hoqa la pa korapa siraṉa, meke mae gani betoi rina kurukuru tapuru si arini. 5 Kaiqa si hoqa la vasina sapu tale patupatuna meke lopu moata pepesona. Lopu seunae, si toa vura mae sari na linetelete, sina lopu moata sa pepeso. 6 Ba totoso gasa mae sa rimata, si ṉadai si arini, ke harahara, sina lopu gore va lohi sari na karosodi. 7 Kaiqa rina kiko si hoqa la vasina koa ia hilibubuku, ke toqolo sage sari na hilibubuku, meke ilupu va matei si arini, ke loke vuadi. 8 Ba kaiqa kiko si hoqa la pa pepeso leana, ke toqolo sage meke vua katakata. Kaiqa si vua toloṉavulu kiko koai, kaiqa si onomo ṉavulu, meke kaiqa si keke gogoto.

9 Ego, be ari taliṉa mia, si mi va avoso mae!” gua se Zisu.

Sa Ṉatidi gua rina Parabolo

(Matiu 13:10-17; Luke 8:9-10)

10 Totoso koa eke telena se Zisu, si mae koa Sa sari Nana disaepeli meke gua tugo sari kaiqa pu avosi sari na parabolo, meke tepa ia rini si Asa, pude va bakali si arini. 11 Meke olaṉa la i Sa, “Sari na tinumatumae tomedi koasa Binaṉara te Tamasa si ele ta poni atu koa gamu. Ba koari na votiki tie pu lopu somana koa gamu, si avosi mo pa parabolo si arini.

12 ‘Pude madi dodogorae,

ba lopu doṉo gilania,

pude madi avavosae,

ba lopu avoso gilania.

Ura be lopu gua asa arini,

si madi kekere la koe Tamasa,

meke kote taleoso ni Sa si arini,’ ” gua si Asa.[b]

Va Bakalia Zisu sa Parabolona sa Tie Uma

(Matiu 13:18-23; Luke 8:11-15)

13 Meke nanasi Zisu si arini, “Vegua, lopu tumae nia tu gamu sa parabolona sa tie uma? Vea meke kote boka tumae ni gamu sari kaiqa parabolo pule? 14 Ego, sa tie uma si letea sa zinama te Tamasa. 15 Kaiqa tie si gua tugo rina kiko pu hoqa pa siraṉa; sipu avosia tugo rini sa zinama te Tamasa, si hinoqa mae se Setani meke vagi pania koa rini sa zinama. 16 Kaiqa tie pule si gua rina kiko pu hoqa la pa pepeso sapu tale patupatuna meke lopu moata pepesona. Ke sipu avosia rini sa Inavoso Leana, si lopu sana vagi qetuqetu nia rini. 17 Ba lopu soto va nabu pa bulodia sa zinama sina lopu va gore karoso si arini. Ke totoso raza mae sari na tinasuna, na ninaqunaquna sa Inavoso Leana sana, si lopu sana luara pania rini si asa. 18 Kaiqa tie pule si gua tugo rina kiko pu hoqa pa vasina sapu koa ia hilibubuku. Arini si avosia sa Inavoso Leana, 19 ba sari na ilipuṉanana sa tinoa hie, na inokorodi rina tinagotago pa pepeso, meke kaiqa inoko'okoro pule, si mae pa korapa bulodia, meke hukatia sa Inavoso Leana, ke lopu boka vua pa dia tinoa. 20 Ba kaiqa tie pule si gua tugo rina kiko pu ta lete pa pepeso leanana, sipu avosia rini sa Inavoso Leana sana, si va tabea rini si asa, meke vua si asa pa dia tinoa: kaiqa toloṉavulu, kaiqa onomo ṉavulu, meke kaiqa pule si keke gogoto,” gua si Asa.

Sa Zuke pu Tava Opo Tamunu Lolu

(Luke 8:16-18)

21 Meke zama la koa rini se Zisu, “Vegua, hoke vagia sa tie sa zuke meke va opo tamunu nia lolu, babe vekoa sa pa kauru teqe ululu? Vegua, lopu kaqu va hakea tu sa pa hakehakeana zuke sia?[c] 22 Gua sapu ta tome, si kaqu tava vura, meke sapu ta nobi tamunu, si kaqu ta kepuhu vura tugo.[d] 23 Asa sapu ari taliṉana, si mani va avoso mae!” gua si Asa.

24 Meke zama gua tugo hie si Asa koa rini, “Mi kopu, na va avoso valeana mae koa Rau! Sa pada sapu ponia goi koari na tie, si asa tugo padana sapu kaqu vagia goi koe Tamasa, ba kote hola nia tu sa pada asa.[e] 25 Ura asa sapu ari nana ginilagilana si kote ta poni va soku, meke asa sapu loke nana si sa vasinahite sapu tagoa sa ba kote ta vagi palae koa sa.”[f]

Sa Parabolona sa Tinoqolo Tanisa Binaṉara te Tamasa

26 Meke zama tugo si Asa, “Sa Binaṉara te Tamasa si guahe: Sa tie uma, si letei sari na kiko pa nana inuma. 27 Kamo sa boṉi meke rane, totoso puta si asa meke vaṉunu, si liho meke toqolo sage sari na kiko, ba lopu gilania sa sapu vea meke ta evaṉa sapu gua asa. 28 Sa pepeso telena si va toqolia sa linetelete meke vua; kekenu si vura mae sa elelo, meke sa havorona, beto asa si na vuana, meke mumudi si komiha si arini. 29 Sipu komiha sari na vuadi, si mae sari na tie pakepakete, sina ele kamo sa totoso.”[g]

Sa Parabolona sa Kiko Masitadi

(Matiu 13:31-32,34; Luke 13:18-19)

30 Meke zama se Zisu, “Na sa kote va padapada nia gita sa Binaṉara te Tamasa? Na parabolo sa kote va bakala nia gita si asa? 31 Gua mo hie si asa: Vagia keke tie si keke kiko masitadi, sapu hiteke hola koari doduru kiko, meke letea sa pa pepeso. 32 Ba sipu ta lete sa, meke toqolo sage, si noma hola ni sa sari doduru linetelete. Sari na lelaṉana si nomadi, ke sari na kurukuru tapuru si mae tavete dia vori vasina, koari na lelaṉa aqaqorodi,” gua si Asa.

33 Meke sokudi sari na parabolo gugua hire, si zama ni Zisu koari na tie, ba gua mo sapu boka gilania rini si tozi ni Sa. 34 Lopu hite keketoṉa sapu zama nia Sa koarini, sapu lopu ta tozi pa parabolo, ba pana koa eke turaṉi Sa sari Nana disaepeli, si hoke va bakala ni Sa koa rini sari na ginuadi rini.

Va Bulea Zisu sa Raneboṉi

(Matiu 8:23-27; Luke 8:22-25)

35 Koasa rane sana, sipu kamo mae sa veluvelu, si zama la i Sa sari Nana disaepeli, “Aria, mada karovo la pa kali karovona sa kopi,” gua si Asa. 36 Ke veko pania rini sa puku tinoni lavata, meke suraṉa sari kasa disaepeli koasa koaka sapu ele suraṉia Zisu, meke luli turaṉia rini si Asa. Kaiqa koaka pule si somana luli tugo koa rini. 37 Meke toka la si arini meke lopu sana raza mae gana sa givusu ṉiburuna, ke puzaka nuquria na bogusu sa koaka meke podalae siṉi ia na kolo. 38 Ba se Zisu si puta pa tatavana sa koaka, eko Nana koa ke tarabatu. Ke va vaṉunia rina disaepeli si Asa meke zama, “Titisa, tata mate si gita! Ba lopu hite va galagalae tu si Goi?” gua si arini.

39 Ke tekulu se Zisu meke norea Sa sa givusu, “Mu noso!” Meke zama la i pule Sa sari na bogusu, “Mu bule!” Ke noso hokara sa givusu, meke bule nodolo sa kolo. 40 Meke zama la i Zisu sari Nana disaepeli, “Na vegua ke matagutu si gamu? Korapa loke mia rinaṉeraṉe tugo si gamu?”

41 Ba matagutu sisigiti si arini, meke vari zama pulei teledia, “Esei sa tie hie, ke sari na givusu na bogusu, ba va tabea tu?” gua si arini.

<- MAKA 3 MAKA 5 ->