GALESIA Irapa Reoro Vo Vukuo Iava Pol vo pasio rigatoreva Antiok urui-ia toupaoro aue-ia 49 yia Jisas vaaro isivaaro iava kavaua. Vo pasio rigatoreva voeao iare Kristen irara vo Galesia Provins-ia voea tavioro oiso, Viapau uvuipatai ra rugorugoo ragapata vao-ia Jiu vaaro Reo Taisi rakari verapasa. Uva oiso puraroepa eisi uvare oeavu Jiu iava oea urioaepa Galesia-pa irara siposipopasa ora voea vaaro iava Reo Taisi. Ari goruvira voeao oirao pie vovou irara tavireva Pol, uvare Krais voea karureva Reo Taisi vo goruaro ariarava (Ga 2:15, 16, 21). Uva viapau uvuipaai oirara ra Reo Taisi raga sirova utupaoro torevoko vaisi ouive Pauto ruvara-ia. 1. Ora rera iava aviavi pie reoro Pol varaaro ora oreorovu vo pasio vituaro iava, 1:1-10. 2. Pol Pauto ruvara-ia gorua ou iraoreva aposel kovo purapasa, 1:11–2:21. 3. Vearo Siposipoaro-ia Pauto vereopa vovou toupai oirara rutu tauvapasa, vo osa viapau tauvaa vai oupaive Jiu vaaro Reo Taisi sirova utupaoro, 3:1–4:31. 4. Kristen irara airerei vovouvira toupaoro viapau uvuipaai ra ora voea raga vo ruipaaro sirova utupaave, 5:1–6:10. 5. Ovoiopa reoreoro-ia Pol reoroepa, 6:11-18.
1 1-2 ✡2 Ko 1:1 Vo rigatoa vao-ia oa purapaavoi voeao rutupa riro oirao pie vovou irara lotuara rutu sovara-ia oea toupaiveira Galesia taere sovara-ia. Uva ragai-a Pol ragoa vo rigato puraavoi voea tapo oea ragai tapo toupaivoi oearovu oirao pie vovou irara. Ari ita, iravu ragai roporeva, oiso ra oiso toupaa, Ragai-a aposelto oirara siposipopato. Ari viapau vova vo rasio iava ira ragai roporeva. Ora aue tapo viapau Pauto irai oiratoa vai tavireva ragai roposa. Viapau. Ari rera raga-a Jisas Krais ora rera aitetoaaro Pauto, ro ira Jisas vorevira porete piereva kopii tapiva.3 Oire uva oiso visiipa ruipaparai ra Pauto vigei rutu Aitearo ora Jisas Krais vigei reraaro Turaro, vaitereo aiterea visii tauvapasiveira gavaurea vatepaoro. 4 ✡Ro 4:25; Ga 2:20 Ari ita, Jisas vigei reraaro Pauto Aite vo ruipaaro sirova utuoro ora rera iava vasereva ora rera-ia tauooro vuriara oavi-ia. Oa iava kopiiroepa vuriara rutu vo goruaro-ia tasioro. Eisi osa pierevoiva, uvuipaviei vo raivao-ia oa purareva Jisas vuriara vatavatapape vo rasio-ia toupaoro. 5 Eva oa iava uvuipaviei ra Pautoa-ia vuurapa vaisi purapape vo vokio ora vo vokiara rutu-ia. Ovoiei.
Kataia Raga Vearo Siposipo Toupai 6 Visii tavitavipaavoi oiso, uvare rirovira rutu tavetave iraopaavoi vao iava osa ikauvira Pauto kavupatavoi ro ira-ia vearovira rutu tarai rovopataveira. Ari ita, Krais visiipa siraoparoveira. Osiraoa iavirava Pauto visii ourevora. Osa iava Tootoo Ovoi vatereva visiipa. Ari visii vo siposipo Vearo Siposipo kavupatavoi vo siposipo vao kuuvu siposipo oirao pieoro oiso keapaoro, Vearo Siposipo-a vao. 7 Oiraopavira rutu uvare katai siposipo raga vao oiraopa siposipo, osiposipo tavariopaoro oearovu raga visii keakea ragapaiveira visiipa tavaka vate ragapaoro. 8 ✡2 Ko 2:14-17, 11:13-15 Uva va vao-ia Vearo Siposipo voviri tuariri oa vate rovoavora visiipa eva oiraopa siposipo rutu. Oire vosa irouto vova vo rasio iava, ora vosa irai vova vuvuiua iava enseltoa vai, ora vosa ragai raga oisi va Vearo Siposipo tavarioreve osiposipovu raga vateoro, uva eera-a ira vai-a tovoreverea Pauto vo vuri tapi uva opesi ovoiroverea. 9 ✡Ro 1:15-17; 1 Ko 16:22 Oisi raga ita oiso-ia osa vorerivira visii tavipaavoi oiso, Vosa oisi irouto va vao Vearo Siposipo tavarioreve vao oa-ia rovovira tarai rovota, ira-a eera irapa Pauto riroa tavaka vatepareverea oa viapau opesia vaiaro.10 ✡1 Te 2:4-6 Apeisi-a? Eakere oiso visiire puraparai? E visii vai agoagoto ragapaavoi visii roru pie ragapaoro? Viapau. Easi ragai vo reo oiso purapaavoi, auere ra Pauto ragai-ia rorupareve. Ari ita, vosa oirara raga roru piepasa vo rugorugoova toupaa, ra viapau oiso uvuiparai oiso toupasa, Ragai-a Krais-pa kovopato.
Pol Iava Vo Siposipo Ro Ira Vavaearo Oiso Karekeroepa, Pautoa-pa Kovopato 11 ✡2 Ti 3:16-17 Araoko irara oaa, oiso visii tavipaavoi, Viapau rutu oiso oirara iava vo siposipo oiraopa oa vate rovoavora visiipa. 12 Oiraopavira rutu. Viapau oiso irai oiratoa vai ragaipa oiso vo tavitavio purarevora ragai siposipooro. Viapau. Ari rera raga ro-ia Jisas Krais ira ragaipa oiraopa siposipo rutu karekereva poeravira rutu.13 ✡Mt 16:17-19 Ari ita, ragai-ia oisoa taraipata vo osa Jiu-pa irara vo pitupituroaro sirova oisoa utu rovopara voviri tuariri. Ovuuta-ia eva voraro rutu oisoa voearore taraapaa lotupa irara Pauto voeaaro, oiso ra voeapa vuri vovou vatepaa. Oa iava oisoa akeakepaa vo lotupa kovo opesi piesa. Uva taraipatai oiso, Viapau Vearo Siposipo ouava voeao ruvara-ia oea uposa oisoa rugorugoo ragapara. 14 Aue iava uvare oisoa kasivarivira rutu Reo Taisi sirova utupara, vao oa oisoa Jiu-pa irara vo pitupituroaro sovara-ia toupaive. Oiraopavira rutu oiso osa oearovu rutu-ia puteava aue-ia ragai vo vovouaro, voeao oea karekeaepa vo vuutao-ia oa-ia ragai karekeraepa.
15 ✡Ais 49:1-6; Jer 1:4-6 Ari Pauto vo rera vaaro-ia vereopa vovou ragaire keeraroepa ragai tauvaoro, oiso ra rerapa kovopaa. Vao vituaro iava osa ragai reesireva ora rerapa vo osa touvira aako raga kovuaro-ia toupaava. 16 ✡1 Ti 1:12-16 Uva Pauto ora rera vo ruipaaro sirova utuoro Oviito oaro kareke piereva ragaire, oisore ra va iava avara visiipa ratau tou irara siposiposa rera iava Jisas. Uva vo vuuta-a eva oa-ia viapau oiso oearoi ruvara-ia vo taraio ouavora vo oearoi tapo ora reoreopaoro. 17 Viapau oiso Jerusalem iare ava rovoraepa aposel irara ruvara-ia orugorugooi ou rovosa voeao oea reesi rovoreva Pauto. Viapau. Ari raaka tapia-ia vo uvare ava rovoraepa Arebia. Evoava uvava karera viropa vorerivira taru riro urui iare vao vo Damaskas.
18 Oire uva utupavira rutu vo peva ivaro isivaaro iava Jerusalem iare Pita kekesa avaraepa. Uva katai tau vo vavae (15) vokiro-ia voa touava rera ruvara-ia oaravu tarai reoro oupaoro. 19 Uva vo vuuta-a eva oa-ia viapau oiso irai aposelto kekeava. Ari ro raga-ia Jems vigei Turarotoaaro araokotoaaro. 20 Uva vo rigato-a vao-ia oa purapaavoi oiraopa vovou rutuva vo Pauto osireiaro-ia. Viapau oiso kuuvu reo-a vao-ia.
21 Oire uva Jerusalem iava Siria taere iare avaraepa ora vo tapo Silisia-ia. 22 Uva vo vuuta-a eva oa-ia ragai kekeivori, voeao lotupa irara oea evoa toupaiveira Judia-ia. 23 Ari reoara raga iava oisoa ragai-ia taraipaave varao oara iava oisoa oearovu voea tavitavipaive oiso, “Easi eera igeiva ora keriparoera voviri tuariri. Uva vo vokio-ia igeipa siposipoparevoi, oiso ra Krais oirao piepaio. Ro Pol ira tuariri oisoa Krais vo siposiporoaro tekipareve rutu.” 24 ✡Ap 11:18 Oa iava ragai vaaro airepa vovou kekepaoro vuurapa vaisi purapaivora Pautoa-ia.
GALESIA 2 ->
✡1:8:
2 Ko 2:14-17, 11:13-15
✡1:15:
Ais 49:1-6; Jer 1:4-6
3 Oire uva oiso visiipa ruipaparai ra Pauto vigei rutu Aitearo ora Jisas Krais vigei reraaro Turaro, vaitereo aiterea visii tauvapasiveira gavaurea vatepaoro. 4 ✡Ro 4:25; Ga 2:20 Ari ita, Jisas vigei reraaro Pauto Aite vo ruipaaro sirova utuoro ora rera iava vasereva ora rera-ia tauooro vuriara oavi-ia. Oa iava kopiiroepa vuriara rutu vo goruaro-ia tasioro. Eisi osa pierevoiva, uvuipaviei vo raivao-ia oa purareva Jisas vuriara vatavatapape vo rasio-ia toupaoro. 5 Eva oa iava uvuipaviei ra Pautoa-ia vuurapa vaisi purapape vo vokio ora vo vokiara rutu-ia. Ovoiei.
10 ✡1 Te 2:4-6 Apeisi-a? Eakere oiso visiire puraparai? E visii vai agoagoto ragapaavoi visii roru pie ragapaoro? Viapau. Easi ragai vo reo oiso purapaavoi, auere ra Pauto ragai-ia rorupareve. Ari ita, vosa oirara raga roru piepasa vo rugorugoova toupaa, ra viapau oiso uvuiparai oiso toupasa, Ragai-a Krais-pa kovopato.
13 ✡Mt 16:17-19 Ari ita, ragai-ia oisoa taraipata vo osa Jiu-pa irara vo pitupituroaro sirova oisoa utu rovopara voviri tuariri. Ovuuta-ia eva voraro rutu oisoa voearore taraapaa lotupa irara Pauto voeaaro, oiso ra voeapa vuri vovou vatepaa. Oa iava oisoa akeakepaa vo lotupa kovo opesi piesa. Uva taraipatai oiso, Viapau Vearo Siposipo ouava voeao ruvara-ia oea uposa oisoa rugorugoo ragapara. 14 Aue iava uvare oisoa kasivarivira rutu Reo Taisi sirova utupara, vao oa oisoa Jiu-pa irara vo pitupituroaro sovara-ia toupaive. Oiraopavira rutu oiso osa oearovu rutu-ia puteava aue-ia ragai vo vovouaro, voeao oea karekeaepa vo vuutao-ia oa-ia ragai karekeraepa.
15 ✡Ais 49:1-6; Jer 1:4-6 Ari Pauto vo rera vaaro-ia vereopa vovou ragaire keeraroepa ragai tauvaoro, oiso ra rerapa kovopaa. Vao vituaro iava osa ragai reesireva ora rerapa vo osa touvira aako raga kovuaro-ia toupaava. 16 ✡1 Ti 1:12-16 Uva Pauto ora rera vo ruipaaro sirova utuoro Oviito oaro kareke piereva ragaire, oisore ra va iava avara visiipa ratau tou irara siposiposa rera iava Jisas. Uva vo vuuta-a eva oa-ia viapau oiso oearoi ruvara-ia vo taraio ouavora vo oearoi tapo ora reoreopaoro. 17 Viapau oiso Jerusalem iare ava rovoraepa aposel irara ruvara-ia orugorugooi ou rovosa voeao oea reesi rovoreva Pauto. Viapau. Ari raaka tapia-ia vo uvare ava rovoraepa Arebia. Evoava uvava karera viropa vorerivira taru riro urui iare vao vo Damaskas.
18 Oire uva utupavira rutu vo peva ivaro isivaaro iava Jerusalem iare Pita kekesa avaraepa. Uva katai tau vo vavae (15) vokiro-ia voa touava rera ruvara-ia oaravu tarai reoro oupaoro. 19 Uva vo vuuta-a eva oa-ia viapau oiso irai aposelto kekeava. Ari ro raga-ia Jems vigei Turarotoaaro araokotoaaro. 20 Uva vo rigato-a vao-ia oa purapaavoi oiraopa vovou rutuva vo Pauto osireiaro-ia. Viapau oiso kuuvu reo-a vao-ia.
21 Oire uva Jerusalem iava Siria taere iare avaraepa ora vo tapo Silisia-ia. 22 Uva vo vuuta-a eva oa-ia ragai kekeivori, voeao lotupa irara oea evoa toupaiveira Judia-ia. 23 Ari reoara raga iava oisoa ragai-ia taraipaave varao oara iava oisoa oearovu voea tavitavipaive oiso, “Easi eera igeiva ora keriparoera voviri tuariri. Uva vo vokio-ia igeipa siposipoparevoi, oiso ra Krais oirao piepaio. Ro Pol ira tuariri oisoa Krais vo siposiporoaro tekipareve rutu.” 24 ✡Ap 11:18 Oa iava ragai vaaro airepa vovou kekepaoro vuurapa vaisi purapaivora Pautoa-ia.
GALESIA 2 ->✡1:8: 2 Ko 2:14-17, 11:13-15
✡1:15: Ais 49:1-6; Jer 1:4-6