JUDAS 1. Kay cartatari, ¿pitaq escribiran? Kay cartataqa Judasmi escribiran (Jud v.1). Kay Judasqa manan Señor Jesucristota traicionaq Judas Iscariotechu karan. Aswanqa Señor Jesucristopa hermanon Judasmi (Mat 13.55; Mar 6.3). Payqa manan Señor Jesucristopiqa creeranchu; aswanqa Jesucristopa kawsarimusqanpa qepantañan paypiqa creeran. Kay Judasqa Jerusalén llaqtapi tiyaq creyentekunapa huk liderninmi karan. 2. Kay cartari, ¿hayk'aqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa kanman karan Señor Jesucristopa nacesqanpa qepanta 58 otaq 65 watakunapin. 3. Kay cartari, ¿pikunapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan, tukuy lawpi tarikuq creyentekunapaqmi. 4. Kay cartari, ¿imapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan, Señor Jesucristopi creeq llapallan creyentekuna leespanku kallpanchakunankupaqmi, hinallataq Jesucristopi aswan más allinta iñispanku chay iñiyninkuta defiendenankupaq, saynapi llapallan falso yachachiqkunata p'enqayman churanankupaq ima. 5. Kay cartapiri, ¿mayqen versiculotaq aswan más importante yuyanapaq? Kay versiculon aswan más importanteqa: “Khuyasqay wawqe panaykuna, noqaqa ñawpaqtaraqmi escribimuytapuni munarani Diospa salvawasqanchismanta. Ichaqa kunanmi, necesario kaqtin, escribimushaykichis Diospa saqewasqanchis cheqaq willakuyta peleaspa hinaraq allinta defiendenaykichispaq. Chay willakuytan Diosqa paypi llapallan creeq wawankunaman huk kutillata qowaranchis. (Chayraykuyá qankunaqa ama creeychishchu huk clase willakuykunapiqa)” (Jud v.3). 6. Kay cartari, ¿imayna dividisqataq kashan? Kay cartaqa khayna dividisqan kashan: (1) Cartapa qallariyninmanta (Jud v.1-2). (2) Diosmanta llullakuspa yachachiq falso maestrokunamanta (Jud v.3-16). (3) Piwanpas ama engañachikunamanta (Jud v.17-23). (4) Diosta alabananchismanta (Jud v.24-25).
1Cartapa qallariyninmanta 1 Noqa Judasmi qankunata saludamuykichis. Noqaqa Jesucristopa serviqnin, hinallataq Santiagopa wawqenmi kani. Chaymi kay cartata qankunaman escribimushaykichis, qankunataqa Dios Taytan waqyaspa, khuyakusurankichis. Saynallataqmi Señor Jesucristopas qankunataqa waqaychashasunkichis. [Nota: Kay librota escribiq Judasqa manan Jesusta traicionaq Judas Iscariotechu, aswanqa Jesuspa wawqen Judasmi].2 Noqaqa Diosmantan mañakushani, qankunata anchata khuyapayaspa, yanapasunaykichispaq, hinaspapas khuyakuywan, hawkallata kawsachisunaykichispaq ima.
Diosmanta llullakuspa yachachiq runakunamanta 3 Khuyasqay wawqe panaykuna, noqaqa ñawpaqtaraqmi escribimuytapuni munarani Diospa salvawasqanchismanta. Ichaqa kunanmi, necesario kaqtin, escribimushaykichis Diospa saqewasqanchis cheqaq yachachikuyta peleaspa hinaraq allinta defiendenaykichispaq. Chay yachachikuytan Diosqa paypi llapallan creeq wawankunaman huk kutillata qowaranchis. (Chayraykuyá qankunaqa ama creeychishchu huk clase yachachikuykunapiqa). 4 (Noqaqa ancha preocupasqan kashani), qankuna ukhumanmi Diosmanta llullakuspa yachachikuq runakuna mana mushachikuspalla haykuramunku. Paykunan Diospa sumaq yachachikuyninkunata t'ikranku, tukuy mana allin ruwaykunapi purinankupaq. Hinaspan paykunaqa khaynata ninku: “Dios Taytanchisqa ancha allin kaspan, huchakunata ruwaqtinchispas mana castigawanchishchu. Chaymi aycha cuerponchispa tukuy ima munasqantaqa atillanchis ruwayta”, nispanku. Saynata piensaspankun paykunaqa neganku sapallan atiyniyoq Diostapas, hinallataq Señorninchis Jesucristotapas. Chaymi paykunaqa ñawpaqmantapacharaq ña destinasqaña kashanku, castigasqa kaspanku ñak'arinankupaq.5 Chaymi noqaqa kaykunamanta qankunata yuyarichiyta munashani: Diosqa ñawpaq tiempopin Israel nacionniyoq runakunata Egipto nacionmanta orqomuspa, paypi mana creeqkunata wañuchispa chinkachiran.
6 Saynallataqmi Diospa contranpi rebelakuq angelkunawanpas pasaran. Paykunaqa Diosta mana kasukusqankuraykun, Diospa ladonpi kasqankuta saqespanku, lloqsimuranku. Chayraykun paykunaqa tutayaq ukhupi cadenakunawan watasqa kashanku, asta juicio p'unchaw chayamunankama. 7 Saynallataqmi pasaran Sodoma llaqtawan, Gomorra llaqtawan, hinallataq chay llaqtakunapa muyuriqninpi huk llaqtakunawanpas. Chay llaqtakunapi tiyaqkunan waqllikuy huchakunapi puriranku. Hinaspan qaripura otaq warmipura waqllikuy millay huchakunata ruwaspa tiyaranku. Sayna ruwasqankumantan Diosqa paykunata wikch'uyuran wiña-wiñaypaq nina rawrayman. Chaykunaqa pasaran noqanchispaq huk ejemplo kananpaqmi.
8 Ichaqa chaykunamanta yachashaspankupas, chay falso yachachikuq runakunaqa, sueñoypi hina kawsaspankun, chay ñawpaq huchayoq runakuna hinallataq paykunapas cuerponkuta huchakunawan qenllichashanku. Hinaspan paykunaqa Diospa kamachikuyninkunatapas pisiman churaspanku, atiyniyoq angelkunatapas k'aminku. 9 Ichaqa Arcángel Miguelpas, angelkunapa jefen kashaspanmi, mana ni ima nispapas diablotaqa k'amiranchu, nitaq maldeciranpashchu, Moisespa cuerponta diablowan quitanakushaspankupas. Aswanmi niran: “Señor Diosmi castigasunki”, nispalla. 10 Ichaqa chay falso yachachiq runakunaqa mana entiendesqanku yachachikuykunamantan malta rimanku. Hinaspapas paykunaqa chikallan entiendesqankutapas mana aceptaspankun, mana piensayniyoq animalkuna hina cuerponpa munasqanta ruwaspa kawsanku. Saynata ruwaspankun paykunaqa condenakushanku, chinkachisqa kanankupaq.
11 ¡Ay, imaynaraq chay falso yachachiq runakunaqa kanqaku! Cainpa ruwasqanta hinan paykunaqa ruwashanku. Hinaspapas paykunaqa ñawpaq falso profeta Balaam hinan qolqerayku mana allinkunata ruwashanku. Chaymi paykunaqa Diospa contranpi rimasqankurayku wañunqaku, imaynan ñawpaq tiempopi Coré sutiyoq runapas, Moisespa contranpi rimasqanrayku wañuran chay hinata. 12 Chay runakunaqa mikhunaykichispaq huñunakusqaykichis fiesta ruwasqaykichiskunapin kashanku. Hinaspan paykunaqa Diosta mana respetaspanku, hinallataq raqrapullaña kasqankurayku, mana p'enqakuspanku fiestaykichispi mikhunakunata mikhunku, hinallataq tomanku ima. Chaykunata ruwaspankun, paykunallapi preocupakunku. (Hinaspapas paykunaqa hermanokunata kallpanchanankupaqmi ofrecekunku; ichaqa manataqmi ni imatapas ruwankutaqchu kallpanchanankupaqqa). Chaymi paykunaqa kay lawman, waq lawman wayrapa apakachasqan ch'aki phuyu hina kanku. Chiraw tiempopi mana ruruyoq sach'akuna hina kanku. Saphinmantapacha orqosqa sach'akuna hina kanku. Ishkaykama wañusqa runakuna ima kanku. [Nota: Ishkaykama wañuyqa kaymi: primer kaq wañuymi kay aycha vidapi kawsasqanchismanta wañuy; ishkay kaq wañuytaqmi juicio p'unchawpi wiñaypaq condenasqa kanankumanta]. 13 Hinaspapas paykunaqa lamar qochapi unu qalchikamuq hinan kanku. Paykunaqa mana p'enqakuspankun llapallan runakunapa ñawpaqninpi tukuy huchakunata ruwanku. Hinaspapas chay huchakuna ruwasqankuqa rikch'akun lamar qochapi unu posoqosparaq qalchikamuspa, tukuy ima qenllikunata apamuqmanmi. Chaymi paykunaqa chinkasqa qoyllurkuna hina ch'inñeq tutayaqninta rispanku, ña sentenciasqaña kashanku, wiña-wiñaypaq chay ch'inñeq tutayaq ukhupi kawsanankupaq.
14 Ñawpaqtaraqmi Adanpa qanchis kaq mirayninmanta Enocpas, sayna falso yachachiq runakunamantaqa ña willakuranña khaynata: “Señortan rikurani waranqa-waranqa angelninkunantin hamushaqta, 15 chay mana allin ruwaq runakunata juzgananpaq. Hinaspan payqa anchata castiganqa paypa contranpi chay rimaq runakunata”, nispa. 16 Diosmanta llullakuspa yachachiq runakunaqa imamantapas quejakullashankun. Hinaspapas pitapas criticaspallan purishanku. Paykunaqa imatapas ruwanku kikinkupa munasqankuman hinallan. Rimankupas kikinkuta alabakunallankupaqmi. Hinaspapas suma-sumaqtaraqmi wakin runakunamantapas rimanku, saynapi chay runakunamanta ima provechotapas paykunallapaq orqonankupaq.
Piwanpas ama engañachikunamanta 17 Ichaqa khuyasqay wawqe panaykuna, qankunaqa yuyariychisyá Señorninchis Jesucristopa apostolninkuna ñawpaqtaraq willakusqankumanta. 18 Paykunan nisurankichis khaynata: —Qepa tiempokunatan kanqa Diosmanta hinallataq Diosta serviq runakunamanta burlakuspa puriq runakuna. Hinaspan paykunaqa millay mana allinkunata ruwaspa, munasqankuman hinalla purinqaku, nispa.19 Chay runakunan Jesucristopi creeqkunata peleanachisunkichis, hinallataq dividichisunkichis ima. Hinaspapas paykunapiqa manan kanchu Diospa Santo Espiritunqa. Chaymi paykunaqa aychankupa munasqankuman, hinallataq sonqonkupa munasqankuman hinalla imatapas ruwanku.
20 Qankunayá ichaqa, khuyasqay wawqe-panaykuna, Diospi anchata confiakuychis, saynapi iñiyniykichis astawanraq wiñananpaq. Saynallataq, Santo Espiritupa yanapayninwan, Diosmantapas mañakuychis. 21 Diosqa anchatapunin munakuwanchis. Chayraykuyá tukuy tiempo paypiqa confiakuychis. Señorninchis Jesucristoqa anchatapunin khuyapayawanchis. Chayraykuyá paypi confiaspa suyakuychis, wiña-wiñaypaq kawsayta qowananchiskama.
22 Diospi mana allinta creeqkunatayá yanapaychis, paykunapas Diospi allinta creenankupaq. 23 Infiernoman riqkunatapas salvaychis, infiernopi nina rawrayman ama haykunankupaq. Saynallataqyá runamasiykichistapas khuyapayaychis. Ichaqa amayá chay hucha ruwasqankutaqa ruwaychishchu. Aswanqa qenlli p'achata millakushaq hinayá, paykunapa millay qenlli huchakuna ruwasqankutaqa millakuychis.
Cartapa tukukuyninmanta 24 Diosninchisqa ancha atiyniyoqmi cuidasunaykichispaq, saynapi huchaman ama urmanaykichispaq. Hinaspapas Diosqa ancha atiyniyoqmi yanapasunaykichispaq, saynapi qankuna k'ancharishaq ñawpaqninman mana ni ima huchayoq, hinallataq ancha kusikuywan, mosoq p'achawan p'achasqa hina presentakunaykichispaq. 25 Chayraykuyá ancha yachayniyoq sapallan salvawaqninchis Diosta alabasunchis, ancha atiyniyoq kasqanmanta, tukuy ima kawsaqkunata kamachikuq kasqanmanta, hinallataq Señorninchis Jesucristotapas noqanchisrayku mandamusqanmantawan ima. Dios Taytanchistayá alabasunchis kunanmanta asta wiña-wiñaykama. Amén.
2 Noqaqa Diosmantan mañakushani, qankunata anchata khuyapayaspa, yanapasunaykichispaq, hinaspapas khuyakuywan, hawkallata kawsachisunaykichispaq ima.
5 Chaymi noqaqa kaykunamanta qankunata yuyarichiyta munashani: Diosqa ñawpaq tiempopin Israel nacionniyoq runakunata Egipto nacionmanta orqomuspa, paypi mana creeqkunata wañuchispa chinkachiran.
6 Saynallataqmi Diospa contranpi rebelakuq angelkunawanpas pasaran. Paykunaqa Diosta mana kasukusqankuraykun, Diospa ladonpi kasqankuta saqespanku, lloqsimuranku. Chayraykun paykunaqa tutayaq ukhupi cadenakunawan watasqa kashanku, asta juicio p'unchaw chayamunankama. 7 Saynallataqmi pasaran Sodoma llaqtawan, Gomorra llaqtawan, hinallataq chay llaqtakunapa muyuriqninpi huk llaqtakunawanpas. Chay llaqtakunapi tiyaqkunan waqllikuy huchakunapi puriranku. Hinaspan qaripura otaq warmipura waqllikuy millay huchakunata ruwaspa tiyaranku. Sayna ruwasqankumantan Diosqa paykunata wikch'uyuran wiña-wiñaypaq nina rawrayman. Chaykunaqa pasaran noqanchispaq huk ejemplo kananpaqmi.
8 Ichaqa chaykunamanta yachashaspankupas, chay falso yachachikuq runakunaqa, sueñoypi hina kawsaspankun, chay ñawpaq huchayoq runakuna hinallataq paykunapas cuerponkuta huchakunawan qenllichashanku. Hinaspan paykunaqa Diospa kamachikuyninkunatapas pisiman churaspanku, atiyniyoq angelkunatapas k'aminku. 9 Ichaqa Arcángel Miguelpas, angelkunapa jefen kashaspanmi, mana ni ima nispapas diablotaqa k'amiranchu, nitaq maldeciranpashchu, Moisespa cuerponta diablowan quitanakushaspankupas. Aswanmi niran: “Señor Diosmi castigasunki”, nispalla. 10 Ichaqa chay falso yachachiq runakunaqa mana entiendesqanku yachachikuykunamantan malta rimanku. Hinaspapas paykunaqa chikallan entiendesqankutapas mana aceptaspankun, mana piensayniyoq animalkuna hina cuerponpa munasqanta ruwaspa kawsanku. Saynata ruwaspankun paykunaqa condenakushanku, chinkachisqa kanankupaq.
11 ¡Ay, imaynaraq chay falso yachachiq runakunaqa kanqaku! Cainpa ruwasqanta hinan paykunaqa ruwashanku. Hinaspapas paykunaqa ñawpaq falso profeta Balaam hinan qolqerayku mana allinkunata ruwashanku. Chaymi paykunaqa Diospa contranpi rimasqankurayku wañunqaku, imaynan ñawpaq tiempopi Coré sutiyoq runapas, Moisespa contranpi rimasqanrayku wañuran chay hinata. 12 Chay runakunaqa mikhunaykichispaq huñunakusqaykichis fiesta ruwasqaykichiskunapin kashanku. Hinaspan paykunaqa Diosta mana respetaspanku, hinallataq raqrapullaña kasqankurayku, mana p'enqakuspanku fiestaykichispi mikhunakunata mikhunku, hinallataq tomanku ima. Chaykunata ruwaspankun, paykunallapi preocupakunku. (Hinaspapas paykunaqa hermanokunata kallpanchanankupaqmi ofrecekunku; ichaqa manataqmi ni imatapas ruwankutaqchu kallpanchanankupaqqa). Chaymi paykunaqa kay lawman, waq lawman wayrapa apakachasqan ch'aki phuyu hina kanku. Chiraw tiempopi mana ruruyoq sach'akuna hina kanku. Saphinmantapacha orqosqa sach'akuna hina kanku. Ishkaykama wañusqa runakuna ima kanku. [Nota: Ishkaykama wañuyqa kaymi: primer kaq wañuymi kay aycha vidapi kawsasqanchismanta wañuy; ishkay kaq wañuytaqmi juicio p'unchawpi wiñaypaq condenasqa kanankumanta]. 13 Hinaspapas paykunaqa lamar qochapi unu qalchikamuq hinan kanku. Paykunaqa mana p'enqakuspankun llapallan runakunapa ñawpaqninpi tukuy huchakunata ruwanku. Hinaspapas chay huchakuna ruwasqankuqa rikch'akun lamar qochapi unu posoqosparaq qalchikamuspa, tukuy ima qenllikunata apamuqmanmi. Chaymi paykunaqa chinkasqa qoyllurkuna hina ch'inñeq tutayaqninta rispanku, ña sentenciasqaña kashanku, wiña-wiñaypaq chay ch'inñeq tutayaq ukhupi kawsanankupaq.
14 Ñawpaqtaraqmi Adanpa qanchis kaq mirayninmanta Enocpas, sayna falso yachachiq runakunamantaqa ña willakuranña khaynata: “Señortan rikurani waranqa-waranqa angelninkunantin hamushaqta, 15 chay mana allin ruwaq runakunata juzgananpaq. Hinaspan payqa anchata castiganqa paypa contranpi chay rimaq runakunata”, nispa. 16 Diosmanta llullakuspa yachachiq runakunaqa imamantapas quejakullashankun. Hinaspapas pitapas criticaspallan purishanku. Paykunaqa imatapas ruwanku kikinkupa munasqankuman hinallan. Rimankupas kikinkuta alabakunallankupaqmi. Hinaspapas suma-sumaqtaraqmi wakin runakunamantapas rimanku, saynapi chay runakunamanta ima provechotapas paykunallapaq orqonankupaq.
19 Chay runakunan Jesucristopi creeqkunata peleanachisunkichis, hinallataq dividichisunkichis ima. Hinaspapas paykunapiqa manan kanchu Diospa Santo Espiritunqa. Chaymi paykunaqa aychankupa munasqankuman, hinallataq sonqonkupa munasqankuman hinalla imatapas ruwanku.
20 Qankunayá ichaqa, khuyasqay wawqe-panaykuna, Diospi anchata confiakuychis, saynapi iñiyniykichis astawanraq wiñananpaq. Saynallataq, Santo Espiritupa yanapayninwan, Diosmantapas mañakuychis. 21 Diosqa anchatapunin munakuwanchis. Chayraykuyá tukuy tiempo paypiqa confiakuychis. Señorninchis Jesucristoqa anchatapunin khuyapayawanchis. Chayraykuyá paypi confiaspa suyakuychis, wiña-wiñaypaq kawsayta qowananchiskama.
22 Diospi mana allinta creeqkunatayá yanapaychis, paykunapas Diospi allinta creenankupaq. 23 Infiernoman riqkunatapas salvaychis, infiernopi nina rawrayman ama haykunankupaq. Saynallataqyá runamasiykichistapas khuyapayaychis. Ichaqa amayá chay hucha ruwasqankutaqa ruwaychishchu. Aswanqa qenlli p'achata millakushaq hinayá, paykunapa millay qenlli huchakuna ruwasqankutaqa millakuychis.