Tii tà tèpa

Hébéru
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Câjè caa tâmogòori ê nee pwi a wii ê pwi tii bèeni. Êco na jè tâmogòori pâ, nye pwi jè Juif, na é cèikî naa goo wà Iésu. É pwi a tâmogòori bwàti ê pwapwicîri kà tèpa Juif, ma ê Aamwari Béaa. Â é pwi âboro na é tâmogòori bwàti pai pwa tii naa na grec, ba ê pai wii kêe, âna dau wâdé.
É wii wiidà?
Béaa kâra naja 70. Ba, na pwi naja bèepwiri, âna wà tèpa coda roma, âna rà tanoori ê Wâra pwapwicîri kà tèpa Juif wâ Iérusaléma, â rà pacoo diri pâ ârapwaailò kà tèpa Juif na é ina wà pwi a wii tii bèeni. (Côo naporomee 9 ma 10.)
É wii tâî?
Tà tèpa Juif—tèpa ‘Hébéru’—na rà jèe cèikî naa goo Iésu. Pwiri rà naanaimari pâ popai kêe na wâru, naa na caapwi tii, ba na rà naa târa jè wâra pwapwicîri.
Cina é wii?
É wii, ba na rà tâmogòori bwàti ê wakè na é pwa wà Iésu ba kàra. Â é pagòorà, ba na rà cimwü ma pidàpwicâarirà, ba rà gére wâro na pàara na pitubaèpà tàra.
Dà êre ê tii bèeni?
Diri pâ naèà ma pâ ârapwaailò kà tèpa Juif naa na ê Aamwari Béaa, âna rà tâbawêe nabàni naa goo Iésu Kériso. Ba wà Pwiduée, âna é pwa tà tèpa âboro ê auipwataâboro na bwaa âmuê. Â é nama é pwi âji a pwa ârapwaailò kêe na caapwi co, wà Iésu Kériso. Wàé na é pwi a pame ê pâ aupwényunyuâari kâra auipwataâboro, â wàé pwi a-ipa popai naa nabibiu kâjè tèpa âboro ma wà Pwiduée. Ba é pwi âji âboro, â é pwi âji naî Pwiduée mwara, na é caapwi co. Ba é tâa jaa Pwiduée Caa, gée na biu, â dàra gòiri awé. Êco na é boome naani gòropuu, â é pa naiiri âboro. Â é pwa ê ârapwaailò na tâbawêe, na é pipanuâê târa pwâra bà. Â joro ê domii kêe na é bà naa goro *satauro, târa pwanauri diri pâ èpà kâjè. Â gée goo Kériso, â pâri ma jè medari Pwiduée naa na ipwàdée. Â câ mwa caa pâri ma jè pwa cè jè ârapwaailò.
Pai pitàgoo tii Hébéru
Iésu Kériso, âna é piwéna jii diri (1.1–4.13)
É piwéna jii tèpa angela (1.4–14)
É pame pai udò na dau pwényuâa (2.1–18)
É piwéna jii Moosé wà Iésu (3.1–6)
Âji pinaanapô jaa Pwiduée na é pame Iésu (3.7–4.14)
É pwi a-ipa popai nabibiu kâjè ma Pwiduée (4.14–10.18)
É pa naîri âboro â é pitêre dà Pwiduée (4.14–5.10)
Pai patêre tèpa cèikî (5.11–6.12)
É pacoo auinabéaa wà Pwiduée (6.13–20)
Melkisédek, âna é ânuu Iésu Kériso (7.1–28)
É pwi a pwa ârapwaailò maina kâjè wà Iésu Kériso (8.1–13)
Càcaa pâri pâ ârapwaailò béaa târa ma pwanauri pâ èpà (9.1–10)
Tâbawêe ârapwaailò kà Iésu (9.11–28)
É wacaapwi pwa ârapwaailò Kériso (10.1–18)
Câmu tà tèpa cèikî (10.19–13.25)
Jè ipwacèwii cèikî kà tèpa Isaraéla biu (11.1–40)
Jè ipwacèwii Iésu, â jè cimwü (12.1–29)
Bénabwé popai (13.1–25)

iésu kériso âna é piwéna jii diri

(Naporomee 1.1–4.13)

1 Na pàara biu, âna é pipatùrari[a] wà tèpa jojoorojè[b] wà Pwiduée, na rà naigé mee tèpa *péroféta kêe goro pàra pai pwa wèe na wâru. 2 [c]Â, na pàara nabà—naa na pâ bénabwé tòotù—âna é patùrajè, goo wà Pwina naîê. Ba gée gooé, âna wà Pwiduée, âna é tapoo ê napwéretòotù ma ê gòropuu, bau diri pâ muru na tâa na. Â nye wàé kaa na é pitòrigarié wà Pwiduée, ba na ée mwa panuâ têe diri pâ pwiibà. 3 [d]Na jè côo Pwina naîê, â jè côo ê pai muugère ma pai maina kà Pwiduée Caa. Ba ipaiwà wàilu naa na diri pai pwa wèe. Diri pâ muru, âna rà cau tèepaa ma wâro, gée goro ê popai kêe, na dau pwa pàtàmee.

Nye wàé kaa, Pwina naîê, na ia é cèitiri ê pâ èpà kâjè. Â gée na càùé, â é wâjué côwâ naa jaa Pwiduée, na é wânidò *napwéretòotù. Â wà Pwiduée—wà Pwina dau pwa pàtàmee—âna é nama é tâaboo naa gòro âji îê [ba na é pitûâ kâra diri pâ muru].

É piwéna jii tèpa angela

4 [e]Wà Pwiduée, âna é nama é piwéna[f] jii diri tèpa *angela, wà Pwina naîê. Â é naa têe pwi neere âboro, na dau pwamuru naa goo, jii diri pâ neere âboro. 5 [g]Ba câé mu caa ina tà pwi jè angela wà Pwiduée pâ:

Wàéni popai kôo,

na go ina nabà:

Gà pwina naîô,

â go pwi caa'gà.

Psaume 2.7

é,

Go o pwi Caa kêe,

â ée mwa pwi naîô.

2 Samuel 7.14

6 [~8~]Ûna é paari Pwina naîê, tà tàpé na rà tâa jaaé, â é naa têe ê tàrù kà pwi ciàra èpo[~9~], â é pitûâri pâ:

Wâdé na wà diri tèpa angela kôo,

âna rà o cau ipwamainaê diri.

Psaume 97.7

7 [~10~]Napwa naa goo tèpa angela kêe, âna é ina wà Pwiduée:

Go nama rà pwacèwii ê pwéretòotù;

Rà o pwacèwii ê doromara ânye.

Psaume 104.4

8 [~11~]Êco na wàéni ê pwina é ina naa goo wà Pwina naîê:

Wâgà co [Pwina naîô]

âna wâgà Pwiduée[~12~]!

O ticè pwâadàra

ê Mwaciri'gà.

Gà mwa Pwi Ukai

dàra gòiri awé.

O *tàrù ê pai pitûâ'gà.

9 Gà wâdéari ê tàrù,

â gà miiri ê èpà.

Â wâgo, Pwiduée Caa'gà,

âna go jèe pitòrigarigà[~13~]

jii diri tèpa béegà.

Go wicèpwiri ê jawé ûrea

naa gòro pûrugà.

Go nama rà pipwamainagà;

go naa tâgà ê pipwàdée,

na dau maina awé.

Psaume 45.7–8

10 [~14~]É ina mwara wà Pwiduée, naa goo Pwina naîê pâ:

Naa na autapoo goo,

âna nye wâgà, Pwi Ukai[~15~],

na gà pwi a tòpò

ê pàara gòropuu.

Gà pwi a bari

iri napwéretòotù.

11 O mwa tiàu

ê gòropuu diri,

ma napwéretòotù,

ma diri pwina tâa na.

Êco na nye wâgà co

na o mwa tâa awé.

12 Gà o cùurà

pwacèwii ârabwée;

Gà o pipîrirà

pwacèwii dòro aupuu.

Â nye wâgà co,

na gà nye tà tâa awé;

Gà nye tà wâro

dàra gòiri!

Psaume 102.26–28

13 [~16~]Â wàéni jè muru na ia é ina wà Pwiduée:

“Gà me ma gà tâa ni.

Tâa ni gòro îô étò.

[Go naa tâgà ê pitûâ.

O pwamainagà awé.]

Go nama gà còogai

tèpa ipaa dàgà.”

Psaume 110.1

Gona guwà niimiri pâ, é ina pwiri tà pwi jè angela kêe? [Bwa! É ina pwiri tà Pwina naîê!]

14 [~17~]Ba napwa naa goo wà tèpa angela, âna rà tèpa ênawéna co. Ba é cùrurà wà Pwiduée, ba na rà pitu tâjè, wàijè na ée mwa pa-udòjè, [ma naa tâjè ê *âji wâro jaaé].

Hébéru 2 ->