MARIKU ULONGOLERU Shisoweru Shiwagira shakalembiti Mariku ndo shimu pakati pa vintola vyamsheshi Mulipatanu lya Syayi vyankuyowelera makaliru ga Yesu Kristu. Kila shintola shimu pa avi vishemwa Injili, pashiwera na mana “Shisoweru Shiwagira”. Vintola vya Matayu na Mariku na Luka na Yohani vilembitwi Pakuhowa kwa Yesu. Shisoweru Shiwagira sha Mariku ndo Shisoweru Shiwagira shididini pakati pa virii visoweru viwagira vyamsheshi. Imanikana kuwera ndo Shisoweru Shiwagira sha kwanja kulembwa kuliku virii visoweru viwagira vimonga na shilembitwi pakati pa shinja sha malongu sita na muhanu mpaka shinja sha malongu saba Pakwiyuka kwa Yesu. Wabetula wajimira kuwera Shisoweru Shiwagira ashi shilembitwi Rumi kwa kuwapanana moyu wantu yawamjimiriti Yesu aku Rumi. Mariku viraa kamanikana kwa litawu limonga Yohani Mariku, yakaweriti pamuhera na ntumintumi Paulu na Barinaba kumbiti uzyumi wakuwi upunguliti palii pakaliwusiyiti mumwanja gwawu gwa untumintumi, Matendu 13:13. Pa Mariku kagenditi kayi mwanja pamuhera na Barinaba, Matendu 15:37-39. Mariku viraa kamanikaniti ndo ganja gwa pakwegera na Peteru, 1Pet 5:13. Mariku kaweriti ndiri kapitawu gwa kuwona kuusu makaliru ga Yesu, wabetula wajimiriti kuwera Mariku kalembiti gavuwa kuusu galii gakampikaniriti Peteru pakayoweriti kuusu makaliru ga Yesu kayi ndo lyanjiru lya shintola ashi. Mushisoweru Shiwagira, Mariku katakuliti nakamu kuusu wafundwa na mafundu ga Yesu mulishaka lya upeleru. Yagaweramu Mariku kankushilanguziya shintola, shipandi sha 1:1-13. Shakapanu Mariku kankulonga utenderu wa Yesu pakaweriti Galilaya, shipandi sha 1:14-8:21. Shakapanu kankuyowelera kuusu mwanja gwa Yesu aku Yerusalemu, shipandi sha 8:22-10:52. Mariku kankumalalira kulemba kuusu shipindi sha Yesu aku Yerusalemu, pamuhera na kuhowa kwakuwi na kuzyuka kwakuwi, shipandi sha 11:1-16:8.
1Lihengu lwa Yohani Mbatiza 1 Shisoweru Shiwagira ashi sha Yesu Kristu, Mwana gwa Mlungu.2 Yankuyanja gambira Isaya mbuyi gwa Mlungu ntambu yakalembiti,
“Mlungu kalongiti, ‘Guloli numtuma ntumintumi gwangu hakakulonguleri Hakakunywawili njira yaku.’ 3 Liziwu lya muntu lipikanika kushiwala, ‘Mumtenderi kala Mtuwa njira yakuwi, mumnyawili weri njira zyakuwi!’ ”4 Yohani kalawiriti kushiwala, kawabwelera wantu na kuwabatiza, pakawagambira, “Mleki vidoda vyenu na mbatizwi na Mlungu hakawalekiziyi vidoda vyenu.” 5 Wantu wavuwa wamgenderiti Yohani, wantu yawalawiti Yerusalemu na Yudeya, walekiti vidoda vyawatenditi na yomberi kawabatiziti mulushemba lwa Yoridani.
6 Yohani kavaliti nguwu yayinyawitwi kwa mibaira ya nkanyama ngamiya, mushunu kalitawiti lugoyi lwa lukuli na shiboga shakuwi shiweriti lwashi na wanjombi. 7 Yohani kabweriti pakalonga, “Pa neni kankwiza muntu mkulu kuliku neni. Neni nfaa ndiri ata kuyopola lugoyi lwa vilwatu vyakuwi. 8 Neni nukubatizani kwa mashi, kumbiti yomberi hakawabatizani kwa Rohu Mnanagala.”
Kubatizwa na kugeziwa kwa Yesu Matayu 3:13, 4:11; Luka 3:21-22, 4:1-139 Mashaka galii Yesu kiziti kulawa Nazareti lushi lwa Galilaya na kabatiziwitwi na Yohani mulushemba lwa Yoridani. 10 Pala palii Yesu pakalawiti mumashi, kawona kumpindi kwa Mlungu kuvuguka na Rohu Mnanagala kamkangalira gambira ng'unda. 11 Na liziwu lilawira kumpindi kwa Mlungu, lilonga, “Gwenga gwa Mwana gwangu yanukufira, gunfiriziya.”
12 Pala palii Rohu Mnanagala kamlonguziyiti Yesu kushiwala. 13 Su kaweriti kushiwala aku mashaka malongu msheshi, pakajeresiwa na Shetani. Kalikaliti aku pamuhera na wankanyama wa kuntundu na wantumintumi wa kumpindi wamtenderiti.
Yesu kankuwashema walowa wamsheshi wa wasomba 14 Yohani pawamtatiriti kala mushibetubetu, Yesu kagenditi lushi lwa Galilaya, kulii kanjiti kubwera Shisoweru Shiwagira sha Mlungu, 15 pakalonga, “Shipindi shiza! Ufalumi wa Mlungu wapakwegera. Mleki vidoda vyamtenda na mushijimiri Shisoweru Shiwagira!”16 Yesu kaweriti kankupita mumpeku mwa litanda lya Galilaya, kamwona Simoni na Andereya mlongu gwakuwi, womberi waweriti wankulowa wasomba. 17 Yesu kawagambira, “Munfati neni, hanuwafundi mwenga muweri walowa wantu.” 18 Pala palii wazileka nyavu zyawu na wamfata.
19 Yesu pakagenditi palongolu padidini, kawawoniti Yakobu na Yohani wana wa Zebedayu walivagiti mumtumbwi wankunyawa nyavu zyawu. 20 Pala palii Yesu kawashema wamfati, womberi wamleka Zebedayu tati gwawu pamuhera na wantumintumi wakuwi mumtumbwi.
Muntu yakawera na washamshera 21 Yesu na wantumintumi wakuwi wagenditi lushi lwa Kafarinaumu, palifikiti Lishaka lya Kwoyera aLishaka lya Kwoyera. Lishaka lya Sabato, mana yakuwi Lishaka lya Kwoyera. Yesu kagenditi munumba ya Mlungu na kanja kufunda. 22 Wantu yawampikaniriti Yesu walikangashiti nentu ntambu yakafunditi, toziya kafunditi ndiri gambira wafunda wawu wa Malagaliru ga Musa, kumbiti kafunditi gambira muntu yakawera na uwezu.23 Shipindi shilaa shilii kuweriti na muntu yakaweriti na washamshera Munumba ya Mlungu, yomberi kabotanga, 24 “Yesu gwa Nazareti, gwana shishi na twenga? Shagwizira gutwagamiziyi? Neni nukumana kala kuwera gwenga gwa gaa, gwenga gwa Mnanagala gwa Mlungu.”
25 Yesu kamkalipira shamshera ulii, “Umatu, gumwuki muntu ayu.”
26 Shamshera kambegeziya nentu muntu ulii pakabotanga, shakapanu kamlekeziya. 27 Wantu woseri walikangashiti nentu na wanjiti kulikosiya, “Shishi ashi? Aga mafundu ga syayi yagawera na uwezu! Muntu ayu kawera na makakala ga kuwawinga washamshera na womberi wamjimira!”
28 Su visoweru vyakatenditi Yesu vipikinirika kanongola koseri mumkowa gwa Galilaya.
Yesu kankuwaponiziya wantu wavuwa 29 Palaa palii pawalawiti Munumba ya Mlungu, womberi wagenditi pamuhera na Yakobu na Yohani mpaka ukaya kwa Simoni na Andereya. 30 Pawasokiti palii, womberi wamgambiriti Yesu kuwera mikamwana gwa Simoni kapyupa kagonja mushitanda. 31 Su Yesu kamgendera mlweri, kamkola liwoku na kumgolosiya, mawu ulii kawera mkomu na kanja kuwatelekera.32 Pamihi mshenji paguzyetiti, wantu wamjegera Yesu walweli woseri na walii yawaweriti na washamshera. 33 Wantu woseri wa lushi lulii wajojinikiti paluwaga lwa numba. 34 Yesu kawaponiziyiti wantu wavuwa yawaweriti na malweri ga kila ntambu. Viraa kawawingiti washamshera, kafiriti ndiri washamshera watakuli shintu shoseri toziya waweriti wankumumana.
Yesu kankubwera Kugalilaya Luka 4:42-4435 Shilawu yakuwi ligonugonu, Yesu kalawa kunja kwa lushi na kagenditi pahala pa gweka kumluwa Mlungu. 36 Kumbiti Simoni na wayaguwi wagenditi kumsakula. 37 Na pawamwoniti kala wamgambira, “Kila muntu kankukusakula!”
38 Kumbiti Yesu kawankula, “Tugendeni pahala pamonga pa lushi zyaziwera pakwegera, su neni nwezi kubwera aku viraa toziya ashi ndo shashinjegiti kushitenda.” 39 Su yomberi kagenda Mugalilaya kwoseri pakabwera mnumba za Mlungu na kuwawinga washamshera.
Yesu kankumponiziya muntu yakawera na ungumbula 40 Mungumbula yumu kamgenderiti Yesu kasuntumala na kamluwa, “Pagufira gumweni gumpungi neni.”bGumpungi. Ungumbula uweriti ulweri umleweleriti muntu kumluwa Mlungu, toziya muntu yakawera na ugumbulu kalolwa kuwera muhumba.41 Yesu kamwonera lusungu nentu, kamkola liwoku kalonga, “Neni nfira, gupungwi.” 42 Palaa palii Muntu ungumbula umlekeziya. 43 Shakapanu Yesu kambereziya muntu ulii, kamlekeziya kagendi zyakuwi 44 pakamgambira, “Nagumgambira muntu yoseri visoweru avi, kumbiti gugendi gwakaliranguziyi kwa mtambika gwa Numba ya Mlungu na gulaviyi malaviwu kwajili ya kupungwa kwaku gambira Musa ntambu yakalagaliriti kuwera ukapitawu kwa woseri kuwera guponiziwa.”
45 Kumbiti muntu ulii kagenda kanja kubwera visoweru vya kuponiziwa kwakuwi kwa kila yakamwona. Su Yesu kasinda kuliyonisiya mulushi lulii, yomberi kalikaliti pahala pa gweka. Pamuhera na hangu wantu waweriti wankumgendera yomberi kulawa wega zoseri.
MARIKU 2 ->
2 Yankuyanja gambira Isaya mbuyi gwa Mlungu ntambu yakalembiti,
4 Yohani kalawiriti kushiwala, kawabwelera wantu na kuwabatiza, pakawagambira, “Mleki vidoda vyenu na mbatizwi na Mlungu hakawalekiziyi vidoda vyenu.” 5 Wantu wavuwa wamgenderiti Yohani, wantu yawalawiti Yerusalemu na Yudeya, walekiti vidoda vyawatenditi na yomberi kawabatiziti mulushemba lwa Yoridani.
6 Yohani kavaliti nguwu yayinyawitwi kwa mibaira ya nkanyama ngamiya, mushunu kalitawiti lugoyi lwa lukuli na shiboga shakuwi shiweriti lwashi na wanjombi. 7 Yohani kabweriti pakalonga, “Pa neni kankwiza muntu mkulu kuliku neni. Neni nfaa ndiri ata kuyopola lugoyi lwa vilwatu vyakuwi. 8 Neni nukubatizani kwa mashi, kumbiti yomberi hakawabatizani kwa Rohu Mnanagala.”
9 Mashaka galii Yesu kiziti kulawa Nazareti lushi lwa Galilaya na kabatiziwitwi na Yohani mulushemba lwa Yoridani. 10 Pala palii Yesu pakalawiti mumashi, kawona kumpindi kwa Mlungu kuvuguka na Rohu Mnanagala kamkangalira gambira ng'unda. 11 Na liziwu lilawira kumpindi kwa Mlungu, lilonga, “Gwenga gwa Mwana gwangu yanukufira, gunfiriziya.”
12 Pala palii Rohu Mnanagala kamlonguziyiti Yesu kushiwala. 13 Su kaweriti kushiwala aku mashaka malongu msheshi, pakajeresiwa na Shetani. Kalikaliti aku pamuhera na wankanyama wa kuntundu na wantumintumi wa kumpindi wamtenderiti.
16 Yesu kaweriti kankupita mumpeku mwa litanda lya Galilaya, kamwona Simoni na Andereya mlongu gwakuwi, womberi waweriti wankulowa wasomba. 17 Yesu kawagambira, “Munfati neni, hanuwafundi mwenga muweri walowa wantu.” 18 Pala palii wazileka nyavu zyawu na wamfata.
19 Yesu pakagenditi palongolu padidini, kawawoniti Yakobu na Yohani wana wa Zebedayu walivagiti mumtumbwi wankunyawa nyavu zyawu. 20 Pala palii Yesu kawashema wamfati, womberi wamleka Zebedayu tati gwawu pamuhera na wantumintumi wakuwi mumtumbwi.
23 Shipindi shilaa shilii kuweriti na muntu yakaweriti na washamshera Munumba ya Mlungu, yomberi kabotanga, 24 “Yesu gwa Nazareti, gwana shishi na twenga? Shagwizira gutwagamiziyi? Neni nukumana kala kuwera gwenga gwa gaa, gwenga gwa Mnanagala gwa Mlungu.”
25 Yesu kamkalipira shamshera ulii, “Umatu, gumwuki muntu ayu.”
26 Shamshera kambegeziya nentu muntu ulii pakabotanga, shakapanu kamlekeziya. 27 Wantu woseri walikangashiti nentu na wanjiti kulikosiya, “Shishi ashi? Aga mafundu ga syayi yagawera na uwezu! Muntu ayu kawera na makakala ga kuwawinga washamshera na womberi wamjimira!”
28 Su visoweru vyakatenditi Yesu vipikinirika kanongola koseri mumkowa gwa Galilaya.
32 Pamihi mshenji paguzyetiti, wantu wamjegera Yesu walweli woseri na walii yawaweriti na washamshera. 33 Wantu woseri wa lushi lulii wajojinikiti paluwaga lwa numba. 34 Yesu kawaponiziyiti wantu wavuwa yawaweriti na malweri ga kila ntambu. Viraa kawawingiti washamshera, kafiriti ndiri washamshera watakuli shintu shoseri toziya waweriti wankumumana.
35 Shilawu yakuwi ligonugonu, Yesu kalawa kunja kwa lushi na kagenditi pahala pa gweka kumluwa Mlungu. 36 Kumbiti Simoni na wayaguwi wagenditi kumsakula. 37 Na pawamwoniti kala wamgambira, “Kila muntu kankukusakula!”
38 Kumbiti Yesu kawankula, “Tugendeni pahala pamonga pa lushi zyaziwera pakwegera, su neni nwezi kubwera aku viraa toziya ashi ndo shashinjegiti kushitenda.” 39 Su yomberi kagenda Mugalilaya kwoseri pakabwera mnumba za Mlungu na kuwawinga washamshera.
41 Yesu kamwonera lusungu nentu, kamkola liwoku kalonga, “Neni nfira, gupungwi.” 42 Palaa palii Muntu ungumbula umlekeziya. 43 Shakapanu Yesu kambereziya muntu ulii, kamlekeziya kagendi zyakuwi 44 pakamgambira, “Nagumgambira muntu yoseri visoweru avi, kumbiti gugendi gwakaliranguziyi kwa mtambika gwa Numba ya Mlungu na gulaviyi malaviwu kwajili ya kupungwa kwaku gambira Musa ntambu yakalagaliriti kuwera ukapitawu kwa woseri kuwera guponiziwa.”
45 Kumbiti muntu ulii kagenda kanja kubwera visoweru vya kuponiziwa kwakuwi kwa kila yakamwona. Su Yesu kasinda kuliyonisiya mulushi lulii, yomberi kalikaliti pahala pa gweka. Pamuhera na hangu wantu waweriti wankumgendera yomberi kulawa wega zoseri.
MARIKU 2 ->