13
Jesu oteriquiro quitire yahuahye
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
1 Ti decota Jesu wʉhʉpʉ ijiriquiro wijiari. Wijia, ditarapʉ waha, ditara dʉhtʉ cahapʉ dujiri. 2 Tiquiro sa dujigʉ̃ ihñañe peyequina masa tiquiro cahapʉ cahmecoa wahpaa waha, bihsaro yeri Jesure. Sa bihsagʉ̃ ihñano yucʉsapʉ sajã, tiapʉ dujiri tiquiro. Masa pehe padʉropʉ ducuri. 3 Sa yero tiquiro peye queoye mehna yahuri tiquinare, buhero taro. Ohõ saha nidi tiquiro:
—Oteriquiro otero wahahye. 4 Tiquiro sa otero wahagʉ̃ apeye pjeri maha dʉhtʉ cahapʉ bora quehe sahye. Topʉ bora quehe saye pjerire minicjʉa ahta, ihya cãhye. 5 Sa ye apeye pjeri ʉtã paca watoa bora quehe sahye. Ʉtã paca watoa dihta marieda cjũnopʉ duita pihnimahye. 6 Sa pihnieperota asʉ̃ tutuaro asigʉ̃, nʉhcori marieda, ñaia wahahye. 7 Apeye pjeri taa watoa bora quehe sahye. Taa pehe dia yʉhdʉa waha, oteye pehere wejẽahye. 8 Apeye pjeri quehnoari yehpapʉ bora quehe sahye. Quehnoano pihni, dʉca tiahye. Apeye cjʉ cien pjeri, apeye cjʉ sesenta pjeri, apeye cjʉ treinta pjeri dʉca tiahye. 9 Ahrire quehnoano tʉhoya mʉsa, nidi Jesu.
Jesu queoye mehna tiquiro buherire yahuahye
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Tiquiro sa nidi bato ʉsã tiquiro buhena tiquiro cahapʉ esa, sinituu ʉsã tiquirore:
—¿Dʉhse yegʉ masare queoye mehna buheajari mʉhʉ? ni, sinituu ʉsã.
11 Jesu yʉhtiri:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiyere panopʉ cjẽna tiquina masiedarire mʉsare yʉhʉ buhenare masigʉ̃ yere Cohãcjʉ̃. Apequina pehere sa yerare tiquiro. 12 Sa yero masiñequinare masi nemogʉ̃ yerota tiquiro. Sa yeye tiquina pehe quehnoano masieta. Masieñequina pehe mehenogã tiquina masiepegʉ̃ta tiquina pehere masiedagʉ̃ yerota tiquiro. 13 Sa yegʉ queoye mehna buheaja. Ohõ saha ijire. Yojopʉ cjẽna ihñaepeta, ihñedariquina yero saha tojoare. Sa yeye tʉhoepeta masiedare. Tire tʉhoeyequina yero saha ijire tiquina. 14 Sa ijiyequina ijiye Isaia panopʉ cjʉ̃no tiquiro ni ojoariro sahata yere tiquina. Ohõ saha ni ojoahye:
Ohõ saha nine Cohãcjʉ̃: “Cohãcjʉ̃ yere tʉhonata mʉsa. Sa tʉhoepenata, ne masisi mʉsa. 15 Ahriquina masa dapu paca bʉtiyequina tojoare. Sa ye tiquina cahmo coperire bihare, ‘tʉhoari’, niñe. Tiquina caperire ihmitihãre, ‘ihñari’, niñe. Sa yeraye quehnoano ihñañe, masiboaga tiquina. Sa ye tʉhoye, masiboaga tiquina. Tiquina wacũñepʉ quehnoano masiboaga. Sa masiñe yʉhʉre Cohãcjʉ̃re cahmeboaga tiquina. Sa yʉhʉre cahmegʉ̃ tiquina ñañene cohã, tiquinare pecapʉ wahaboriquinare yʉhdʉgʉ̃ yeboaga yʉhʉ”, nine Cohãcjʉ̃, ni ojoahye Isaia.
16 ’Mʉsa pehe mʉsa caperi mehna ihñana, masine. Mʉsa cahmo mehna tʉhona, masine. Sa yena bucuena ijire mʉsa. 17 Mʉsare niita niaja. Yojopʉ mʉsa ihñañene mʉsa tʉhoyere panopʉ cjẽna Cohãcjʉ̃ yequina tutuaro ihña duamahye. Cohãcjʉ̃ yere yahu mʉhtariquina gʉ̃hʉ tire tutuaro ihña duamahye. Sa ihña duepeta ne ihñedahye. Yojopʉ mʉsa tʉhoye gʉ̃hʉre tutuaro tʉho duamahye tiquina. Sa masi duepeta tire masiedahye, ni yahuri Jesu ʉsãre tiquiro buhenare.
Jesu oteriquiro queoyere yahu pehoahye
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 Came Jesu ʉsãre yahu nemori:
—Tʉhoya mʉsa. Oteriquiro queoyere mʉsare yahutja. Yʉhʉre tʉhona, quehnoano masiña. 19 Oteye pjeri quehnoañe buheye yero saha ijire. Sa yeye maha dʉhtʉ cahapʉ borari pjeri quehnoañe buheye yero saha ijire. Sa yeye masa quehnoañe buheyere tʉhoepeta ne masiedare. Sa yero masa quehnoañe buheyere tiquina tʉhogʉ̃ ihñano watĩno pehe ahta, ti buheyere quehnoañe buheyere masi dutierare masare. Minicjʉa ti pjerire tiquina dote nediro saha yere watĩno. 20 Sa ye ʉtã paca watoa borari pjeri quehnoañe buheye yero saha ijire. Sa yeye masa quehnoañe buheyere tʉho, bucueye mehna duita tire tʉho nene. 21 Sa tʉho nepeta ʉtã paca watoa ijiye cjʉ nʉhcori marieñe cjʉ yero saha ahriquina masa gʉ̃hʉ tutuerare. Sa tutueraye ñano yʉhdʉye, yeequina tiquina ijiri buhiri apequina tiquinare ñano yegʉ̃ ihñañe yee pehere duhu cãhre. Apequina tiquinare ñano yegʉ̃ tire ihcãno sahaeraye, yeere duhu cãhre. 22 Sa ye taa watoa borari pjeri quehnoañe buheye yero saha ijire. Sa yeye masa quehnoañe buheyere tʉhoepeta, ahri yehpa cjẽne pajiro bʉjʉa witi tʉhotuye, niñeru pehere cahĩne. Tiquina sa yegʉ̃ ti pehe quehnoañe buheyere cahmotare. Sa cahmotagʉ̃ masa quehnoañe pehere yerare. 23 Sa ye quehnoari yehpapʉ borari pjeri quehnoañe buheye yero saha ijire. Sa ye masa quehnoañe buheyere tʉhoye, tire quehnoano masine. Sa masiñequina ijiye, Cohãcjʉ̃ cahmeno sahata quehnoañene yere tiquina. Ihquẽquina pajiro quehnoañene yere cien pjeri dʉca tiro saha. Apequina doca cjũnogã quehnoañene yere sesenta pjeri dʉca tiro saha. Apequina mehenogã quehnoañene yere treinta pjeri dʉca tiro saha, ni yahuri Jesu ʉsãre.
Trigo watoa taa diari queoyere yahuahye
24 Sa ye pari turi queoye mehna buheri Jesu:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye ohõ saha ijire. Wese upʉro tiquiro wesepʉ quehnoañe pjerire tiquiro oteriro saha ijire ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye. 25 Wese upʉro ijipihtiyequina tiquiro mehna cjẽna gʉ̃hʉ tiquina carĩno watoa tiquirore ihña tuhtiriquiro ahtahye. Sa ahtaro trigore ti oteriropʉ taare oteahye. Ote tuhasa wahaa wahahye. 26 Came trigo pihniahye. Sa ye ti dʉca tiro taro yegʉ̃ waro diaa wahahye. 27 Sa ye wese upʉrore dahra cohteyequina tiquiro cahapʉ esa, yahuahye: “¿Pʉhto, quehnoañe pjeri dihitare mʉhʉ wesere mʉhʉ otepegʉ̃ta, dʉhse ye taa gʉ̃hʉ diajari ti wesere?” nidi tiquina. 28 “Yʉhʉre ihña tuhtiriquiro ijiaga ti taare oteriquiro”, niahye wese upʉro. “¿Taare ʉsã curegʉ̃ cahmeajari mʉhʉ?” nimahye tiquirore dahra cohteyequina. 29 “Taare cureracãhña, ‘Trigo pehere cureari’, nina. 30 Trigo taa mehnata bʉcʉarĩahdo. Dʉca nedi pje ijigʉ̃ neñequinare ohõ saha niitja: ‘Taare cure mʉhtaña. Tuhasa mʉsa curerire ʉjʉ̃aña. Came trigore peheya. Pehe peho, tire yʉhʉ ihbori wʉhʉpʉ cũña’, niitja tiquinare”, niahye wese upʉro, nidi Jesu, queoye mehna yahuro.
Mostaza pje queoyere yahuahye Jesu
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19)
31 Sa ye apeye queoye mehna ʉsãre ohõ saha ni buheri tja:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye mostaza pjegã yero saha ijire. Ti pjegã meheni pjegã waro ijire. 32 Ti pjegãre wesepʉ tiquiro oteri bato, quehnoano pihnine. Sa yero paji yʉhdʉadʉ wahare. Sa wahagʉ̃ minicjʉa pari ti dʉpʉripʉ suhti suhare, ni yahuri Jesu. (Sa nino ohõ saha nino niahye. Mostaza pjegã pajidʉ tʉ bʉcʉariro saha ʉhmʉse cjʉ̃nore mari pʉhtorore masiñequina meheñequinagã tiquina iji mʉhtaepegʉ̃ta camepʉ peyequina wahaeta.)
Pãre pugʉ̃ yeye queoyere yahuahye Jesu
(Lc 13.20-21)
33 Sa ye apeye queoye mehna ʉsãre ohõ saha ni buheri tja:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye pãre pugʉ̃ yeye yero saha ijire. Tire numino ihcã ajuro trigore aco mehna quehnoano tire dahra morene pã bʉcʉatire. Ticoro sa yegʉ̃ pãre pugʉ̃ yeye pehe trigore quehnoano sehsaa wahare, nidi Jesu. (Sa nino ohõ saha nino niahye. Pãre pugʉ̃ yeye trigore ti sehsaa wahariro saha ʉhmʉse cjʉ̃nore mari pʉhtorore peyequina masa ijipihtiro cjẽna masieta.)
Queoye mehna Jesu tiquiro buherire yahuahye
(Mr 4.33-34)
34 Ahri ijipihtiyere buhero, queoye mehna yahuri Jesu. Queoye marieno yahuerari tiquiro tiquinare. 35 Sata yeri tiquiro Cohãcjʉ̃ yere yahu mʉhtariquiro ni ojoariro sahata. Ohõ saha ni ojoahye panopʉ:
Queoye mehna yahutja. Cohãcjʉ̃ ahri yehpare tiquiro bajumehnedi bato ne masare tiquiro yahuerarire yahutja, ni ojoahye Cohãcjʉ̃ yere yahu mʉhtariquiro mʉnano.
Trigo watoa taa diari queoyere yahu pehoahye
36 Sa ye masare cohe ti, wʉhʉpʉ sajãa wahari Jesu. Sa yena ʉsã tiquiro buhena tiquiro cahapʉ esa, sinituu ʉsã:
—Trigo watoa taa diari queoyere yahu pehoya ʉsãre, nii ʉsã tiquirore.
37 Jesu yʉhtiri ʉsãre:
—Wese upʉro quehnoañe pjerire oteriquiro yero saha ijiaja yʉhʉ. Yʉhʉ masʉ Cohãcjʉ̃ ohorigʉ ijiaja. 38 Wese pehe ahri yehpa yero saha ijire. Quehnoañe pjeri pihniñe ʉhmʉse cjʉ̃no pʉhtoro ijiropʉ ijiatiquina yero saha ijire. Taa pehe watĩno yequina yero saha ijire. 39 Wese upʉrore ihña tuhtiriquiro taare oteriquiro watĩno yero saha ijire. Tire nedi pje pihtiri deco yero saha ijire. Sa ye trigore neñequina angele yero saha ijire. 40 Taare tiquina cure ʉjʉ̃ariro saha pihtiri deco ijigʉ̃ watĩno yequinare pecapʉ cohãeta tiquinare. 41 Yʉhʉ masʉ Cohãcjʉ̃ ohorigʉ yequina angelere ohogʉtja. Yʉhʉ ohogʉ̃ angele pehe ñañene ye dutiyequinare, ñañene yeyequinare yʉhʉ pʉhtoro ijiropʉ neañeta. 42 Ne sa tuhasa pecapʉ cohãeta tiquinare. Topʉ tiquina tutuaro uti, bʉjʉa witiye mehna bahque dihoeta. 43 Sa ye Cohãcjʉ̃ yequina tiquina Pacʉro tiquiro pʉhtoro ijiropʉ ijieta. Topʉ ijiye, asʉ̃ deco cjʉ̃no yero saha quehnoano buhrioeta tiquina. Ahrire quehnoano tʉhoya mʉsa, ni yahuri Jesu.
Quehnoa yʉhdʉyere tiquiro nʉorire tiquiro bocari queoyere yahuahye
44 Sa ye apeye queoye mehna yahuri tja:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye niñeru tiquiro nʉori yero saha ijire. Masʉno tire wesepʉ wacũeno mehna boca, pari turi tire nʉo nemoahye. Sa bocaro tutuaro bucueahye tiquiro. Sa yero tiquiro bocarire neno taro, ti wesere dú duahye. Sa yero tiquiro yere dua peho, ti wesere dúahye, ni yahuri Jesu. (Sa nino ohõ saha nino niahye. Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye tiquiro bocari yero saha ijire. Tiquiro bocarire tiquiro tutuaro cahmediro sahata ʉhmʉse cjʉ̃nore masa pʉhtorore tiquina masidi bato masa tutuaro cahmene tiquirore.)
Wapa bʉjʉri pje queoyere yahuahye
45 Sa ye apeye queoye mehna yahuri tja:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye wapa bʉjʉye pjerire perla wame tiye pjerire dúriquiro yero saha ijire. 46 Ti pjerire macano quehnoa yʉhdʉari pjere bocahye. Bocaro, ti pjere dú duaro, ijipihtiye tiquiro yere dua pehoro wahahye. Sa dua tuhasa ti pjere wapa bʉjʉri pjere dúahye, nidi Jesu. (Sa nino ohõ saha nino niahye. Ti pjere perla pjere tiquiro cahmediro sahata ʉhmʉse cjʉ̃nore masa pʉhtorore quehnoano tiquina masidi bato masa tutuaro cahmene tiquirore.)
Wẽñanʉ queoyere yahuahye
47 Sa ye apeye queoye mehna Jesu yahuri tja:
—Ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiye wẽñanʉ tiquina doque ñodʉ yero saha ijire. Tʉ wẽñanʉ mehna peyequina wahi sijoro saha ijiyequinare ñehene. 48 Tʉ wahpaa wahagʉ̃ wahi wejẽñequina pehe tʉre padʉropʉ weje nʉjʉa, quehnoañequina wahire besere. Quehnoañequinare tiquina pʉhʉsepʉ bese sajãre. Ñañequina wahire cohãre. 49 Pihtiri deco ijigʉ̃ ohõ saha ijirota. Angele pehe masare beseeta. Ñañequinare ne wioeta quehnoañequina cahapʉ ijiyequinare. 50 Ne wio, tiquinare pecapʉ cohãeta. Topʉ tiquina uti, tutuaro bʉjʉa witiye mehna upiri bahque dihoeta ñañequina pehe, ni yahuri Jesu.
Mʉna buheyere, wahma buheye gʉ̃hʉre yahuahye
51 Tiquiro sa ni yahuri bato sinituri ʉsãre:
—¿Ahri ijipihtiyere tʉhoajari mʉsa? ni sinituri tiquiro.
—Tʉhoaja ʉsã, ni yʉhtii ʉsã.
52 Ʉsã sa nigʉ̃ tiquiro yahuri ʉsãre:
—Judio masare buheyequina ʉhmʉse cjʉ̃no tiquiro pʉhtoro ijiyere buheye, pʉaro buheyere yahure. Mʉna buheyere, wahma buheye gʉ̃hʉre yahure. Tiquina wʉhʉ upʉro yero saha ijire. Tiquiro wʉhʉpʉ ijiyere quehnoañene ne wioro, wahmare, mʉna gʉ̃hʉre ne wiore tiquiro, nidi Jesu ʉsãre.
Jesu Nazarepʉ wahahye
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Ti queoyere tiquiro buheri bato, wahaʉ ʉsã tiquiro mehna. 54 Waha, tiquiro masari macapʉ esaʉ. Topʉ esa, judio masa mari buheye wʉhʉsepʉ buheri tiquiro. Tiquiro sa buhegʉ̃ tʉhoye, tʉho maria wahari tiquina.
—¿Ahriquiro nohopʉ tʉhoyari ahri buheyere? ¿Dʉhsero quehnoano masi pehoajari tiquiro? Cohãcjʉ̃ tutuaye mehna ye ihñore tiquiro basi. 55 Ahriquiro taboa dahrariquiro macʉno ijire. Sa ye tiquiro pacoro María ijire. Sa ye Santiago, José, Simo, Juda, tiquiro bahana ijire. 56 Yojopʉre tiquiro bahana numia ahri macapʉ ijire. Sa yero tiquiro mari yero saha ijiriquiro ijire. ¿Sa ijieperota nohopʉ tʉhoyari tiquiro ahri buheyere? ni yahuducuri tiquina basi.
57 Sa ye tiquina tiquirore cahmedari. Tiquina sa cahmedagʉ̃ ihñano ohõ saha nidi Jesu tiquinare:
—Cohãcjʉ̃ yere yahu mʉhtariquirore apequina ño peore. Tiquina sa ño peoepegʉ̃ta tiquiro ya maca cjẽna, tiquiro acaye tiquirore ño peoerare. Sa yena yʉhʉre ño peoerare mʉsa ohõpʉ yʉhʉ masarigʉ ijigʉ̃, nidi tiquiro tiquinare.
58 Sa yero tiquirore tiquina wacũ tutueragʉ̃ ihñano, ti macapʉ Cohãcjʉ̃ tutuaye mehna peye tahari ye ihñoedari Jesu.
<- San Mateo 12San Mateo 14 ->