2
Nacimiento de Jesús
1-2 Néenialíté, Cirenio icùacaalíté Siria yàasu cáli, néese emperador Agusto idàbacaté ichùulìaca natànàaca náipidenáwa, macái èeri mìnanái imanùbaca, yéewacaténá romanonái iputàaca nía. 3 Iwàwacutá macáita nèepùacawa nàawirináimi ìyacàle néréwa àniwa natànàacaténá náipidenáwa néenibàata. 4 Ináté José yàaca nacáiwa Nazaret ìyacàlená íicha, Galilea yàasu cáli néese, yàacaténáwa Judea yàasu cáli néré, Belén ìyacàlená irìculé, rey David imusúacatáicaté iicá èeri. Rey David itaquérinámica yái Joséca, ínáté yèepùacawa néré àniwa. 5 Yá yàacawa Belén ìyacàlená néré yái Joséca itànàacaténá íipidenáwa María yáapicha úái yàacawéetúapináca. Idéerìcuíchúacáwa úái Maríaca. 6 Néese idècunitàacá nàyaca Belén ìyacàlená néré, yáté yàanàaca María yéenáiwaná umusúadáanápiná iicá èeri. 7 Canáca nalí naimácatáipiná, manùbacáiná wenàiwica yàanàacaté Belén ìyacàlená irìculé. Atata nàanàaca pìrái yàalu, naimácatáipiná. Yá umusúadaca iicá èeri yái idàbáanéerica uìrica. Yá uépùacani wáluma iyú. Néese ulìadaca uìriwa pìrái iyáacàalu irìculé, canácáiná áiba naimácatáipiná.
Los ángeles y los pastores
8 Mawiénita Belén ìyacàlená irí nàyacaté abénaméeyéi asìanái icuèyéicaté ipìranáiwa oveja. Nàyaca manacúalibàa táiyápinama, nacùacaténá napìranái ovejawa. 9 Yáta Dios yàasu ángel imàacaca yáawawa naicácani. Yá Dios icamaláná icànaca natéese, yá máiní cáaluca nía. 10 Quéwa ángel íimaca nalí:
—Picácué cáalu pía nuícha, nutécáinácué pirí cayábéeri tàacáisi, isíimáidéeripiná manuísíwata macái wenàiwica:
11 Siùca èeri idéca imusúaca iicá èeri, yái iwasèeripinácuéca píawa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha. Belén ìyacàlená irìcu rey David imusúacatáicaté iicá èeri, idéca asáica yái Wáiwacalica, yái Mesíasca, judío icuèrinápináca.
12 Pìanèeripinácué néepuèri wáluma iyú, irìacawa pìrái iyáacàalu irìcu, píalíacaténácuéwa càiríinácaalíni yáara quìrasìica —íimaca nalí yái ángelca.
13 Yáta madécaná ángelnái namàacaca níawawa chènuníise asìanái iicácaténá nía ángel yáapicha, yèeyéica Dios irí cayábéeri. Náimaca:
14 “¡Pìacué Dios chènuníiséeri irí cayábéeri! ¡Máiní matuíbanáiri iyú nàyaca cawinácaalí èeri mìnanái casíimáiyéica Dios iicáca íiwitáise!”
náimaca ángelnáica.
15 Idécanáamité ángelnái nèepùacawa náicha chènuniré, néese níái icuèyéica ovejanái náimaca nalíwáaca:
—Wàacuéwa Belén ìyacàlená néré waicácaténá càinácaalí ìyáaná, Wacuèriná Dios icàlidéerica walí iináwaná ìwali —náimaca nalíwáaca níái icuèyéica ovejanái.
16 Yáté nàacàatécatawa néré. Yá nàanàaca María, José nacái, quìrasìi nacái irièriwa pìrái iyáacàalu irìcu. 17 Néese naicácáináni, íná nacàlidaca áibanái iríni yái tàacáisi ángel icàlidéericaté nalí quìrasìi ìwali. 18 Yá macáita wenàiwica yéemièyéica quìrasìi iináwaná, náináidacawa manuísíwata càinácaalí íimáaná yái tàacáisi nacàlidéerica quìrasìi ìwali, níái icuèyéica ovejanái. 19 Maríata quéwa, canácatáita uimáicha quirínama càinácaalíté náimáaná uìri ìwali, uínáidacawa mamáalàacata nàasu tàacáisi ìwali. 20 Néese níái icuèyéica ovejanái nèepùacawa náicha napìranái yàatalépináwa. Casíimáiri iyú nacàlidaca Dios iináwaná ìwali cayábéericani, nàaca nacái Dios irí cayábéeri ìwali macáita yái naiquéerica, néemìaca nacái, macáicáináta ichàbacatéwa càide iyúwaté ángel íimáaná nalí.
El niño Jesús es presentado en el templo
21 Ocho èeri imusúacadénáamiwa yái sùmàica, yáté namànica irí circuncisión. Yá nàaca íipidená Jesús, càide iyúwaté ángel icàlidáanáté María irí íipidenápiná, ipíchawáiseté udéerìcuca sùmài.
22 Néese cuarenta èeri imusúacadénáamiwa, yáté iwàwacutá namànica càide iyúwaté profeta Moisés ichùulìanáté israelitanái imànica Dios inùmalìcuíse, masacàacaténá Dios iicáca nía àniwa, nasutáanápiná Dios íicha àniwa templo irìcu. Iná natéca sùmài Jerusalén ìyacàlená néré, yáasáidacaténáni Dios irí. 23 Càité namànica yácáiná profeta Moisés itànàacaté càiri tàacáisi Dios inùmalìcuíse: “Asìalicaalí idàbáanéerica uìrica, yásí Dios yàasu wenàiwicapinácani yái sùmàica”, cài itànàacaté profeta Moisés. 24 Ináté nàacawa namànicaténá sacrificio Dios irípiná, nanúanápiná pucháiba unùcu, càide iyúwaté Dios ichùulìaná judíonái imànica catúulécanácaalí nía. Iwàwacutá nàaca pucháiba unùcu púubéeyéi, càmicaalí nacái, nàaca pucháiba unùcu manuínaméeyéi yéenibe. Ináté José, María nacái namàacaca pucháiba unùcu Dios irípiná ofrenda iyú catúulécanácáiná nía.
25 Néenialíté ìyaca asìali Jerusalén ìyacàlená mìnali íipidenéeri Simeón. Yái asìali máiníiri cayábaca íiwitáise, ìyéerica machacàníiri iyú, yèeri nacái Dios icàaluíniná, icùa nacái Dios iwasàaca Israel itaquénáinámi nàuwichàacái íichawa. Espíritu Santo nacái yàacawéeridaca Simeón. 26 Espíritu Santo imàacacaté Simeón yáalíacawa càmíinápináté yéetáwa àta idécataléta iicáca Mesías, yái asìali Dios ibànuèripinácaté israelita icuèrinápináca. 27 Néese Espíritu Santo ichùulìaca Simeón yàanápináwa templo néré. Yáté Simeón ìyaca templo irìcu nàanàacaalíté néré níái sùmài isèenáica, yái sùmàica íipidenéerica Jesús. Natécaté Jesús templo néré namànicaténá càide iyúwaté profeta Moisés itànàaná Dios itàacái israelitanái imàníinápiná néenibe asìanái iríwa. 28 Simeón yeedáca Jesús yàanalìculéwa, yá Simeón yàaca Dios irí cayábéeri. Néese Simeón íimaca:
29 “Pía, Nucuèriná Dios, siùca pidéca pimànica càide iyúwa píimáanáté nulí; yásí cayábaca pimàacaca nuétácawa matuíbanáiri iyú, núa pìasu wenàiwicaca.
30 Nudéca nuicácani nutuí iyúwa, yái iwasèeripináca wenàiwicanái Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha,
31 càide iyúwa pichùulìaná imànica macái èeri mìnanái yàacuésemi.
32 Amaláca imànipiná náiwitáise, níara càmíiyéica israelitaca, náalíacaténáwa càinácaalí iwàwacutáaná namànica nàyacaténá càide iyúwa piwàwáaná. Cáimiétacanápiná nacái imànica wíawa, wía pìasu wenàiwicaca, Israel itaquénáinámica”,
íimaca yái Simeónca.
33 Néese José, úa nacái Jesús yáatúaca náináidacawa néemìaca manuísíwata yái tàacáisica Simeón icàlidéerica sùmài ìwali. 34-35 Néese Simeón isutáca nalí Dios íicha imàníinápiná nalí cayábéeri. Yá íimaca María irí àniwa úái Jesús yáatúaca:
—Péemìa cayábani Dios idéca ibànùaca yái sùmàica yéewanápiná Israel itaquénáinámi néemìacani. Quéwa néemìacaalípináni, yá manùbéeyéi nacaláapinácawa Dios íicha càmicáiná neebáida itàacái, yái sùmàica. Quéwa áibanái manùbéeyéi nawènúadapiná náiwitáisewa Dios irípiná, neebáidacáiná itàacái, yái pìirica. Dios idéca ibànùacani yáasáidacaténá nalí càinácaalí Dios iwàwáaná nàyaca íná manùbéeyéi wenàiwica nàuwideca namànipinácani. Càita yáasáidapiná càinácaalí ìwali manùbéeyéi wenàiwica náináidacawa nawàwalìcuísewa. Quéwa pía, piicápiná iyúwa macáita ichàbáanáwa, yásí achúmaca piwàwa manuísíwata càide iyúwa espada machete nacáiri idéca nacáicaalí isutàaca pía —íimaca yái Simeónca.
36 Uyaca nacái inanái templo irìcu icàlidéechúa tàacáisi Dios inùmalìcuíse íipidenéechúa Ana. Uanirimi íipidenáté Fanuel, abéeri Aser itaquérinámi. Máiní béeruca úái Anaca. Ucáasàacatéwa mànacàucaalíté úa. Yáté ùyaca siete camuí ùacawéerimi yáapichawa. 37 Néeseté yéetácawa uícha ùacawéerimica, yáté ùyaca templo irìcu ochenta y cuatro camuí idécanáamité ùacawéerimi yéetácawa uícha. Càmita umusúawa templo íicha, uíbaida quéwanáta èeríapinama, táiyápinama nacái Dios irípiná. Umàacaca uíchawa uyáacaléwa, usutá nacái úawawa Dios íicha, ùacaténá icàaluíniná. 38 Yáté Ana yàanàaca néré. Uicácanacáita yái sùmài Jesúsca, yá udàbaca ùaca Dios irí cayábéeri ìwali. Yá ucàlidaca áibanái irí Jesús iináwaná ìwali, cawinácaalí wenàiwica icuèyéicaté Dios iwasàanápiná Jerusalén ìyacàlená mìnanái nàuwichàacái íichawa.
El regreso a Nazaret
39 Néese isèenái namáalàidacaté namànica macáita càide iyúwaté Dios ichùulìaná israelitanái imànica, yá nèepùacawa Galilea yàasu cáli néré, nàyacàle nérépináwa, íipidenácatalé Nazaret. 40 Néese yái sùmài idàwinàacawa cachàiníiripiná, cáalíacáiri yáwanái nacái. Dios nacái imànica irí cayábéeri.
El niño Jesús en el templo
41 Càide iyúwaté Jesús isèenái íiwitáise ìyáaná, nàacawa napáchiaca camuí imanùbaca Jerusalén ìyacàlená néré naicácaténá néré náapicha judíonái yàasu culto íipidenéeri Pascua.
42 Jesús idènìacáináté doce camuí, yá nàacawa macáita Jerusalén ìyacàlená néré càide iyúwaté náiwitáise ìyáaná Pascua yàasuná culto ìwali.
43 Néese Pascua yàasuná culto idénáami nèepùacawa nàyacàle nérépináwa. Yái sùmài Jesús iyamáacawa Jerusalén ìyacàlená irìcuta. Isèenái quéwa càmita náalíawa iyamáanátéwa náicha.
44 Nayúunáidaca Jesús yàacawa imanùbaca yáapichawa, íná nàacawa èeríapinama. Néese nacutáca Jesús namanùbacanái yèewibàawa, néenánái yèewibàa nacáiwa.
45 Néese, càmicáináté nàanàa Jesús, yá nèepùaca nàacaténá nacutácani Jerusalén ìyacàlená néré.
46 Néese máisiba èeri irìcu, yá nàanàaca Jesús átata templo irìcu. Yái Jesús yáawinéeriwa nèewi níái yéewáidéeyéicaté wenàiwica Dios itàacái iyú templo irìcu. Yéemìaca ìyaca néewáidáaná wenàiwica. Isutáca yéemìawa nía nacái. 47 Néese macáita yéemièyéica Jesús íimáaná, yá náináidacawa néemìacani manuísíwata, máinícáiná cáalíacáicani, yáalíacáiná nacái icàlidaca nalíni cáalíacáiri iyú, nasutácaalí néemìawani Dios itàacái ìwali. 48 Néese, isèenái nàanàacani, yá náináidacawa manuísíwata naicáidaca irí. Yá María íimaca Jesús irí:
—Nuìri, ¿cáná pidé cài pimànica walí? Píaniri, núa nacái wadéca wacutáca pía máadáiní, máiní nacái achúmaca wawàwawa wáináidacawa pìwali —úumaca. 49 Jesús íimaca nalí:
—¿Cánásicué picutá núa áibalé? ¿Càmitasicué píalíawa iwàwacutáaná nuíbaidaca Núaniri irípináwa icapèe irìcu? —íimaca yái Jesúsca.
50 Càmita quéwa náalía néemìaca càinácaalí íimáaná yái tàacáisi Jesús icàlidéerica nalí.
51 Néese, Jesús yèepùacawa náapicha Nazaret ìyacàlená néré. Yá imànica macáita càide iyúwa nachùulìanáni. Quéwa yáatúa íináidacawa mamáalàacata uwàwalìcuísewa ìwali, yái wawàsica. 52 Jesús idàwinàacawa yàacawa, cáalíacáica yáwanái nacáicani. Casíimái nacái Dios iicáca íiwitáise. Yá macáita wenàiwica cayábaca naicáca Jesús.
<- SAN LUCAS 1SAN LUCAS 3 ->
