AR XUWA

1 Har ndu̱i núꞌmu̱ hinte mi jawa har ximha̱i, hinte mi janu̱ mhetsꞌi, Nöꞌö Togo mar Mhö mi ꞌbu̱ꞌö, mi ꞌbu̱hwi Jö, ne go gese̱ Jö nꞌehe.

2 Har ndu̱i, Nöꞌö Togo mar Mhö, mi ꞌbu̱hwi Jö.

3 Ne gatho nöꞌö te ja go bi hyokꞌö. Nuꞌmu̱ hinte xi hyoki, hinte di jamhö ꞌmu̱.

4 Geꞌö hör te, ne nunar tenu̱ gehnu̱ ar ñotꞌi yotꞌwa yá mfeni ya jöꞌi.

5 Nunar ñotꞌinu̱ yotꞌa har ꞌbe̱xui, ne nunar ꞌbe̱xui hinxi za̱ xi döhö.

6 Mi ꞌbu̱ nꞌar ñꞌo̱ho̱ már thuhu ar Xuwa, xki me̱hna Jö.

7 Ba ꞌbe̱hni ngu nꞌar nda̱majöni. Nunu̱ bi da̱majöni togo ar ñotꞌi, ne njapꞌu̱ nda ñꞌemu̱i gatho ya jöꞌi.

8 Ar Xuwa hingo mi geꞌö ar ñotꞌi, ho̱nse̱ ba ehe nda da̱majöni togo mar ñotꞌi.

9 Nuna togo mar ñotꞌi majöni, ne yotꞌwa yá mfeni ya jöꞌi, ndi ꞌñekwa har ximha̱i.

10 Gese̱ bi hyoka ar ximha̱i, ha núꞌmu̱ mba ekwa har ximha̱i bi mꞌu̱i, nuya jöꞌi himbi bödi togoꞌö.

11 Ba e hár ha̱ise̱, ha nuya mengunu̱ himbi numansu.

12 Ha nuꞌu̱ togo bi numansu, ne bi ñꞌemu̱ibi ár thuhu, bi tꞌumba ar tsꞌe̱di bi mbötsi Jö.

13 Nuyu̱ hinto hömpa ár ji, ne hinto di hñöꞌspa ár ndoꞌyo, hinxi mꞌu̱i ngetho xi ne nꞌar ñꞌo̱ho̱, ho̱nse̱ Jö xi japꞌu̱ yá bötsi.

14 Nöꞌö Togo mar Mhö ba e bi njöꞌi, ne da ꞌbu̱hwihu̱wa. Xa mi ko ár nhwëki, ne himi tsa̱ya̱ mi mönga nöꞌö majöni. Da handwabihe ár nsunda, ngu ár nsunda nöꞌö nꞌase̱ ár Tꞌu̱ ar Dada bi ꞌbu̱ mhetsꞌi.

15 Ar Xuwa bi da̱majöni togoꞌö, mi ñö ntsꞌe̱di mi enö:

—Gehnu̱ togo ndi xiꞌahu̱ ndi ꞌñepꞌu̱ mꞌe̱fa. Ne nunu̱ xa töka ár nsu, ngetho núꞌmu̱ hinge ndi mꞌu̱katho, ha mi ꞌbu̱ꞌö.

16 Gathogihu̱ xa di hömfu̱ yá ñho, ne hiñhamꞌu̱ di kꞌathu̱ ár nhwëkiꞌö.

17 Nuya ꞌbe̱pate ba ꞌbe̱hna ar Moise bi utkagihu̱. Ha nupya xpa ꞌbe̱hna ar tsi Hmu Hesukristo, xpa hönju̱ ar nhwëki ne nöꞌö majöni.

18 Hinto xi hyanda Jö ar Dada. Nöꞌö nꞌase̱ ár Tꞌu̱ bi ꞌbu̱hwi ar Dada, gehnu̱ xi utkagihu̱ ár mꞌu̱iꞌö.

—Nuga hindar Kristo.

21 Nuꞌu̱ bi ꞌya̱mbabi ne bi ꞌñeñꞌu̱:

—Xiꞌmu̱, togoꞌi. Hage gar mꞌe̱hni Elia.

Ar Xuwa bi dödi ne bi ꞌñenö:

—Hinꞌö, hingo geke.

Bi mengi bi tꞌa̱mbabi ne bi tꞌembabi:

—Hage go geꞌe ár döta mꞌe̱hni Jö ma nda ehe.

Bi dödi ne bi ꞌñenö:

—Hinꞌö.

22 Bi mengi bi ꞌñembabiꞌu̱:

—Xiꞌmu̱, togoꞌi. Xikagihe tema gi mönse̱ go geꞌaꞌi. Ne ga höꞌsfe ar mhö nuꞌu̱ togo xpa pe̱nkagihe ga kꞌösꞌahe.

23 Ar Xuwa bi dödi ne bi ꞌñembabiꞌu̱:

—Nuga go geke nöꞌö bi mönga ar mꞌe̱hni Isaia: Ár mhafi nꞌa togo enga har otꞌatꞌo̱ho̱: Jömfu̱ ár ꞌñu ar tsi Hmu.

24 Nuya jöꞌi xki mꞌe̱hni ma yá ñꞌohu̱ ya de̱ngaꞌbe̱pate.

25 Bi mengi bi ꞌya̱mba manꞌagi ar Xuwa ne bi ꞌñeñꞌu̱:

—Xiꞌmu̱, yoꞌö gi xixthe nuꞌmu̱ hingar Kristo, hingar Elia, hingár döta mꞌe̱hni Jö nda ehe.

26 Ar Xuwa bi dödi ne bi ꞌñenö:

—Nuga di xixtheꞌihu̱ har dehe, ha gi ꞌbu̱hwihu̱wa nꞌa hingi pöhu̱ togoꞌö.

27 Gehnu̱ ndi enga nda ꞌñepꞌu̱ mꞌe̱fa. Nunu̱ xa töka ár nsu, hindi ꞌñepkagi ga xotꞌwatsꞌu̱ ár nthötꞌi yá thiza.

28 Gathoyu̱ ba tho núnu̱ Betabara ꞌrandi ar döthe Hordan, habu̱ mi xixthe ar Xuwa.

29 Nu ár hyaxꞌöpꞌu̱, ar Xuwa mi hyanda ar Hesu ndi ꞌñe nda zu̱di, bi ꞌñenö:

—Ndi, ba ehnu̱ togo xpa pe̱hna Jö ngu nꞌar tsi Ntxönandöni, da tꞌuni ngu ar mꞌo̱ñho̱, ne da hñökwa yá tsꞌoki ya meximha̱i.

30 Go gehnu̱ togo ndi xiꞌahu̱: ꞌBe̱fa nꞌar ñꞌo̱ho̱ xa töka ár nsu. Núꞌmu̱ hinge ndi mꞌu̱katho, mi ꞌbu̱ꞌö.

31 Nuga hinge ndi pödi togoꞌö. Di xixthega ya jöꞌi har dehe, ne njapꞌu̱ nda bö ya me Israel núꞌmu̱ nda eꞌö.

32 Ne ar Xuwa bi da̱majöni bi ꞌñenö:

—Nuga da handwa ár Hñö Jö ba kö mhetsꞌi ngu nꞌar tsi domtxu, ba e bi zu̱hnu̱.

33 Nuga hinge ndi pöhmö togoꞌö. Nöꞌö togo ba pe̱nkagi ga xixtheꞌihu̱ har dehe bi ꞌñengagi: Ma gi hyandwa ár Hñö Jö da gö mhetsꞌi, ne da zu̱ nꞌar ñꞌo̱ho̱ da mꞌu̱hwi. Gehnu̱ ma da xixtheꞌihu̱ ne gi hñömfu̱ ár Hñö Jö.

34 Nuga da handi, jange di da̱majöni go gehnu̱ ár Tꞌu̱ Jö mhetsꞌi.

35 Ár hyaxꞌö manꞌagi mi ꞌba̱hwinu̱ ar Xuwa yoho yá ma̱xte.

36 Mi hyanda ar Hesu mi thohnu̱ bi ꞌñenö:

—Ndi ba ehnu̱ togo xpa pe̱hna Jö ngu nꞌar tsi Ntxönandöni, ma da tꞌuni ngu ar mꞌo̱ñho̱.

37 Nuya yoho yá ma̱xte ar Xuwa mi ꞌyo̱ njapꞌu̱, dama bi de̱nga ar Hesu.

38 Ar Hesu mi ñegi bi hyandi mi te̱nga nuya yohoyu̱, bi ꞌñenö:

—Te gi hoñhu̱.

Nuꞌu̱ bi dödi ne bi ꞌñeñꞌu̱:

—Rabi (po̱ntho da ꞌñenö Utate), habu̱ gi ꞌbu̱i.

39 Nöꞌö bi ꞌñembabiꞌu̱:

—Möhö gi hyanthu̱.

Bi maꞌu̱ ne bi bödi habu̱ mi ꞌbu̱ꞌö. Ne bi mꞌu̱hwinu̱ gatho nor paꞌö, ngetho mi tsu̱ ngu nꞌar goho nde.

40 Nuꞌu̱ yoho yá ma̱xte ar Xuwa bi ꞌyo̱xa nöꞌö xki mö ne bi de̱nga ar Hesu, nꞌaꞌu̱ már thuhu ar Andre ár jödö ar Simu nöꞌö bi tꞌembabi ar Pedro.

41 Nu mi maꞌö, mꞌe̱tꞌo bi nthe̱wi ar Simu ár jödö, ne bi ꞌñembabi:

—Xta nthe̱he ar Mesia (ne da ꞌñenö ar Kristo).

42 Nepꞌu̱ bi ziꞌspa ar Hesu. Ha núꞌmu̱ mi zo̱ni, ar Hesu bi kꞌötꞌi ne bi ꞌñembabi:

—Nuꞌge gar Simu ár tꞌu̱ꞌi ar Honas. Nupya di husꞌaꞌi gar Sefa (ne da ꞌñenö ar Pedro).

43 Ár hyaxꞌö bi benga ar Hesu nda ma har ha̱i Ngalilea, ne nu mi ma, bi nthe̱wi ar Lipe ne bi ꞌñembabi:

—Ba e gi te̱ngagi.

44 Ar Lipe mar me Betsaida, ja ma ya mengunu̱ ar Andre ne ar Pedro nꞌehe.

45 Ar Lipe bi nthe̱wi ar Natanael ne bi ꞌñembabi:

—Xta nthe̱he nöꞌö togo xi no̱nga ar Moise hár tꞌofo, ne ngu bi ꞌyotꞌa nu maꞌra yá mꞌe̱hni Jö. Gehnu̱ ar Hesu ár tꞌu̱ ar Huse me Nasare.

46 Ar Natanael bi ꞌñenö:

—Hage da tsa̱ di ꞌñe nꞌar ñhonu̱ har hnini Nasare.

Nuꞌmú̱ ar Lipe bi ꞌñembabi:

—Ba e gi hyandase̱.

47 Ar Hesu mi hyanda ar Natanael ndi ꞌñe nda zu̱di, bi ꞌñenö:

—Hyanthu̱, xi ꞌñekwa nꞌar me Israel hingar nemhñö.

48 Nuꞌmú̱ ar Natanael bi ꞌñemba ar Hesu:

—Hanja gi pökagi.

Ha nu ar Hesu bi dötwabi:

—Núꞌmu̱ hinxki zoꞌatho ar Lipe ngi e ngi kꞌöskagi, da hantꞌaꞌi ngi ꞌba̱ hár wa ar ꞌba̱iꞌiuxi.

49 Ar Natanael bi dödi ne bi ꞌñenö:

—Utate, nuꞌge go ár Tꞌu̱ꞌi Jö, ne go geꞌe ár Ndö ya me Israel.

50 Ar Hesu bi dödi ne bi ꞌñembabi:

—Hage ga ñꞌemu̱i núꞌmu̱ ho̱nse̱ da xiꞌaꞌi da hantꞌaꞌi ngi ꞌba̱ hár wa ar ꞌba̱iꞌiuxi. Nuya pa xi ꞌñepꞌu̱ ma gi hyanda maꞌra ya döta ntꞌudi.

51 Ne bi ꞌñembabi:

—Xa majöni di xiꞌaꞌi, nunar panu̱ ne nuya di ꞌñepꞌu̱, ma gi hyanda mhetsꞌi di xogi, ne gi hyandwa yá e̱nxe̱ Jö di po̱tsꞌe ne di köi da zu̱ Nöꞌö Togo ba e bi Njöꞌi.

AR XUWA 2 ->