LUCAS

Ran ho Ma'da'yo bi 'Yo't'a ra Lucas

1 Dí pącä xʉn ngu yʉ ją'i bi 'yo't' yʉ søcuą ngue i man'a bin ja 'bʉ mím 'bʉcua ja ra ximhäi ra Cristo. 2 Nu'ʉ bi 'yo't'ʉ, tengu thoho bi xängahʉ ʉ bi nusɛ 'bʉ mi 'yøt' rá 'bɛfi ra Cristo, nɛ tengu thoho bi man'ʉ hønbʉ go hapʉ. 3 Nɛcä dra Lucasgä dí o't'na ra søcuą ngue im man'a bin ja, nɛ dí pɛn'na i, hague Teófilo, ma amigo i xʉn ho. Nɛ dá änzɛhɛ yʉ ją'i to'o bi nu 'bɛ'a gä bin ja. Nɛ ɛ̨mmɛ dá hongä 'bɛ'a nt'o't'i gä mi'da yʉ søcuą, janangue'a da bømanho 'bɛ'a dí o't'ä. 4 Nguetho dín nde gui pądi xʉn ho ngue majuąni a bi sän'na i.

5 Nu'ʉ yʉ pa min ts'ʉt'abi ra Herodes bʉ ja ra xɛqui Judea, mi 'bʉpʉ n'da rá mbäją yʉ judío, ra Zacarías a. Madim pɛhmbʉ n'dan nɛts'i yʉ mbäją bi dʉm'ma ra mbäją Abías. Nu'a ra Elisabet, rá xisu ra Zacarías, gue'a n'da rám bom'bɛto ra Aarón a, ngue ra hmumbäją maya'bʉ. 6 Nu'a ra Zacarías nɛ ra Elisabet, gätho yonją'i, Oją bi numanho ʉ, nguetho xʉn ho yʉ́ mbʉi, nɛ mi øt'e gätho yʉ́n t'ɛ̨di Oją. 7 Nu ra Elisabet nɛ ra Zacarías, xʉn dąc'yɛi ʉ nɛ xínga n'dandį mi 'bʉh rá t'ʉhni a ra Elisabet.

8-9 Nɛ nu'bʉ xøn zøn ra pa dim pɛpʉ ja ra dąniją ʉ n'dan nɛts'i yʉ mbäją bi dʉ'ma ra Abías, janangue'a madim pɛpʉ ra Zacarías. Nɛ ząi mi thahna n'da ra mbäją, ngue da yʉrpʉ man'da mbo ra dąniją da 'yuh yʉ xiza yʉmanho. Nɛ gue'a ra Zacarías bi mba nthahni ngue da yʉrpʉ mbo. 10 Nɛ xʉn ngu yʉ ją'i mi 'bäpʉ thi mi yąhʉ Oją 'bʉ ra ora bi 'yuh ra xiza ra Zacarías. 11 Nɛ 'bex bi zø a n'da rám 'bɛhni Oją bʉ mi 'bäh ra Zacarías. Nɛ mi 'bäpʉ rá hyo rán 'yɛi ra mɛxa guepʉ mí uh yʉ xiza. 12 Nu'bʉ mi nu a bʉya, ɛ̨mmɛ bin su nɛ hingui pądi 'bɛ'a da bɛ̨ni. 13 Nɛ nu'a rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mbi:

―O guín su Zacarías, nguetho bi 'yø Oją 'bɛ'a guí äpi, nangue ni xisu ra Elisabet din hąt'ʉhni nɛ dim 'bʉ a n'da rá ts'ʉnt'ʉ, nɛ gui xip rá thuhu dí Xuua. 14 Nɛ gan johya nɛ ɛ̨mmɛ da hyu ni mbʉi, nɛ xʉn ngu yʉ ją'i din johya 'bʉ bim 'bʉi. 15 Nguetho Oją di un ra 'bɛfi nuįxte a. Nɛ nu'a, hin da zi ra vino xínga gue'a ra sɛ̨i, nɛ din 'youi rá Hogandąhi Oją gue'bʉ go bim 'bʉi. 16 Nɛ nu'a rá 'bɛfi da 'yøt'e, gue'a dí japi xʉn ngu yʉ ją'i israel di päh yʉ́n 'yomfɛ̨ni nɛ da 'yɛ̨c'yɛi Oją ra Hmu. 17 Nɛ nu'a ni t'ʉhni bam 'bɛt'o a 'bʉ bá ɛ̨h ra Hmu mahɛ̨ts'i, nɛ din ja rá ts'ɛdi tenguthoho ra pøngahyą Elías, nɛ di japi din hocpahʉ yʉ́ t'ʉhni ʉ yʉ ją'i. Nɛ nu'ʉ nząi hingui øde 'bɛ'a pa nsifi, di japi da 'yøde. Nɛ nangue rám hman ra Xuua di päh yʉ́n 'yomfɛ̨ni yʉ ją'i n'dahma da zä da zimanho ra Hmu 'bʉ bá ɛ̨hɛ, bi t'ɛ̨mp'a ra Zacarías 'bʉ min yąui rám 'bɛhni Oją.

18 Nu ra Zacarías bʉya:

―Hague dán zä ga pącä a guí xiqui nguetho xtán dąc'yɛigä nɛ'a ma xisu, bi 'yɛ̨na.

19 Nu rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mp'a bʉya:

―Nugä dí Gabriel nɛ dí 'bäcä bʉ ja rá hmi Oją, nɛ Oją bá pɛngä gue ga xi a ran ho din ja ahʉ. 20 Pɛ nuya, gan gore ya, nguetho hin guí ɛ̨c'yɛi a dí xi i. Nuya hin da zä gan yą astague'bʉ go bin ja a dá xi a i, nguetho gätho din ja a dá xi a i, bi 'yɛ̨n'a rám 'bɛhni Oją.

21 Nu yʉ ją'i mi 'bäpʉ thi, mi tø'ma ra Zacarías, nɛ him mi pą'ʉ hanja him 'bexque pøni. 22 Nɛ nu'bʉ mi bøm bʉ ra Zacarías hingui sä din yą, hønt'a bi uąnda rá 'yɛ. Nu yʉ ją'i bi bąh pʉya ngue bi nu n'da ran t'uti bʉ mbo.

23 Nɛ nu'bʉ mi guah yʉ pa dim pɛpʉ ra Zacarías bi mba rá ngu bʉya. 24 Nɛ bin hąt'ʉhni ra Elisabet, nɛ nubʉya hin hapʉ í mba an cʉt'a ząna, bim 'bʉtho bʉ rá ngu. Nɛ bi 'yɛ̨na: 25 “Xʉn ngu rá mate bi 'yørcä Oją, nuya him man da zangä yʉ ją'i nguetho dim 'bʉ'a n'da ma t'ʉhni ya,” bi 'yɛ̨nsɛ.

26 Nu'bʉ mi tho i cʉt'a ząna, nu'a Oją bi mbɛhn mahøn'a a rám 'bɛhni ngue í Gabriel. Bi mbɛhn pʉ ra hnini Nazaret bʉ ra xɛqui Galilea. 27 Nu'a, bi zøm bʉ mi 'bʉ a ra María. Nu ra María xínga n'dandį bin yąui n'da ran 'yohʉ, pɛ ya mi än'na ra José, n'da rám bom 'bɛto ra ts'ʉt'abi David a. 28 Nu rám 'bɛhni Oją bi zɛngua, bi 'yɛ̨mbi:

―Nu'i María ya bi 'yøt'a n'da rá mate Oją nɛ guín 'youi a. Pɛ man'da bi jąp'a Oją xinda gue'ʉ gätho mi'da yʉ xisu, bi 'yɛ̨mbi.

29 Nu'a ra María 'bʉ mi nu rám 'bɛhni Oją, bin su nɛ bin 'yomfɛ̨ni 'bɛ'a ním bøn'a bi sifi. 30 Nu rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mp'a bʉya:

―O guín su María nguetho guín 'youi rá mate Oją, 31 nɛ dim 'bʉ'a n'da ni Ts'ʉnt'ʉ nɛ gui xip rá thuhu ra Jesús. 32 Nɛ nu'a, din ja rá ts'ɛdi nɛ da fądi ngue rá Ts'ʉnt'ʉ Oją tąte thoho rá ts'ɛdi. Nɛ nu'a Oją di japi din ts'ʉt'abi tengu rám bombøta ngue ra David. 33 Nɛ di manda yʉ ją'i israel gätho yʉ pa nɛ hin jąm'bʉ da guah rá ts'ɛdi a, bi 'yɛ̨n'a rám 'bɛhni Oją.

34 Nu ra María bi 'yɛ̨n'a:

―Hague dán zä din jabʉ nɛ hin jąm'bʉ dán yą'be n'da ran 'yohʉ, bi 'yɛ̨na.

35 Pɛ nu rám 'bɛhni Oją bi 'yɛ̨mp'a:

―Nu rá ts'ɛdi rá Hogandąhi Oją di ja i gui tįn ni t'ʉhni, nɛ nu'a dim 'bʉi, rá Ts'ʉnt'ʉ Oją a. 36 Nɛ'a ni mɛni ra Elisabet xʉn dąc'yɛi a, pɛ dim 'bʉ a n'da rá ts'ʉnt'ʉ. N'dato ząna ya i hą'a rá t'ʉhni nɛ mi ɛ̨n yʉ ją'i ngue hin jąm'bʉ da dįn rá t'ʉhni. 37 Nu Oją gätho sä da 'yøt'a, hin'yʉ 'bɛ'a gue hingui sä da 'yøt'e, bi 'yɛ̨n'a rám 'bɛhni Oją.

38 Nu'a ra María bi 'yɛ̨n'a:

―Nugä rá 'yɛ̨hɛgä Oją, nu'bʉ gue'a in nde Oją, da 'yørque gätho guím ma, bi 'yɛ̨na.

'Bex bi mbeng mahɛ̨ts'i rám 'bɛhni Oją bʉya.

39-40 Nu'a ra María bʉya, 'bex bi mba bí zɛngua yʉ́ mɛni mí 'bʉpʉ ja yʉ nyuni bʉ ra xɛqui Judea, gue'a ra Zacarías nɛ rá xisu ra Elisabet. 41 Nɛ nu'bʉ mi mba ma zɛngua ra Elisabet, 'bexque bi 'yąn'a rá t'ʉhni mí o rá mbʉi. 'Bex bin 'youi rá Hogandąhi Oją ra Elisabet bʉya, 42 nɛ bi 'yɛ̨na:

―Oją man'da bi jąp'i i María, xinda gue'ʉ mi'da yʉ xisu. Nɛ nu'a ni ts'ʉnt'ʉ dim 'bʉi, mająpi a. 43 Pɛ xʉn ngu ra mate gá 'yørque ngue gá zɛnguagui, nguetho gue'e rá mbe a ma Hmu. 44 Nɛ dí pądi gue'e rá mbe a ma Hmu nguetho nu'bʉ má øcä nin zɛngua, 'bex bin johya a ra t'ʉhni o ma mbʉi nɛ bi 'yąni. 45 Bi jąp'a Oją nguetho gá 'yɛ̨c'yɛ̨i a bi xi i, nɛ majuąni da 'yøt' Oją a bi xi i, bi 'yɛ̨n'a ra Elisabet, bi 'yɛ̨mp'a ra María.

46 Nu ra María bʉya bi 'yɛ̨spa Oją nɛ bi 'yɛ̨na:

57 Nɛ bi zøn ra pa dim 'bʉ a rá ts'ʉnt'ʉ ra Elisabet. 58 Nɛ gätho yʉ́ mɛni nɛ yʉ́ mɛnguhʉ bin johya 'bɛ'a bi 'yørpa Oją a ra Elisabet, nɛ bi zøm bʉ rá ngu bi zɛngua a. 59 Nu'bʉ mi gua'an hyąto pa xím 'bʉ a ra t'ʉhni, bi mba nts'its'i da thɛcua rá xifani. Nɛ gätho ʉ mi 'bʉpʉ, bi ma da hyąnba rá thuhu rá ta ngue dí Zacarías. 60 Pɛ nu rá mbe bi ma ngue hin da zä, pɛgue jatho da hyux rá thuhu ngue dí Xuua. 61 Nɛ gätho mi 'bʉpʉ bi 'yɛ̨na:

―Pɛ njo'o n'da ni mɛnihʉ í Xuua, bi 'yɛ̨mbi.

62 Nɛ nu'ʉ, bi uąn yʉ́ 'yɛ, bi 'yän'na rá ta: “'Bɛ'a rá thuhu a ni t'ʉhni,” bi 'yɛ̨mbi. 63 Nu rá ta bʉya bi 'yäh ra søcuą nɛ bi 'yo't'a n'da ram hma ngue bi 'yɛ̨na: “Dí Xuua a ma t'ʉhni.” 64 'Bex bi zä bin yą mahøn'a ra Zacarías bʉya, nɛ bi 'yɛ̨spa Oją a. 65 Nɛ bi hyonya thoho gätho mi 'bʉpʉ. Nɛ gätho yʉ ją'i mi 'bʉpʉ ja yʉ nyuni a ra xɛqui Judea bi 'yø a bin ja. 66 Nɛ gätho bin 'yomfɛ̨nisɛ 'bɛ'a da 'yøt'a ra t'ʉhni, nguetho Oją bi jąpi.

67 Nɛ bin 'youi rá Hogandąhi Oją ra Zacarías, nɛ bim pøngahyą a, bi 'yɛ̨na: