Link to home pageLanguagesLink to all Bible versions on this site
11
Bep Yambatta nɨtek nɨmolo tɨ-ñɨmlok
1 Tɨmbi nain nola Yesulɨ kwet nolok nɨmolo tɨñguk. Tɨmbɨ taleumbi, gwañgwañiilok nanin nolɨ nɨmbi eñguk, “Wopum, Yoanelɨ gwañgwañiila nɨmololok sambat daut semguk, wɨndɨñgangot dɨk bo daut nɨmɨñ.” 2 Eumbi enguk, “Sɨndɨ nɨmolo tɨñɨpi, ñɨndɨñ enekalɨñ,
‘Bep, dɨkok koka wɨn giñgiñgan tɨ-gamlok.
Dɨk amatam gɨtɨk nɨp tɨmbɨ gɨñgɨtkai indaneñ.
3 Dɨk sandap noñgan noñgan wolok nanañ nɨmɨñ.
4 Nɨndɨ amatamdɨ yom tɨ-nɨmañ wɨn gɨtɨk bi-semamɨñ,
wala tɨmbi dɨk bo yomnɨ bi-nɨmɨñ.
Dɨk tɨ-kuyuk plon nɨm nɨmbiwɨñ.’ ”

5-6 Wɨndɨñ embi yousɨmbi enguk, “Tɨkap dɨk tim boñgɨpnan noka noloñ ñambi, kɨtɨu sɨlɨkñeumbi, ñɨndɨñ nɨmbeñ, ‘Nokok notna nolɨ telak bɨkap itnanan bɨumbi, nanañ towiupi yolonjɨlet, wala tɨmbi dɨk nanañ tɨpet gɨt no namɨñ, tɨmbi siñgimek tambon ombɨ-gametat.’ 7 Wɨndɨñ eumbi, noka it gɨnañgan dou patak endɨ ñɨndɨñ tambane ganbek bek, ‘Dɨk nekta douñatnan nanin nep sɨlɨkñelañ? It yama wesak ip kekakñet, tɨmbi wembe gwañgwanailɨ bo ip dou-talelɨñ, wala tɨmbi nɨtek mɨlapi gametet?’ 8 Nak ñɨndɨñ ganba: endɨ wɨndɨñ ganbi, dɨk endok nolla tɨmbi nɨm nandɨ-gamek bek, gañgan gɨñgɨneñgala tɨmbi endɨ joñgo mɨlapi, nepek nekta tɨpɨkalañ wɨn dɨka gamekak. 9 Wɨndɨñda nak sɨnla ñɨndɨñ sanba nandɨwɨt: Yambatta nɨmolo tɨ-ñɨmñɨpi, nepek nola nɨ tɨ-kunekalɨñda wɨn kasɨlenekalɨñ, nepek nola lonjɨ tɨ-kunekalɨñda wɨn kanekalɨñ, tɨmbi yama wesak wɨt tɨ-kunekalɨñda pɨsat-samekak. 10 Nekta, ama Yambattok plapta nɨ-nandañ endok kandañ wɨn ñɨndɨñ: nɨ-nandɨ tañdɨ kasɨleañ, lonjɨlonjɨ tañdɨ kañ, ba yama wesak wɨkañ enda pɨsat-semlak.

11 Ba sɨndoñ nanin bep nindɨ nɨñañlɨ mɨkbalakta nɨ-nandumbi, malet mɨwɨk ba? 12 Ba puput mɨnjɨpta nɨ-nandumbi, kauñ mɨwɨk ba? 13 Sɨndɨ kolan tɨndɨ ama, gañgan nepenepek kɨndem wembe gwañgwanjiila pa emañ. Wɨndɨñda nɨtek tɨmbi kunum Bepsɨ endɨ ama nindɨ Dɨndɨm Woñ kasɨlenelɨñdok nɨ-nandañ enda nɨm emek? Nɨm ya, endɨ sapma klembi, e-nandañ tuop emekak.”

Yesu gembɨnlok kusai wɨn ka-daklelok
14 Nain nola Yesulɨ ama nolok gɨnañnan yal kolan pɨ-ñɨmɨmbi man sipmɨñguk wɨn nɨ-kle-kolɨmbi po ñañguk. Ñaumbi, ama walɨ manda eumbi, amatamdɨ kundit wɨn kañgɨlɨñ endɨ ka piasat tɨmbi, nanandɨ kena tɨñgɨlɨñ. 15 Gan dɨwɨndɨ ñɨndɨñ eñgɨlɨñ, “Endɨ yal kolan pa ep klelak wɨn yal kolandok telak damanjɨ Belsebul endok gembɨn plon tɨlak.” 16 Tɨmbi dɨwɨndɨ tɨ-kuyuk tɨ-ñɨmbi, Yambattok gembɨn palmɨlak wɨn tɨmbɨ dakle-semektok jimba kundit no tɨmbektok nɨñgɨlɨñ.

17 Gan Yesulɨ gɨnañ nanandɨnjɨ wɨn ka-nandɨ-daklembi enguk, “Ama wapmañ nolok gɨñgɨtñiilɨ tambɨpi, nɨsɨñgan minelɨñda endɨ biañgan kola-talenekalɨñ. Tɨmbi sambat nolɨ bo wɨndɨñgangot tɨnelɨñda endɨ bo tawam papusenembi kolanekalɨñ. 18 Wɨndɨñgangot tɨkap Belsebul, wɨn Satan, endok sambaliilɨ tambɨpi, nɨsɨñgan miañda, kenanjɨlɨ nɨtek kwambɨñ dauk? Wɨn tuop nɨm. Wɨndɨñda tɨkap nak mandanjɨlok tuop klembi, Belsebullok gembɨnlɨ yal kolan pa ep klewamda, nak endok kenan tɨmba kolauk.

19 Tɨmbi nepek no wɨn ñɨndɨñ: tɨkap Belsebullɨ gembɨ namumbi, yal kolan ep kle-semamda, nindɨ nosii gembɨ emumbi, endɨ yal kolan pa ep kle-semañ? Belsebul ba? Nɨm bek. Wɨndɨñda nɨtek tɨmbi nokok plon wɨndɨñ eañ? Sɨndɨ naka manda juluñɨt nanañ wɨn nosiilɨ wakan tɨmbɨ dakle-samnekalɨñ. 20 Gan tɨkap nak biañgan Yambattok gembɨnlɨ yal kolan pa ep kleletta, ñɨndɨñ inda-daklelak: sɨndɨ Yambattɨ sambɨ-dɨkñelak endok gembɨn wɨn ikan boñgɨpsiinan ka-nandañ.

21 Ama gembɨnat nolɨ miktok nepenepek gɨtɨk tɨwɨlɨ dɨkñembi, ilɨ ka-dɨkñe-kɨliñ elakta, gɨñgɨtñii ep tɨmbɨ kolanelɨñdok tuop nɨm. 22 Endɨ miktok nepenepel walɨ tɨke kamaiuktok nandɨlak, gan ama no nolɨ wolok gembɨn maklelak endɨ ama woloñ bɨmbi, mik tɨ-ñɨmɨmbi maklelakta, endɨ miktok nepenepel wakɨt gɨñgɨtñii gɨtɨk apma ep danbi, enlok noliila emlak.*Yesulɨ eyout manda miktok plon eñguk wɨn enla wakɨt Satandok plon eñguk; Satan en ama gembɨnat wandin, gan Yesulok gembɨnlɨ endok gembɨn maklelak.

23 Tɨmbi miktok kandañ wɨn ñɨndɨñ: no en not nɨm tɨ-namlakta endɨ kanjɨk tɨ-namlak, tɨmbi nindɨ nakɨta kena nɨm tɨmbi, gɨñgɨtnai ep kɨmɨn tɨlakta endɨ ep kleum papuseneañ.”

24 Yesulɨ wɨndɨñ embi yousɨmbi enguk, “Tɨkap yal kolan nolɨ ama gɨnan gɨnañ nanin lambɨ poñaukta, endɨ yal pa kuañnan ñambi, pipapat lonjɨmbi kuwɨk. Lonjɨ tɨlapbi, ñɨndɨñ ewɨk, ‘Nak bɨndambo undane ñambi, pakutnan lowa.’ 25 Wɨndɨñ embi, ña kawɨk wɨn: it wɨn ikan jamimbi tɨ-dɨndɨm em bimbin palek. 26 Wɨndɨñ kañbi ñambi, yal kolan en makleañ kɨt tombon tɨpet yanañgɨlɨm bɨmbi, it wandɨñ lombi, wolok kunelɨñ.It wɨn ama gɨnanlok walan. Wɨndɨñ tɨmbɨmbi, ama blangan. Nekta, dama yal kolan noñgandɨ ama wɨn tɨmbɨ kolaumbi, siñgi yal kolan asuptɨ tɨmbɨ kola sɨnɨk tauk.”

Yambattok mandan nandɨmbi tɨke kuañdɨ amatam dɨwɨn yapma kle pakañ
27 Yesulɨ manda wɨndɨñ eumbi, tam no amatam kɨmɨn tɨ-pakɨlɨñ endok boñgɨpsɨnan pakuk endɨ kɨtɨmbi, ñɨndɨñ nɨñguk, “Tam gapbi, num gamguk endɨ amatam dɨwɨn yapma klembi patak.” 28 Gan Yesulɨ tamdok mannan tɨkembi, ñɨndɨñ eñguk, “Wɨn amatam Yambattok mandan nandɨmbi tañgoneañ endɨ wakan amatam dɨwɨn yapma kle pakañ.”

29 Amatamdɨ yousɨyousɨ pa bɨñɨlɨmbi, kɨmɨn wopumgan indaumbi, Yesulɨ kusei kɨmɨpi, ñɨndɨñ enguk, “Amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨndɨ kolasɨ. Sɨndɨ kusatna kañbi nambɨ-daklenelɨñdok jimba kundit no kanelɨñdok embi gɨñgɨneañ, gan jimba kundit no nɨm daut samum kanekalɨñ. Nɨm sɨnɨk. Wɨn Yonalok jimba kunditgot kanekalɨñ. 30 Nepek nek Yonala inda-ñɨmɨñguk wɨn Ninive nasila ñɨndɨñ daut semguk: wɨn Yambattɨ nɨ-mulɨmbi bɨñguk. Wɨndɨñgangot nak Ama Sɨsɨnɨk nepek nek inda-namekak wɨn amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨnda ñɨndɨñ daut samekak: wɨn Yambattɨ nanɨ-mulɨmbi indañgut.

31 Kwet no koi Siba wolok tam wapmalɨ manda plon lololok nainnan amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨn gɨta mɨlapi, kusasɨ tɨmbɨ dakleukak. Endɨ ama wapmañ Solomonda nandumbi, manda nandɨ-daklelok molom tɨmbɨmbi, endok mandan nanduktok kwet mayañgan sɨnɨk nanin endoñ ñañguk. Gañgan sɨndɨ ama Solomon maklelak endok mandan nandɨ-kɨmkɨmneañ, wala tɨmbi kɨnjan tɨkenekalɨñ. 32 Tɨmbi Ninive nasilɨ manda plon lololok nainnan amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨn gɨta mɨlapi, kusasɨ tɨmbɨ dakleukak. Endɨ Yonalok mandala gɨnañjɨ tambaneñgɨlɨñ, gañgan sɨndɨ ama Yona maklelak endok mandala wɨndɨñ nɨm tañ, wala tɨmbi kɨnjan tɨkenekalɨñ.

33 Ama nolɨ kolsalen pɨndopi, kambottɨ nɨm tapliwɨk ba kwet sembɨn nolok nɨm kɨmɨlek. Tambo endɨ indañgan kɨmɨpi, ama it gɨnañ loañ kolɨ sale-semlok wɨndɨñ tɨmbek. 34 Daukalɨ pɨñgɨpkalok kolsale wandin. Daukalɨ kɨndemda, Yambattɨ kolsalen gamlak wala ka-dakleumbi, gɨnañga gɨtɨk kolɨ salelak. Daukalɨ kolanda, gɨnañga gɨnañ kɨlɨm mulumgot pakamlak. 35 Wala tɨmbi kilañmek! Nɨm kañbi, kolsalen kasɨleup nandɨñguñ, gan kɨlɨm ikan kasɨleum pakamlak. 36 Wɨndɨñda tɨkap kolsalendɨ gɨnañga gɨtɨk tokñeumbi, kɨlɨm no nɨm pakamlakta, sipalaktɨ kolɨ sale-gamlak wɨndɨñgan dɨk bo kolɨ salelañ.”

Ama biesɨlok juluñɨtsɨlok telak nɨm kle-kulok
37 Yesulɨ manda eu taleumbi, Falisi ama nolɨ nanañ yakan nandemɨktok nɨ-tiañeumbi, ñam ilnan lombi, nanañ nanalok pipakuk. 38 Gan endɨ dama kii nɨm wɨlɨkukta tɨmbiFalisi amalɨ Yambattok dainan jamilan indanelɨñdok kɨsɨ pa wɨlɨkañgɨlɨñ. Falisi ama walɨ nandɨ-bendɨ tɨmbɨmbi, 39 Wopumdɨ nɨñguk, “Falisi sɨndɨ jawañ ba tuk wɨtna wɨn pawangot pa wɨlɨkañ wandin, gan sɨndɨ gɨnañjɨ gɨnañ kolan ba tɨ-piñpiñelɨ tokñem patak. 40 Sɨndɨ ama kamasɨ! Yambattɨ nepek pawan tɨmbɨ indañguk, wɨndɨñgangot endɨ gɨnañ nɨm tɨmbɨ indañguk ba? 41 Pawandok nepek wala nandɨ-bendɨ wopum nɨm tɨnekalɨñ. Tambo sɨndɨ gɨnañjɨ wɨn pɨmbɨñesɨla bi-sembi, ep kɨmɨtnekalɨñ. Wɨndɨñ tɨnelɨñda, gɨnañjɨ gɨt ep tɨndɨnjɨ tɨpet walɨ Yambattok dainan jamilan indaukak.

42 Falisi sɨndɨ nanañ kena gɨnañ nanin gɨtɨk wɨn tambɨpi, gwasap ba yaya wɨn bo kɨt tambon tambon tambɨpi, Yambattok tambon pa mañ, gan gɨnañjɨlɨ en nɨm kasɨleañ, ba ep tɨndɨn dɨndɨm nɨm pa tañ, wala tɨmbi sɨndɨ kilañmek! Yambat en mek sambekak. Sɨndɨ Yambatta tambon mɨñɨpi, enda ba amatamda gɨnañjɨ emnelɨñ ñak! 43 Falisi sɨndɨ it kiyau gɨnañ pitit damañgot pitnelɨñdok nandañ, tɨmbi kɨmɨlɨ tuanan amatamdɨ we sambi, giñgiñgan tɨ-samnelɨñdok nandañ, wala tɨmbi kilañmet! 44 Amatamdɨ sum sembɨn no nɨm ka-nandɨ-daklembi, wolok plon joñgo yalimbi kolayañ.§Namba 19:11-22 ñɨndɨñ elak: no en ama dalandan en ba nepenepel tɨke-kalakta endɨ Yambattok dainan jamilan nɨm indalak. Sɨndɨ sum sembɨn wandin, gan amatamdɨ nepenepek kolanlɨ sɨndok gɨnañjɨ tokñelak wɨn nɨm ka-nandɨ-dakleañ, wala tɨmbi kilañmet!”

45 Tɨmbi endɨkñe manda nandɨ-tale ama nolɨ Yesula nɨñguk, “Endaut, dɨk Falisi amala wɨndɨñ enlañda, nɨnda bo giñgiñgan nɨm tɨ-nɨmlañ.” 46 Eumbi enguk, “Endɨkñe nandɨ-tale ama sɨndɨ amatam nepek mɨlap**Nepek mɨlap wɨn endɨkñe manda mɨlap wolok walan. tañgonenelɨñdok pa emum mɨlataumbi, ep tɨmbɨ pañgɨtanelɨñdok kɨt kɨmɨt no nɨm pa tɨ-semañ, wala tɨmbi kilañmet! Yambattɨ sɨndɨ bo sambekak.

47 Sɨndɨ kilañmet! Plofet ama nin bep pañjiilɨ yandɨp kɨmgɨlɨñ endok sum gwatnam wɨn sɨndɨ tɨmbɨ kaik talak. 48 Endɨ yandɨp kɨmgɨlɨñ, tɨmbi sɨndɨ sum gwatnamjɨ tɨmbɨ kaik tañ, wala tɨmbi bep pañjiilɨ plofet amala nek tɨ-semgɨlɨñ wɨn sɨndɨ ka nandum kɨndem sɨnɨk tɨlakta sɨn inda-dakleañ. 49 Kusei wɨndɨñda Yambat nanandɨ-tale molom endɨ ñɨndɨñ eñguk, ‘Nak plofet ba gɨñgɨt ee ama Islael amatamdoñ enɨ-mulam ñaumbi, endoñnan nanin dɨwɨn ep tɨmbɨ kolanelɨñdok kle-gɨmgɨm embi, dɨwɨn yandɨp kɨmnekalɨñ.’ 50 Wala tɨmbi plofet ama gɨtɨk kwet kusei kɨmɨkɨmɨlɨnan nanin bɨkap man ñɨndɨñgɨt yandɨp kɨmgɨlɨñ endok wekatsɨlok tuan kolan wɨn amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨndɨ ombɨ-tɨkenekalɨñ. 51 Wɨn Abellok plon kusei kɨmɨpi, Sakalaia ama nin sisuat gɨt tapma it wolok boñgɨpsetnan wɨlɨ kɨmguk endok plon talelak endok kɨmkɨmjɨlok tuan kolanla nak biañgan ñɨndɨñ sanlet: amatam man ñɨndɨñgɨt kuañ sɨndɨ wɨn ombɨ-tɨkenekalɨñ.

52 Yambatta nanandɨlok telak walɨ it wandin. No en wolok gɨnañ lolakta endɨ Yambattok kusei ka-nandɨ-daklembi nandɨ-ñɨmlak. Endɨkñe manda nandɨ-tale ama sɨndɨ it wolok yama ki wɨn kɨmɨt kimbɨñ dañ, gan gɨnañ nɨm loñgɨlɨñ, tɨmbi amatamdɨ bo lonep nandɨñgɨlɨñ wɨn kɨmɨsip tɨ-semgɨlɨñ, wala tɨmbi kilañmet!” 53 Yesulɨ wɨndɨñ eu taleumbi, walinin pɨ ñaumbi, Falisi gɨt endɨkñe nandɨ-tale ama endɨ kusei kɨmɨpi, kanjɨk kolan sɨnɨk tɨ-ñɨmbi, nɨ-nandɨ kusei kusei tɨñɨpi, 54 kɨt yout tɨnelɨñdok enlok mandanlɨ sɨsoñ tɨ-ñɨmnep nandɨmbi, mandɨmandɨ tɨ-ñɨmgɨlɨñ.

<- Luka 10Luka 12 ->