MATTHEW 5

Naa akonaki Jesus i aruna te mouna

(Lk 6.20-23)

1 I te saaita Jesus ni kite i naa kuturana tama raa, a Ia ni hano no noho i aruna te tamaa mouna ma ana disaipol. 2 Teenaa kaamata iloo Ia te taratara:

3 “Naa tama teelaa e illoa maa laatou ni tama e nnoho hakaaroha raa i te vasi TeAitu Tapu, naa tama naa ma ki hakahiahiaria TeAtua;

i te aa te Nohorana te Lani raa se kina naa tama peenaa!

4 Naa tama e ppari raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;[a]

i te aa TeAtua ma ki hakaaneane laatou!

5 Naa tama e meemee seemuu raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;[b]

i te aa naa tama naa ma ki too naa mee TeAtua ni purepure ake ki laatou!

6 Naa tama e oti manava ki haia laatou naa heuna TeAtua e fiffai raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;[c]

i te aa TeAtua ma ki kauake naa mee katoo laatou e ssee!

7 Naa tama e manava aroha i aaraa tama raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;

i te aa TeAtua ma ki manava aroha i laatou!

8 Naa tama e mataffua naa hatumanava laatou raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;[d]

i te aa naa tama naa ma ki kkite i TeAtua.

9 Naa tama e penapena ki sura te taukareka raa ma ki hakahiahiaria TeAtua;

i te aa naa tama naa ma ki taapaa TeAtua ma ni tamalliki aana.

10 Naa tama e taaia te henua i laatou e heheuna naa vana e fiffai ai TeAtua raa, naa tama naa ma ki hakahiahiaria TeAtua;[e]

i te aa te Nohorana te Lani raa se kina naa tama naa.

11 “Te saaita kootou e sasaakiria te henua ka ffuri atu no taaia kootou aa ka taratara hakallika i kootou, i kootou ni tama e tautari kiaa nau raa, kootou ma ki hakahiahiaria TeAtua.[f] 12 Kootou ki fiaffia no mannava, i naa tuuhana e llasi kootou raa e takkoto mai i te lani. Naa pure TeAtua imua raa ni mee pakavaina peenei hoki.[g]

Te parapol te sol raa aa ma te maasina

(Mk 9.50; Lk 14.34-35)

13 “Kootou e mee pee ko te sol te maarama nei. Aa ki mee te sol raa ku see sol taukareka, te sol naa ma ki haia peehea ki taukareka hoki? Te sol naa ku hakallika, teenaa ku tau koi te peesia ki takatakamia te henua.

14 “Kootou e mee pee ko te maasina e too i te maarama nei. Te matakaaina e tuu ki aruna te mouna raa see lavaa te lluu i naa karamata te henua.[h] 15 See hai tama e hakaura tana lamu no uhi ki te kamete; te lamu raa e hakapiria a ia ki aruna se mee, teenaa ki maarama te hare raa hakkaatoa.[i] 16 Peelaa hoki, naa ora kootou ki maasina imua te henua, ki kkite naa tama naa i naa sosorina taukalleka kootou aa laatou ku hakanau i kootou Tamana i te lani.[j]

Jesus e akonaki naa Loo Moses

17 “Kootou ki see mannatu maa nau ni au ki seua naa Loo Moses aa ma naa akonaki naa pure TeAtua imua. Seai. Nau ni au ki haia naa akonaki naa tama naa ki ttino maaoni. 18 Nau e kauatu te taratara maaoni nei: E tae iloo ki te saaita te lani ma te kerekere ma ki hakaoti mai raa, see hai tamaa taratara i naa Loo Moses raa ma ki seua. Naa tamaa taratara katoo iloto naa Loo naa ma ki takkoto peenaa ki tae iloo ki te saaita naa mee hakkaatoa e ttino maaoni.[k] 19 Aa teenaa, ki mee se tama see hakannoo ki se loo tokotasi, teelaa e maanatu ia maa seai se loo maaoni, aa e akonaki aaraa tama ki mee ma ko ia raa, TeAtua ma ki ttoka maa teenaa se tama e taka i laro hakaoti iloo i te Nohorana te Lani. Aa te tama e tautari ki naa Loo naa ka akonaki aaraa tama ki mee peenaa raa, TeAtua ma ki ttoka maa teenaa se tama hakamaatua iloo i te Nohorana te Lani. 20 Nau e vanaatu ki kootou: Ki mee maa naa tiputtipu kootou e mee koi pee ko naa tiputtipu naa tisa naa Loo aa ma naa Faarisi raa, kootou ma ki see ttae ki te Nohorana te Lani; kootou ki hakannoo ki naa taratara TeAtua no haia kootou ana vana e fiffai.

Te akonaki ki se taa tama

21 “Kootou ni lono maa te taratara raa ni kauake ki naa tama imua raa peelaa, ‘Kootou see taa tama. Ki mee maa se tama e taa tana tama no mate, ttama naa ma ki toa ki te koti.’[l] 22 Iaa nau e vanaatu ki kootou: ki mee maa se tama e loto i tana taina, ttama naa ma ki toa ki te koti. Aa ki mee maa se tama e kannaa i tana taina ma se inapuu raa, ttama naa ma ki taakina ki te Kansol. Aa te tama e huri no kannaa i tana taina ma se panimu raa, ttama naa ma ki kaavea ki te ahi e ura see mate.

23 “Aa teenaa, ki mee maa koe e tuu ki hakaara ni mee maau ki TeAtua i te olta, araa nei koe ku maanatu ake i too taina raa e takoto tana roto iaa koe, 24 tiiake oo mee naa ki mmoe imua te olta, aa koe ku hano i te saaita naa lokoi no taratara hakaraaoi koorua ma too taina, aa ki oti are raa koe ku ahemai no hakaara oo mee naa ki TeAtua.

25 “Ki mee maa koe e huutia se tama ki te koti i aa ia e mee tana roto iaa koe, koe ki mmata ki taratara hakaraaoi koorua imua, i koorua seki ttae are ki te hare koti. I te aa, i te saaita koi koorua ma ki ttae atu ki te hare koti raa, koe ma ki kauake te tama naa ki te hakamau e hakannoo ki naa koti. Teenaa te hakamau naa ma ki vanaake ki ana polis raa ki ponotia koe ki loto te hare karapusi. 26 Nau e kauatu te taratara maaoni nei: Koe ma ki tiiake ki moe koe peenaa iloto te hare karapusi raa ki suia iloo koe te kooina te koti raa e tuku ma koe ki pesi.

Jesus e akonaki naa tiputipu te hai huri

27 “Kootou ni llono i te loo e mee peelaa, ‘Koe see hai huri ma te aavana telaa tanata.’[m] 28 Aa teenei nau ku vanaatu ki kootou: te tama e ttoka koi ki te ffine no kaimanako ia ki mmoe laaua raa, te tama naa kunaa mee are tana sara, i te maanatu kailaarao naa ku takoto iloto tana hatumanava. 29 Aa teenaa, ki mee maa koe e usuhia too karamata tokotasi no ppena too sara, nnape te karamata naa no peesia! Ki mee maa se kina tokotasi i too haitino e seai raa, te mee naa e taukareka iaa maa too haitino katoo e peesia ki te ahi e ura see mate.[n] 30 Aa ki mee koe e usuhia too rima hakamaatau raa ki ppena too sara, tuutia no peesia! Ki mee maa too rima tokotasi e seai raa, te mee naa e taukareka iaa maa too haitino katoo e peesia ki te ahi e ura see mate.[o]

Jesus e akonaki i naa tiputipu te tama e tiiake tana aavana

(Mt 19.9; Mk 10.11-12; Lk 16.18)

31 “E mee hoki te taratara ni tarataraina imua e mee peelaa, ‘Te tanata e mee ki tiiake tana aavana raa ki ssii se pas maana ki te ffine raa imua no hakaari ake i laaua ku mee ki mavvae.’[p] 32 Aa teenei nau ku vanaatu ki kootou: ki mee se tanata e huri no tiiake tana aavana, aa tana aavana naa ni see hai huri ma telaa tanata, te tanata raa e ppena tana sara i tana aavana naa ku haia a ia ki mee ma se ffine hai huri, teenaa ki mee maa te ffine naa e aavana hoki. Te tanata hoki ma ki aavana i te ffine naa ma ki sara i te aavana huri.[q]

Te akonaki i naa taratara e tuku

33 “Kootou e llono hoki i naa kauake te taratara raa ki naa tama imua, ‘Taaohi ki oo taratara ni tuku imua TeAtua.’[r] 34 Aa teenei nau ku vanaatu ki kootou: kootou see taratara hakamaumau ki naa taratara hakamaatua i naa saaita kootou e tuku taratara. Kootou see taratara hakamaumau ki te lani, i te aa, i teenaa ko te nohorana TeAtua;[s] 35 kootou see taratara hakamaumau hoki ki te kerekere nei, i te aa, i teenei ko te kina e hakanoho naa tapuvae TeAtua; aa kootou see taratara hakamaumau hoki ki te inoa Jerusalem, i te aa, i teenaa ko te matakaaina te Tuku Hakamau.[t] 36 Kootou hoki see taratara hakamaumau ka ttapa i naa pisouru kootou, i te aa, i kootou see lavaa te mee naa lauru kootou ki makkini aa ma ki uri pallaa. 37 Koe ki taratara koi peelaa, ‘Uee’, aa ki mee seai, koe ku mee peelaa, ‘Seai’. Aaraa taratara aau e mee raa, teenaa ni taratara te tipua e hakallika.

Au see mee hakallika ki te tama e mee hakallika kiaa koe

(Lk 6.29-30)

38 “Kootou ni llono naa tama imua e taratara peelaa, ‘Ki mee maa se tama e patua a ia too karamata no hakallika, teenaa te karamata te tama naa ki patua hoki ki hakallika. Aa ki mee maa se tama e patua a ia too niho no mahana, teenaa te niho te tama naa hoki ki patua ki mahana.’[u] 39 Teenei nau ku vanaatu ki kootou: kootou see huri no mee hakallika ki te tama ni mee hakallika ki kootou. Ki mee maa se tama e paakia a ia too vasi kauae, huri ake telaa kauae hoki ki paakia. 40 Ki mee maa koe e huutia se tama ki te koti ma ki toa a ia too kkahu, hookii ake too kkahu mattoru raa hoki kiaa ia. 41 Ki mee maa se soldia e kauatu tana paeke raa ki aamoa ake koe no sare se mael tokotasi, amo te paeke naa no sare ni mael e lua. 42 Hookii ki te tama e kainnoo atu kiaa koe, aa ki mee se tama e hiihai ma ki too se mee iaa koe, aa ma ki oti a ia ku sui atu, kauatu te mee naa kiaa ia.

Manava laaoi i naa tama e tautau haaeo kootou

(Lk 6.27-28,32-36)

43 “Kootou ni llono i naa tama imua e taratara peelaa, ‘Manava laaoi i naa soa kootou, aa kootou ki lotoffaaeo i naa tama e tautau haaeo kootou.’[v] 44 Tevana iaa nau e vanaatu ki kootou: kootou ki manava laaoi i naa tama e tautau haaeo kootou, aa kootou ku taku ki TeAtua ki tokonaki ki naa tama e ppena te hakallika ki kootou, 45 teenaa ki mee kootou ma ni tamalliki te Tamana kootou i te lani. I te aa i te laa raa e haia a Ia ki tii ki naa tama e sosorina taukalleka hakapaa ma naa tama e sosorina hakallika, aa te ua raa e haia a Ia ki too ki naa tama e sosorina taukalleka hakapaa ma naa tama e sosorina hakallika. 46 Ki mee maa kootou e manava laaoi koi i naa tama e manava laaoi i kootou, TeAtua ma ki kauatu peehea ni tuuhana ma kootou? Naa tama e ao naa takis raa e sosorina hoki peenaa! 47 Ki mee maa kootou e taratara koi ki naa soa kootou raa, kootou e mee koi ma ko naa tama hakkaatoa. Naa tama see lotu i TeAtua raa hoki e sosorina peenaa. 48 Naa tiputtipu kootou ki ttonu, e mee pee ko kootou Tamana i te lani e tonu![w]

<- MATTHEW 4 MATTHEW 6 ->