LUKA 8

Wavele wamtuma Yesu

1 Yeze yajike ayo, Yesu naakazungulukila mwe mizi na mwe zikaya, akabilikiza Mbuli Yedi yo Useuta wa Mnungu. Wadya wanamp'hina mlongo na waidi wandile nae, 2 hamwenga na wavele wamwenga walavigwe mp'hepo na kuhonyigwa maine yawe. Wavele awo wandaga ni Maliamu akwitangwa Magedalena alavigwe mp'heho mfungate, 3 na Yoana mkaza Kuza andile mkulu mwe kitala cha Helode, na Susana na wavele watuhu wengi wandile wakamdamanyila ndima Yesu na wanamp'hina wakwe kwa vint'hu vawe.

Mliganyizo wo mhandi

Matayo 13:1-9; Maliko 4:1-9

4 Want'hu wengi wandaga wakamwizila Yesu kulawa kila mzi. Fyo kulu dya want'hu dize didugane hamwenga, Yesu alongaga nawo kwa mliganyizo uno.

5 “Mhandi agendaga kuhanda mbeyu. Umwo akazimyaga, zimwenga zagweelaga mwe sila, niyo zajatangizwa, wadege niyo wazidya. 6 Zimwenga zagweelaga mwo luwe, zize zikonge kuhota, niyo zahomp'hala kwa kuswesa uwolo. 7 Zimwenga zagweelaga mgati mwe miwa, imiwa niyo yakula hamwenga nazo, niyo yazivigaviga. 8 Zimwenga zagweelaga mwo ulongo wedi. Zakulaga no kweleka, kila imwenga malavo gana.”

Vilekile akahiniza kwa miliganyizo

Matayo 13:10-17; Maliko 4:10-12

9 Wanamp'hina wakwe niyo wa muuza Yesu, “Mliganyizo uwo nivo wagaaze?” 10 Yesu niyo awahitula, “Nyuwe hiwagambilani mbuli zo Useuta wa Mnungu. Mna kwa want'hu watuhu nalonga kwa miliganyizo, vileke

wakakaula wase kuwona,

wakategeleza, wase kukombaganya.

Yesu awatambalisa umliganyizo wo mhandi

11 “Uno nuwo ulosi wo mliganyizo uno, mbeyu, ni Imbuli ya Mnungu. 12 Mbeyu ziya zigweele mwe sila zaliganywa na want'hu wakuiva Imbuli ya Mnungu, mna Mwavu eza kuiusa mwe mioyo yawe vileke wanase kuhuwila no kuyokolwa. 13 Mbeyu zigweele mwo luwe, zaliganyizwa na want'hu wakuiva imbuli ya Mnungu, niyo waihokela kwa kinyemi, mna haikuika maizi kwaviya waswesa ulongo. Wahuwila ludodo du, wakagezigwa nu Mwavu, wadunduga no kuuleka mhuwi wawe. 14 Mbeyu zigweele he miwa zaliganyizwa na want'hu wakuiva imbuli ya Mnungu, mna wakagendeela, mbuli iyo yavigwavigwa ni wogofi wo wikazi uno, no ugoli no kuungisa vint'hu ve isi. Want'hu awa hawakwelela chochose. 15 Mbeyu zigwele mwo ulongo wedi zaliganyizwa na want'hu wakuiva Imbuli ya Mnungu, niyo waihokela na kuihuwila mwe mioyo yawe, naho wafinyiliza mpaka weleke matunda.

Lumuli lugubikwe ni kihungu

16 “Hakuli mnt'hu akukweleza lumuli no kulugubika ne kihungu hegu kulwiika kwe divungu, mna alwiika henukile vileke kila akwingila auone ung'azi wakwe.

17 “Kwaviya kila mbuli igubikwe neigubulwe, naho ifisigwe, neilaile kung'aile.

18 “Elo indeni na wengele kwa ayo mkuyeva, kwaviya kila mta kint'hu noongezelwe, mna mnt'hu heina kint'hu naahokigwe hata kiya kidodo akufanyanywa kunda nacho.”

Nine na wanduguze dya Yesu

19 Nine na wanduguze dya Yesu niyo wambasa, mna hawadahile kumsogeela hagihi kwaviya fyo dya want'hu nedindilisa kulu. 20 Mnt'hu yumwenga niyo amgamba Yesu, “Nyokwe na wanduguzo we kuse, waunga wakuone.”

21 Yesu niyo awagamba want'hu wose, “Mnala na wandugu zangu ni wadya wakuiva Mbuli ya Mnungu no kuihuwila.”

Yesu autivila mjubwaniso

22 Zuwa dimwenga Yesu hamwenga na wanamp'hina wakwelaga mwe ngalawa. Niyo awagamba, “Nekijink'hanyeni int'hendelo int'huhu ye diziwa.” Ivo niyo wakonga kuita. 23 Weze wakonge kuita, Yesu niyo agona nt'hongo. Aaho, nk'hung'unt'ho nk'hulu yakongaga kuvumila mwe bahali, ngalawa niyo yakonga kumema mazi, niyo wanda hagihi no kwangamila.

24 Wana mp'hina wamwinulaga, wakamgamba, “Zumbe, Zumbe! Changamila!”

Yesu niyo enuka, niyo aitivila ink'hung'unt'ho idya hamwenga na mazi ye diziwa, niyo kwanda mp'heho tondolo. 25 Niyo Yesu awagamba wanamp'hina wakwe, “Wikuhi mhuwi wenyu?”

Weheelagwa na kogoha, wakagambana, “Uyu ni mnt'hu ywa vivihi? Akutivila nk'hung'unt'ho ne mijubwaniso ye bahali, navo vamwiva!”

Yesu amhonya mnt'hu mta mp'hepo zihile

Matayo 8:28-34; Maliko 5:1-20

26 Yesu na wanamp'hina wakwe niyo wagendeela ne nt'hambo, niyo wabula mwe isi ya Wagelasi imwe nt'hendelo nt'huhu ye bahali ya Galilaya. 27 Yesu eze afose mwe ingalawa, aduganaga na mt'hu yumwenga wo mzi uwo mta mp'hepo. Mnt'hu uyo andaga kimbwigili mazuwa mengi, naho haakekala kwe kaya mna yehe naakekala kwe vikuta. 28 Eze amwone Yesu, niyo aila kwa izwi kulu, niyo amgweela Yesu heviga na kuguta, akagamba, “Yesu, Mwana Mnungu e Kulanga! Togola, waunga unitende vivihi? Nakeiila kwako, use kunisulumiza!” 29 Yudya mnt'hu nakalonga ivo kwaviya Yesu nakamgamba yudya mp'hepo amlawe. Nk'hanana nyingi mp'hepo yudya naakamwizila. Naho hamwenga mnt'hu uyo naakata kwamilwa kwa kuvugailwa kwe divugailo no kukakigwa mp'hingu na kwe viga ne mikono, mna naakadaha kuzikant'ha zimp'hingu akakilizwe nazo, niyo mp'hepo zamwigala kwe nyika.

30 Yesu amuuzaga, “Weye wetangwa ani?”

Niyo ahitula, “Netangwa Fyo.” Ahitulaga ivo kwaviya andaga na mp'hepo waihile wabindile ingi. 31 Niyo mp'hepo wadya wakeiila kwa Yesu asekuwagulusila kwe isi ya want'hu wabanike.

32 Hagihi na hadya handaga na fyo kulu dya nguluwe dyandaga dikadima mwe diwandamo dyo mnima. Niyo mp'hepo wadya wakweiila kwa Yesu vileke wakengile mwe difyo idyo. Yesu niyo awazumila. 33 Niyo wadya mp'hepo wamlawa yudya mnt'hu no kwingila mwe difyo idyo. Difyo nadyo niyo dyagulukisa kuhinga kwe bahali, niyo dyanywa nk'habu.

34 Wadimi wa nguluwe weze waone diya dilaile, niyo wanyilika no kugendeza kose imbuli mwo mzi na mwe migunda. 35 Want'hu niyo wagenda kukaula diya dilaile. Weze wabule kwa Yesu, niyo wamuona yudya mnt'hu alavigwe mp'hepo kekala he viga va Yesu, kavala suke zakwe, naho ana ubala ukint'hile. Wose niyo wogohesa. 36 Wadya wayaone ayo niyo wawatambalisa weyawe ivo yudya mnt'hu andile na mp'hepo waihile ahonyigwe. 37 Niyo want'hu wose we isi ya Wagelasi wamnombezaga ahalawe mwe isi yawe kwaviya nawengilwa ni wogofi. Ivo Yesu engilaga mwe ngalawa no kuhalawa. 38 Yudya mnt'hu alavigwe mp'hepo waihile, amlombezaga Yesu kugamba waitanye, mna Yesu niyo amsigiila, akamgamba, 39 “Uya kaya ukawagambile want'hu ivo Mnungu akutendele.”

Yudya mnt'hu niyo aita kila hant'hu, akawagambila ivo Yesu amdamanyile.

Mwana ywa kike ywa Yailo na mvele adosile suke ya Yesu

40 Yesu eze auye kwe nt'hendelo nt'huhu ye diziwa, want'hu wamhokelaga kwa kinyemi, kwaviya wose wandaga wakamgoja. 41 Niyo eza mnt'hu yumwenga akwitangwa Yailo, naye ni mkulu we nyumba yo kuvikila. Eze ambwiile Yesu, amgweela mwe viga, akeiila kwa Yesu waitanye kwakwe 42 kwaviya mwanawe ywa kike heendile na miyawe naakatoweela. Mwana uyo andile na myaka mlongo na miidi.

Umwo Yesu andile akaita, want'hu nawakamgela lugovyagovya nt'hendelo zose. 43 Mwa awo want'hu, andaga umwo mvele yumwenga andaga na unyonge wa kulawigwa ni sakame kwa malavo mlongo na miidi. Mvele uyo azaga vint'hu vingi kwa kuwenk'ha walaguzi, mna hakwandile na yoyose adahile kumhonya. 44 Niyo amwiziila Yesu kwa kumtimila kunyuma, niyo adosa imp'hindilo ye suke ya Yesu. Aaho, niyo isakame yaleka kumlawa. 45 Yesu niyo auza, “Ni ani anidosile?”

Want'hu wose weze wakane, Petulo niyo amgamba, “Zumbe, fyo dikuzunguluka na kukuvigaviga!”

46 Mna Yesu niyo agamba, “Eyuko mnt'hu anidosile. Hibunk'hula ivo kwaviya hiona ludole lukanilawa.” 47 Yudya mvele eze aone hakudaha kukekifisa, niyo amwiziila Yesu akazingiza, niyo akeduula heviga va Yesu. Ahadya mwekiyeti cha want'hu amgambilaga Yesu kiya chamtendile akamdosa, na ivo ahonile aaho eze amdose. 48 Yesu niyo amgamba yudya mvele, “Mwanangu, mhuwi wako ukuhonya, ita na utondowazi.”

49 Umwo Yesu andile akalonga ayo, ezaga mnt'hu kulawa kwe kaya ya Yailo. Niyo amgamba Yailo, “Use kumgela lugovyagovya Mhinizi. Mwanao kabanika kale.”

50 Mna Yesu eze eve ayo, niyo amgamba Yailo, “Use kogoha, weye huwila du, mwanao naa hone.” 51 Eze abule kwe kaya ya Yailo, hazumile mnt'hu yoyose engile naye kwe nyumba, ila Petulo na Yohana na Yakobo, hamwenga na ise na nine dya yudya mwana. 52 Want'hu wose nawanda wakaila no kuhongeza ifile ya yudya mwana. Yesu niyo awagamba, “Msekuila, mwana habanike, kagona du!”

53 Want'hu niyo wamsekesa kwaviya nawamanya kugamba mwana yudya kabanika kale. 54 Mna Yesu niyo amtoza mkono niyo amgamba, “Mwanangu, inuka!” 55 Ugima wakwe niyo wamuuiya, aaho niyo enuka. Yesu niyo awagamba wamwink'he nk'hande. 56 Welesi wakwe niyo weheleswa, mna Yesu niyo awafingiza wasekumgambila mnt'hu yoyose diya dilaile.

<- LUKA 7 LUKA 9 ->